Тема: «Башҡортостан—тыуған ерем»
методическая разработка (3 класс) на тему

Тема:  «Баш6ортостан—тыу7ан ерем»

Ма6сат:  баш6орт хал6ыны5 культура-к2нк9реше, т1рби1 6анундары, традициялары мен1н таныштырыу, тормош 3аба6тары бире9, 98 хал6ы5а, тарихына, йыр-мо5она 32й29, 7орурланыу той7о3о т1рби1л19.

Йы3азландырыу: «Баш6ортостан—тыу7ан ерем» тема№ына  39р1тт1р, иншалар, т15к1, т9б1т1й, магнитофон, баян, байрам 24т1ле.

Кис1 барышы.

С1хн1г1 бер бала й9гереп сы7ып, 1т1с булып 6ыс6ыра: 

-Кикирик9к! Кикирик9к! Та5 атты, торо7о8! Байрам башлана!  Ду4тарым, 1й81ге8 байрам7а! (Балалар сы7ып, ?. Сад1 39881ре, Р. !хи1рова к2й2н1 «!сс1л1м171л1йк9м» йырын баш6аралар.)

—С1л1м 3е8г1 и4к1н та5 елен1н,

—С1л1м 3е8г1 роза г2л2н1н,

—С1л1м 3е8г1 барлы6 балалар8ан,

—С1л1м 3е8г1 мо5дар илен1н!

1-се бала. :арап тормай ара йыра66а

         Ду4тар килг1н бе8г1 6уна66а.

         Ду4лы6—бе88е5 тормош 981ге,

         Ду4лы6—бе88е5 байрам би81ге.

2-се бала. Б2г2н бе881 оло байрам!

         :уна6 килде! :уна6 килде!

         Х2рм1т мен1н 6уна6тар8ы

         :аршы ала Йома7ужа ере!

3-с2 бала. Байрам3ы8 к95ел3е8 бит,

         К95ел3е88ер 3е8г1 л1,

         Байрамдар к1р1к бе8г1 л1

         К1р1к барыбы87а ла!

 4-се бала. Байрамдар к1р1к атай7а!

         Байрамдар к1р1к 1с1йг1!

                     У6ытыусы апай8ар7а!

         Килг1н б2т1 6уна6тар7а!

                     Байрамдар шатлы6 килтер1,

         Й2881р к2л1с 31м алса6.

         ! шулай 8а, 1 шулай 8а,

         И5 ш1п байрам бала са6.

:ы8. Байрам бул7ас, уйна7ы, йырла7ы килеп китте. !й81ге8, «Т15к1 3алыш» уйынын уйнап алайы6. Т15к1 3алыусыны 3анамыш 1йтеп билд1л1йбе8. Кем 3анап к9р31тер? (№анамыш яр8амында т15к1 3алыусы билд1л1н1. Т15к1 3алыусы бейе9 к2й2н1 т15к1 3ала.)

Т15к1 3алыусы. Т15к1 кемд1? ( :ы8 хаталана.)

:ы8. Был 6ы87а нинд1й яза бир1бе8?

Бары3ы берг1. Йырла3ын, йырла3ын!

        ( :ы8 «Эй, май 9т1» халы6 йырын йырлай.)

:ы8. !й81ге8, ду4тарым, берг1л1п йырлашып алайы6.

         Бе88е5 урман—6уйы урман

         :арап 9т1рг1 к1р1к!

         Йыр белм1г1н, йыр 32йм1г1н

         Бе88е5 я6тар8а 3ир1к!

Малай. Ду4тарым, 1й81ге8, «Т9б1т1й» уйынын уйнайы6. Музыка ту6та7анда т9б1т1й кемд1 6ала, шу7а яза бир1бе8.(Т9б1т1й8е 6улдан-6ул7а к9сереп й2р2т1л1р.)

Малай. Был 6ы87а нинд1й яза бир1бе8?

:ы8. Ул бик матур бейей, килг1н 6уна6тар7а ла бейеп к9р31т3ен.

Малай. :ы88ар, 3е8 к95елле йыр8ар бел13еге8, йырлап к9р31теге8 1ле. («Т2йм1 та7ам». Д. Талхина 398., Г. Иш6ыуатова музыка3ы.)

Малай. Р1хм1т 6ы88ар, матур йырланы7ы8, 1 х18ер м161лд1р, 1йтемд1р 1йтешеп алайы6:

    Егет кешене5 32н1ре нис1?

         Ним1 6апсы6та ятмай?

         №2й82рг1н д1, би88ерг1н д1 ним1?

 ( Балалар берг1л1шеп яуап бир1л1р.)

:ы8. ! х18ер малай8ар йырлап к9р31т3ен. «Ай8ар 7ынайым.» халы6 йырын йырлай8ар.

:ы8. Ду4тарым, 1й81ге8, ата-бабаларыбы88ы5 а6ыллы к151шт1рен, зир1к ки41те981рен и4к1 т2ш2р1йек.

    1-се бала. Ишек алдын урам7а 6арап 3еперм1, байлы7ы5 таралыр.

         2-се бала. Мунсала 3ыу эсм1, эсе5 ауыртыр. 

         3-с2 бала. Ерг1 ятып йо6лама, сирл1р3е5.

         4-се  бала. Ут6а т2к2рм1, ауы8ы5 6утырлар.

         5-се  бала. С1се5де тел131 6ай8а ташлама, 6ош оя 6орор, башы5 ауыртыр.

         6-сы  бала. Й1ш а7асты 3ындырма, й1ш 79мере5 282л2р.

Малай. ! х18ер та6мазалар 1йтешеп алайы6.

(Ту7ан тел китабы, 33-с2 бит.)

Малай.  Ду4тарым, мин 3е8г1 бер 6ы8ы6 32йл1п аптыратайыммы?

Шаярыу8ар.(Ту7ан тел китабы, 32-се бит.)

:ы8. !й81ге8, шаян йырыбы88ы ла йырлап к9р31т1йек.

«Ду4тарымды5 теле». Д. Талхина 398.,Г. Иш6ыуатова музыка3ы.  

Малай. Байрам а8а7ына етте, Баш6ортостаныбы88ы5 артабан да с1ск1 атыуын тел1йбе8.

    1-се  бала. Баш6ортостан—тыу7ан ерем,

             №инд1 тыу8ым, 3инд1 941мен.

             №ин1н я6ын, 3ин1н г9з1лер1к

             Ю6тыр бер ил—шуны бел1мен.

     2-се бала. Ай Уралым, Уралым,

             К9г1реп ят6ан Уралым,

             Нур7а сум7ан т9б13е,

             К9кк1 аш6ан Уралым.

             №ине ма6тар инем мин,

             М15ге данлар инем мин.

    3-с2 бала. Мине5 тыу7ан 6ыр8арым,

             Балдай татлы 3ыу8арым,

             Яландарым, урманым,

             К9кк1 аш6ан Уралым—

             Мине5 изге т2й1гем,

             №е88е 32й1 й2р1гем.

«Мин 98емде яратам»  йыры мен1н  кис1не тамамлау.