рабочая программа по родному языку (татарскому) для русскоязычных учащихся 1-4 классов
рабочая программа (1, 2, 3, 4 класс) на тему
Рабочая программа составлена для русскоязычных учащихся по учебнику Хайдаровой Р.З.
Скачать:
Вложение | Размер |
---|---|
1-4-rod.yaz_.r.docx | 188.21 КБ |
Предварительный просмотр:
Татарстан Республикасы Биектау муниципаль районының
“Каенлык төп гомуми белем мәктәбе”
гомуми белем муниципаль бюджет учреждениесе
МС утырышында каралды Килешенде Раслыйм МС җитәкчесе Директор урынбасары ”Каенлык ТГБМ” Г ГБМБУ директоры _______Х.Г.Заһидуллина ________ Э.Р.Ганиева ______ Л.Ш.Кадыйрова Беркетмә № 1 Приказ № 115 “25” август 2017 нче ел. “28”август 2017 нче ел “31” август2017 нче ел.
. |
Укытучы
Заһидуллина Хәлидә Габделәхәт кызының
1-4 нче сыйныфлар (рус төркеме) өчен татар теленнән
эш программалары
Педагогик утырышта каралды
Беркетмә № 1
29 нчы август, 2017 нче ел
Каенлык, 2017
Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Татар теленнән программаны үзләштерүнең шәхси нәтиҗәләре:
- татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;
- шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;
- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;
- ярдәмчеллек, башка кешеләргә карата кайгыртучанлык хисләрен тәрбияләү.
Татар теленә өйрәтүнең предметара нәтиҗәләре:
- уку хезмәтеңә бәя бирә белү;
- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү;
- әңгәмәдәшеңең фикерен тыңлый, аралаша белү күнекмәләрен формалаштыру;
- парларда һәм күмәк эшли белү;
- рәсем буенча җөмләләр, сораулар төзи белү;
- укыганның эчтәләген аңлап, биремнәрне мөстәкыйль үтәү.
Татар теленә өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:
- татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләренә ия булу;
- телдән яки язма сөйләм күнекмәләренә ия булу өчен кирәкле лингвистик белемнәрне үзләштерү;
- бирелгән темага кечкенә хикәя төзеп сөйли, бәйрәмнәр белән котлый белү;
- татар балалар әдәбияты һәм халык авыз иҗаты үрнәкләре белән танышу.
Универсаль уку гамәлләре
Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:
- үз илең, халкың һәм тарихың белән горурлану хисләре формалаштыру, һөнәрләр дөньясы белән танышу, җәмәгать урыннарында, мәктәптә үз-үзеңне тотуның әхлакый кагыйдәләрен үзләштерү, аңлы рәвештә рефлексив үзбәя формалаштыру;
- уку эшчәнлеге һәм аның мотивлары арасында элемтә урнаштыру;
- әдәби мәдәният нигезендә матурлыкны күрә белү һәм эстетик хисләр формалаштыру.
Регулятив универсаль уку гамәлләре:
- максатка ирешүдә үҗәтлек, авырлыкны җиңүгә әзер булу,авырлыкларны чишү ысулларын эзләүгә ихтыяҗ формалаштыру;
- план төзү һәм гамәлләр тәртибен ачыклау;
- ирешеләчәк нәтиҗәне алдан күрү;
- проблеманы чишүдә берничә вариант табу, аларны кулланып карау;
- үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;
- кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу.
Танып-белү универсаль уку гамәлләре:
- эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп бару;
- сызым, схема, таблица, шартлы рәсем, план, күчерү, үзгәртү, төзү;
- охшашлык һәм аермалыкларны аеру, чагыштыру;
- бербөтенне өлешләргә бүлү;
- аерып алынган нигез буенча объектларны тәртипкә салу;
- нәтиҗә чыгару;
- охшашлыклар урнаштыру;
- проблеманы кыска һәм ачык итеп әйтү;
- проблеманы чишү алымнарын хезмәттәшлектә табу.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
- укытучы, туганнар, әти-әниләр белән хезмәттәшлекне планлаштыру – катнашучыларның максатларын, вазифаларын үзара аралашу ысулларын билгеләү;
- дискуссиядә катнашу, сораулар формалаштыру, җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; проблеманы ачу, аны тормышка ашыру, үзара килешүгә ирешү;
- эшлекле партнерлы аралашу, төркемдә үзара ярдәм итешү;
- үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.
1 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Фонетика буенча:
- сузык һəм тартык авазлар, аларның аермасы.
- калын һəм нечкə сузыклар. Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү.
- татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн таныштыру.
- озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү.
- татар хəрефлəренең кабул ителгəн формаларын дөрес язу
- сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую.
Лексикология буенча:
-сүзлек белән эшләү
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
--мы/-ме сорау кисәк
Морфология буенча:
-Исемнəрнең берлек һəм күплек саннары
- Исемнəргə кем? нəрсə? сорауларын куя белү
-Исемнəрнең I, II, III затта берлек санда тартым белəн төрлəнеше белəн таныштыру
- Исемнəрнең урын-вакыт, юнəлеш, чыгыш килешлəрендə төрлəнеше белəн танышу
-Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану
-мы/-ме, түгел кисəкчəлəрен, хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану
- Кайда?) Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру
-Микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары)
- Ничə? Ничек?Нинди?Нишли?Кайчан?сорауларына җавап бирə белү
-Белəн бəйлеген сөйлəмдə исем белəн кулану
-Хəзерге заман хикəя фигыльнең I, II, III зат берлек сан формаларын сөйлəмдə куллану
- Боерык фигыльнең II зат берлек һəм күплек сан формалары белəн таныштыру
-Бу күрсəтү алмашлыгын сөйлəмдə куллану
-Сыйфат+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану
-Һəм теркəгечен сөйлəмдə куллану
- Сан+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану
- Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу
Синтаксис буенча:
-хикəя һəм сорау җөмлəлəрне интонацион яктан дөрес əйтергə гадəтлəндерү.
-җөмлə ахырында тыныш билгелəрен дөрес куеп язарга күнектерү
-ялгызлык исемнəрен баш хəрефтəн башлап язарга өйрəтү
-матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыр
1нче сыйныф укучысы татар теленнән түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш:
Сөйләү
– сөйләм этикеты үрнәкләрен кулланып, гади диалогларда катнашу;
– предметны, персонажны яки рәсемне тасвирлау;
– үзе, гаиләсе, дусты, шәһәре (авылы), табигать турында сөйләү;
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
– әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;
– персонажга кыскача характеристика бирү.
Тыңлап аңлау
– аралашу барышында укытучының һәм сыйныфташларның сөйләмен ишетеп аңлау, вербаль яки вербаль булмаган рәвештә җавап кайтару;
– аудиоязмадагы кечкенә хәбәрләмәнең, тыңланган хикәянең, әкиятнең төп эчтәлеген сөйләп бирү.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
– таныш булмаган сүзләрне үз эченә алган текстларны тыңлаганда, аларның эчтәлеген аңлау өчен, тоемлаудан файдалану.
Уку
– татар сүзенең график образын аның авазлы образы белән чагыштыру;
– укуның орфоэпик һәм интонацион нормаларын белү;
– өйрәнелгән материалга нигезләнгән кечкенә күләмле текстны сәнгатьле итеп һәм әйтелеш нормаларын саклап уку;
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
– таныш булмаган сүзләрнең мәгънәсенә контекст нигезендә төшенү;
Язу
– тексттан сүзләрне, сүзтезмәләрне, гади җөмләләрне күчереп язу;
– үрнәк буенча бәйрәмгә чакыру язу;
– сөйләм бурычын аңлап, үз фикереңне кыскача язма рәвештә белдерү.
2 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
укучылар белергә тиеш:
- татар телендә барлык аваз һәм хәрефләрне танып белергә;
- аваз белән хәрефнең төп аермасын практик аңлауга ирешергә;
- татар алфавитын яттан белергә;
- укытучы биргән сүзләрне яки сыйныфташларның фамилияләрен алфавит тәртибендә язарга;
- калын һәм нечкә сузыкларны аерып,татар телендәге сүзләрнең сингармонизм законына буйсынуын яки буйсынмавын (шәһәр, китап) аңлатырга;
- яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аерырга;
- ъ һәм ь хәрефләре булган сүзләрне дөрес укырга(кулъяулык,көньяк);
- я,ю, е хәрефләрен дөрес язарга;
- татар телендә сүз басымын куярга,рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтергә;
- сүз төркемнәреннән исем, фигыль һәм сыйфатларның мәгънәләрен аңлап, җөмлә эченнән табып әйтергә;
- исемнәрнең берлек һәм күплек сан формаларын аерырга;
- фигыльләрнең юклык һәм заман кушымчаларын билгеләргә;
- җөмләнең баш кисәкләрен билгеләргә, аларның урнашу тәртибен аңлатырга;
- җөмлә кисәкләре һәм сүз төркемнәре дигән төшенчәләрне аерырга;
- өйрәнелә торган сүз төркемнәре кергән мәкаль -әйтемнәрне,табышмакларны ятларга һәм аларны язарга.
укучыларда түбәндәге эш осталыгы булырга тиеш:
- сүзләрне авазларга таркату;
- авазларны сүздәге тәртиптә әйтү;
- сузык һәм тартык авазларны һәм аларның хәрефләрен аерып таный белү;
- калын һәм нечкә сузыкларны дөрес әйтү;
- сузык аваз һәм аларның хәрефләренә карап, калын һәм нечкә әйтелгән сүзләрне тану;
- сүзләрне иҗекләргә бүлү;
- җөмләләрне сүзләргә таркату;
- баш һәм юл хәрефләрен, аларны тоташтыручы сызыкларны һәм сүзләрне ачык итеп, бозмыйча язу;
- басма, кулдан язылган хәрефләр белән бирелгән сүз һәм җөмләләрне дөрес күчереп язу;
- әйтелеше белән язылышы туры килгән сүзләрне, шундый җөмләләрдән төзелгән 3-5 сүзле җөмләләрне ишетеп дөрес язу;
- җөмләнең беренче сүзен баш хәреф белән башлап, җөмлә беткәч нокта куеп язу;
- телдән 4-5 җөмләле кечкенә хикәяләр төзү.
2 нче сыйныфны тәмамлаучы укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш
Тыңлап аңлау.
- Укытучының дәрес, уен ситуацияләре белән бәйле сорауларын, күрсәтмәләрен аңлау;
- тыңлаганда җөмлә, сүз чикләрен билгеләү, интонацияне аеру;
- сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетеп аера белү.
- сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү;
- ишеткән сөйләмнең, җөмләнең эчтәлегенә төшенү.
Диалогик сөйләм.
- Өйрәнелгән эчтәлек нигезендә әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү;
- программада күрсәтелгән темалар буенча укытучының сорауларына жавап бирү һәм сораулар куя белү;
- дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән коммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.
Монологик сөйләм.
- Җанлы һәм җансыз предметларны, рәсем, картина эчтәлеген сурәтләп сөйли белү;
- тәкъдим ителгән план, терәк сүзләр ярдәмендә укылган өзек яисә караган рәсем буенча, өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя төзү;
- укыган хикәяләрнең эчтәлеген сөйли белү;
- үзе, гаиләсе һәм дуслары турында кечкенә информация бирә белү.
Язу.
- Татар алфавитындагы хәрефләрне дөрес, матур яза белү;
- дөрес күчереп язу күнекмәләрен булдыру;
- бәйрәмнәр белән котлау, чакыру кәгазьләре язу;
- программада күрсәтелгән темалар буенча, терәк сүзләр кулланып, хикәя язу күнекмәләре формалаштыру.
Графика, каллиграфия, орфография
- татар алфавитындагы барлык хәрефләрне каллиграфик дөрес язарга;
- татар алфавитын яттан әйтә белергә;
- текстны үзгәртмичә күчереп язарга
3 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Фонетика буенча:
- сузык һәм тартыкларның классификациясен, алардагы аерманы таный белү;
- сүзләрне дөрес басым белән әйтү;
- аваз һәм хәрефләрне аера белү;
- я, ю, е хәрефләре кергән сүзләрнең әйтелешен һәм язылышын истә калдыру;
- сүзләргә фонетик анализ ясау;
- орфоэпик һәм орфографик сүзлекләрдән файдалану.
Лексикология буенча:
- синоним,омоним, антоним сүзләрне дөрес куллану;
- сүзлек белән эшләү.
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
-сүзләрнең мәгънә кисәкләренә аңлатма бирә белү;
- чы/-че сүз ясагыч кушымчалар белән танышу;
- сүзләрнең тамырын, кушымчаларын һәм нигезен табу, төрле сүз төркемнәрен (исем, сыйфат, фигыль) ясаучы кушымчаларны күрсәтү;
- укытучы тәкъдим иткән сүзләрнең төзелешен тикшерә белү;
Морфология буенча:
- исемнәрне килеш һәм тартым белән төрләндерә белү, уртаклык һәм ялгызлык исемнәрне аера белү, аларның берлектә яки күплектә килүе, килеше, тартым белән төрләнүе-төрләнмәве;
- сыйфатларның төрле дәрәҗә формалары (гади, чагыштыру, артыклык ), дәреслектә һәм укытучы тарафыннан бирелгән сыйфатларның төрле дәрәҗә формаларын ясап, алар белән җөмләләр төзү;
- синоним һәм антоним сыйфатларны сөйләмдә куллану;
- микъдар һәм тәртип, җыю саннарын билгеләү, аларны сөйләмдә дөрес куллану;
- зат алмашлыкларын күплек санда юнәлеш килешендә телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану;
- хикәя фигыльләрнең барлык заманнарын зат-сан белән төрләндереп, аларны телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану;
- аннан соң рәвеше һәм һәр, һәркем, барлык, барысы алмашлыклары белән танышу;
- бәйлекләр, бәйлек сүзләр һәм теркәгечләрне язма һәм телдән сөйләмдә куллану;
- өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр төзү.
Синтаксис буенча:
- сүзтезмәне җөмләдән аера белү;
- гади һәм кушма җөмләләрне аера белү;
- җөмләнең әйтү максаты буенча төрен билгели белү;
- җыйнак һәм җәенке җөмләләрне телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану;
Сөйләм эшчәнлеге буенча:
- укучыларның, үз тәҗрибәсеннән чыгып, диалогик һәм монологик сөйләм оештыра белүе;
- укыган яки тыңлаган текстның эчтәлеген сөйләү, планын төзү;
- бирелгән план буенча сочинение (хикәя) язу, язма эштә 15-20 сүз булырга тиеш;
- татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнекмәләрен булдыру.
3 нче сыйныфны тәмамлаучы укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш
1. татар теленең һәм әдәбиятының дөньякүләм тоткан урыны турында мәгълүмат бирү;
2. татар һәм рус телләрендәге аерым грамматик категорияләрнең тәңгәл килү-килмәвен белү;
3. татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик, пунктицион нормаларын белү һәм, аларга нигезләнеп, телдән яки язма сөйләм күнекмәләрен булдыру;
4. аралашу ситуацияләренә бәйле лексик берәмлекләрне, аларның синонимнарын һәм антонимнарын төгәл һәм урынлы куллана белү;
5. Фигыльләрнен зат-санда төрләнешен дөрес куллануга ирешү;
6. гади җөмләләрне дөрес итеп төзергә өйрәнү;
7. Төрле чыганаклардан (газета-журналлардан, интернет һ.б.) файдаланып, кирәкле рәсемнәрне һәм мәгълүматләрне таба һәм җиткерә белү;
8. Аралашу ситуацияләрендә диалоглар төзи алу;
9. Тиешле күләмдә татар сүзләрен яттан белеп, аларны телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллана белү.
4 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Фонетика буенча:
- хәреф – аваз системасы; сузык һәм тартыкларның классификациясен, алардагы аерманы таный белү;
- сүз басымы;
- -аваз һәм хәрефләрне аера белү;
- татар алфавитын истә калдыру;
- татар теленең үзенчәлекле авазларын аера белү ([къ], [гъ], [җ], [ң], [һ], [ч], һәмзә авазлары)
- киң һәм тар әйтелешле [о], [ы], [э] авазларының әйтелешен һәм язылышын истә калдыру;
- сүзләргә фонетик анализ ясау;
- орфоэпик һәм орфографик сүзлекләрдән файдалану.
Лексикология буенча:
- синоним,омоним, антоним сүзләрне дөрес куллану;
- сүзлек белән эшләү.
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
- сүзләрнең мәгънә кисәкләренә аңлатма бирә белү;
- чы/-че сүз ясагыч кушымчалар;
- сүзләрнең тамырын, кушымчаларын һәм нигезен табу, төрле сүз төркемнәрен (исем, сыйфат, фигыль) ясаучы кушымчаларны күрсәтү;
- укытучы тәкъдим иткән сүзләрнең төзелешен тикшерә белү;
Морфология буенча:
- исемнәргә аффикслар ялгану тәртибе;
- исемнәрне берлек һәм күплек санда тартым һәм килешләрдә төрләндерә белү;
- ялгызлык исемнәренең урын-вакыт, чыгыш, юнәлеш килешләрендә төрләнеше;
- сыйфатларның төрле дәрәҗә формалары (гади, чагыштыру, артыклык ), дәреслектә һәм
Синтаксис буенча: - сүзтезмәне җөмләдән аера белү; - гади һәм кушма җөмләләрне аера белү; - җөмләнең әйтү максаты буенча төрен билгели белү; - сорау җөмләләр; - җыйнак һәм җәенке җөмләләрне телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану; Сөйләм эшчәнлеге буенча: - укучыларның, үз тәҗрибәсеннән чыгып, диалогик һәм монологик сөйләм оештыра белүе; - укыган яки тыңлаган текстның эчтәлеген сөйләү; - бирелгән план буенча изложение (хикәя) язу; - татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнекмәләрен булдыру. - кемдер, нәрсәдер,нидер билгесезлек алмашлыклары; - инфинитив+кирәк төзелмәсе, хикәя фигыльләрнең барлык һәм юклык формалары, хикәя фигыльләрнең барлык заманнарын зат-сан белән төрләндерү; билгесез үткән заман хикәя фигыльләр; фигыльләрдә теләк белдерү кушымчалары; билгесез киләчәк заман хикәя фигыль кушымчалары; тезмә фигыльләр; - вакыт рәвешләре; - бәйлекләр, бәйлек сүзләр, теркәгечләр, бик, иң кисәкчәләренең язма һәм телдән сөйләмдә кулланылышы; - өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр төзү.
Укыту предметының укыту планында тоткан урыны |
1 нче сыйныф
Мәктәпнең укыту планы буенча I сыйныфта татар теленә атнага 3 сәгать хисабыннан барлыгы 99 сәгать бирелә. 1нче сыйныфта грамматик материалга татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн билгеләү; исемнəрнең берлек һəм күплек саннары; исемнəргə кем? нəрсə? сорауларын куя белү; исемнəрнең I, II, III затта берлек санда тартым белəн төрлəнеше белəн таныштыру; урын-вакыт, юнəлеш, чыгыш килешлəрендə төрлəнеш белəн танышу; Кайда) Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру; микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары); хəзерге заман хикəя фигыльнең I, II, III зат берлек сан формалары өйрәнү; сыйфат+исем төзелмəсен, сан+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану; -мы/-ме, түгел кисәкчәләрен, хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйләмдә куллану; Ничә? Ничек? Нинди? Кайчан?сорауларына җавап бирә белү кертелгән.
1 нче сыйныфта татар теле буенча программаның эчтәлеге:
№ | Бүлекләр, темалар | Эш программасы | Темага караган төп төшенчәләр | |
1. | Әйдәгез танышабыз | 12 | Татар телен өйрәнүнең әһәмиятен аңлату, дәреслек белән танышу, әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү; сузык һəм тартык авазлар, аларның аермасы; -мы/-ме сорау кушымчаларын өйрәнү; кайда? соравына җавап бирү, исемнәрне күплек санда куллану; кире кага, раслый белү; бер-береңнең яшен сорый белү. Кем? Нәрсә? сорауларын куя белү; –мы/-ме кисәкчәләре. Түгел кисәкчәсе. Бу күрсәтү алмашлыгы.. Микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары). Татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн таныштыру. | |
2 | Кыргый хайваннар | 12 | Татарстан җирлегендә яшәүче кыргый хайваннарының исемнәрен атый белү, аларның санын әйтә белү, яшәү урыннарын әйтә ,аларны характерлый белү. Кайда? сораулары һәм аларга өйрәнелгән сүзләр белән җавап бирә белү. Калын һəм нечкə сузыклар. Озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү.Татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн таныштыру.Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү. О о, Өө,Нн,ң,Ии, Ыы, Тт,Уу,Үү, Кк, Лл, хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу, боерык фигыль формасын, хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат күплек сан формасы, [о], [ө], [ң] ,[и] , [ы] , [т], [у] , [ү] ,[л], авазлары белән танышу.Микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары). Ничə? Ничек? Нинди? Нишли? Кайчан?сорауларына җавап бирə белү. Ялгызлык исемнəрен баш хəрефтəн башлап язарга өйрəтү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру. Боеру максаты белəн əйтелгəн җөмлəлəрне аңларга өйрəтү. Сан+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану. | |
3 | Мәктәптә | 5 | Уку-язу әсбапларының исемнәрен, санын әйтә белү, үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү. Предметларның урынын әйтә белү.Уку хезмәтен атый, үзеңнең, иптәшеңнең ничек укуын әйтә белү. Сузык һəм тартык авазлар, аларның аермасы. Мм, Сс, Рр хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу. Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану. Хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасы; (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану. Кайда? Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру. Ничə?Ничек? Нинди? Нишли? Кайчан? сорауларына җавап бирə белү. Һəм теркəгечен сөйлəмдə куллану. Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу. Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу. | |
4 | Йорт хайваннары һәм кошлары | 10 | Татарстан җирлегендә яшәүче кыргый һәм йорт хайваннарының исемнәрен атый белү, аларның санын әйтә белү, яшәү урыннарын әйтә, аларны характерлый белү. Кайда? сораулары һәм аларга өйрәнелгән сүзләр белән җавап бирә белү. Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү. Вв, Гг, Дд, Бб,Пп, Ээ, Йй, Ее хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу, боерык фигыль формасын, хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат күплек сан формасы, [w], [в], [г] ,[гъ] , [д] , [б], [п] , [э] ,[йэ], [ йы] авазлары белән танышу. Исемнəрнең I, II, III затта берлек санда тартым белəн төрлəнеше белəн таныштыру. Хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану. Кайда?Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру. Җөмлə ахырында тыныш билгелəрен дөрес куеп язарга күнектерү. | |
5. | Бакчада, базарда | 6 | Жж, Җҗ, Шш, Щщ, Чч, хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу. Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен,тәмен әйтә ,аларны сорап ала белү. Нинди яшелчә яратканыңны әйтә белү.–мый/ми кушымчалары. Базарда яшелчә, җиләк-җимеш сатып ала белү. Нинди? соравы. Белән бәйлеге.Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану. Сыйфат+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану. | |
6. | Кыш | 11 | Озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү. Хх,Һһ, Фф, Цц, Яя, Юю, ь,ъ хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу.Уенга чакыра белү, бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү, кышкы көнне тасвирлый белү, фикереңне кире кага һәм раслый белү, бергә уйнауны планлаштыра белү. Кая? Кайдан? Кайда? Нишли?сораулары. Татар алфавиты. 11дән 20гә кадәр саннарны өйрәнү. Микъдар һәм тәртип саннары. -мы/-ме, түгел кисəкчəлəре.Ничə? Ничек? Нинди? Нишли? Кайчан?сорауларына җавап бирə белү. Сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую. Җөмлə ахырында тыныш билгелəрен дөрес куеп язарга күнектерү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру.Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу. | |
7 | Сәламәт бул! | 7 | Сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую.Тән әгъзаларын әйтә белү, авыру кешенең хәлен белешергә өйрәнү; авыруның хәлен сорау, аңа киңәш бирү. 1, 2, 3 зат тартым кушымчалары. Нәрсә белән? соравы. Ничек? соравы. Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану. Хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану. Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү. Боеру максаты белəн əйтелгəн җөмлəлəрне аңларга өйрəтү. Сыйфат+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану. | |
8 | Гаилә, өйдә булышу. Кунакта. Яз. | 15 | Без зат алмашлыгы. Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, гаиләдә кемнәр, ничә кеше барлыгын әйтә белү.Татар халык ашлары исемнәрен атый, нинди ашлар пешергәнне әйтә белү. Туган көн белән котлый белү, туган көнгә чакыра белү. Исемнәрнең 1,2,3 затта берлек санда тартым белән төрләнеше. Кемгә ? соравы.. Нишли? соравы. Һәм теркәгече. Яз билгеләре турында сөйли белү, ел фасылларын сурәтли белү, 8нче Март бәйрәме белән котлый белү, өй эшләрендә булышу турында сөйли белү, эш куша белү. Татар халык ашлары белән таныштыру. | |
9. | Кибеттә | 9 | Сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую. Боерык фигыль, 1, 2, 3, зат кушымчалары. Ашамлык исемнәрен әйтә, кибеттән сатып ала белү. Төсләрне кулланып сөйләшә белү, сыйфатларны сөйләмгә кертү. Ашарга, чәй эчәргә чакыра белү. Ничә?, нинди?, нәрсә белән? соравы. Белән бәйлеге. Сыйфат + исем төзелмәсе. | |
10 | Без шәһәрдә яшибез | 8 | Хәзерге заман хикәя фигыльләрне I, II, III затларда куллана белү. Туган шәһәре турында сөйли белү. Исемнəрнең урын-вакыт, юнəлеш, чыгыш килешлəрендə төрлəнеше белəн танышу. Кайда? Кая? Кайдан? сораулары. Ялгызлык исемнəрен баш хəрефтəн башлап язарга өйрəтү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру. Боеру максаты белəн əйтелгəн җөмлəлəрне аңларга өйрəтү. | |
11 | Җәй | 5 | Җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйли белү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру. | |
Барлыгы | 99 |
2 нче сыйныф
Мәктәпнең укыту планы буенча 2 сыйныфта татар теленә атнага 3 сәгать хисабыннан барлыгы 105 сәгать бирелә. 2 нче сыйныфта грамматик материал 1 нче сыйныфта өйрәнелгән темаларны (исемнәрнең берлек һәм күплек саннары; Кем? Нәрсә? Нинди? Нишли? Кайчан? сорауларына җавап бирә белү; Кайда? Кая? Кайдан? сораулары; микъдар һәм тәртип саннары; хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы; боерык фигыльнең II зат берлек һәм күплек формалары) кабатлауга корылган, ләкин тулыландырылган, кызыклы материаллар белән баетылган. Исемнең төшем килешендә төрләнеше; исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнеше; әле, бик кисәкчәләрен сөйләмдә куллану; боерык фигыльнең барлык һәм юклык формалары белән таныштыру; хәзерге заман хикәя фигыльнең I, II, III зат күплек формасы; билгеле үткән заман фигыльнең барлыкта берлек сан III зат формасы; 11дән 100 гә кадәр саннар; сыйфатның гади дәрәҗәсе яңа тема буларак кертелгән.
2 нче сыйныфта татар теле буенча программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Эш прогр. буенча | Темага караган төп төшенчәләр | |
1. | Без мәктәпкә барабыз | 37 | Татар телен өйрәнүнең әһәмияте, дәреслек белән танышу, транскрипция билгеләре, хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат юклык формасы, татар теленә генә хас авазлар, кая? кайда? кайдан? сорауларына җавап булган сүзләрдә кушымчаларның дөрес язылышы, җөмләдә сүзләргә сорау кую. Бер-береңнең ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирү. | |
2. | Көзге уңыш | 13 | Ө-о хәрефләренең дөрес язылышы, капма-каршы мәгънәле сүзләр, чөнки теркәгечен сөйләмдә куллану, бир әле, бирегез әле төзелмәләре, көз турында сөйләү.Сүзнең нигезе һәм кушымчасы, үткән заман хикәя фигыль, сингармонизм законы, җөмләдә сүз тәртибе, бердән йөзгә кадәрге саннар. | |
3. | Мин чисталык яратам | 15 | Исем + белән структуралары, бер-берсенә комплимент, исемгә кушымча ялгаганда авазлар чиратлашуы: к-г, п-б, кемгә? нәрсәгә? сораулары һәм аңа җаваплар бирү, чисталык һәм сәламәтлек турында диалог һәм монологлар. | |
4. | Кыш җитә | 10 | Сыйфат һәм исемнәрнең сораулары, тәртип саннары, ә, һәм теркәгече, Яңа елга котлау тексты язу, кыш турында сөйләү. | |
5. | Безнең гаилә | 6 | Вакытны әйтү, исемнәрне юнәлеш, чыгыш, төшем килешләрендә куллану, фигыльнең I, II күплек санында төрләнүе, үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, гаилә турында сөйләү, итәгатьле сүзләрне сөйләмдә куллану. | |
6. | Яз килә | 5 | Яз билгеләрен, язның ни өчен ошаганын, ошамаганын әйтү. Кайчан? соравына җавап бирү, 1 - 20 гә кадәр саный һәм аларны укый, язарга өйрәнү, хәзерге заман хикәя фигыльнең зат- санда төрләндерү. | |
7. | Туган ягым | 9 | Кайчан? соравына җавап бирү, татар телендә о-ө хәрефләранең беренче иҗектә генә язылуы, Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр, исемнәрне урын-вакыт һәм иялек килешләрендә, аша, аркылы бәйлекләре, Казан шәһәре структурасы, 8 нче Март бәйрәме белән котлау язу, яз, туган җир, үз шәһәрең турында сөйләү. Татарстан шәһәрләрен атый белү, Авыл табигате, йорт хайваннары турында диалог-монологлар. | |
8. | Кибеттә | 5 | Киемнәр кибетенә барам структурасы, сыйфат+исем конструкциясе, киемнәр, ашамлыклар кибете турында план буенча сөйләү. | |
9. | Җәй | 5 | Фигыльләрнең хәзерге һәм үткән заман формасы, җөмләдә сүзләр тәртибе, барлык килешләрне, саннарны сөйләмдә куллану, җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйләү. | |
Барлыгы: | 105 |
3 нче сыйныф
Мәктәпнең укыту планы буенча 3 сыйныфта татар теленә атнага 3 сәгать хисабыннан барлыгы 105 сәгать бирелә. Укыту эшчәнлеген оештыру гадидән катлаулыга таба юнәлтелә, 3 нче сыйныфта 1- 2нче сыйныфларда өйрәнелгән грамматик материалны системалаштыру, ныгыту, тирәнәйтү (исемнәрнең берлек һәм күплек саннары -1 класс, исемнәрнең I, II, III затта берлек санда тартым белән төрләнеше -1-2 кл., исемнәрнең урын-вакыт, юнәлеш, чыгыш килеше – 1 кл., төшем килешләре -2 кл., хәзерге заман хикәя фигыльнең I, II, III зат берлек сан формасы -1 кл., хәзерге заман хикәя фигыльнең I, III зат юклык формасы -2 кл., хәзерге заман хикәя фигыльнең I, II, III зат күплек формасы -2 кл., микъдар саннары -1, 2 кл., мин, син зат алмашлыкларын юнәлеш килештә куллану -2 кл., без, сез, алар алмашлыклары -2 кл., билгеле үткән заман хикәя фигыльнең III зат күплек сан формасы -2 кл., боерык фигыльнең II зат берлек һәм күплек сан формалары -1 кл., боерык фигыльнең барлык һәм юклык формалары -2 кл., сыйфатның гади дәрәҗәсе -2 кл., астында, өстендә бәйлек сүзләре -2 кл.,) бурычы күздә тотыла. Исемнең иялек килешендә төрләнеше, билгесез үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формасы, уйнарга яратам конструкциясе, -чы/-че исем ясагыч кушымчалары, Казан шәһәре, киемнәр кибете төзелмәсе, аннан соң рәвеше һәм һәр, һәркем, барлык, барысы алмашлыклары яңа тема буларак кертелгән.
3 нче сыйныфта татар теле буенча программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Эш програм масы | Темага караган төп төшенчәләр | |
1. | “Яңа уку елы котлы булсын!” | 21 | Исемнәрнең берлек, күплек саны; тартым белән төрләнеше; у.в.к., ю.к., чыг. килешендә төрләнеше; сорау алмашлыклары; хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык һәм барлык формасында зат сан белән төрләнеше; җыю саннары; зат алмашлыкларын күплек санда юнəлеш килешендə сөйлəмдə куллану; уйнарга яратам конструкциясе белəн таныштыру; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү; ике бертөрле тартык янəшə килгəн сүзлəрне дөрес əйтү һəм язу күнекмəлəрен булдыру (китте, кайтты); янəшə килгəн ике бертөрле тартык булган сүзлəрне дөрес əйтергə өйрəтү; о, ө хəрефлəренең беренче иҗектə генə язылуы. | |
2. | “Көндәлек режим” | 4 | Исемнәрнең юнәлеш, урын-вакыт килешләре белән төрләнеше; раслау җөмләләр; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре; чагыштыру дəрəҗəсендəге сыйфатлар белəн танышу; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту. | |
3. | “Ашханәдә” | 11 | Җыйнак һәм җәенке җөмләләр; кайчан? нинди? кемне? нәрсәне? сораулары; исемнәрнең килеш белән төрләнеше; билгесез үткән заман хикәя фигыльләр; билгесез үткəн заман хикəя фигыльнең барлык һəм юклык формасы белəн текст аша танышу; үзе алмашлыгын затларда төрләндерү; ян, ал, арт бәйлек сүзләрен ю.к, ч.к., у.в. килешендә төрләндерү; янында, алдында, астында, артында, өстендə бəйлек сүзлəрен һəм турында бəйлеген сөйлəмдə куллану; о, ө хəрефлəренең беренче иҗектə генə язылуы. | |
4. | “Без әти- әниләргә булышабыз” | 13 | -мы/ме кушымчалы сорау җөмләләр; саннарның төрләре (гади, тәртип саннары); исемнең 3 зат тартым кушымчалары; антоним сүзләр; синоним һəм антоним сыйфатларны сөйлəмдə куллану; рәвеш турында төшенчә; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү. | |
5. | “Туган якка кыш килде” | 14 | Инфинитив фигыльләр, инфинитив+ ярата төзелмәсе; хәзерге заман, үткән заман хикәя фигыльләр; фигыльләрне 1-3 затларда куллану; билгеле үткəн заман хикəя фигыльнең барлыкта зат-сан белəн төрлəнеше; уйнарга яратам конструкциясе белəн таныштыру; синоним һəм антоним сыйфатларны сөйлəмдə куллану; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү. | |
6. | “Без шәһәрдә (авылда ) яшибез.” | 10 | Татар телендә сингармонизм законы; янында, алдында, астында, артында, өстендə бəйлек сүзлəрен һəм турында бəйлеген сөйлəмдə куллану; -чы/-че исем ясагыч кушымчалар белəн таныштыру; Казан шəһəре, киемнəр кибете төзелмəлəре белəн таныштыру; аннан соң рəвеше һəм һəр, һəркем, барлык, барысы алмашлыклары белəн таныштыру; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту; алынма сүзлəрне, дөрес əйтелешен саклап, сөйлəмдə кулланырга күнектерү; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү. | |
7. | “ Әдәпле булыйк!” | 11 | Ул алмашлыгының килешләрдә төрләнеше; исемнең тартым белән төрләнеше; тәртип саннары; сүзнең тамырын, кушымчасын аера белү; я, ю, е хəрефлəре кергəн сүзлəрнең əйтелешен һəм язылышын истə калдыру; ярты+исем төзелмәсе. | |
8. | “Кечкенә дусларыбыз” | 10 | Ул алмашлыгының килешләрдә төрләнеше; җөмлә төрләре, татар теленә хас авазлар, ялгызлык һәм уртаклык исемнәр; янында, алдында, астында, артында, өстендə бəйлек сүзлəрен һəм турында бəйлеген сөйлəмдə куллану; кебек бəйлеген сөйлəмдə куллану; чөнки, ләкин, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләрнең эчтәлеген аңлап, сөйлмдә куллану; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү; фигыль+ килә төзелмәсе. | |
9. | “Күңелле җәй, ямьле җәй” | 11 | Җөмләдә сүзләр тәртибе; сыйфат дәрәҗәләрен кабатлау; кушмасүзләр; чагыштыру дəрəҗəсендəге сыйфатлар белəн танышу; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту. | |
Барлыгы | 105 |
4 нче сыйныф
Мәктәпнең укыту планы буенча 4 сыйныфта татар теленә атнага 3 сәгать хисабыннан барлыгы 105 сәгать бирелә.
4 нче сыйныфта татар теле буенча программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Эш програм масы | Темага караган төп төшенчәләр | |
1 | Яңа уку елы котлы булсын | 16 | Татар теленең тартык һәм сузык авазлары, татар телендəге хəреф-аваз системасына анализ бирə белү; к-г хәрефләренең ике аваз белдерүе; о, э, ы хәрефләренең икешәр аваз белдерүе, саннарның төркемчәләре; чөнки, шуңа күрә бәйлек сүзләре; хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формалары; инфинитив+ кирәк төзелмәсе; Кебек бәйлеге; Мин, син, ул зат алмашлыкларының иялек, юнəлеш, урын-вакыт килешлəрендə төрлəнешен сөйлəмдə куллану. | |
2 | Туган як табигате | 20 | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; исемнәрнең берлек һәм күплек санда тартым белән төрләнеше, кушымчаларның нигезгә ялгану тәртибе; билгесез үткән заман хикәя фигыль; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре; чөнки, шуңа күрә, инфинитив+ ярататөзелмәсе | |
3 | Хайваннар дөньясында | 10 | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; исемнәрнең берлек һәм күплек санда тартым белән төрләнеше, кушымчаларның нигезгә ялгану тәртибе; билгесез үткән заман хикәя фигыль; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре; чөнки, шуңа күрә, инфинитив+ ярататөзелмәсе | |
4 | Кышкы уеннар | 10 | Вакыт рәвешләре; иртәгә эшлим конструкциясе исемнең төшем килеш кушымчасы; Сүз басымы. Аны дөрес куя белүгə ирешү, рус сүзлəре белəн чагыштырып күрсəтү. Басымлы иҗеклəрне һəм сүзлəрне дөрес уку һəм матур язу күнекмəлəре булдыру. Басымның үзенчəлекле очракларын белү. | |
5 | Минем дусларым | 12 | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; Маратның китабы төзелмəсен сөйлəмдә куллану; монда, анда күрсəтү алмашлыкларын сөйлəмдə куллану; хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формасы; инфинитив + ярый/ярамый төзелмәсе, сүз ясагыч –чы/ -че кушымчасы, фигыльнең заман формалары, билгесез киләчәк заман хикәя фигыль, аның зат –сан белән төрләнеше, -дыр – дер билгесезлек кисәкчәсе (билгесезлек алмашлыклары); татар һəм рус теллəрендə җөмлəдəге сүз тəртибе белəн таныштыру. Сорау алмашлыклары; сүз басымы; җөмлə ахырында нокта, сорау яки өндəү билгелəрен куеп, язу күнекмəлəрен гомумилəштерү | |
6 | Дүрт аяклы дусларыбыз | 14 | -мый/ -ми аффиксы, сыз/ -сез аффиксы, хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең зат –сан белән төрләнеше, буе бәйлек сүзенең килеш белән төрләнеше; җөмлə ахырында нокта, сорау яки өндəү билгелəрен куеп, язу күнекмəлəрен гомумилəштерү. Орфоэпик һəм орфографик яктан сөйлəмне оештыру эшен тирəнəйтү. | |
7 | Яз килә | 8 | фигыльнең заман формалары, инфинитив +ярый төзелмәләре, бирегезче, бирегез әле, бирегез зинһар үтенү формалары; гади һәм кушма саннарның дөрес язылышы; кушма, парлы исемнəрнең мəгънəлəрен аңлап, сөйлəмдə куллану; | |
8 | Минем Ватаным | 8 | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; килеш кушымчаларының кулланылышын ныгыту; кадəр, соң бəйлеклəре белəн таныштыру; тезмә сүзләрнең дөрес язылышы; исем+исем теөзелмәсе | |
9 | Чәчәкле җәй, ямьле җәй! | 7 | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; чөнки, шуңа күрә теркәгечләренең кушма җөмләдә кулланылышы; татар телендә сүз тәртибен дөрес куллану | |
Барлыгы | 105 |
1 нче сыйныфта татар теленнән календарь- тематик план
Дәреслек:
Р. З. Хәйдәрова, Н.Г.Галиева.” Күңелле татар теле”, 1 класс, Казан:
“Татармультфильм”, 2012.
№ | Дәрес темасы, эчтәлек | Үткәрү вакыты | Искәрмә | |
План | Факт | |||
Әйдәгез танышабыз! (12 сәгать.) | ||||
1 | Синең исемең ничек? соравы һәм аңа җавап формасы | |||
2 | Бу кем? соравы һәм аңа җавап формасы | |||
3 | Бу нәрсә? соравы һәм аңа җавап формасы | |||
4 | Раслау һәм кире кагу формалары | |||
5 | -мы /-ме сорау кисәкчәләре | |||
6 | Әйдәгез танышабыз! Хәлләр ничек? | |||
7 | Бу кайсы шәһәр? соравы | |||
8 | Син кайда яшисең? соравы һәм аңа җавап формасы. Мин авылда яшим. | |||
9 | 1 дән 10 га кадәр саннар | |||
10 | Сиңа ничә яшь? соравы һәм аңа җавап формасы | |||
11 | “Әйдәгез танышабыз” темасын йомгаклау | |||
Урман дусларыбыз (12 сәгать) | ||||
12 | Кыргый хайван исемнәренең күплек сан формасы . А,а хәрефләре. | |||
13 | Урман дусларыбыз. Ә,ә хәрефләре. | |||
14 | Нинди? соравы һәм аңа җавап формасы. О,о хәрефләре. | |||
15 | Нишли? Соравы. Ө,ө хәрефләре. | |||
16 | Боерык фигыльнең II нче зат берлек сан формасы. Н,н,ң хәрефләре. | |||
17 | Хикәя фигыльнең хәзерге заман Знче затта берлек сан формасы. И,и; Ы,ы хәрефләре. | |||
18 | Дустыңны урамга уйнарга чакыру. У,у хәрефләре. | |||
19 | Ризалык белдерү формасы Ү,ү хәрефләре. | |||
20 | Ничә? соравы, аңа җавап формасы. | |||
21 | Уйный фигыленең I, II затларда төрләнеше. . Т,т хәрефләре. | |||
22 | Кем белән уйныйсың? соравы, аңа җавап формасы. Л,л хәрефләре. | |||
23 24 | Тәртип саннары . К,к хәрефләре. | |||
Мәктәптә (5 сәгать) | ||||
24 | Уку-язу әсбапларының саны, төсе, барлыгы, юклыгы турында сөйләмдә куллана белү. М,м хәрефләре. | |||
25 | Уку-язу әсбапларының кирәклеген әйтү, үзеңә сорап алу белү формасы. С,с хәрефләре. | |||
26 | Без ничек укыйбыз?Р,р хәрефләре. | |||
27 | Кайда? соравы һәм аңа җавап формасы | |||
28 | “Мәктәптә” темасын йомгаклау | |||
Йорт хайваннары һәм кошлары (10 сәгать) | ||||
29 | Яши фигыленең берлек сан, I, II зат формасы.В,в хәрефләре. | |||
30 | Кая? соравы һәм аңа җавап формасы. Г,г хәрефләре. | |||
31 | Хайваннарны сурәтләү | |||
32 | Кая? Кемгә? сораулары һәм аларга җавап бирү | |||
33 | Иптәшеңнең һәм үзеңнең нәрсә яратканыңны әйтү һәм сорау. Д,д хәрефләре. | |||
34 | Кайдан? соравы һәм аңа җавап формасы. З,з хәрефләре. | |||
35 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары һәм аларга җавап формасы. Б,б хәрефләре. | |||
36 | Кая?кайда?кайдан? сораулары ярдәмендә диалог төзү. П,п хәрефләре. | |||
37 | Исемнәрнең I зат берлек сан тартым белән төрләнеше. Э,э хәрефләре. | |||
38 | Тыныч йокы, хәерле иртә теләү. Й,й; Е,е хәрефләре | |||
Бакчада, базарда (6 сәгать) | ||||
39 | Кирәк, кирәкми сүзләре. Ж,ж; Җ,җ хәрефләре. | |||
40 | Нинди?соравы һәм аңа җавап формасы. Ш,ш хәрефләре. | |||
41 | Нәрсә яратканны, яратмаганны әйтү, сорау формалары. Щ,щ хәрефләре. | |||
42 | Безнең бакчада. | |||
43 | Кем? Нәрсә? Нишли? Нинди? сораулары һәм аларга җавап формалары. Ч,ч хәрефләре. | |||
44 | Хезмәтенә карап, геройга бәя бирү | |||
Кыш (11 сәгать) | ||||
45 | Кышкы уенга чакыру. Х,х хәрефләре. | |||
46 | Кыш бабайга хат язабыз.Һ,һ хәрефләре. | |||
47 | Минем чанам бар Төзелмәсе. Ф,ф; Ц,ц хәрефләре. | |||
48 | Яңа ел бәйрәме. Я,я; Ю,ю хәрефләре. | |||
49 | мы-ме сорау кисәкчәләрен кулланып, сорау бирү; раслау һәм инкарь итү. Ь,ъ хәрефләре. | |||
50 | Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү | |||
51 | Бәйрәмгә барабыз | |||
52 | Төсләр | |||
53 | Бер-береңне уенга чакыру | |||
54 | Татар алфавитындагы хәрефләр тәртибе | |||
55 | Татар теленә хас авазларны кабатлау | |||
Сәламәт бул! (7 сәгать) | ||||
56 | Кай җире авыртканын сорау, әйтү | |||
57 | Авырта фигыленең юклык формасы | |||
58 | Сәламәт бул! | |||
59 | Авыру кешенең хәлен сорау, аңа дару, чәй тәкъдим итү | |||
60 | Шәхси гигиена предметларын сорап алу | |||
61 | Мин сабын белән кул юам төзелмәсе | |||
62 | “Сәламәт бул!” темасын йомгаклау | |||
Безнең гаилә. (15 сәгать) | ||||
63 | Минем гаиләм | |||
64 | Гаиләдә кемнәр барлыгын әйтү, сорау | |||
65 | Гаилә әгъзаларының нишләгәнен әйтү | |||
66 | Яз фасылы | |||
67 | Язгы көн | |||
68 | Һава торышы | |||
69 | 8 нче Март – әниләр бәйрәме | |||
70 | Бәйрәм белән котлый белү | |||
71 | Мин бүләк бирәм | |||
72 | Ризыкларның тәмле булуын әйтү | |||
73 | Кунакта | |||
74 | Табын янында | |||
75 | Кунакны каршы алу | |||
76 | -мы / -ме сорау кисәкчәләрен кулланып мәгълүмат алу | |||
77 | Туган көн белән котлау | |||
Кибеттә (9 сәгать) | ||||
78 | Эч, аша фигыльләрен I, II, III затта берлек санда кулану | |||
79 | Ашамлыклар кибетендә | |||
80 | Нәрсә ашыйбыз, нәрсә эчәбез | |||
81 | Савыт-саба | |||
82 | Кибеттә савыт-саба сатып алу | |||
83 | Савыт-саба кибетендә | |||
84 | Исемнәрнең I, II, III зат берлек санда тартым белән төрләнеше | |||
85 | Киемнәр кибетендә | |||
86 | Мин нинди кием киям | |||
Без шәһәрдә яшибез (8 сәгать) | ||||
87 | Шәһәрдә | |||
88 | Безнең шәһәрдә | |||
89 | Кайда?соравы | |||
90 | Мин транспортта барам | |||
91 | “Татарстан шәһәрләре” темасын кабатлау | |||
92 | Исемнәрнең юнәлеш, чыгыш килеше | |||
93 | Исемнәрнең урын-вакыт килеше | |||
94 | “Шәһәрдә” темасын йомгаклау | |||
Җәй (5 сәгать) | ||||
95 | Җәй җитә | |||
96 | Г.Тукай “Бала белән күбәләк” | |||
97 | Җәйге ял | |||
98 | Без Сабантуйга барабыз | |||
99 | Без Сабантуйга барабыз. Йомгаклау дәресе |
2 нче сыйныфта татар теленнән календарь- тематик план
Дәреслек:
Р. З. Хәйдәрова, Н. Г. Галиева, Г. Әхмәтҗанова “Күңелле татар теле”,
2 класс, Казан, “Татармультфильм”, 2013.
№ | Дәрес темасы, эчтәлек | Үткәрү вакыты | Искәрмә | |
План | Факт | |||
Без мәктәпкә барабыз(36 сәгать) | ||||
1. | Яңа уку елы белән! Мин, син алмашлыкларының юнәлеш килеше | |||
2 | -мы, -ме сорау кисәкчәләре . Бүген беренче сентябрь | |||
3 | Татар теленең хәреф-аваз системасы. Транскрипция | |||
4 | Татар телендә сингармонизм законы | |||
5 | Иҗек | |||
6 | 1-10 га кадәр саннар. Ничә? соравы | |||
7 | Сүзлек диктанты “Мәктәп” Исемнең күплек сан кушымчасы | |||
8 | Хаталар өстендә эш Тәртип саны. Ничәнче? соравы | |||
9 | Фигыльнең башлангыч формасы. Тамыр | |||
10 | Нишли? соравына җавап формасы | |||
11 | Кереш контроль эш. “Без мәктәпкә барабыз!” | |||
12 | Хаталар өстендә эш Хәзерге заман хикәя фигыльнең берлек санда зат- санда төрләнеше | |||
13 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең күплек санда зат- санда төрләнеше | |||
14 | Фигыльләрдә - ме, -мы сорау кисәкчәсе | |||
15 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы | |||
16 | Хәзерге заман хикәя фигыль юклык формасының зат- санда төрләнеше | |||
17 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын ныгыту | |||
18 | Диалогларда хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы | |||
19 | Исемнең урын- вакыт килеше | |||
20 | Кайда? сорауларына җавап формасы. Яңгырау һәм саңгырау авазлар | |||
21 | Исемнең юнәлеш килеше | |||
22 | Кая? соравына җавап формасы | |||
23 | I чирек өчен контроль эш “Мәктәптә” Яңгырау һәм саңгырау авазларга карап тиешле кушымчалар | |||
24 | Исемнең урын- вакыт һәм юнәлеш килешләре | |||
25 | Кая? Кайда? сорауларына җавап формасы | |||
26 | Исемнең чыгыш килеше. Кайдан? соравы кушымчалары | |||
27 | Кайдан? соравына җавап формасы. Яңгырау һәм саңгырау авазлар | |||
28 | Яңгырау һәм саңгырау авазларга карап чыгыш килешендә тиешле кушымчалар | |||
29 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | |||
30 | Исемнең юнәлеш, чыгыш, урын-вакыт килешләре | |||
31 | Сүзлек диктанты “Татарстан шәһәрләре” Билгеле үткән заман хикәя фигыль | |||
32 | Хаталар өстендә эш Билгеле үткән заман хикәя фигыль кушымчалары | |||
33 | Хәзерге һәм билгеле үткән заман хикәя фигыль | |||
34 | Мин бүген нишләдем? | |||
35 | Мөстәкыйль эш “Без мәктәпкә барабыз” | |||
36 | Хаталар өстендә эш “Без мәктәпкә барабыз” бүлеген йомгаклау | |||
Көзге уңыш (13 сәгать) | ||||
37 | Яшелчәләр, җиләк-җимеш атамалары. | |||
38 | Җиләк-җимеш яратам | |||
39 | Күчереп язу. “Базарда” | |||
40 | Хаталар өстендә эш Чөнки теркәгече | |||
41 | Нинди? сорау конструкциясе. Сыйфатның гади дәрәҗәсе | |||
42 | I яртыеллыкка контроль эш | |||
43 | Хаталар өстендә эш Яшелчәләр нинди? | |||
44 | Сорау җөмләләр | |||
45 | “Базарда” темасы буенча күнегүләр | |||
46 | Ө хәрефенең язылышы | |||
47 | О хәрефенең язылышы | |||
48 | “Көзге уңыш” бүлеген кабатлау | |||
49 | “Көзге уңыш” бүлеге буенча язма эш. Диктант “Көз” | |||
Мин чисталык яратам (14 сәгать) | ||||
50 | “Мин чисталык яратам” темасы буенча лексик берәмлекләр | |||
51 | Сабын белән юына төзелмәсе | |||
52 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең I, III зат берлек формалары | |||
53 | Исемнәрнең берлек санда I зат тартым белән төрләнеше. п-б чиратлашуы | |||
54 | Исемнәрнең 2 зат берлек санда тартым белән төрләнеше | |||
55 | Исемнәрнең берлек санда I, II зат тартым белән төрләнешен чагыштыру | |||
56 | Исемнәрнең 3 зат берлек санда тартым белән төрләнеше | |||
57 | Предметларның барлыгын, юклыгын 3 затта сорау, җавап бирү формасы | |||
58 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы | |||
59 | БСҮ. “ Табиб янында” | |||
60 | Аның әнисе төзелмәсе | |||
61 | Синең башың төзелмәсе | |||
62 | Нәрсә белән? сораулары һәм аңа җавап формасы | |||
63 | “Мин чисталык яратам” бүлеге буенча контроль эш | |||
Кыш җитә (9 сәгать) | ||||
64 | Кыш билгеләре | |||
65 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-санда төрләнеше | |||
66 | Кышкы уен. Кая?, кайда?, кайдан? сораулары | |||
67 | Сүзлек диктанты “Кыш” Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы | |||
68 | Хаталар өстендә эш Хәзерге заман хикәя фигыльнең 1, 2, 3 зат берлек санда төрләнеше | |||
69 | Антоним сүзләр | |||
70 | БСҮ. “ Кошлар- безнең дусларыбыз”. | |||
71 | “Мин җимлек ясадым” төзелмәсе | |||
72 | “Кыш” темасы буенча кабатлау | |||
73 | “Кыш җитә”темасы буенча контроль эш | |||
Безнең гаилә (6 сәгать) | ||||
74 | Хаталар өстендә эш Минем гаиләм. Яңа лексика. | |||
75 | Исемнең төшем килешендә төрләнеше | |||
76 | Исемнәрнең төшем килешендә төрләнеше | |||
77 | Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формалары | |||
78 | Мөстәкыйль эш.“Безнең гаилә” | |||
79 | Хаталар өстендә эш. “Безнең гаилә” темасын йомгаклау | |||
Яз килә (5 сәгать.) | ||||
80 | Яз билгеләре. Кайчан? соравы | |||
81 | 1- 20 гә кадәр саннар. Математик гамәлләр. | |||
82 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат- санда төрләнеше | |||
83 | “Яз килә” темасын кабатлау | |||
84 | “Яз килә” темасы буенча мөстәкыйль эш. | |||
Туган ягым ( 8 сәгать ) | ||||
85 | Ялгызлык исемнәре | |||
86 | Кайда? Кайдан? сораулары | |||
87 | Син кайда яшисең? | |||
88 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | |||
89 | Күчереп язу. “Юлда” (Дәреслек-111 бит) | |||
90 | БСҮ. “Син йорт хайваннарын беләсеңме?” | |||
91 | “Туган җирем”темасын кабатлау | |||
92 | Мөстәкыйль эш “Туган җирем” | |||
Кибеттә (5 сәгать ) | ||||
93 | Хаталар өстендә эш Киемнәр кибетендә. Мактау сүзләре | |||
94 | Сүзлек диктанты “Киемнәр” Исемнәрнең 1, 2 зат тартым белән төрләнеше | |||
95 | Исемнәрнең тартым белән төрләнеше | |||
96 | Боерык фигылнең 2 зат берлек сан формасы | |||
97 | “Кибеттә” темасын кабатлау | |||
Җәй (5 сәгать ) | ||||
98 | Хаталар өстендә эш Хәзерге заман хикәя фигыльнең 3 зат күплек формасы | |||
99 | Исемнәрнең берлек һәм күплек саны | |||
100 | Аша бәйлеге | |||
101 | “Җәй” темасы буенча мөстәкыйль эш. | |||
102 | Йомгаклау |
3 нче сыйныфта татар теленнән календарь- тематик план
Дәреслек:
Р. З. Хәйдәрова, Г. М. Әхмәтҗанова, Л. А. Гыйниятуллина. “Күңелле
татар теле”. 3 класс, Казан, “Татармультфильм” , 2013.
№ | Дәрес темасы, эчтәлек | Үткәрү вакыты | Искәрмә | |
План | Факт | |||
Яңа уку елы котлы булсын! (21 сәгать) | ||||
1 | Беренче сентябрь-белем бәйрәме. | 02.09 | ||
2. | Кем? Кемне? Кемгә? сораулары һәм аларга җавап. | 04.09 | ||
3. | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары һәм аларга җавап. | 06.09 | ||
4. | Мин, син, ул зат алмашлыгының юнәлеш килеш формасы. | 09.09 | ||
5 | Исемнең күплек сан кушымчасы. | 11.09 | ||
6 | Сан+ исем төзелмәсе. | 13.09 | ||
7 | Исем сүз төркеме. | 16.09 | ||
8 | Исемнәрнең 1зат берлек санда тартым белән төрләнүе. | 18.09 | ||
9 | Хикәя фигыльнең башлангыч формасы. | 20.09 | ||
10 | Хикәя фигыльнең хәзерге, үткән заман хикәя фигыльнең зат- санда төрләнеше. | 23.09 | ||
11 | Үткән заман хикәя фигыльнең 1 зат берлек һәм күплек сан формасы. | 25.09 | ||
12 | Кереш контроль эш. “Яңа уку елы котлы булсын!” темасы. | 27.09 | ||
13 | Хаталар өстендә эш. Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы. | 30.09 | ||
14 | Чөнки, ләкин теркәгечләре. | 02.10 | ||
15 | Сүзлек диктанты. “Яңа уку елы котлы булсын!”темасы. Сингармонизм законы. | 04.10 | ||
16 | Хаталар өстендә эш. Үткән заман хикәя фигыльнең берлек санда юклык формасында зат-сан белән төрләнеше. | 07.10 | ||
17 | Ярдәм ит әле, ярдәм итегез әле төзелмәләре. | 09.10 | ||
18 | Янында бәйлек сүзе. | 11.10 | ||
19 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең берлек санда юклык формасында зат-сан белән төрләнеше. | 14.10 | ||
20 | Турында бәйлеге. | 16.10 | ||
21 | Дистә саннары. | 18.10 | ||
“Көндәлек режим” (4 сәгать) | ||||
22 | Сәгать ничә? Сәгать ничәдә? Вакыт күпме? сораулары. | 21.10 | ||
23 | Көндәлек режим моментлары. | 23.10 | ||
24 | “Көндәлек режим” темасын кабатлау | 25.10 | ||
25 | Контроль эш “Көндәлек режим” темасы буенча. | 28.10 | ||
“Ашханәдә” (11 сәгать) | ||||
26 | Хаталар өстендә эш Минем яраткан ашларым. | 08.11 | ||
27 | Татлы ризыклар. | 11.11 | ||
28 | Боерык фигыль формасы. | 13.11 | ||
29 | Исемнең төшем килеше. | 15.11 | ||
30 | Билгесез үткән заман хикәя фигыль. | 18.11 | ||
31 | Янында бәйлек сүзенең юнәлеш, урын-вакыт, чыгыш килешендә килүе | 20.11 | ||
32 | “ ... башлады” грамматик төзелмәсе. | 22.11 | ||
33 | Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. | 25.11 | ||
34 | Нәрсә ашыйбыз һәм эчәбез. | 27.11 | ||
35 | “Ашханәдә”темасын кабатлау. | 29.11 | ||
36 | Мөстәкыйль эш. “Ашханәдә”темасы. | 02.12 | ||
“Без әти- әниләргә булышабыз” (13 сәгать) | ||||
37 | Аның китабы,әнисе төзелмәләре. | 04.12 | ||
38 | -чы, че сүз ясагыч кушымчасы. | 06.12 | ||
39 | Минем әти- әнием кем булып кайда эшли. | 09.12 | ||
40 | Үзе алмашлыгы + фигыль. | 11.12 | ||
41 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр. | 13.12 | ||
42 | Без бер-беребезне мактыйбыз. | 16.12 | ||
43 | Үзе алмашлыгының тартым белән төрләнеше. | 18.12 | ||
44 | Без бер-беребезнең хезмәтен бәялибез. | 20.12 | ||
45 | Мин өйдә булышчы. | 23.12 | ||
46 | Сүзлек диктанты . ”Без әти- әниләргә булышабыз”темасы. | |||
47 | Хаталар өстендә эш. Алдында, артында, янында,каршында,өстен дә, астында бәйлек сүзләре. | |||
48 | Чиреклек контроль эш “Без әти- әниләргә булышабыз” | |||
49 | Хаталар өстендә эш. “Без әти- әниләргә булышабыз”темасын кабатлау. | |||
“Туган якка кыш килде” (14 сәгать) | ||||
50 | Яңа ел бәйрәме белән котлау. | |||
51 | Чыршы бәйрәме. | |||
52 | Сыйфат сүз төркеме. | |||
53 | Һава торышы. | |||
54 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары. | |||
55 | Хәзерге, үткән заман хикәя фигыльләр. | |||
56 | Спорт төрләре. | |||
57 | Хәзерге, үткән заман хикәя фигыльләренең күплек сан кушымчалары. | |||
58 | Без хикәя язабыз. | |||
59 | Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасы. | |||
60 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр. | |||
61 | Антоним сыйфатлар. | |||
62 | Фигыльләрнең 3 нче зат формасы. | |||
63 | Сүзлек диктанты. “Туган якка кыш килде” темасын йомгаклау. | |||
“Без шәһәрдә һәм авылда яшибез”(10 сәгать) | ||||
64 | Татарстан - минем туган ягым. | |||
65 | Казан шәһәре, Бауман урамында төзелмәсе. | |||
66 | Хәзерге заман хикәя фигыльләрнең зат- сан белән төрләнүе. | |||
67 | Без нинди транспортта барабыз. | |||
68 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе. | |||
69 | Һәр, һәркем, барлык, барысы билгеләү алмашлыклары. | |||
70 | Мин авылда яшим. | |||
71 | Изложение. ”Татарстан – минем республикам”. | |||
72 | Хаталар өстендә эш. “Без шәһәрдә һәм авылда яшибез”темасын кабатлау. | |||
73 | Контроль эш “Шәһәрдә һәм авылда”. | |||
“Әдәпле булыйк” (11 сәгать) | ||||
74 | Әдәпле сүзләр. | |||
75 | 8 нче Март – әниләр бәйрәме. | |||
76 | Туган көнгә ничек чакырабыз. | |||
77 | Туган көн бәйрәме. | |||
78 | Дусларны каршылыйбыз. | |||
79 | Исемнең баш һәм юнәлеш килеше. | |||
80 | Чиреклек контроль эш “Әдәпле булыйк”темасы буенча. | |||
81 | Хаталар өстендә эш. Чөнки, шуңа күрә, ләкин теркәгечләре. | |||
82 | Ярты +исем конструкциясе. | |||
83 | Исемнең төшем килеше формасы. | |||
84 | “Әдәпле булыйк” темасын кабатлау. | |||
“Кечкенә дусларыбыз” (9 сәгать) | ||||
85 | Ул алмашлыгын килешләрдә төрләндерү. | |||
86 | Көн саен, һәр көн төзелмәләре. | |||
87 | Шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр. | |||
88 | Ул алмашлыгының иялек килеше. | |||
89 | Исемнең иялек килеше. | |||
90 | Акмуен- яраткан песием. | |||
91 | Артында, алдында, астында, өстендә бәйлек сүзләре. | |||
92 | Сыйфатның артыклык һәм чагыштыру дәрәҗәләре. | |||
93 | ”Минем дүрт аяклы дустым”. Рәсем буенча хикәя төзү. | |||
“ Күңелле җәй, ямьле җәй!“ (9 сәгать) | ||||
94 | Без җәйне яратабыз. | |||
95 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе. | |||
96 | Әйтегез әле, бирегез әле төзелмәләре. | |||
97 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары. | |||
98 | Капма каршы мәгънәле сүзтезмәләр. | |||
99 | Хәзерге заман хикәя фигыльләрне зат-сан белән төрләндерү. | |||
100 | Арадаш аттестация эше “Күңелле җәй, ямьле җәй!“ темасы. | |||
101 | БСҮ. Без сабантуйга барабыз. | |||
102 | “Күңелле җәй, ямьле җәй!“ темасы буенча үтелгәннәрне кабатлау. Йомгаклау. |
4 нче сыйныфта татар теленнән календарь- тематик план
Дәреслек:
Р. З.Хәйдәрова Г. М., Әхмәтҗанова Л. Ә. , Гыйниятуллина,
“Күңелле татар теле” , 4 класс, Казан. “Татармультфильм”, 2014.
№ | Дәрес темасы, эчтәлек | Үткәрү вакыты | Искәрмә | |
План | Факт | |||
Яңа уку елы котлы булсын!( 16 сәгать.) | ||||
1 | Яңа уку елы котлы булсын! | 02.09 | ||
2 | Уку-язу әсбаплары. -мы/ ме сорау кисәкчәләре | 04.09 | ||
3 | Миңа, сиңа, аңа алмашлыклары | 06.09 | ||
4 | Сан+ исем конструкциясе | 09.09 | ||
5 | Исемнәрне берлек санда тартым белән төрләндерү | 11.09 | ||
6 | Татар алфавиты. Тартык һәм сузык авазлар | 13.09 | ||
7 | Киң әйтелешле, тар әйтелешле о, ы, э авазлары | 16.09 | ||
8 | О,ө хәрефләре | 18.09 | ||
9 | Кереш контроль эш “Яңа уку елы котлы булсын! “ | 20.09 | ||
10 | Хаталар өстендә эш . Сан төркемчәләре | 23.09 | ||
11 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре | 25.09 | ||
12 | Вакыт берәмлекләре | 27.09 | ||
13 | Ничә? Ничәдә? сораулары | 30.09 | ||
14 | Кичә, башта, аннан соң, озак рәвешләре | 02.10 | ||
15 | Кебек, турында бәйлекләре | 04.10 | ||
16 | “Яңа уку елы котлы булсын!” темасы буенча күнегүләр | 07.10 | ||
Туган як табигате (20 сәгать.) | ||||
17 | Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасы | 09.10 | ||
18 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | 11.10 | ||
19 | Исемнәрне төшем килешендә төрләндерү | 14.10 | ||
20 | Кемне? Нәрсәне? сораулары | 16.10 | ||
21 | Сүзлек диктанты “Үсемлекләр”. Кайда яши? төзелмәсе | 18.10 | ||
22 | Хаталар өстендә эш. Кош исемнәренең дөрес язылышы | 21.10 | ||
23 | Чиреклек контроль эш . “Туган як табигате” | 23.10 | ||
24 | Хаталар өстендә эш. “Кошлар – безнең дусларыбыз”. Диалогик сөйләм | 25.10 | ||
25 | Исем+сыйфат төзелмәләре | 28.10 | ||
26 | Нәрсә? Нәрсәне? Нәрсәнең? сораулары | 08.11 | ||
27 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр | 11.11 | ||
28 | Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасы | 13.11 | ||
29 | Алдында, артында, астында, өстендә бәйлек сүзләре | 15.11 | ||
30 | Инфинитив + ярата төзелмәсе | 18.11 | ||
31 | Сүзлек диктанты. “Туган як табигате”.Исемнәрнең тартым белән төрләнеше | 20.11 | ||
32 | Хаталар өстендә эш. Исемнәргә аффикслар ялгану тәртибе | 22.11 | ||
33 | Кайвакыт, бервакыт рәвешләре | 25.11 | ||
34 | Фигыльләрнең зат –сан белән төрләнеше | 27.11 | ||
35 | Мөстәкыйль эш .“Туган як табигате” | 29.11 | ||
36 | Хаталар өстендә эш. Тәрҗемә күнегүләре | 02.12 | ||
Хайваннар дөньясында (10 сәгать.) | ||||
37 | БСҮ. Хайваннарны тасвирлау | 04.12 | ||
38 | Билгесез үткән заман хикәя фигыль | 06.12 | ||
39 | Сыйфат дәрәҗәләре | 09.12 | ||
40 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе | 11.12 | ||
41 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | 13.12 | ||
42 | Җыйнак һәм җәенке җөмләләр | 16.12 | ||
43 | Сорау җөмләләр | 18.12 | ||
44 | Текст буенча сорау җөмләләр | 20.12 | ||
45 | Чиреклек контроль эш . “Кошлар һәм хайваннар дөньясында” | 23.12 | ||
46 | Хаталар өстендә эш. “Кошлар һәм хайваннар дөньясында” темасын кабатлау | |||
Кышкы уеннар (10 сәгать.) | ||||
47 | Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе | |||
48 | Сүз басымы | |||
49 | Рәсем буенча хикәя төзү | |||
50 | Вакыт рәвешләре | |||
51 | Билгесез үткән заман хикәя фигыль | |||
52 | Буе, буена, буенда бәйлек сүзләре | |||
53 | Сүзлек диктанты “Кыш”. Кушма сүзләр | |||
54 | Хаталар өстендә эш. Фигыльләрнең юклык һәм барлык формалары | |||
55 | “Кышкы уеннар” темасы буенча мөстәкыйль эш | |||
56 | Хаталар өстендә эш. Схема буенча диалоглар төзү | |||
Минем дусларым (12сәгать.) | ||||
57 | Исемнәрнең 1,2,3 зат алмашлыклары белән төрләнеше | |||
58 | Антоним сыйфатлар | |||
59 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы | |||
60 | “Минем дустым”.Диалогик сөйләм | |||
61 | Тартым кушымчалары | |||
62 | Сүз ясагыч кушымчалар: -чы/-че | |||
63 | Изложение “Якын дустым” | |||
64 | Хаталар өстендә эш. Фигыль + башлады төзелмәсе | |||
65 | Фигыльнең хәзерге һәм үткән заман формалары | |||
66 | Кайдан? Кая кадәр? сораулары кушымчалары | |||
67 | Кемдер, нәрсәдер, нидер? Билгесезлек алмашлыклары | |||
68 | “Минем дусларым” темасы буенча кабатлау | |||
Дүрт аяклы дусларыбыз (13 сәгать.) | ||||
69 | “Дүрт аяклы дусларыбыз” темасындагы лексик-грамматик күнекмәләр | |||
70 | Чөнки, ләкин теркәгечләре | |||
71 | Хикәя язу “Кечкенә эт” | |||
72 | Теләк белдерү формалары | |||
73 | –сыз/ -сез аффикслары | |||
74 | Монда, тегендә рәвешләре | |||
75 | Сыйфатларның кулланылышы | |||
76 | Чиреклек контроль эш. “Дүрт аяклы дусларыбыз” | |||
77 | Хаталар өстендә эш. Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | |||
78 | Буе бәйлек сүзенең килеш белән төрләнеше | |||
79 | Кем? Кемнең? Нәрсәгә? Нишләгән? сораулары | |||
80 | БСҮ. “Минем дүрт аяклы дустым” | |||
81 | Дүрт аяклы дусларыбыз” темасы буенча кабатлау | |||
Яз килә (8 сәгать.) | ||||
82 | “Яз килә” темасындагы лексик-грамматик күнекмәләр | |||
83 | 8 нче март бәйрәме белән котлау язу | |||
84 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсен җөмләләрдә куллану | |||
85 | Билгесез үткән заман фигыль кушымчалары | |||
86 | Парлы сүзләр | |||
87 | Үтенечне белдерү формалары | |||
88 | Гади һәм кушма саннар | |||
89 | “Яз килә”темасын кабатлау | |||
Минем Ватаным (7 сәгать) | ||||
90 | Ялгызлык исемнәр | |||
91 | Ялгызлык исемнәренең урын-вакыт, юнәлеш, чыгыш килешләрендә төрләнеше | |||
92 | Күчереп язу. “Татарстан шәһәрләре” | |||
93 | Ерак, ерак түгел, якын, якын түгел рәвешләре | |||
94 | [Җ], [һ] авазлары | |||
95 | Сүзлек диктанты. “Минем Ватаным”. Исемнәрдә төрле килеш кушымчалары | |||
96 | “Минем Ватаным” темасы буенча мөстәкыйль эш | |||
Чәчәкле җәй, ямьле җәй (6 сәгать.) | ||||
97 | Җәй билгеләре | |||
98 | “Җәйге урман” темасына хикәя язу | |||
199 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр | |||
100 | Монологик сөйләм “Минем җәйге ялым” | |||
101 | Кабатлау “Матур җәй җитә” | |||
102 | Йомгаклау |
Татарстан Республикасы Биектау муниципаль районының
“Каенлык төп гомуми белем мәктәбе”
гомуми белем муниципаль бюджет учреждениесе
МС утырышында каралды Килешенде Раслыйм МС җитәкчесе Директор урынбасары ”Каенлык ТГБМ” Г ГБМБУ директоры _______Х.Г.Заһидуллина ________ Э.Р.Ганиева ______ Л.Ш.Кадыйрова Беркетмә № 3 Приказ № 161 “30” октябрь 2017 нче ел. “30” октябрь 2017 нче ел “30” октябрь 2017 нче ел.
. |
Укытучы
Заһидуллина Хәлидә Габделәхәт кызының
1-4 нче сыйныфлар (II төркем) өчен туган телдән (татар теле)
эш программалары
Педагогик утырышта каралды
Беркетмә № 3
30 нчы октябрь, 2017 нче ел
Каенлык, 2017
Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Туган телдән (татар теле) программаны үзләштерүнең шәхси нәтиҗәләре:
- татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;
- шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;
- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;
- ярдәмчеллек, башка кешеләргә карата кайгыртучанлык хисләрен тәрбияләү.
Туган телгә (татар теле) өйрәтүнең предметара нәтиҗәләре:
- уку хезмәтеңә бәя бирә белү;
- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү;
- әңгәмәдәшеңең фикерен тыңлый, аралаша белү күнекмәләрен формалаштыру;
- парларда һәм күмәк эшли белү;
- рәсем буенча җөмләләр, сораулар төзи белү;
- укыганның эчтәләген аңлап, биремнәрне мөстәкыйль үтәү.
Туган телгә (татар теле) өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:
- татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләренә ия булу;
- телдән яки язма сөйләм күнекмәләренә ия булу өчен кирәкле лингвистик белемнәрне үзләштерү;
- бирелгән темага кечкенә хикәя төзеп сөйли, бәйрәмнәр белән котлый белү;
- татар балалар әдәбияты һәм халык авыз иҗаты үрнәкләре белән танышу.
Универсаль уку гамәлләре
Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:
- үз илең, халкың һәм тарихың белән горурлану хисләре формалаштыру, һөнәрләр дөньясы белән танышу, җәмәгать урыннарында, мәктәптә үз-үзеңне тотуның әхлакый кагыйдәләрен үзләштерү, аңлы рәвештә рефлексив үзбәя формалаштыру;
- уку эшчәнлеге һәм аның мотивлары арасында элемтә урнаштыру;
- әдәби мәдәният нигезендә матурлыкны күрә белү һәм эстетик хисләр формалаштыру.
Регулятив универсаль уку гамәлләре:
- максатка ирешүдә үҗәтлек, авырлыкны җиңүгә әзер булу,авырлыкларны чишү ысулларын эзләүгә ихтыяҗ формалаштыру;
- план төзү һәм гамәлләр тәртибен ачыклау;
- ирешеләчәк нәтиҗәне алдан күрү;
- проблеманы чишүдә берничә вариант табу, аларны кулланып карау;
- үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;
- кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу.
Танып-белү универсаль уку гамәлләре:
- эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп бару;
- сызым, схема, таблица, шартлы рәсем, план, күчерү, үзгәртү, төзү;
- охшашлык һәм аермалыкларны аеру, чагыштыру;
- бербөтенне өлешләргә бүлү;
- аерып алынган нигез буенча объектларны тәртипкә салу;
- нәтиҗә чыгару;
- охшашлыклар урнаштыру;
- проблеманы кыска һәм ачык итеп әйтү;
- проблеманы чишү алымнарын хезмәттәшлектә табу.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
- укытучы, туганнар, әти-әниләр белән хезмәттәшлекне планлаштыру – катнашучыларның максатларын, вазифаларын үзара аралашу ысулларын билгеләү;
- дискуссиядә катнашу, сораулар формалаштыру, җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; проблеманы ачу, аны тормышка ашыру, үзара килешүгә ирешү;
- эшлекле партнерлы аралашу, төркемдә үзара ярдәм итешү;
- үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.
1 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Фонетика буенча:
- сузык һəм тартык авазлар, аларның аермасы.
- калын һəм нечкə сузыклар. Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү.
- татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн таныштыру.
- озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү.
- татар хəрефлəренең кабул ителгəн формаларын дөрес язу
- сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую.
Лексикология буенча:
-сүзлек белән эшләү
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
--мы/-ме сорау кисәк
Морфология буенча:
-Исемнəрнең берлек һəм күплек саннары
- Исемнəргə кем? нəрсə? сорауларын куя белү
-Исемнəрнең I, II, III затта берлек санда тартым белəн төрлəнеше белəн таныштыру
- Исемнəрнең урын-вакыт, юнəлеш, чыгыш килешлəрендə төрлəнеше белəн танышу
-Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану
-мы/-ме, түгел кисəкчəлəрен, хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану
- Кайда?) Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру
-Микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары)
- Ничə? Ничек?Нинди?Нишли?Кайчан?сорауларына җавап бирə белү
-Белəн бəйлеген сөйлəмдə исем белəн кулану
-Хəзерге заман хикəя фигыльнең I, II, III зат берлек сан формаларын сөйлəмдə куллану
- Боерык фигыльнең II зат берлек һəм күплек сан формалары белəн таныштыру
-Бу күрсəтү алмашлыгын сөйлəмдə куллану
-Сыйфат+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану
-Һəм теркəгечен сөйлəмдə куллану
- Сан+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану
- Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу
Синтаксис буенча:
-хикəя һəм сорау җөмлəлəрне интонацион яктан дөрес əйтергə гадəтлəндерү.
-җөмлə ахырында тыныш билгелəрен дөрес куеп язарга күнектерү
-ялгызлык исемнəрен баш хəрефтəн башлап язарга өйрəтү
-матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыр
1нче сыйныф укучысы татар теленнән түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш:
Сөйләү
– сөйләм этикеты үрнәкләрен кулланып, гади диалогларда катнашу;
– предметны, персонажны яки рәсемне тасвирлау;
– үзе, гаиләсе, дусты, шәһәре (авылы), табигать турында сөйләү;
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
– әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;
– персонажга кыскача характеристика бирү.
Тыңлап аңлау
– аралашу барышында укытучының һәм сыйныфташларның сөйләмен ишетеп аңлау, вербаль яки вербаль булмаган рәвештә җавап кайтару;
– аудиоязмадагы кечкенә хәбәрләмәнең, тыңланган хикәянең, әкиятнең төп эчтәлеген сөйләп бирү.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
– таныш булмаган сүзләрне үз эченә алган текстларны тыңлаганда, аларның эчтәлеген аңлау өчен, тоемлаудан файдалану.
Уку
– татар сүзенең график образын аның авазлы образы белән чагыштыру;
– укуның орфоэпик һәм интонацион нормаларын белү;
– өйрәнелгән материалга нигезләнгән кечкенә күләмле текстны сәнгатьле итеп һәм әйтелеш нормаларын саклап уку;
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
– таныш булмаган сүзләрнең мәгънәсенә контекст нигезендә төшенү;
Язу
– тексттан сүзләрне, сүзтезмәләрне, гади җөмләләрне күчереп язу;
– үрнәк буенча бәйрәмгә чакыру язу;
– сөйләм бурычын аңлап, үз фикереңне кыскача язма рәвештә белдерү.
2 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
укучылар белергә тиеш:
- татар телендә барлык аваз һәм хәрефләрне танып белергә;
- аваз белән хәрефнең төп аермасын практик аңлауга ирешергә;
- татар алфавитын яттан белергә;
- укытучы биргән сүзләрне яки сыйныфташларның фамилияләрен алфавит тәртибендә язарга;
- калын һәм нечкә сузыкларны аерып,татар телендәге сүзләрнең сингармонизм законына буйсынуын яки буйсынмавын (шәһәр, китап) аңлатырга;
- яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аерырга;
- ъ һәм ь хәрефләре булган сүзләрне дөрес укырга(кулъяулык,көньяк);
- я,ю, е хәрефләрен дөрес язарга;
- татар телендә сүз басымын куярга,рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтергә;
- сүз төркемнәреннән исем, фигыль һәм сыйфатларның мәгънәләрен аңлап, җөмлә эченнән табып әйтергә;
- исемнәрнең берлек һәм күплек сан формаларын аерырга;
- фигыльләрнең юклык һәм заман кушымчаларын билгеләргә;
- җөмләнең баш кисәкләрен билгеләргә, аларның урнашу тәртибен аңлатырга;
- җөмлә кисәкләре һәм сүз төркемнәре дигән төшенчәләрне аерырга;
- өйрәнелә торган сүз төркемнәре кергән мәкаль -әйтемнәрне,табышмакларны ятларга һәм аларны язарга.
укучыларда түбәндәге эш осталыгы булырга тиеш:
- сүзләрне авазларга таркату;
- авазларны сүздәге тәртиптә әйтү;
- сузык һәм тартык авазларны һәм аларның хәрефләрен аерып таный белү;
- калын һәм нечкә сузыкларны дөрес әйтү;
- сузык аваз һәм аларның хәрефләренә карап, калын һәм нечкә әйтелгән сүзләрне тану;
- сүзләрне иҗекләргә бүлү;
- җөмләләрне сүзләргә таркату;
- баш һәм юл хәрефләрен, аларны тоташтыручы сызыкларны һәм сүзләрне ачык итеп, бозмыйча язу;
- басма, кулдан язылган хәрефләр белән бирелгән сүз һәм җөмләләрне дөрес күчереп язу;
- әйтелеше белән язылышы туры килгән сүзләрне, шундый җөмләләрдән төзелгән 3-5 сүзле җөмләләрне ишетеп дөрес язу;
- җөмләнең беренче сүзен баш хәреф белән башлап, җөмлә беткәч нокта куеп язу;
- телдән 4-5 җөмләле кечкенә хикәяләр төзү.
2 нче сыйныфны тәмамлаучы укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш
Тыңлап аңлау.
- Укытучының дәрес, уен ситуацияләре белән бәйле сорауларын, күрсәтмәләрен аңлау;
- тыңлаганда җөмлә, сүз чикләрен билгеләү, интонацияне аеру;
- сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетеп аера белү.
- сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү;
- ишеткән сөйләмнең, җөмләнең эчтәлегенә төшенү.
Диалогик сөйләм.
- Өйрәнелгән эчтәлек нигезендә әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү;
- программада күрсәтелгән темалар буенча укытучының сорауларына жавап бирү һәм сораулар куя белү;
- дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән коммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.
Монологик сөйләм.
- Җанлы һәм җансыз предметларны, рәсем, картина эчтәлеген сурәтләп сөйли белү;
- тәкъдим ителгән план, терәк сүзләр ярдәмендә укылган өзек яисә караган рәсем буенча, өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя төзү;
- укыган хикәяләрнең эчтәлеген сөйли белү;
- үзе, гаиләсе һәм дуслары турында кечкенә информация бирә белү.
Язу.
- Татар алфавитындагы хәрефләрне дөрес, матур яза белү;
- дөрес күчереп язу күнекмәләрен булдыру;
- бәйрәмнәр белән котлау, чакыру кәгазьләре язу;
- программада күрсәтелгән темалар буенча, терәк сүзләр кулланып, хикәя язу күнекмәләре формалаштыру.
Графика, каллиграфия, орфография
- татар алфавитындагы барлык хәрефләрне каллиграфик дөрес язарга;
- татар алфавитын яттан әйтә белергә;
- текстны үзгәртмичә күчереп язарга
3 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Фонетика буенча:
- сузык һәм тартыкларның классификациясен, алардагы аерманы таный белү;
- сүзләрне дөрес басым белән әйтү;
- аваз һәм хәрефләрне аера белү;
- я, ю, е хәрефләре кергән сүзләрнең әйтелешен һәм язылышын истә калдыру;
- сүзләргә фонетик анализ ясау;
- орфоэпик һәм орфографик сүзлекләрдән файдалану.
Лексикология буенча:
- синоним,омоним, антоним сүзләрне дөрес куллану;
- сүзлек белән эшләү.
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
-сүзләрнең мәгънә кисәкләренә аңлатма бирә белү;
- чы/-че сүз ясагыч кушымчалар белән танышу;
- сүзләрнең тамырын, кушымчаларын һәм нигезен табу, төрле сүз төркемнәрен (исем, сыйфат, фигыль) ясаучы кушымчаларны күрсәтү;
- укытучы тәкъдим иткән сүзләрнең төзелешен тикшерә белү;
Морфология буенча:
- исемнәрне килеш һәм тартым белән төрләндерә белү, уртаклык һәм ялгызлык исемнәрне аера белү, аларның берлектә яки күплектә килүе, килеше, тартым белән төрләнүе-төрләнмәве;
- сыйфатларның төрле дәрәҗә формалары (гади, чагыштыру, артыклык ), дәреслектә һәм укытучы тарафыннан бирелгән сыйфатларның төрле дәрәҗә формаларын ясап, алар белән җөмләләр төзү;
- синоним һәм антоним сыйфатларны сөйләмдә куллану;
- микъдар һәм тәртип, җыю саннарын билгеләү, аларны сөйләмдә дөрес куллану;
- зат алмашлыкларын күплек санда юнәлеш килешендә телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану;
- хикәя фигыльләрнең барлык заманнарын зат-сан белән төрләндереп, аларны телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану;
- аннан соң рәвеше һәм һәр, һәркем, барлык, барысы алмашлыклары белән танышу;
- бәйлекләр, бәйлек сүзләр һәм теркәгечләрне язма һәм телдән сөйләмдә куллану;
- өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр төзү.
Синтаксис буенча:
- сүзтезмәне җөмләдән аера белү;
- гади һәм кушма җөмләләрне аера белү;
- җөмләнең әйтү максаты буенча төрен билгели белү;
- җыйнак һәм җәенке җөмләләрне телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану;
Сөйләм эшчәнлеге буенча:
- укучыларның, үз тәҗрибәсеннән чыгып, диалогик һәм монологик сөйләм оештыра белүе;
- укыган яки тыңлаган текстның эчтәлеген сөйләү, планын төзү;
- бирелгән план буенча сочинение (хикәя) язу, язма эштә 15-20 сүз булырга тиеш;
- татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнекмәләрен булдыру.
3 нче сыйныфны тәмамлаучы укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш
1. татар теленең һәм әдәбиятының дөньякүләм тоткан урыны турында мәгълүмат бирү;
2. татар һәм рус телләрендәге аерым грамматик категорияләрнең тәңгәл килү-килмәвен белү;
3. татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик, пунктицион нормаларын белү һәм, аларга нигезләнеп, телдән яки язма сөйләм күнекмәләрен булдыру;
4. аралашу ситуацияләренә бәйле лексик берәмлекләрне, аларның синонимнарын һәм антонимнарын төгәл һәм урынлы куллана белү;
5. Фигыльләрнен зат-санда төрләнешен дөрес куллануга ирешү;
6. гади җөмләләрне дөрес итеп төзергә өйрәнү;
7. Төрле чыганаклардан (газета-журналлардан, интернет һ.б.) файдаланып, кирәкле рәсемнәрне һәм мәгълүматләрне таба һәм җиткерә белү;
8. Аралашу ситуацияләрендә диалоглар төзи алу;
9. Тиешле күләмдә татар сүзләрен яттан белеп, аларны телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллана белү.
4 нче сыйныфны бетергәндә укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр
Фонетика буенча:
- хәреф – аваз системасы; сузык һәм тартыкларның классификациясен, алардагы аерманы таный белү;
- сүз басымы;
- -аваз һәм хәрефләрне аера белү;
- татар алфавитын истә калдыру;
- татар теленең үзенчәлекле авазларын аера белү ([къ], [гъ], [җ], [ң], [һ], [ч], һәмзә авазлары)
- киң һәм тар әйтелешле [о], [ы], [э] авазларының әйтелешен һәм язылышын истә калдыру;
- сүзләргә фонетик анализ ясау;
- орфоэпик һәм орфографик сүзлекләрдән файдалану.
Лексикология буенча:
- синоним,омоним, антоним сүзләрне дөрес куллану;
- сүзлек белән эшләү.
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
- сүзләрнең мәгънә кисәкләренә аңлатма бирә белү;
- чы/-че сүз ясагыч кушымчалар;
- сүзләрнең тамырын, кушымчаларын һәм нигезен табу, төрле сүз төркемнәрен (исем, сыйфат, фигыль) ясаучы кушымчаларны күрсәтү;
- укытучы тәкъдим иткән сүзләрнең төзелешен тикшерә белү;
Морфология буенча:
- исемнәргә аффикслар ялгану тәртибе;
- исемнәрне берлек һәм күплек санда тартым һәм килешләрдә төрләндерә белү;
- ялгызлык исемнәренең урын-вакыт, чыгыш, юнәлеш килешләрендә төрләнеше;
- сыйфатларның төрле дәрәҗә формалары (гади, чагыштыру, артыклык ), дәреслектә һәм
Синтаксис буенча: - сүзтезмәне җөмләдән аера белү; - гади һәм кушма җөмләләрне аера белү; - җөмләнең әйтү максаты буенча төрен билгели белү; - сорау җөмләләр; - җыйнак һәм җәенке җөмләләрне телдән һәм язма сөйләмдә дөрес куллану; Сөйләм эшчәнлеге буенча: - укучыларның, үз тәҗрибәсеннән чыгып, диалогик һәм монологик сөйләм оештыра белүе; - укыган яки тыңлаган текстның эчтәлеген сөйләү; - бирелгән план буенча изложение (хикәя) язу; - татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнекмәләрен булдыру. - кемдер, нәрсәдер,нидер билгесезлек алмашлыклары; - инфинитив+кирәк төзелмәсе, хикәя фигыльләрнең барлык һәм юклык формалары, хикәя фигыльләрнең барлык заманнарын зат-сан белән төрләндерү; билгесез үткән заман хикәя фигыльләр; фигыльләрдә теләк белдерү кушымчалары; билгесез киләчәк заман хикәя фигыль кушымчалары; тезмә фигыльләр; - вакыт рәвешләре; - бәйлекләр, бәйлек сүзләр, теркәгечләр, бик, иң кисәкчәләренең язма һәм телдән сөйләмдә кулланылышы; - өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр төзү.
Укыту предметының укыту планында тоткан урыны |
1 нче сыйныфта туган телдән (татар теле) программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Темага караган төп төшенчәләр | |
1. | Әйдәгез танышабыз | Татар телен өйрәнүнең әһәмиятен аңлату, дәреслек белән танышу, әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү; сузык һəм тартык авазлар, аларның аермасы; -мы/-ме сорау кушымчаларын өйрәнү; кайда? соравына җавап бирү, исемнәрне күплек санда куллану; кире кага, раслый белү; бер-береңнең яшен сорый белү. Кем? Нәрсә? сорауларын куя белү; –мы/-ме кисәкчәләре. Түгел кисәкчәсе. Бу күрсәтү алмашлыгы.. Микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары). Татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн таныштыру. | |
2 | Кыргый хайваннар | Татарстан җирлегендә яшәүче кыргый хайваннарының исемнәрен атый белү, аларның санын әйтә белү, яшәү урыннарын әйтә ,аларны характерлый белү. Кайда? сораулары һәм аларга өйрәнелгән сүзләр белән җавап бирә белү. Калын һəм нечкə сузыклар. Озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү.Татар һəм рус теллəрендəге сузык һəм тартык авазларны чагыштырып, дөрес əйтə белү, транскрипция билгелəре белəн таныштыру.Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү. О о, Өө,Нн,ң,Ии, Ыы, Тт,Уу,Үү, Кк, Лл, хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу, боерык фигыль формасын, хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат күплек сан формасы, [о], [ө], [ң] ,[и] , [ы] , [т], [у] , [ү] ,[л], авазлары белән танышу.Микъдар һəм тəртип саннары белəн таныштыру (1—20 саннары). Ничə? Ничек? Нинди? Нишли? Кайчан?сорауларына җавап бирə белү. Ялгызлык исемнəрен баш хəрефтəн башлап язарга өйрəтү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру. Боеру максаты белəн əйтелгəн җөмлəлəрне аңларга өйрəтү. Сан+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану. | |
3 | Мәктәптә | Уку-язу әсбапларының исемнәрен, санын әйтә белү, үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү. Предметларның урынын әйтә белү.Уку хезмәтен атый, үзеңнең, иптәшеңнең ничек укуын әйтә белү. Сузык һəм тартык авазлар, аларның аермасы. Мм, Сс, Рр хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу. Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану. Хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасы; (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану. Кайда? Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру. Ничə?Ничек? Нинди? Нишли? Кайчан? сорауларына җавап бирə белү. Һəм теркəгечен сөйлəмдə куллану. Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу. Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу. | |
4 | Йорт хайваннары һәм кошлары | Татарстан җирлегендә яшәүче кыргый һәм йорт хайваннарының исемнәрен атый белү, аларның санын әйтә белү, яшәү урыннарын әйтә, аларны характерлый белү. Кайда? сораулары һәм аларга өйрәнелгән сүзләр белән җавап бирә белү. Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү. Вв, Гг, Дд, Бб,Пп, Ээ, Йй, Ее хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу, боерык фигыль формасын, хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат күплек сан формасы, [w], [в], [г] ,[гъ] , [д] , [б], [п] , [э] ,[йэ], [ йы] авазлары белән танышу. Исемнəрнең I, II, III затта берлек санда тартым белəн төрлəнеше белəн таныштыру. Хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану. Кайда?Кая? Кайдан? сорауларын кулланып төзелгəн сорау җөмлəлəр белəн таныштыру. Җөмлə ахырында тыныш билгелəрен дөрес куеп язарга күнектерү. | |
5. | Бакчада, базарда | Жж, Җҗ, Шш, Щщ, Чч, хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу. Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен,тәмен әйтә ,аларны сорап ала белү. Нинди яшелчә яратканыңны әйтә белү.–мый/ми кушымчалары. Базарда яшелчә, җиләк-җимеш сатып ала белү. Нинди? соравы. Белән бәйлеге.Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану. Сыйфат+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану. | |
6. | Кыш | Озын һəм кыска сузыкларны сүзлəрдə дөрес итеп əйтə белү. Хх,Һһ, Фф, Цц, Яя, Юю, ь,ъ хәрефләре, алар белән белдерелгән сүзләр белән танышу.Уенга чакыра белү, бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү, кышкы көнне тасвирлый белү, фикереңне кире кага һәм раслый белү, бергә уйнауны планлаштыра белү. Кая? Кайдан? Кайда? Нишли?сораулары. Татар алфавиты. 11дән 20гә кадәр саннарны өйрәнү. Микъдар һәм тәртип саннары. -мы/-ме, түгел кисəкчəлəре.Ничə? Ничек? Нинди? Нишли? Кайчан?сорауларына җавап бирə белү. Сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую. Җөмлə ахырында тыныш билгелəрен дөрес куеп язарга күнектерү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру.Без зат алмашлыгының сөйлəмдə кулланышы белəн танышу. | |
7 | Сәламәт бул! | Сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую.Тән әгъзаларын әйтә белү, авыру кешенең хәлен белешергә өйрәнү; авыруның хәлен сорау, аңа киңәш бирү. 1, 2, 3 зат тартым кушымчалары. Нәрсә белән? соравы. Ничек? соравы. Зат алмашлыкларын берлек санда сөйлəмдə куллану. Хəзерге заман хикəя фигыльнең юклык формасын (-мый/-ми) сөйлəмдə куллану. Яңгырау һəм саңгырау тартыкларны аерырга өйрəнү. Боеру максаты белəн əйтелгəн җөмлəлəрне аңларга өйрəтү. Сыйфат+исем төзелмəсен сөйлəмдə куллану. | |
8 | Гаилә, өйдә булышу. Кунакта. Яз. | Без зат алмашлыгы. Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, гаиләдә кемнәр, ничә кеше барлыгын әйтә белү.Татар халык ашлары исемнәрен атый, нинди ашлар пешергәнне әйтә белү. Туган көн белән котлый белү, туган көнгә чакыра белү. Исемнәрнең 1,2,3 затта берлек санда тартым белән төрләнеше. Кемгә ? соравы.. Нишли? соравы. Һәм теркәгече. Яз билгеләре турында сөйли белү, ел фасылларын сурәтли белү, 8нче Март бәйрәме белән котлый белү, өй эшләрендә булышу турында сөйли белү, эш куша белү. Татар халык ашлары белән таныштыру. | |
9. | Кибеттә | Сүз басымы. Сүзлəрдə басымны дөрес кую. Боерык фигыль, 1, 2, 3, зат кушымчалары. Ашамлык исемнәрен әйтә, кибеттән сатып ала белү. Төсләрне кулланып сөйләшә белү, сыйфатларны сөйләмгә кертү. Ашарга, чәй эчәргә чакыра белү. Ничә?, нинди?, нәрсә белән? соравы. Белән бәйлеге. Сыйфат + исем төзелмәсе. | |
10 | Без шәһәрдә яшибез | Хәзерге заман хикәя фигыльләрне I, II, III затларда куллана белү. Туган шәһәре турында сөйли белү. Исемнəрнең урын-вакыт, юнəлеш, чыгыш килешлəрендə төрлəнеше белəн танышу. Кайда? Кая? Кайдан? сораулары. Ялгызлык исемнəрен баш хəрефтəн башлап язарга өйрəтү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру. Боеру максаты белəн əйтелгəн җөмлəлəрне аңларга өйрəтү. | |
11 | Җәй | Җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйли белү. Матур һəм дөрес язу күнекмəлəре булдыру. |
2 нче сыйныфта туган телдән (татар теле) программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Темага караган төп төшенчәләр | |
1. | Без мәктәпкә барабыз | Татар телен өйрәнүнең әһәмияте, дәреслек белән танышу, транскрипция билгеләре, хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат юклык формасы, татар теленә генә хас авазлар, кая? кайда? кайдан? сорауларына җавап булган сүзләрдә кушымчаларның дөрес язылышы, җөмләдә сүзләргә сорау кую. Бер-береңнең ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирү. | |
2. | Көзге уңыш | Ө-о хәрефләренең дөрес язылышы, капма-каршы мәгънәле сүзләр, чөнки теркәгечен сөйләмдә куллану, бир әле, бирегез әле төзелмәләре, көз турында сөйләү.Сүзнең нигезе һәм кушымчасы, үткән заман хикәя фигыль, сингармонизм законы, җөмләдә сүз тәртибе, бердән йөзгә кадәрге саннар. | |
3. | Мин чисталык яратам | Исем + белән структуралары, бер-берсенә комплимент, исемгә кушымча ялгаганда авазлар чиратлашуы: к-г, п-б, кемгә? нәрсәгә? сораулары һәм аңа җаваплар бирү, чисталык һәм сәламәтлек турында диалог һәм монологлар. | |
4. | Кыш җитә | Сыйфат һәм исемнәрнең сораулары, тәртип саннары, ә, һәм теркәгече, Яңа елга котлау тексты язу, кыш турында сөйләү. | |
5. | Безнең гаилә | Вакытны әйтү, исемнәрне юнәлеш, чыгыш, төшем килешләрендә куллану, фигыльнең I, II күплек санында төрләнүе, үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, гаилә турында сөйләү, итәгатьле сүзләрне сөйләмдә куллану. | |
6. | Яз килә | Яз билгеләрен, язның ни өчен ошаганын, ошамаганын әйтү. Кайчан? соравына җавап бирү, 1 - 20 гә кадәр саный һәм аларны укый, язарга өйрәнү, хәзерге заман хикәя фигыльнең зат- санда төрләндерү. | |
7. | Туган ягым | Кайчан? соравына җавап бирү, татар телендә о-ө хәрефләранең беренче иҗектә генә язылуы, Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр, исемнәрне урын-вакыт һәм иялек килешләрендә, аша, аркылы бәйлекләре, Казан шәһәре структурасы, 8 нче Март бәйрәме белән котлау язу, яз, туган җир, үз шәһәрең турында сөйләү. Татарстан шәһәрләрен атый белү, Авыл табигате, йорт хайваннары турында диалог-монологлар. | |
8. | Кибеттә | Киемнәр кибетенә барам структурасы, сыйфат+исем конструкциясе, киемнәр, ашамлыклар кибете турында план буенча сөйләү. | |
9. | Җәй | Фигыльләрнең хәзерге һәм үткән заман формасы, җөмләдә сүзләр тәртибе, барлык килешләрне, саннарны сөйләмдә куллану, җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйләү. |
3 нче сыйныфта туган телдән (татар теле) программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Темага караган төп төшенчәләр | |
1. | “Яңа уку елы котлы булсын!” | Исемнәрнең берлек, күплек саны; тартым белән төрләнеше; у.в.к., ю.к., чыг. килешендә төрләнеше; сорау алмашлыклары; хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык һәм барлык формасында зат сан белән төрләнеше; җыю саннары; зат алмашлыкларын күплек санда юнəлеш килешендə сөйлəмдə куллану; уйнарга яратам конструкциясе белəн таныштыру; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү; ике бертөрле тартык янəшə килгəн сүзлəрне дөрес əйтү һəм язу күнекмəлəрен булдыру (китте, кайтты); янəшə килгəн ике бертөрле тартык булган сүзлəрне дөрес əйтергə өйрəтү; о, ө хəрефлəренең беренче иҗектə генə язылуы. | |
2. | “Көндәлек режим” | Исемнәрнең юнәлеш, урын-вакыт килешләре белән төрләнеше; раслау җөмләләр; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре; чагыштыру дəрəҗəсендəге сыйфатлар белəн танышу; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту. | |
3. | “Ашханәдә” | Җыйнак һәм җәенке җөмләләр; кайчан? нинди? кемне? нәрсәне? сораулары; исемнәрнең килеш белән төрләнеше; билгесез үткән заман хикәя фигыльләр; билгесез үткəн заман хикəя фигыльнең барлык һəм юклык формасы белəн текст аша танышу; үзе алмашлыгын затларда төрләндерү; ян, ал, арт бәйлек сүзләрен ю.к, ч.к., у.в. килешендә төрләндерү; янында, алдында, астында, артында, өстендə бəйлек сүзлəрен һəм турында бəйлеген сөйлəмдə куллану; о, ө хəрефлəренең беренче иҗектə генə язылуы. | |
4. | “Без әти- әниләргә булышабыз” | -мы/ме кушымчалы сорау җөмләләр; саннарның төрләре (гади, тәртип саннары); исемнең 3 зат тартым кушымчалары; антоним сүзләр; синоним һəм антоним сыйфатларны сөйлəмдə куллану; рәвеш турында төшенчә; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү. | |
5. | “Туган якка кыш килде” | Инфинитив фигыльләр, инфинитив+ ярата төзелмәсе; хәзерге заман, үткән заман хикәя фигыльләр; фигыльләрне 1-3 затларда куллану; билгеле үткəн заман хикəя фигыльнең барлыкта зат-сан белəн төрлəнеше; уйнарга яратам конструкциясе белəн таныштыру; синоним һəм антоним сыйфатларны сөйлəмдə куллану; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү. | |
6. | “Без шәһәрдә (авылда ) яшибез.” | Татар телендә сингармонизм законы; янында, алдында, астында, артында, өстендə бəйлек сүзлəрен һəм турында бəйлеген сөйлəмдə куллану; -чы/-че исем ясагыч кушымчалар белəн таныштыру; Казан шəһəре, киемнəр кибете төзелмəлəре белəн таныштыру; аннан соң рəвеше һəм һəр, һəркем, барлык, барысы алмашлыклары белəн таныштыру; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту; алынма сүзлəрне, дөрес əйтелешен саклап, сөйлəмдə кулланырга күнектерү; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү. | |
7. | “ Әдәпле булыйк!” | Ул алмашлыгының килешләрдә төрләнеше; исемнең тартым белән төрләнеше; тәртип саннары; сүзнең тамырын, кушымчасын аера белү; я, ю, е хəрефлəре кергəн сүзлəрнең əйтелешен һəм язылышын истə калдыру; ярты+исем төзелмәсе. | |
8. | “Кечкенә дусларыбыз” | Ул алмашлыгының килешләрдә төрләнеше; җөмлә төрләре, татар теленә хас авазлар, ялгызлык һәм уртаклык исемнәр; янында, алдында, астында, артында, өстендə бəйлек сүзлəрен һəм турында бəйлеген сөйлəмдə куллану; кебек бəйлеген сөйлəмдə куллану; чөнки, ләкин, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләрнең эчтәлеген аңлап, сөйлмдә куллану; укучыларның язу һəм язма сөйлəм күнекмəлəрен камиллəштерү эшен дəвам итү; фигыль+ килә төзелмәсе. | |
9. | “Күңелле җәй, ямьле җәй” | Җөмләдә сүзләр тәртибе; сыйфат дәрәҗәләрен кабатлау; кушмасүзләр; чагыштыру дəрəҗəсендəге сыйфатлар белəн танышу; өйрəнелгəн лексик берəмлеклəрне орфоэпия нормаларына туры китереп əйтүне ныгыту. |
4 нче сыйныфта туган телдән (татар теле) программаның эчтәлеге
№ | Бүлекләр, темалар | Темага караган төп төшенчәләр | |
1 | Яңа уку елы котлы булсын | Татар теленең тартык һәм сузык авазлары, татар телендəге хəреф-аваз системасына анализ бирə белү; к-г хәрефләренең ике аваз белдерүе; о, э, ы хәрефләренең икешәр аваз белдерүе, саннарның төркемчәләре; чөнки, шуңа күрә бәйлек сүзләре; хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формалары; инфинитив+ кирәк төзелмәсе; Кебек бәйлеге; Мин, син, ул зат алмашлыкларының иялек, юнəлеш, урын-вакыт килешлəрендə төрлəнешен сөйлəмдə куллану. | |
2 | Туган як табигате | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; исемнәрнең берлек һәм күплек санда тартым белән төрләнеше, кушымчаларның нигезгә ялгану тәртибе; билгесез үткән заман хикәя фигыль; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре; чөнки, шуңа күрә, инфинитив+ ярататөзелмәсе | |
3 | Хайваннар дөньясында | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; исемнәрнең берлек һәм күплек санда тартым белән төрләнеше, кушымчаларның нигезгә ялгану тәртибе; билгесез үткән заман хикәя фигыль; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре; чөнки, шуңа күрә, инфинитив+ ярататөзелмәсе | |
4 | Кышкы уеннар | Вакыт рәвешләре; иртәгә эшлим конструкциясе исемнең төшем килеш кушымчасы; Сүз басымы. Аны дөрес куя белүгə ирешү, рус сүзлəре белəн чагыштырып күрсəтү. Басымлы иҗеклəрне һəм сүзлəрне дөрес уку һəм матур язу күнекмəлəре булдыру. Басымның үзенчəлекле очракларын белү. | |
5 | Минем дусларым | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; Маратның китабы төзелмəсен сөйлəмдә куллану; монда, анда күрсəтү алмашлыкларын сөйлəмдə куллану; хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формасы; инфинитив + ярый/ярамый төзелмәсе, сүз ясагыч –чы/ -че кушымчасы, фигыльнең заман формалары, билгесез киләчәк заман хикәя фигыль, аның зат –сан белән төрләнеше, -дыр – дер билгесезлек кисәкчәсе (билгесезлек алмашлыклары); татар һəм рус теллəрендə җөмлəдəге сүз тəртибе белəн таныштыру. Сорау алмашлыклары; сүз басымы; җөмлə ахырында нокта, сорау яки өндəү билгелəрен куеп, язу күнекмəлəрен гомумилəштерү | |
6 | Дүрт аяклы дусларыбыз | -мый/ -ми аффиксы, сыз/ -сез аффиксы, хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең зат –сан белән төрләнеше, буе бәйлек сүзенең килеш белән төрләнеше; җөмлə ахырында нокта, сорау яки өндəү билгелəрен куеп, язу күнекмəлəрен гомумилəштерү. Орфоэпик һəм орфографик яктан сөйлəмне оештыру эшен тирəнəйтү. | |
7 | Яз килә | фигыльнең заман формалары, инфинитив +ярый төзелмәләре, бирегезче, бирегез әле, бирегез зинһар үтенү формалары; гади һәм кушма саннарның дөрес язылышы; кушма, парлы исемнəрнең мəгънəлəрен аңлап, сөйлəмдə куллану; | |
8 | Минем Ватаным | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; килеш кушымчаларының кулланылышын ныгыту; кадəр, соң бəйлеклəре белəн таныштыру; тезмә сүзләрнең дөрес язылышы; исем+исем теөзелмәсе | |
9 | Чәчәкле җәй, ямьле җәй! | Исемнəрнең килеш кушымчаларын сөйлəмдə дөрес куллану; чөнки, шуңа күрә теркәгечләренең кушма җөмләдә кулланылышы; татар телендә сүз тәртибен дөрес куллану |
3 нче сыйныфта туган телдән (татар теле) календарь- тематик план
Дәреслек:
Р. З. Хәйдәрова, Г. М. Әхмәтҗанова, Л. А. Гыйниятуллина. “Күңелле
татар теле”. 3 класс, Казан, “Татармультфильм” , 2013.
№ | Дәрес темасы, эчтәлек | Үткәрү вакыты | Искәрмә | |
План | Факт | |||
“Ашханәдә” (6 сәгать) | ||||
1 | Минем яраткан ашларым. Татлы ризыклар. | 08.11 | ||
2 | Боерык фигыль формасы. Исемнең төшем килеше | 13.11 | ||
3 | Билгесез үткән заман хикәя фигыль. | 15.11 | ||
4 | Янында бәйлек сүзенең юнәлеш, урын-вакыт, чыгыш килешендә килүе | 20.11 | ||
5 | Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. “ ... башлады” грамматик төзелмәсе. | 22.11 | ||
6 | “Ашханәдә”темасын кабатлау. Нәрсә ашыйбыз һәм эчәбез. | 27.11 | ||
“Без әти- әниләргә булышабыз” (7 сәгать) | ||||
7 | Аның китабы,әнисе төзелмәләре. -чы, че сүз ясагыч кушымчасы. | 29.11 | ||
8 | Минем әти- әнием кем булып кайда эшли. Үзе алмашлыгы + фигыль. | 04.12 | ||
9 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр. Без бер-беребезне мактыйбыз. | 06.12 | ||
10 | Үзе алмашлыгының тартым белән төрләнеше. | 11.12 | ||
11 | Без бер-беребезнең хезмәтен бәялибез. Мин өйдә булышчы. | 13.12 | ||
12 | ”Без әти- әниләргә булышабыз”темасын кабатлау. Алдында, артында, янында,каршында,өстен дә, астында бәйлек сүзләре. | 18.12 | ||
13 | Чиреклек контроль эш “Без әти- әниләргә булышабыз” | 20.12 | ||
“Туган якка кыш килде” (10 сәгать) | ||||
14 | Яңа ел бәйрәме белән котлау. Чыршы бәйрәме. | 08.01 | ||
15 | Сыйфат сүз төркеме. | 10.01 | ||
16 | Һава торышы. Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | 15.01 | ||
17 | Хәзерге, үткән заман хикәя фигыльләр. | 17.01 | ||
18 | Спорт төрләре. Без хикәя язабыз. | 22.01 | ||
19 | Хәзерге, үткән заман хикәя фигыльләренең күплек сан кушымчалары. | 24.01 | ||
20 | Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасы. | 29.01 | ||
21 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр. Антоним сыйфатлар. | 31.01 | ||
22 | Фигыльләрнең 3 нче зат формасы. | 05.02 | ||
23 | “Туган якка кыш килде” темасын йомгаклау. Контроль эш. | 07.02 | ||
“Без шәһәрдә һәм авылда яшибез”(7 сәгать) | ||||
24 | Татарстан - минем туган ягым. | 12.02 | ||
25 | Казан шәһәре, Бауман урамында төзелмәсе. Без нинди транспортта барабыз. | 14.02 | ||
26 | Хәзерге заман хикәя фигыльләрнең зат- сан белән төрләнүе. | 19.02 | ||
27 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе. | 21.02 | ||
28 | Һәр, һәркем, барлык, барысы билгеләү алмашлыклары. Мин авылда яшим. | 26.02 | ||
29 | “Без шәһәрдә һәм авылда яшибез”темасын кабатлау. | 28.02 | ||
30 | Контроль эш “Шәһәрдә һәм авылда”. | 05.03 | ||
“Әдәпле булыйк” (7 сәгать) | ||||
31 | Әдәпле сүзләр. 8 нче Март – әниләр бәйрәме. | 07.03 | ||
32 | Туган көнгә ничек чакырабыз. Туган көн бәйрәме. | 12.03 | ||
33 | Дусларны каршылыйбыз. Исемнең баш һәм юнәлеш килеше. | 14.03 | ||
34 | Ярты +исем конструкциясе. Исемнең төшем килеше формасы. | 19.03 | ||
35 | Чиреклек контроль эш “Әдәпле булыйк”темасы буенча. | 21.03 | ||
36 | Хаталар өстендә эш. Чөнки, шуңа күрә, ләкин теркәгечләре. | 04.04 | ||
37 | “Әдәпле булыйк” темасын кабатлау. | 09.04 | ||
“Кечкенә дусларыбыз” (7 сәгать) | ||||
38 | Ул алмашлыгын килешләрдә төрләндерү. | 11.04 | ||
39 | Көн саен, һәр көн төзелмәләре. Шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр. | 16.04 | ||
40 | Ул алмашлыгының иялек килеше. Исемнең иялек килеше. | 18.04 | ||
41 | Акмуен- яраткан песием. | 23.04 | ||
42 | Артында, алдында, астында, өстендә бәйлек сүзләре. | 25.04 | ||
43 | Сыйфатның артыклык һәм чагыштыру дәрәҗәләре. | 30.04 | ||
44 | ”Минем дүрт аяклы дустым”. Рәсем буенча хикәя төзү. | 02.05 | ||
“ Күңелле җәй, ямьле җәй!“ (8 сәгать) | ||||
45 | Без җәйне яратабыз. | 07.05 | ||
46 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе. | 14.05 | ||
47 | Әйтегез әле, бирегез әле төзелмәләре. Кая? Кайда? Кайдан? сораулары. | 16.05 | ||
48 | Капма каршы мәгънәле сүзтезмәләр. | 21.05 | ||
49 | Хәзерге заман хикәя фигыльләрне зат-сан белән төрләндерү. | 23.05 | ||
50 | Арадаш аттестация эше “Күңелле җәй, ямьле җәй!“ темасы. | |||
51 | БСҮ. Без сабантуйга барабыз. | |||
52 | “Күңелле җәй, ямьле җәй!“ темасы буенча үтелгәннәрне кабатлау. Йомгаклау. |
4 нче сыйныфта туган телдән (татар теле) календарь- тематик план
Дәреслек:
Р. З.Хәйдәрова Г. М., Әхмәтҗанова Л. Ә. , Гыйниятуллина,
“Күңелле татар теле” , 4 класс, Казан. “Татармультфильм”, 2014.
№ | Дәрес темасы, эчтәлек | Үткәрү вакыты | Искәрмә | |
План | Факт | |||
Туган як табигате(8 сәгать.) | ||||
1 | Нәрсә? Нәрсәне? Нәрсәнең? сораулары Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр | 09.11 | ||
2 | Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасы | 13.11 | ||
3 | Алдында, артында, астында, өстендә бәйлек сүзләре | 16.11 | ||
4 | Инфинитив + ярата төзелмәсе | 20.11 | ||
5 | Исемнәрнең тартым белән төрләнеше. Сүзлек диктанты. “Туган як табигате” | 23.11 | ||
6 | Кайвакыт, бервакыт рәвешләре Исемнәргә аффикслар ялгану тәртибе | 27.11 | ||
7 | Фигыльләрнең зат –сан белән төрләнеше | 30.11 | ||
8 | Мөстәкыйль эш .“Туган як табигате” | 04.12 | ||
Хайваннар дөньясында (5 сәгать.) | ||||
9 | БСҮ. Хайваннарны тасвирлау Билгесез үткән заман хикәя фигыль | 07.12 | ||
10 | Сыйфат дәрәҗәләре. Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе | 11.12 | ||
11 | Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | 14.12 | ||
12 | Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Сорау җөмләләр | 18.12 | ||
13 | Чиреклек контроль эш . “Кошлар һәм хайваннар дөньясында” | 21.12 | ||
Кышкы уеннар (6 сәгать.) | ||||
14 | Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе | 08.01 | ||
15 | Сүз басымы | 11.01 | ||
16 | Вакыт рәвешләре | 15.01 | ||
17 | Билгесез үткән заман хикәя фигыль. Буе, буена, буенда бәйлек сүзләре | 18.01 | ||
18 | Фигыльләрнең юклык һәм барлык формалары | 22.01 | ||
19 | “Кышкы уеннар” темасы буенча мөстәкыйль эш | 25.01 | ||
Минем дусларым (10 сәгать.) | ||||
20 | Исемнәрнең 1,2,3 зат алмашлыклары белән төрләнеше | 29.01 | ||
21 | Антоним сыйфатлар | 01.02 | ||
22 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы | 05.02 | ||
23 | Тартым кушымчалары | 08.02 | ||
24 | Сүз ясагыч кушымчалар: -чы/-че | 12.02 | ||
25 | Фигыль + башлады төзелмәсе | 15.02 | ||
26 | Фигыльнең хәзерге һәм үткән заман формалары | 19.02 | ||
27 | Кайдан? Кая кадәр? сораулары кушымчалары | 22.02 | ||
28 | Кемдер, нәрсәдер, нидер? Билгесезлек алмашлыклары | 26.02 | ||
29 | “Минем дусларым” темасы буенча кабатлау | 01.03 | ||
Дүрт аяклы дусларыбыз (9 сәгать.) | ||||
30 | “Дүрт аяклы дусларыбыз” темасындагы лексик-грамматик күнекмәләр | 05.03 | ||
31 | Чөнки, ләкин теркәгечләре | 12.03 | ||
32 | Теләк белдерү формалары | 15.03 | ||
33 | –сыз/ -сез аффикслары Сыйфатларның кулланылышы | 19.03 | ||
34 | Монда, тегендә рәвешләре | 22.03 | ||
35 | Чиреклек контроль эш. “Дүрт аяклы дусларыбыз” | 05.04 | ||
36 | Хаталар өстендә эш. Кая? Кайда? Кайдан? сораулары | 09.04 | ||
37 | Буе бәйлек сүзенең килеш белән төрләнеше. Кем? Кемнең? Нәрсәгә? Нишләгән? сораулары | 12.04 | ||
38 | БСҮ. “Минем дүрт аяклы дустым” . “Дүрт аяклы дусларыбыз” темасы буенча кабатлау | 16.04 | ||
Яз килә (5 сәгать.) | ||||
39 | “Яз килә” темасындагы лексик-грамматик күнекмәләр. 8 нче март бәйрәме белән котлау язу | 19.04 | ||
40 | Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсен җөмләләрдә куллану | 23.04 | ||
41 | Билгесез үткән заман фигыль кушымчалары | 26.04 | ||
42 | Үтенечне белдерү формалары Гади һәм кушма саннар | 30.04 | ||
43 | “Яз килә”темасын кабатлау | 03.05 | ||
Минем Ватаным (4 сәгать) | ||||
44 | Ялгызлык исемнәр. Ялгызлык исемнәренең урын-вакыт, юнәлеш, чыгыш килешләрендә төрләнеше | 07.05 | ||
45 | Ерак, ерак түгел, якын, якын түгел рәвешләре | 10.05 | ||
46 | “Минем Ватаным”. Исемнәрдә төрле килеш кушымчалары | 14.05 | ||
47 | “Минем Ватаным” темасы буенча мөстәкыйль эш | 17.05 | ||
Чәчәкле җәй, ямьле җәй (5 сәгать.) | ||||
48 | Җәй билгеләре “Җәйге урман” темасына хикәя язу | 21.05 | ||
49 | Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр | 24.05 | ||
50 | Монологик сөйләм “Минем җәйге ялым” Арадаш аттестация. | |||
51 | Хаталар өстендә эш. Кабатлау . “Матур җәй җитә” | |||
52 | Йомгаклау |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программ по родной литературе (татарская) 2 класс ФГОС
Рабочая программа для учителей работающих в Республике Башкортостан....
Рабочая программа по родному языку для 2 класса по программе "Планета Знаний"
Рабочая программа по родному (русскому) языку для 2 класса по программе"Планета Знаний"...
Рабочая программа по родному языку (тувинский язык) 2 класс
Рабочая программа по родному языку (тувинский язык) 2 класс...
Рабочие программы по родному языку и литературному чтению на родном языке 4 класс
Рабочие программы по родному языку и литературному чтению на родном языке 4 класс...
Рабочая программа по родному языку (литературное чтение ) 1 класс с КТП на основе авторской программы М. Н. Ходаковской к курсу «Региональная литература» для 1-4 классов общеобразовательных учреждений
Рабочая программа разработана в соответствии с законом «Об образовании РФ», с основными положениями федерального государственного образовательного стандарта начального общего образования, ...
Рабочая программа по родному языку (татарский) 1-4
Рабочая программа по родному языку (татарский) 1-4...