Рабочая программа
рабочая программа (1 класс) по теме

Камалова Руфия Габдулбаровна

1 нче сыйныфта әдәби уку һәм татар теленнән эш программалары

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon lifba_dbi_uku.doc177.5 КБ

Предварительный просмотр:

Тема

Дәрес

 тибы

Укыту эшчәнлегенең

төрләре

Белем күнекмәләрне тикшерү төрләре

Материал үзләштерүнең

планлаштырылган нәтиҗәләре

Үткәрү вакыты


Искәрмә

Әзерлек чоры – 2 сәг.

план

факт

1

Сөйләм. Җөмлә.

“Өч кыз””Куян кызы” әкиятләре.

Предметны белдерүче сүзләр.Предметның билгесен белдерүче сүзләр.

Яңа теманы аңлату

Яңа тема

Сөйләм турында искә төшерү. Җөмлә турында төшенчә бирү. График  схемалар ярдәмендә сөйләмне җөмләләргә, җөмләне сүзләргә  аеру.

Предмет турында,предметның билгесе турында төшенчә.

Схема рәвешендә аңлату

Сорауларга җавап бирү.

Рәсем буенча предметларны билеләрен табу

Кешеләрнең әйтеп һәм язып сөйләшүләрен гомуми күзаллый белергә, матур итеп сөйләшә, укый һәм яза белү кирәклеген аңлый белергә, сөйләмне җөмләләргә аера белергә тиеш.

Рәсем буенча җөмләләр төзи.Җөмләләрдән текст китереп чыга белергә тиеш.Предметны белдергән һәм билгесен белдергән сүзләргә тиешле схеманы таба белергә тиеш.

4.09

2

Хәрәкәтне белдерүче сүзләр.Текст. Кыш. Җимлек.

Яңа тема

Хәрәкәт турында төшенчә. Схема рәвешендә аңлату.

Шартлы билгеләр белән эш

Рәсем буенча предметларны чагыштыра белү. Тар юл - киң юл, агач биек - агач-тәбәнәк

11.09

Әлифба чоры. Сузык авазлар – 4 сәг.

3

Сузык[а] [ә],авазлары һәм А,а Ә.ә хәрефләре.

Яңа

тема


Сузык (А) авазы һәм А, а хәрефләре белән таныштыру.

Кисмә хәрефләр белән эш.

Сузык (Ә) авазы һәм Ә,Ә хәрефләре белән танышу.

(А) – калын сузык, (Ә) – нечкә сузык булуын төшендерү.

Кисмә хәрефләр белән эшләү.

“Ә “ хәрефеннән башланган сүзләрне

кем күбрәк белә?”

уены

Белергә тиеш: сүзләрдә сузык (а) (ә) авазынәйтеп,ишетеп табарга

Ә,Ә хәрефләренең нечкә сузык аваз белдерүен, схемага карап сүзне төзи белергә

Ат,каз,чана, алма,кармак,курчак

Әти,әни,җиләк,әтәч,әрем,күбәләк


18.09

4

Сузык [ы] (э) (е)авазлары һәм ы,Ы Э,э хәрефләре.

Яңа тема

Сузык (Ы) авазы һәм Ы,ы хәрефләре белән  таныштыру. Сүзләргә иҗек – аваз анализы ясау.

Схемалар белән сүзләр төзү.“Калын сузык, нечкә сузык “уены.

Сузык э авазы белән танышу.

Схема буенча сүзләрне әйтү күнегүләре эт,элгеч,эшләпә,энә

Рәсемнәрдән Ы , э (е) авазы кергән сүзләрне табу


 Чеби (чэби)

 Сузык авазларның билгеләрен, җөмләне сүздән аера белергә,кисмә хәрефләр белән эшләү күнекмәләре булдырырга тиешләр.


25.09

5

Сузык (и) һәм (у), (ү) авазлары

И,и һәм У,у Үү хәрефләре.

Яңа тема

Сузык (И) авазы һәм И, и хәрефләре белән таныштыру.

Сузык (У) авазы һәм У,у хәрефләре белән таныштыру

Сузык (ү) авазы һәм хәрефләре белән танышу.

Калын әйтелешле у авазы белән чагыштыру

Схема өстендә эш

И-нечкә сузык аваз

У-калын әйтелешле аваз

Калын һәм нечкә сузык аваз хәрефләрен таба белергә, кеше исемнәренең баш хәреф белән язылуын белергә тиешләр.

        

2.10

6

Сузык [о] , [ө] авазлары һәм о,О, ө,Ө хәрефләре.

Яңа теманы өйрәнү.

Сузык (о) авазын хор белән әйтү, характеристика бирү.(О),(у) авазларын чагыштырып әйтү. О,о хәрефләрен күрсәтү.О хәрефенең сүз башында яки сүзнең беренче иҗегендә генә булуын күзәтү Сузык (ө) авазына характеристика бирү

“Очты, очты..”уены

Рус теленнән кергән сүзләрдәге  киң әйтелешле  (о) авазын дөрес әйтә белергә тиеш

торт, вагон

О хәрефенең сүз башында яки сүзнең беренче иҗегендә генә булуын белергә тиеш

Болыт (болот)  борыч (бороч)  колын (колон)

9.10


Сонор тартык авазлар – 2 сәг.

7

Тартык,яңгырау  [н] [л] [м]авазлары .  н,Н л,Л м,М хәрефләре.

Яңа теманы аңлату.

Кушылмалардан сүзләр төзетеп укыту.

Тартык (н) авазын ишетеп таный һәм әйтә белергә өйрәтү

Н,н хәрефләре белән таныштыру..

Тартык (Л) авазы һәм Л,л хәрефләре белән таныштыру,(Эль)хәрефен дөрес итеп укырга  өйрәтү.Авазны дөрес әйтү күнегүләре.

(М) авазын дөрес әйтү күнегүләре.

М,м хәрефләре белән таныштыру.

Кушылмалар уку. ам, ма

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Ана-әнә

Он-өн-ун

Ләлә-лалә


мал-мәл

имә-инә-илә

Тартык (н) авазын анык итеп әйтә белергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә,н хәрефе белән булган сүзләрне укый белергә тиешләрСүзләрне иҗеккә бүлә белергә тиешләр.

 Тартык (л) авазын һәм аны белдергән эль хәрефен төрле сузыклар белән, сузыкта тавыш биреп,кушып әйтергә, берьюлы тоташ укый белергә тиешләр.

Тартык (м) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, м хәрефе булган сүзләрен дөрес итеп укый белергә тиешләр

16.10

8

Тартык, яңгырау  [р] [й]  [ң] авазлары ,

Р ,р й ң хәрефләре.

 

Яңа тема.

Тартык (р) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп танырга өйрәтү.

(Карга ничек кычкыра?  Эт ничек ырылдый?) (Р)авазы кабатланган шигырь өйрәнү Р хәрефеннән башланган кушылмалар укыту.

Җөмләләр  укырга өйрәнү күнегүләре.

Тартык (ң) авазын әйттерү, сүздә ишетеп танырга өйрәтү.(ң) авазын дөрес әйтү күнегүләре.Таң, таң, таң! Чаң, чаң,чаң!)

Тартык ң хәрефе белән таныштыру.


Ур-үр,  ор-өр



Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Ай-әй, өр-йөр

Ана-аңа

Мин-миң


Тартык (р) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, Р хәрефе булган сүзләрен дөрес итеп укый белергә тиешләр.

Тартык (й) авазы белән сүзләр, җөмләләрне дөрес итеп укый белергә тиешләр.Сорауларга тулы җаваплар бирергә һәм кыскача эчтәлек сөйли белергә тиешләр.


Ң хәрефле сүзләрне дөрес итеп укый белергэ тиеш

Схема буенча җөмлә төзи белергә тиеш.

23.10


                                                                                [й] авазы сүз башында һәм сузыклар арасында. Сузык аваз хәрефләре – я,ю,е- 2 сәг

9

Сузык [йа]  [йә] авазлары,   Я,я хәрефләре.

Яңа тема.

Сузык Я, я хәрефләре белән таныштыру.

Хәреф һәм аваз составын билгеләү.

Иҗек һәм кушылмаларга бүленгән сүзләрне укуХәреф һәм аваз составын билгеләү.Иҗек һәм кушылмаларга бүленгән сүзләрне укуТекст өстендә эш.

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Ян-ял-яр

Оя-ия-өя

Я,хәрефенең ике авазга тамга булып йөрүен белергә,

 я хәрефле сүзләрне дөрес итеп укый белергә , текст өстендә эшли белергә тиешләр.

Яр (йар)  оя (ойа)  лилия (лилийә)

30.10

10

Сузык[йу]  [йү],  [йы]  [йэ], Ю,ю Е е хәрефләре.

Яңа тема.

 Ю,ю хәрефләре белән таныштыру.

Аю, юл,юкә сүзләрен төзеп уку.

 ю хәрефләреннән башланган сүзләрне укыту. Хәреф – аваз анализы ясату.

Чисталык турында әңгәмә оештыру.

Е,е хәрефләре белән таныштыру.

“йы” хәрефе дип аталганын әйтү.

Е,е хәрефләре булган сүзләр төзеп укыту.

Предмет рәсемнәре астындагы схема буенча сүзләргә иҗек – аваз анализы ясату

Сорауларга җавап бирү.

Сузык (ю) авазын дөрес итеп әйтә, ю хәрефе белән

дөрес укый  белергә, текст өстендә эшли белергә тиешләр.

Ю авазының   ике авазга тамга булып йөрүләрен белергә





Парлы яңгырау һәм саңгырау тартык авазлар – 7 сәг

11

 [д]авазы ,[т] авазы

һәм Д , д ,Т,т хәрефләре.

Яңа теманы өйрәнү.

Яңгырау тартык (д) авазын һәм Д,д хәрефләре белән таныштыру.

(Д) авазын дөрес әйтү күнегүләре.(Сәгать ничек суга?) Сөйләмдә (д), (т) авазларын дөрес әйтү өчен табышмак–шигырь өйрәнү.Рәсем буенча җөмлә төзү..Саңгырау тартык (т) авазын ачык итеп әйтә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә өйрәтү. “Адашкан хәрефләр” уены.” Минем этем”

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Дан-дин,

ары-дары

Тартык (д) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, д хәрефе булган сүзләрне иҗекләп уку, җөмләләрне , текстны  дөрес итеп укый белергә тиешләр.





12

 тартык [з] [с]авазлары һәм һәм,З,з С,с хәрефләре.

Яңа теманы өйрәнү.

Тартык (з) авазына характеристика бирү.

З хәрефенә башланган сүзләр уйлау.

Дәреслектәге “Без” тексты өстендә эш.

“Без, без, без идек, без унике кыз идек “уены. Алмаз сүзендә яшеренгән сүзне табу.

Тартык (с) авазы һәм С,с хәрефләре белән таныштыру. Калын сузыклы , нечкә сузыклы кушылмаларны парлап уку.

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Аз-әз уз-үз

Туза-түзә

Тартык (з) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, з  хәрефе булган сүзләрне дөрес итеп укый белергә тиешләр.




13

тартык [гъ],[г] [къ],[к]  авазлары Г,г К,к хәрефе

Яңа теманы өйрәнү

Тартык (Гъ),(г) авазларын сүздә ишетеп танырга һәм дөрес әйтә белергә өйрәтү.

”Яран гөл” “ Идел елгасы”

Тартык (къ),(к) авазларын дөрес әйтү күнегүләре.

Калын һәм нечкә сузык хәрефләре белән к хәрефен дөрес итеп укырга өйрәтү.

Рәсем эчтәлегенә бәйле текстларны уку, сөйләү.”Туган ягым”

“Колак” сүзендә яшеренгән сүзне табу.

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Агар-әгәр,сызган-сизгән,дага-тага,

суган-туган

Газизә сүзендәге яшеренгән сүзне табу

Тартык (гъ) ,(г) авазларын сүздә ишетеп таный һәм дөрес әйтә белергә. Калын сүзләрдә алар “гъ”, дип, нечкә су

зыклы сүзләрдә “г” дип укылуын белергә тиешләр.



14

Ирен-ирен [w] һәм ирен-ирен [в] , тартык [ф] авазлары һәм В,в, Ф, ф  хәрефләре.

Яңа теманы өйрәнү.

Кайсы сүздә (W) авазы барлыгын билгеләү.Тавык сүзенә анализ ясау.

В,в хәрефләре белән таныштыру.

Кушылмалар , сүзләрне уку.

Ирен – теш (в) авазын әйтергә өйрәнү.

( Венера,самовар,слива, электровоз, врач)

Кайтаваз сүзендә яшеренгән сүзне табу


Авылда хикәясен

Мөстәкыйль  уку

Ирен – ирен (W) һәм ирен – ирен (в) авазларын дөрес әйтә һәм в хәрефле сүзләрне дөрес укый белергә тиешләр.

Сүзгә иҗек – аваз анализы ясый белергә, текст өстендә эшли  белергә тиешләр.


15

 тартык [б], [п]  авазлары

һәм Б,б  П ,п  хәрефләре.

Яңа тема өстендә эшләү.

Тартык (б) авазын әйтә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә өйрәтү.

Сүзләргә анализ ясау.балан, банка, бүрек (П) авазын дөрес әйтү күнегүләре.

П,п хәрефләре белән таныштыру.

Парлы кушылмаларны укыту.

(Б),(п) авазларын чагыштырып дөрес әйтү күнегүләре бар-пар,арба-арпа

“Кап та коп” уены

Мөстәкыйль уку

Р.Миңнуллин шигыре

”Сабантуй” 



“Рәсем эчтәлеген иң матур сөйләүче”

Конкурсы.

Тартык (б) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, б хәрефе булган сүзләрен дөрес итеп укый белергә

 Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыра белергә тиешләр .бул-бүл, бар-бор,балан-болан

Сөйләмдә (п) авазын дөрес әйтә, ишетеп таный, п хәрефле сүзләрне, җөмләләрне дөрес укый белергә , текст өстендә эшли белергә тиешләр.

16

тартык [ж] [ш] авазы , һәм Ж, ж  Ш , ш хәрефләре.

Яңа теманы өйрәнү.

Яңгырау тартык (ж) авазын сүздә ишетеп танырга өйрәтү. Схема буенча уку.

 Сөйләмдә (ш) авазын дөрес әйтергә һәм ишетеп таный белергә өйрәтү.

 (ш) авазы белән кушылмалар төзетү.

Тартык(с), (ч), (ш) авазлары белән генә бер – берсеннән аерылган сүзләр әйттерү.

Тел чәбәләндергеч өйрәнү.(Мич башында биш мәче...)

Мөстәкыйль  уку

Тизләтелгән темпта уку

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Баш-каш,куш-буш,таш-тиш-түш-тыш

Тартык (ж) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, ж хәрефе булган сүзләрен дөрес итеп укый белергә тиешләр.


Тартык (ш) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, ш хәрефе булган сүзләрне , җөмләләрне ,текстны  тулы сүзләр белән укый белергә тиешләр.

17

тартык [җ], [ч]  авазы һәм җ,Җ Ч ,ч хәрефләре.

Яңа теманы өйрәнү.

Схема буенча җиләк сүзен анализлау һәм (җ) авазын табу .

Тартык (Җ) авазын ишетеп танырга һәм әйтә белергә өйрәтү.таҗ, җиде, морҗа

Җ,җ хәрефләре белән таныштыру.

Ж,ж хәрефләре белән чагыштыру.

Кушылмалар, иҗекле сүзләр уку.

Табышмакның җавабын табу. Тартык(Ч)авазы һәм Ч,ч хәрефләрен өйрәнү.(Ч) авазын дөрес әйтү күнегүләре.

Ч,ч хәрефләре белән кушылмалар уку.

Чә-чәч-чәчәк-чәчәкле

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Җый-җөй-җәй-җай-җим-җиң

Җил-җир

Җай-җәй 

Тизләтелгән темпта уку.

Ач-уч,оч-үч,

чор-чир

Тартык (җ) авазын ишетеп таный һәм әйтә белергә , җ хәрефле сүзләрне дөрес  итеп укый белергә, эчтәлек сөйли белергә тиешләр.





Тартык (ч) авазын әйтергә һәм сөйләмдә ишетеп таный белергә, ч хәрефе булган сүзләрен дөрес итеп укый белергә тиешләр,сорауларга матур итеп җавап бирә   белергә тиешләр.


                                                                                                       Парсыз саңгырау тартык авазлар – 5 сәг

18

Текст өстендә эш. Берлектә көч

Яшелчә бакчасында.

ныгыту

Өйрәнгән хәрефләр белән текстны тизләтелгән темпта уку.Төркемнәрдә эш.

Сыерчык сүзендә яшеренгән сүзне табу

Бирелгән тектны иҗекләп  укый белергә тиешләр.

19

Саңгырау тартык [х] [һ] авазы

Х,х  һ,Һ хәрефләре.

Яңа тема.

Тартык (х) авазын ишетеп тану һәм дөрес итеп әйтә белү.Х хәрефе белән таныштыру һәм шул хәреф булган иҗек һәм сүзләрне укырга өйрәтү.

Тартык (һ) авазы һәм Һ,һ хәрефләре белән таныштыру.Тартык (һ)авазын дөрес әйтү күнегүләре.Кисмә хәрефләрдән полотнода кушылмалар төзү

Шигырьләрне тизләтелгән темпта уку.

Мөстәкыйль  уку

Сүзләрне яңгырашы яки мәгънәсе ягыннан чагыштыру

Хас-хис, хат-хак,

хуш-куш

 Һәм-һәр, һуш-хуш

ава-һава

Тартык (х) авазын ишетеп таный  һәм дөрес итеп әйтә белергә , х хәрефе булган сүзләрне дөрес укый белергә тиешләр.




20

(йо) авазы, Ё, ё хәрефләре

Яңа тема.

(йо) авазы белән таныштыру

Шофёр,боксёр,самолёт,вертолёт сүзләрен уку.Текст өстендә эш.

Тексның эчтәлеген сөйләтү

Сузык  (йо) авазын ишетеп таный белергә,сүзләрне дөрес укый белергә тиеш.

21

тартык (щ) [ц] авазы  һәм Щ,щ Ц,ц   хәрефләре.  

Ь (нечкәлек һәм аеру билгесе)

Ъ (калынлык һәм аеру билгесе)  

Яңа тема.

Тартык (щ) авазын әйтергә һәм ишетеп танырга өйрәтү. борщ сүзен анализлау.

Тартык (щ) авазына характеристика бирү.

Щ хәрефе белән сүзләр төзү.Дөрес укырга өйрәтү.

“Борщ” тексты өстендә эшләү. Тартык(ц)авазын ишетеп танырга һәм әйтә белергә өйрәтү.

(Цирк, концерт, цемент, мотоцикл, станция).Полотнода Ц,ц хәрефләре белән кушылмалар төзүЬ (нечкәлек һәм аеру билгесе) ъ хәрефе белән таныштыру.

Ъ,ь билгесе белән сүзләрне иҗекләп әйтеп уку һәм ь, ъ билгесенең иҗек яки сүз ахырында булганлыгын күзәтү


Мөстәкыйль  уку




Тест

 “Сузыклар һәм тартыклар”.

Мөстәкыйль  уку күнегүләре

Тизләтелгән темпта

Мөстәкыйль  уку күнегүләре

Тартык (Щ) авазын дөрес әйтә белергә, щ, хәрефле сүзләрне дөрес укырга  тиешләр.Алфавитны белергә, уку гигиенасы кагыйдәләренүтәргә тиешләр.


Тартык (Ц) авазын ишетеп таный белергә ,дөрес итеп укый, сөйли , сорауларга җавап бирә белергә тиешләр.




 ь , ъ хәрефләренең аваз белдермәгәнен

белергә тиеш. Ь хәрефе белән дөрес итеп укый белергә ,

текст өстендә эшли белергә тиеш.

22

Текст өстендә эш “Универсиада авылы”, “Батыр”” Татарлар”

Яңа тема.

Өйрәнгән хәрефләр ярдәмендә текстны, шигырьне тизләтелгән темпта уку

        

Текст өстендә эшли белергә тиеш.

Алфавитны белергә, уку гигиенасы кагыйдәләрен үтәргә тиешләр.

                                   

Әдәби уку 1 класс Г.М. Сафиуллина М.Я  Гарифуллина Ф.Ф.Хәсәнова “Перспектив башлангыч мәктәп”

Төп бурыч -  укучыларны укырга һәм әдәби сөйләмгә өйрәтү.

Дәрес темасы

Дәрес тибы

Дәрес эчтәлеге

Укучыларның белемнәренә таләпләр

Тикшерү төрләре

Өстәмә материал эчтәлеге

Ис

кәр

мә

Вакыты

Тиеш

Үткән

23

Сәяхәт башы. Аптыраткыч әкиятләр сере.

Яңа материалны өйрәнү.

Халык авыз иҗаты әсәрләре, өйрәнеләсе әсәрнең жанр үзенчәлеге: кече фольклор жанры, халык әкиятләре, аптыраткыч-йөдәткеч әкиятләр сере.

Белә: әдәби укуның нинди фән икәнен; аптыраткыч әкиятләрнен төзелешен

Эшли белә:китап белән эшли, китапның эчтәлек битен таба

Сәнгатьле уку

Кече фольклор жанры әсәрләре; җанландыру турында беренчел мәгълүмат

24.

Санамыш серләре Борынгы санамышлар

Яңа материалны өйрәнү.

Халык авыз иҗаты әсәрләре. Яттан белгән әсәрләрне дөрес сөйләү.

Белә: санамышларның төзелешен

Эшли белә: санамыш әйтеп уен оештыра

Парлашып эшләү

Рифма

25.

Табышмак ничек төзелә

Яңа материалны өйрәнү.

Халык авыз иҗаты әсәрләре.  Укылган яисә тыңланган әсәрнең эчтәлеге. Дөрес һәм йөгерек уку.

Белә: “җанландыру”, “чагыштыру” сүзләренең асылын

Эшли белә: табышмакларның җавапларын таба, предметларны чагыштырып табышмак төзи

Сәнгатьле уку

Җанландыру. Табышмак һәм аптыраткыч әкиятләр

26

Эндәшләр Тизәйткечләр

Яңа материалны өйрәнү.

Халык авыз иҗаты әсәрләре.  Укылган яисә тыңланган әсәрнең эчтәлеген үз сүзләрең белән сөйләү. Дөрес һәм йөгерек уку.

Белә: “эндәшләр” жанры, аның үзенчәлекләрен

Эшли белә: текстны дөрес интонация белән укый, уку өчен темп сайлый . Белә: “тизәйткеч” жанры

Сәнгатьле уку

Эндәшләр

27

Охшаш яңгырашлы сүзләр.

 Рифма һәм шигырь мәгънәсе

Яңа материалны өйрәнү.

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре. Текстларны аңлап, йөгерек уку. Эчтәлек буенча фикер алышуда катнашу, текст ахырындагы биремнәрне төгәл үтәү.

Белә:әсәрнең эчтәлеген

Эшли белә: текстны анализлаганда, сәнгатьле итеп сөйли. Шигъри һәм чәчмә әсәрләр турында гомуми күзаллау булдырыла

Эчтәлек сөйләү. Ятлаганны сөйләү.

Рифма белән танышу.

 28

Чылбыр әкиятләр

Катнаш

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре. Төрле жанрдагы әсәрләрне ишетеп аңлау, укылган әсәрләрнең эчтәлеген сөйли белү. Сәнгатьле уку күнегүләре.

Белә: чылбыр әкиятләрнең композиция үзенчәлекләрен

Эшли белә:чылбыр тәртибендә укый

Сәнгатьле уку

Чылбыр әкиятләр жанры белән танышу. Әкияттә кабатлануларның төрле мәгънә белдерүе.

29

Яңгыравык шигырьләр

Яңа материалны аңлату

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре.Ишеткәннәргә карата үз фикереңне белдерү.

Белә:авторларның бер шигырен яттан

Эшли белә:укылган әсәр эчтәлеге буенча фикер алыша, бәхәсләшә, үз фикерен әйтә

Яттан уку

Әсәрне яттан кычкырып укыганда аның характерын бирү өчен тавыш сайлау.

30

Урман мәктәбендә

Яңа материалны аңлату

Төрле жанрдагы әсәрләрне кычкырып уку, сөйләм үзенчәлеген ачыклау

Белә: урманда үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен

Эшли белә: әсәрләрне сәнгатьле итеп укый

Сәнгатьле уку

Җәнлекләр һәм кошлар турында әсәрләр

31

Язучы фантазиясе

Катнаш

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре. Яттан уку

Белә: язучылар турында гомуми күзаллау

Эшли белә: рольләргә бүлеп укый, әсәрне анализлый

Сәнгатьле уку

Әдәбиятта фантазия

32

Дөньяны кем ничек күрә? Шүрәледә кунакта

Яңа материалны аңлату

Әдәби әсәрләрнең эчтәлеген аңлау. Тема, әсәрнең төп фикере, әсәр геройлары.

Белә: яттан бер әсәр

Эшли белә: рольләргә бүлеп укый, шигъри һәм проза әсәрләрен аера белә


Сорауларга җавап

Рифма. Әсәрдәге образны чагыштырып анализлау

33.

Рәссам нәрсә күрә? Китап рәссамы күргәзмәсендә.

Яңа материалны аңлату

Халык авыз иҗаты әсәрләре. Әсәргә ясалган иллюстрацияләр һәм аларның әсәрне аңлауда ярдәме

Эшли белә: текстны сәнгатьле итеп укый, текст һәм иллюстрация арасындагы уртаклыкны таба


Сайлап уку күнегүләре

Рифма

Темалар бүленеше

Әлифбага кадәр чор - 4 сәгать

Әлифба чоры - 23 сәгать

Әлифбадан соңгы чор - 6 сәгать

Аңлатма язуы.

Уку

Әзерлек чоры

Программа яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспективалы башлангыч мәктәп» концепциясенә нигезләнеп эшләнде. 1 класс “Әлифба”,дәреслек авторлары :Ф.Гарифуллина, И.Мияссарова, Р.Шәмсетдинова,Казан «мәгариф-вакыт”нәшрияты 2011 ел.

 Курсның максаты — укучыларны татар теленең график системасы төзелеше һәм функциясенең гомуми закончалыклары белән танышу нигезендә башлангыч уку һәм язуга өйрәтү. Бу үз чиратында укучыларда тел турында белем һәм күнекмәләрнең формалашуына нигез булып тора.

Әкият текстын тыңлау. Иллюстрацияләрнең (рәсемнәрнең) текст өлешләре белән бәйләнешен (мөнәсәбәтен) ачыклау. Әкият эчтәлеген сөйләү.

Балаларда текст турында, беренчедән, мәгънә ягыннан үзара бәйләнгән һәм хәбәр итү интонациясе белән әйтелә торган, якынча тәмамланган фикерне белдерүче, билгеле бер эзлеклелектә килгән сүз һәм җөмләләр җыелмасы буларак, икенчендән, нәрсә турында да булса хәбәр итүче һәм ишетеп, күреп зиһенгә алына торган мәгълүмат буларак башлангыч күзаллау булдыру. Иллюстрация темасы буенча җөмләләр төзү. Конкрет җөмләләр белән текстның график моделе арасындагы мөнәсәбәтне ачыклау. Рәсем белән бирелгән хикәяне исемләү (исем кушу). Текст төзү элементлары. Тәкъдим ителгән график моделе буенча хикәя эчтәлеген сөйләү.

Укылган текст эчтәлеге буенча бирелгән укытучы сорауларына җавап бирү. Текст эчтәлеген сайлап алып сөйләү, шигырь ятлау.

Телнең структур берәмлеге буларак сүз турында башлангыч күзаллау булдыру. Басма хәрефләрнең элемент-өлгеләре белән танышу.

Әлифба чоры

Сузык [а, ә, ы, э, и, у, ү, о, ө] авазларының сүздә төрле позициядә килгән һәм аерым кулланылган очрактагы артикуляцияләрен ныгыту. Сузык авазларны аеру күнегүләре. Иҗек ясау процессында сузыкларның роле. Сүз кисәге буларак иҗек турында белешмә. График схема буенча сузык авазны әйткәндә, сузыкка басым куеп әйтү. Сүзнең график схемалары буенча сүзне көйләп,иҗекләргә бүлеп салмак һәм орфоэпик дөрес уку. Сүзнең иҗекләргә бүленешен дуга ярдәмендә билгеләү.

Схемада сузык авазны башта түгәрәк, соңыннан транскрипция билгесе белән билгеләү. Ишетелгән һәм әйтелгән сүзләр арасыннан өйрәнелә торган аваз кергән сүзне таный һәм аера белергә өйрәнү. Өйрәнелгән сузык аваз кергән сүзләр сайлау.

Элемент-өлге ярдәме белән басма хәрефләр төзү һәм аларның формаларын үзләштерү. Хәреф турында авазның тышкы билгесе, ягъни «киеме» буларак образлы күзаллау булдыру.

Укытучы укыган текстны тыңлау, эчтәлеген аңлау, куелган сорауларга җавап табу, ишетеп кабул ителгән текстның эчтәлеген тулысынча яки сайлап сөйләү.

Парсыз сонор тартык авазлар

[м, н, л, р, й, ң] сонор тартык авазлары. Бирелгән авазларның артикуляциясе : үпкәдән килә торган һава агымы бер сөйләм органында, мәсәлән иреннәрдә, тешләрдә, тел алдында, тел уртасында, тел артында киртәгә яки тоткарлыкка очрый, бу авазларны әйткәндә тон өстенлек итә, шау катнаша гына. Шуңа күрә ул авазларны ярым сузыклар дип тә йөртәләр.

Калын һәм нечкә яңгырашлы сүзләрдә сонор тартык авазлар әйтелешен чагыштыру; язуда аларның калын яңгырашын калын сузык аваз хәрефләре (а, у, о, ы) белән (ма, му), нечкә яңгырашын нечкә сузык аваз хәрефләре (ә, и, ө, ү, э) белән белдерү. Сүздә һәр авазны аерып әйтү алымы. Рәсем һәм схема белән бирелгән сүзләргә аваз анализы. Анализлана торган сүз составына кергән аерым аваз артикуляциясе. Тартык авазларның яңгыраулыгын белдерүче билге — уртасында нокта булган квадрат белән билгеләү.

Чагыштыру өчен бирелгән сүзләрдәге (мал-мәл) авазларның аермалы билгеләренең мәгънә функциясенә ия булуын билгеләү.

Сонор авазларны белдерүче басма баш һәм юл хәрефләрнең формаларын үзләштерү. Ябык иҗекләрне (ай) һәм калын һәм нечкә яңгырашлы кушылмаларны (ма, мә, му, мү һ.б.), шулай ук парсыз тартык авазлар уртада һәм ахырда булган сүзләрне (май, малай) уку. Сүзләрне иҗекләп уку белән чагыштырып, орфоэпик уку һәм әйтү алымы.

Сүз башында һәм сүз уртасында |й] авазы

Я, е, ю хәрефләренең ике авазга [йа], [йә], [йы], [йә], [йу], [йү] билге булып килүләре: яра, ял, юл, куян, баян.

Аваз-хәреф схемаларын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп уку. Шартлы билгеләр һәм басма хәрефләр нигезендә сүзнең аваз формасын график формага күчерү процессын күзәтү.

Я, е, ю хәрефләрен куллану кагыйдәләрен үзләштерү. Бу хәрефләр кергән сүзләрне һәм иҗекләрне уку. Баш һәм юл басма хәреф формаларын төзү.

Яңгырау һәм саңгырау парлары булган тартыклар

Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны  калын һәм нечкә яңгырашын билгеләү:  нечкәлек яңгырау, саңгырау ([д-т],[з-с],[г-к],[гъ-къ] һ.б.) парларның  үзара мөнәсәбәтен ачыклау. Мәсәлән бар-бар, бар-пap һ.б. Өйрәнү тәртибендә басма хәреф формаларын үзләштерү.

Авазларында аерма булган сүзләрне, яңгырау һәм саңгырау тартык авазлардан башланган сүзләрне әйтеп карау, чагыштыру күнегүләре (бар-пар).

Аваз-хәреф схемалары нигезендә авазларны аеру, иҗекләр, сүзләр, текстлар уку.

Башлангыч сүзне һәм сүзнең авазын алмаштыру яки аваз өстәү юлы белән ясалган яңа сүзләрне (бур-бура-буран), шулай ук ике яктан да бертөрле укыла торган (ана) сүзләрне уку. Табышмаклар уку һәм аларның җавабын табу. Тизәйткечләр, санамышлар, үртәвечләр, өйрәнелә торган аваз булган халык мәкальләрен уку, истә калдыру һәм хәтер буенча сөйләү.

Аваз. иҗек.сүз.җөмлә һәм текст турында образлы күзаллау формалаштыру.

Аеру билгеләре булып торган  ь  һәм  ъ  тан соң [й] авазы

Язуда аеру билгеләре булып торган ь һәм ъ һәм сузык аваз хәрефләре ярдәмендә [й] авазының язуда бирелешен (ь+е, я, ю; ъ+е, ю, я) аңлату. (Я, е, ю хәрефләре алдындагы иҗек калын сүзләргә (алъяпкыч)  ъ билгесе, алдагы иҗек нечкә сүзләргә (дөнья)  ь билгесе куелуын аңлатыла).

Аеру билгеләре һәм сузык аваз хәрефләре белән белдерелгән [й] авазлы сүзләрнең аваз анализы. [Й] авазы кергән сүзләрнең аваз схемасын уку. аны хәреф формасына үзгәртү, соңыннан башта иҗекләп, аннан соң орфоэпик дөрес итеп уку.

Ь, ъ билгеләренең басма хәрефләрен төзү һәм аларның формаларын үзләштерү.

(Бу билгеләрнең [гъ], [къ] авазларының калынлыгын белдерү өчен дә кулланылуын аңлату (игътибар, тәкъдим). Калын [гъ] һәм [къ] авазлары булган сүзләрнең калынлыгын белдерү өчен язуда калын сузык аваз хәрефләре куланылуын, әйткәндә, иҗек нечкәлеген белдерү өчен, ахырдан ь билгесе куелуын ассызыклан үтәргә кирәк. Мәсәлән мәкаль сүзендә [къ] калын кече тел тартыгы, аның калынлыгын белдерү өчен к дан соң а язабыз, укыганда [мәкъәл] дип укыйбыз, икенче иҗекне нечкә итеп уку өчен сүз ахырына ь билгесе куябыз.)

парсыз тартык авазлар уртада һәм ахырда булган сүзләрне (май, малай) уку. Сүзләрне иҗекләп уку белән чагыштырып, орфоэпик уку һәм әйтү алымы.

Табышмаклар уку һәм аларның җавабын табу. Тизәйткечләр, санамышлар, үртәвечләр, өйрәнелә торган аваз булган халык мәкальләрен уку, истә калдыру һәм хәтер буенча сөйләү.

Аваз. иҗек.сүз.

2. Укучылар сүз башыннан башлап, андагы һәр авазны көчлерәк итеп билгели бара, берсен аерып алып аңа характеристика бирә;

- анализ вакытында тартыкларның яңгырау-саңгыраулыгын билгеләү алымнарын куллана;

- сүзне иҗекләргә бүлә;

- схемалардан сүзнең аваз язылышын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

- схемалардагы һәм «Әлифба» текстларында бирелгән хәреф язуын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

- сүзнең аваз формасын шартлы график формадан хәреф формасына һәм киресенчә үзгәртә;

- элемент-шаблоннар нигезендә басма һәм язма хәрефләрне төзи һәм анализлый;

- аерым график биремне үтәү дәвамында дөрес итеп утыра һәм язма әсбаплардан файдалана ала;

- билгеле бер алгоритм буенча хәрәкәт элементлары нигезендә хәрефләр яза;

- иҗекләрдә һәм сүзләрдә тоташтыруның өч алымын үти;

- тактлап язганда кул чугы мускуллары киеренкелеген йомшарта;

- күчереп язганда һәм диктант вакытларында җөмләләрне һәм үз исемнәрен дөрес яза;

- бизәк-бордюрлар ясый ала белергә тиешләр.

Әлифбадан соңгы чор

Төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен формалаштыру. Текстагы «авыр» (озын һәм таныш булмаган) сүзләрне укыганда иҗекләп укырга мөмкин. Җөмләнең тыныш билгеләренә карап җөмләләр арасында тукталыш (пауза) ясау. Хикәяләү, сорау, тойгылы җөмләләрнең интонациясен бирү. Укылган текст буенча бирелгән сорауларга тулы җавап бирү. сайлап алып эчтәлеген сөйләү, текстның башын, ахырын үзгәртү, аңа яңа исем бирә белү күнекмәләренә ия булу.

Текстның 1) башлам (вакыйга нәрсәдән башалана). 2) төп өлеш (катнашучы-геройлар белән нәрсә була), 3) йомгаклауга (нәрсә ничек төгәлләнә) туры килә торган кисәкләрен табу һәм уку. Текста сурәтләнгән вакыйгаларга укучы баланың һәм авторның мөнәсәбәтен белдерә белү.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочие программы 1 класс и рабочая программа по ОРКСЭ

Рабочие программы для 1 класса по УМК "начальная школа 21 века".Если кому-то пригодятся, буду рада....

Рабочая программа по физической культура в 4 классе VIII вида, рабочая программа по физической культуре в 4 классе VII вида

Главной  целью моей педагогической деятельности является сохранение и укрепление здоровья детей, воспитание у них потребности в здоровом образе жизни. При проведении уроков учитываю возрастные, п...

Рабочая программа по русскому языку 3 класс ФГОС .Учебник А.В. Полякова.Система Л.В. Занкова. Документ содержит рабочую программу и календарно-тематическое планирование

Рабочая программа по русскому языку 3 класс ФГОС .Учебник А.В. Полякова.Система Л.В. Занкова. Документ содержит рабочую программу и календарно-тематическое планирование Рабочая программа по матем...

Рабочие программы для 3 класса по программе "Школа России"и рабочие программы по внеурочной деятельности.

Материал представлен в виде рабочих программ для 3 класса по программе "Школа России", тематическое планирование по предметам, а также рабочие программы и тематическое планирование по внеурочной деяте...

Рабочая учебная программа по музыке ОС "Школа 2100"Л.В. Школяр, В.О. Усачёва и др. Данная рабочая программа составлена на основе Примерной основной образовательной программы начального общего образования и предназначена для учеников 4 класса.

Программа составлена в соответствии с требованиями Федеального государственного образовательного стандарта начального общего образования, обеспечена УМК для 1- 4 классов, авторов Л.В.Школяр,В.О.Усачёв...

Рабочая программа по технологии для 1 класса разработана на основе авторской программы Е.А.Лутцевой, Т.П.Зуевой по технологии (Сборник рабочих программ. – М.: Просвещение, 2015)

Рабочая программа по технологии для 1 класса разработана на основе авторской программы Е.А.Лутцевой, Т.П.Зуевой по технологии (Сборник рабочих программ. – М.: Просвещение, 2015)  в соответствии с...