3 нче сыйныфта “Әдәби уку” фәне буенча эш программасы (база дәрәҗәсе)
рабочая программа по чтению (3 класс) на тему

Татарстан Республикасы Әтнә муниципаль районы

муниципаль гомуми белем бирү учреждениесе

“Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Комыргуҗа урта гомуми белем бирү мәктәбе”

I квалификацион категорияле башлангыч сыйныф  укытучысы

Гайфуллина Гөлсинә Мәхмүт кызының

3 нче сыйныфта  “Әдәби уку” фәне буенча   эш программасы

(база дәрәҗәсе)

“Перспектив башлангыч мәктәп”

                                                                             2015 – 2016 нчы уку елы

Аңлатма язуы

3 нче сыйныф өчен  әдәби уку фәненнән эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1. РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

  2.. Приказ 09.07.2012 №4154/12 “Об утерждении базисного и примерных учебных планов, для образовательных учреждении РТ, реализующих программы начального общего образования.;

  3. Информационное письмо МО и Н РТ от 23 июня 2012 года №7699/12 « Об учебных планах для 1-9 классов школ РТ реализующих основные образовательные программы начального общего образования и основного общего образования с ФГОС общего образования «( 4 модель)

   4.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

   5. Мәктәпнең  гомуми башлангыч белем бирү буенча икенче буын гомуми белем бирү  федераль дәүләт  стандартлары таләпләренә туры килгән төп  программасына (приказ №69-0/д от 29.08.2015);

    6.  2015-2016 нчы уку елына Татарстан Республикасы Әтнә муниципаль районы Комыргуҗа  гомуми урта белем бирү мәктәбе укыту планы (2015 нче елның 29 нчы августында үткәрелгән педагогик киңәшмәнең №1 беркетмә нигезендә расланган )

   7. Письмо МО и НРТ 29 июля №9127/14 “ Об учебных планах в 2015-2016 учебном году”

 Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләргә

 Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина,Ф.Ф.Хәсәнова, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, “Әдәби уку” ( Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2013 нче ел) дәреслекләренә нигезләнеп төзелде.

            ӘДӘБИ УКУ ДӘРЕСЛӘРЕ ПРОГРАММАСЫ (68 СӘГАТЬ)

                            Максат

Укучыларда әдәби әсәрләрне аңларга һәм кабул итәргә өйрәтү, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, рухи дөньяларын баету.

                        Бурычлар:

-белем алу күнекмәләре булдыру:әдәби әсәрне аңлый, анализлый белү; иҗат, әдәбият үсеше, аның тарихи төшенчәләрен аңлап фикер йөртү

-алган белемне куллана белү: әдәби әсәрләрдә тасвирланган тормыш вакыйгаларыннан, геройларның язмышларыннан үрнәк, гыйбрәтләр ала белү; үзең өчен нәтиҗәләр ясау; тормышта үз урыныңны таба белү, дөрес һәм гадел максатлар кую; әдәбиятның матурлыгын, хис- кичерешләр байлыгын танып, кичнреп, рухи дөньяңны баету.

-мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, китапка кызыксыну булдыру,алган белемне куллана белү.

-әдәби әсәрләрне уку һәм өйрәтү барышында нәни укучыларда рухи һәм әхлакый кыйммәтләр хакында, уңай һәм тискәре сыйфатлар,  

яхшылык һәм яманлык турында күзаллау булдыру.

Хайваннар турындагы әкиятләр. Халык авыз иҗатының бер төре булган һәм җир йөзендәге барлык милләтләрдә дә яшәп килүче, буыннан буыннарга күчеп йөри торган хайваннар турындагы әкиятләргә карата гомуми күзаллау булдыру. Әкиятләрнең гасырлар  дәвамында үсеше. Гади вакыт тасмасы: 1) бик борынгы әкиятләр, 2) борынгы, 3) бик борынгы булмаган әкияти вакыйгалар турында аңлату.

Бик борынгы әкиятләрдә хайваннар арасындагы мөнәсәбәтләр, аларның тышкы күренешләре төп урынны алып тора. Борынгы әкиятләрдә геройның аңы, хәйләгә осталыгына дан җырлана. Ә әкияти вакыйгалар исә үз эченә геройның изге эшләрен, аның сәләтен, киң күңеллеген күрсәтүне максат итеп куя. Йөремсәк әкиятләр турында күзаллау булдырк.

        Мәсәл жанры. Мәсәлләрнең ике өлештән: хикәяләү (вакыйга) һәм моральдән (нәтиҗә, тәрбияви аңлату) торуын аңлату. Мәсәлдәге хикәяләү өлешенең әкиятләрдән килеп чыгуына басым ясау. Мәсәлләрнең мораль өлешенең мәкальләр белән охшашлыгы. Мәсәл җанрының килеп чыгышы, үсеше. Бөтен дөньяга танылган мәсәлчеләр: Эзоп, Ж. Лафонтен, И. Крылов, татар мәсәлчеләре К. Насыйри, Г. Тукай, М. Гафури, Г. Шамуков, Ә. Исхак һәм башка язучылар әсәрләрен өйрәнү.

        Мәкаль жанры. Мәкальләр – ул борынгылар сүзе, аталар сүзе, картлар сүзе, тәҗрибә һәм хикмәт җимеше, хәтердә сакланырга тиешле хәзинә, халыкның күмәк фикере, тормыш кагыйдәсе, сүзгә дәлил, тормышта киңәш. “Мәкаль” сүзе гарәп теленнән алынган, “урынлы сүз яки тиешле урында әйтелгән сүз” дигән мәгънәне аңлатуын төшендерү. Төрле халык мәкальләре. Мәкальләрне сөйләмдә, мәсәлләрдә урынлы куллану.

        Хикәя жанры турнда күзаллау формалаштыру. Хикәя геройлары аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте. Геройларга чагыштырмача характеристика. Герой яшәгән тирәлек, пейзаж.

        Әкият һәм хикәя жанрының үзгәлеге турында күзаллау формалаштыру. Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы-тыңлауга табигый көчләрнең серен, әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройлары-ның характерларында тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү.

Шигърият. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөнья матурлыгын шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуын инандыру. Шагыйрьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет.

Автор әсәрләрендә һәм  халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру,контраст,җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре:темп,тавыш көче,тон,сөйләм мелодикасы(тавышны кутәрү ,түбәнәйтү).

Вакыт тасмасы. Фольклор әсәрләреннән әкиятләрне вакыт тасмасында күрсәтү (бик борынгы,борынгы,әкияти вакыйгалар ).

Библиографик культура формалаштыру.

Эчтәлек бите белән танышу, аңа карап, кирәкле әсәрне китаптан таба белү, кече яштәге мәктәп баласының дәреслектән тыш эчтәлген оештыру: өй, мәктәп китапханәләреннән файдалану. Фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләү. Балалар китабы белән эшләү. Китапның төп өч элементын аеру: китап тышлыгы, китап төпсәсе, битләре. Китапны саклап тоту күнекмәләре булдыру. Төрле җыентыклар төзергә өйрәнү.

        Уку, сөйләү, тыңлау күнекмәләре формалаштыру.Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру ( интонация, тон, темп саклап кычкырып уку). Автор бирергә теләгән картинаны күзал-лау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча уку. Укылган әсәргә анализ ясау. Уку техникасын үстерү.

                       3 нче сыйныфта укыла торган әсәрләр

Төрле милләтләрнең хайваннар турындагы халык әкиятләре

1. Әфган халык әкияте: “ Иң яхшы дару”, “табышны ничек бүләргә?”;
2. Уйгур халык әкияте: “ Тылсымлы китмән”;
3. Инглиз халык әкияте: “ Төстәге пингвин баласы”;
4. Монгол халык әкияте: “ Әтәч таңда нигә кычкыра?”;
5. Манси халык әкияте: “ Куянның колагы нигә озын?”;
6. Кабарда халык әкияте: “ Җәнлекләр патшасы”;
7. Венгр халык әкияте: “ Комсызлык бәласе”;
8. Африка негрлары әкияте : “ Сырны ничек бүлгәннәр?”;
9. Эстон халык әкияте: “ Куянның ирен нигә ярык?”;
10. Эвенк халык әкияте: “ Әтәч нигә кычкыра?”;
11. Казакъ халык әкияте: “ Юмарт дөя”;
12. Нугай халык әкияте: “ Карт һәм су анасы”;
13. Норвегия халык әкияте: “ Кабартма”;
14. Алман халык әкияте: “ Сандугач белән Аю”;
15. Каракалпак халык әкияте: “ Җәй белән Кыш нигә күрешми?”;
16. Латыш халык әкияте: “ Шайтанга ничә  яшь?”;
17. Литва халык әкияте: “ Итагатьле мәче”;

      Татар әдәбияты классиклары

 1.Г. Тукай : “Яшь агач”, “Көзге белән Маймыл”, Җил белән йөзем-җимеше», «Аккош, Чуртан һәм  Кыскыч”;

2.  К. Насыйри: «Төлке белән Әтәч», “Комсыз эт»;

3.  М. Җәлил: «Яңгыр», “Кичер, илем»; 

4. Ф. Кәрим : “Ант”, “Ватаным өчен”;

5.   М. Гафури: «Мәймүн белән күзлекләр», «Чикерткә белән Кырмыска», «Кәҗә белән Төлке», «Ике Каз белән Бака», «Болын», «Ике Чебен»;

6. Н. Исәнбәт: «Ябалак белән Чыпчык»;

7. Ә. Исхак: «Төлке белән виноград», «Карт Имән белән яшь егет»;

8. Ш. Маннур: «Көзге урманда», «Яратам»;

9. Г. Бәширов: «Беренче кар», «Ана каз белән ата каз һәм аларның унике бәбкәсе», «Безнең Татарстан»;

10. Ф. Хөсни: «Яфраклар коелганда»;

11.  А. Алиш: «Утлы йомырка»;

12.  Ш.Галиев: «Иншаның файдасы», «Сүзләре һәм үзләре»;

13. Г. Ахунов: «Канатлар кая илтә?»;

14. X. Туфан: «Казан»;

15. Н. Дәүли: «Бала болыт»;

16.  Ф. Яруллин: «Хәйләкәр куян», «Мактану бәласе»,«Тылсымлы ачкыч»;

17.  И. Юзеев: «Матурлыкны гына алып кит», «Хатасыз ничек язарга?».            

   Борынгы язучылар

1.Эзоп: «Давыл белән Кояш», «Балыкчы».

           Россия җирлегендә яшәп иҗат иткән язучы-шагыйрьләр

1.  Т. Яхив: «Карга белән Төлке»;

2.  В. Радлов: «Карганың хәйләсе»;

3.  М. Әлимбаен: «Салават күпере»;

4.  Н. Сладков: «Күзалдавычлар», «Кем остарак?», «Кышкы җәй»;

5.  Р. Паушкин: «Кыш»;

6.  Г. Остер: «Серне ачты»;

7.  В. Гаршия: «Ил гизүче Бака»;

8.  И. Крылов: «Аккош, Чуртан һәм Кысла»;

9.  Л. Толстой: “Зирәк Чәүкә”;

10.  Б. Рәхмәт: “Иң күңелле чак?», “Ничек өйрәнергә?”

11.  А. Алланазаров: “ Кыш кайчан була?”, «Дустымны эзлим»;

12.  К. Тәңрекулиев: «Эшчән Гельды»;

13.  А. Гыйләҗев: «Суык»;

14.  Г. Сабитов: «Тәүве шатлык»;

15.  К. Тәхау: «Көзге урман»;

16.  Б. Рәхимова: «Шук болытлар, батыр җил, якты кояш»;

17.  Р. Гыйззәтуллин; «Батырлык»;

18.  Г. Хәсәнов: «Корташар», « Кыр казы», «Гөблә», «Май»;

19.  И. Солтан: «Кар ник ява?», «Кар шыгырдый»;

20.  М. Мазунов: «Карап торам», «Яңа карлар ява»;

21.  X. Халиков: «Рәхмәт сезгә, ветераннар!», «Витаминлы аш»;

22.  С. Шакир: «Таш белән Кырмыска»;

23.  М. Хөсәен: «Китап»;

24.  С. Урайский: «Кыш шатлыгы»;

25.  Г. Шамуков: «Көзге белән маймыл», «Карга белән Төлке» ;

           Бүгенге көн язучылары һәм шагыйрьләре

1.  Р. Вәлиева: «Җәй белән бала», «Яңгыр, яу!», «Китмә әле, бераз тор», «Яңгыр белән кояш», «Көчле укучы», «Кышкы ямь», «Каникул вакытында»;

2.  Р. Вәлиев: «Барысын да яратам», «Чыпчык», «Минеке»;

3.  Н. Әхмәдиев: «Чишмәгә суга барам»;

4.  Р. Харис: «Берсе калсын иде»;

5. Л. Лерон: «Әкияти башламнар», «Инша», «Яңгырның ял көне», «Хыял», «Мәче малае Шукбай», «Иртән уянасың килмәсә», «Сүз тыңлыйсың килмәсә», «Хыялый Акбай»;

6.  Э. Шәрифуллина: «Әкият кайда?»;

7.  Ф. Мөслимова: «Хыялый»;

8.  Р. Миңнуллин: «Кар бәйрәме», «Хаталар өстендә эш»;

9.  Р. Фәйзуллин: «Нефть», «Безнең КамАЗ», «Тугайда», «Ничек яхшы булырга?», «Онытма син!»;

10.  Г. Гыйльман: «Көзге урман», «Нәсел агачы», «Дәү әтинең әтисе»;

11.  В. Нуриев: «Инша», «Хуҗалар тавында», «Кем катырак суга?»;

12. Г. Рәхим:” Безнең  тауда”, “Иске самовар торбасы”;

13. В. Нуруллин: “Бүреләр , үгез һәм  без”;

14. М. Галиев: “Җиләктән кайтканда”;

15. Р. Корбан:   “Көз  нигә моңая? “ , “ Мәктәпкә озату бәйрәме”;                                                                    

16. Йолдыз: “Салават күпере”, “Антенналы бәрәңге”, “Охшашлык“, “Этем югалды бүген”, “Белмәгәнен белми “,  “Спортчы Шүрәле”, “Ике җаваплы табышмак”;

17. Р. Мингалим: “Август каеннары”, “Уйларга кирәк”;

18. М. Саттар: “Кырмыска белән Тирес корты”;

19. Н. Гыйматдинова: “Дару”, “Сарбай”, “Болын патшасы”, “Казлар”;                                

20. В. Хәйруллина: “Тәрбияче попугай”, “Кем булам”, “Хозурлык һәм горурлык”;

21. М. Мирза:  “Көздә бермәл”, “Көз”, “Болыт”, “Идел-йорт”, “Без бабайсыз үстек”, “Язның тәүге көннәре”;

22. Р. Мәннан: “Без музейга барабыз”, “Кыш килә”;

23. А. Әхмәтгалнева: «Безнең чишмә», «Болытта җиләк үсә»;

24. А. Гыймадиев: «Шәмси маҗаралары»;

25. Г. Вәлиева: «Заман әкияте»;

26. К. Кәримов: «Кышкы мәтрүшкәләр».

«ӘДӘБИ УКУ» ДӘРЕСЛЕГЕНӘ МЕТОДИК АҢЛАТМАЛАР

Искәрмәләр

1.  «Аңлатмалы сүзлек», «Фразеологик әйтелмәләр сүзлеге» һәр дәреслекнең, дәреслек-хрестоматия һәм мөстәкыйль эш дәфтәренең ахырында бирелә.

2.  «Музей йорты»на сәяхәт вакытында укучыларның сөйләм телен, күзәтүчәнлеген, матурлыкка соклана белү хисен, гади генә предметны да образлы итеп күрә белүен үстерергә кирәк.

3. Мөстәкыйль эш дәфтәре белән эш вакытында укучы сары һәм зәңгәр төстәге карандашлар, гади карандаш белән эш итә (фломастерлар белән түгел).

4.  Әдәби уку дәресләренең кайберләрендә, «Музей йортына» сәяхәт вакытында, сәнгать әсәрләренең аерым детальләрен яхшылап күзәтү максатында лупа кулланыла.

5.  «Музей йорты» белән танышкан вакытта, картиналардан аеруча әһәмиятле фрагментларны кадрлап аерып алу һәм аларны бербөтен итеп карау өчен, билгеле бер размердагы рамкалардан файдаланыла. Әлеге рамкаларны технология дәресләрендә картоннан яисә калын кәгазьдән ясарга мөмкин.Рамкаларның соргылт,  яшел, караңгы төстә булуы мөһим (ак төстә түгел). Рамка 6 см х 9 см зурлыкта була һәм һәр яктан 1,5 см поля калдырып эшләнелә.

6.  Дәрес өчен материал  күп бирелде. Көчле укучылар белән эш оештыру өчен, укытучының барлык мөмкинлекләре дә бар. Һәрбер чыганакта да (дәреслек, хрестоматия, мөстәкыйль эш дәфтәре) җитәрлек әсәрләр сайланды.

7.  Укытучы өстәмә әсәрләр эзләп мәшәкатьләнмәсә дә була. Күрсәтелгән барлык материалларны эшләп бетерү мәҗбүри түгел, сыйныфның әзерлек дәрәҗәсенә карап, укытучы үзе сайлап ала. Дәрестә бирелгән материал күп дип уйлаганда, мөстәкыйль эш дәфтәрендәге биремнәрне калдырып, материал аз дип уйланган дәресләргә өстәсәң, яисә, өй эше итеп, төрле әзерлектәге укучыларга сайлап бирсәң дә була.

8.  Автор әсәрләре ел фасыллары белән туры килмәскә мөмкин. Бу, концепциядә бирелгән кабатлауларга кире кайтып эшләү мөмкинлеге бирү максатында, махсус сайланды.

9.  Сәнгать әсәрләренең; берсе булган музыка белән танышу, аны әдәби һәм сынлы сәнгать әсәрләре белән чагыштыру тиеш дип табылды.

  УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫНЫҢ БУРЫЧЛАРЫ:

 «Әдәби уку» укыту-методик комплекты түбәндәге мәсьәләләрне хәл итә.

1.  «Перспектив башлангыч мәктәп» комплекты чишәргә тиешле гомумдидактик бурычлар: укучы үзенә кирәкле информацияне «Эчтәлек»;битенә карап таба белергә; исеме буенча текстның эчтәлеген күзалларга; күзәтү эшчәнлеген формалаштырырга (әдәби һәм сәнгать исәрләреннән аерым детальләрне таба, барлык ваклыклары белән сөйләп бирә) һәм гомумиләштерергә (аерым детальләргә нигезләнеп, таралган төрле мәгълүматларны берләштереп, бербөтен картина тудырырга); «акыллы өлкәннәр» белән хат аша аралашу ихтыяҗы формалаштырырга тиеш.

2.  Бала яшенә туры килә торган теоретик бурычлар:

а) хайваннар турындагы әкият үзенчәлекләре белән таныштыру: татар халык әкиятләренең, берьяктан, башка халыкларның хайваннар турындагы әкиятләренә охшаш булуы (төп геройлары — хайваннар, еш кына бер ук төрле мөнәсәбәтләргә керәләр), икенче яктан, бер-берсеннән аерылуы (төп геройлар — башка төрле хайваннар, бер-берсе белән мөнәсәбәтләре бөтенләй башка төрле); хайваннар турышдагы автор әкиятләренең еш кына  халык әкияләренә нигезләнүе (башлангыч сыйныфларда әле автор нигезләнүе термин буларак әйтелми); халык әкиятләрендә аерым хайваннарның патшалык итүе (баш булуы); хайваннар турындагы әкият героеның һэрвакытта көчсезләрне яклаучы гына түгел, еш кына хәйләкәр, тиктормас, көлкегә калучы икәнлеге турында төшенчә бирү;  

     ә) әхлакый бурычлар: күзәтүчәнлек, хыяллана белүчәнлек, дуслар белән аралашу, ярата һәм яратыла белү – байлык һәм рухи кыйммәт икәнлеге турында күзаллау булдыру;        

     б)  эстетик бурычлар: матурлык - ул сине чолгап алган тирәлек, бары тик аны күрә белергә кирәкле турында төшенчә бирү;

    в) сөйләм телен үстерү бурычлары.  

3. Текстта ориентлаша белергә өйрәтү: әсәрләрне өлешләргә бүлү, кирәк урынны табын укып күрсәтү, хис белән белдерелгән өзекнең эчтәлеген ачыклау; әдәби әсәрләргә бәя бирелгәндә һәм сәнгать әсәрләрен караганда предметка  - бу «синең» әсәрне аңлау;идеяң икәнен җайлап төшендерү.

       Дәреслек һәм  дәреслек-хрестоматия, мөстәкыйль эш дәфтәре структуралары һәм идея эчтәлекләре буенча бер – берсенә бәйләнеп килә. Мәсәлән, дәреслекнең «Күзәтәбез һәм тәэсирләр белән уртаклашабыз»,  «Чагыштырулар серенә  төшенәбез», «Кешеләрнең хыялларын аңларга тырышабыз»,      « Ярату турында», “ Хикмәтле тормыш тәҗрибәсе туплыйбыз”, Көлке серләре”, “Герой ничек туа?”, “Үткәннәр белән хәзергене чагыштырабыз” бүлекләренә дәреслек – хрестоматиянеңһәм эш дәфтәреннең шул ук бүлекләре туры килә.

    Дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәре дә бер үк максатларны тормышка ашыра.

  УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫНЫҢ ҮЗЕНЧӘЛЕКЛЕ ЯКЛАРЫ.

Укыту-методик комплектының төп үзенчәлекләренең берсе булып, төрле төсләр белән билгеләү, аерым өлешләрне күрсәтү тора (сюжет элементларын, әхлакый-эмоциональ мәгънәләрен ачыклау вчен). Мәсәлән: Н.Гыйматдинованың «Болын патшасы» әсәрендә чылбыр буенча уку мәгънәви кисәкләргә бүлеп тәкъдим ителде.

     Балаларда рольләргә бүлеп уку күнекмәсе камилләштерү максатыннан, туры сөйләм башланганда беренче хәрефләр кара һәм зәңгәр төстә булса, автор сөйләме сары төс белән аерып бирелде.Мөстәкыйль эш дәфтәрендә дә балалар ике төрле карандаш  белән эшли,, шулай ук гади карандаш та  кулланыла. Күбесенчә сары уңай эмоцияне, ә зәңгәр төс курку, борчылу һ.б. белдерә.     Кайбер очракта баланың үзенә сайлап буяу мөмкинлеге бирелә. Бер үк текст өстендә төсләр белән дә, төрле тамгалар белән дә эш оештырыла.

 3 нче сыйныфны тәмамлаган укучыларның белеме,эш осталыгы һәм күнекмәләренә таләпләр

1. Әсәрне сүзләрне дөрес итеп әйтеп, кычкырып һәм эчтән укый белү;
2. Әсәрнең мәгънәви кисәкләре арасындагы бәйләнешне ачыклау, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү;
3. Төрле авторларның 6-8 шигырен яттан сөйләү;
4. Кыска күләмле әсәрләрнең эчтәлеген сөйләү;
5. Тылсымлы һәм хайваннар турындагы әкиятләрне, мәсәлләрне аера белу;
6. Әсәрдәге төп геройны характерлау, төрле әсәр геройларына чагыштырма характеристика;
7. Укылган әсәрдән чагыштыру, җанландыру, контрастны таба белу;
8. Сүзлекләрдән файдалану;
9. Аерым бер элементы буенча китапта ориентлашырга ойрәтү ( авторы , исеме, “Эчтәлек” бите, иллюстрацияләр).

Укучы түбәндәгеләрне белергә тиеш:

• 4-5 татар, рус, чит ил классигынын исемен;
• 4-5 хәзерге заман язучысы яки шагыйренең исемен, алар язган әсәрләрне һәм эчтәлеген;
• Үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.

Алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану

• китапның, төрле элементларнына карап, эчтәлеген билгеләү;
• мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;
• укылган әсәр геройларын тасвирлап сөйләү;
• сүзлекләрдән кирәкле мәгълүматны табу.

                3 сыйныф Әдәби уку “Перспективалы башлангыч мәктәп” 68 дәрес (34 атна исәбеннән төзелде)

  ПРОГРАММАНЫ ҮТӘҮ МАКСАТЫНДА КУЛЛАНЫЛА ТОРГАН уку әсбабы

3 нче сыйныф өчен «Әдәби уку» укыту-методик комплекты составына керә торган әдәбият исемлеге:

1. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф]: Дәреслек. 3 кисәктә. 1 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт* нәшрияты, 2013.

2. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Дәреслек. 3 кисәктә. 2 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 2013.

3. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Дәреслек. 3 кисәктә. 3 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 20Т5Г

4. Г. М, Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: Мөстәкыйль эш дәфтәре. 3 нче сыйныф. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 2013.

5. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Методик кулланма. — Казан: