Рабочая программа по литературному чтению (әдәби уку) 3 класс УМК "Перспективная начальная школа"
рабочая программа по чтению (3 класс) на тему
Предварительный просмотр:
Татарстан Республикасы Әлки муниципаль районы
муниципаль бюджет гомуми төп белем бирү учреждениесе “Иске Әнҗерә гомуми төп белем бирү мәктәбе”
“Каралды” “Килешенде” “Раслыйм”
МБ җитәкчесе Укыту эшләре буенча Мәктәп директоры
______ / Гизатуллина Ф.Н./ директор урынбасары _________ /Газизова Р.М./
Беркетмә № 1 ________ /Мингалимова А.А./
“ 8 ” август 2014 ел “ 9 ” август 2014 ел Боерык № 38 “ 12 ” август 2014ел
3 нче сыйныф өчен
“Әдәби уку” фәненнән
башлангыч сыйныф укытучысы
Гизатуллина Фәнүзә Наил кызының
эш программасы
“Каралды”
Педагогик киңәшмә утырышында
Беркетмә № 1
2014-2015 нче уку елы
Аңлатма язуы
3 нче сыйныф өчен әдәби уку буенча эш программасы яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып,
- 05.03.2004 елда РФ Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган башлангыч белем бирү дәүләт стандарты Федераль компонентына (Приказ №1089);
- Дәүләт стандартының Федераль компонентына нигезләнгән башлангыч мәктәпләрнең татар теле фәненнән үрнәк программасына Казан 2011
- 29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);
4. 06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);
5. РФ “Мәгариф турындагы Закон” ына;
6. Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа стандартлары таләпләренә туры килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлегенә;
7 Белем бирү оешмасының гомуми башлангыч белем бирү буенча икенче буын гомуми белем бирү федераль дәүләт стандартлары таләпләренә туры килгән төп үрнәк программасына;
8.Татарстан Республикасы Әлки муниципаль районының Иске Әнҗерә гомуми төп белем мәктәбенең 2014-2015 нче уку елы өчен укыту планына килешенеп төзелде
9. Г.М.Сафиуллина ,Ф.Ф.Хәсәнова, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, “Әдәби уку(”Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2012нче ел) дәреслекләренә нигезләнеп төзелде
Максат
Дөрес һәм йөгерек уку күнекмәләре булдыру, халык авыз иҗаты, язучы һәм шагыйрьләр әсәрләре белән якыннан таныштыру, чәчмә һәм шигъри әсәрләрне укып, эстетик ләззәт алырга өйрәтү.
Бурычлар
-әдәби әсәрләрне дөрес, сәнгатьле, тиз укырга һәм аңларга өйрәтү
-әдәби текст белән эшләү, текст эчтәлеген үз сүзләре белән сөйләү күнекмәсе камилләштерү
-балаларга мавыктыргыч сюжетлы әсәрләр укыту,
-дәреслекләрдәге проблеманы үзе белеп, аңлап чишәргә күнектерү
- -белем алу күнекмәләре булдыру әдәби әсәрне аңлый, анализлый белү.
-мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, китапка кызыксыну булдыру,алган белемне куллана белү.
-әдәби әсәрләрне уку һәм өйрәтү барышында нәни укучыларда рухи һәм әхлакый кыйммәтләр хакында, уңай һәм тискәре сыйфатлар,
яхшылык һәм яманлык турында күзаллау булдыру.
ӘДӘБИ УКУ ДӘРЕСЛӘРЕ ПРОГРАММАСЫ (68 СӘГАТЬ)
Хайваннар турындагы әкиятләр. Халык авыз иҗатының бер төре булган һәм җир йөзендәге барлык милләтләрдә дә яшәп килүче, буыннан буыннарга күчеп йөри торган хайваннар турындагы әкиятләргә карата гомуми күзаллау булдыру. Әкиятләрнең гасырлар дәвамында үсеше. Гади вакыт тасмасы: 1) бик борынгы әкиятләр, 2) борынгы, 3) бик борынгы булмаган әкияти вакыйгалар турында аңлату.
Бик борынгы әкиятләрдә хайваннар арасындагы мөнәсәбәтләр, аларның тышкы күренешләре төп урынны алып тора. Борынгы әкиятләрдә геройның аңы, хәйләгә осталыгына дан җырлана. Ә әкияти вакыйгалар исә үз эченә геройның изге эшләрен, аның сәләтен, киң күңеллеген күрсәтүне максат итеп куя. Йөремсәк әкиятләр турында күзаллау булдырк.
Мәсәл жанры. Мәсәлләрнең ике өлештән: хикәяләү (вакыйга) һәм моральдән (нәтиҗә, тәрбияви аңлату) торуын аңлату. Мәсәлдәге хикәяләү өлешенең әкиятләрдән килеп чыгуына басым ясау. Мәсәлләрнең мораль өлешенең мәкальләр белән охшашлыгы. Мәсәл җанрының килеп чыгышы, үсеше. Бөтен дөньяга танылган мәсәлчеләр: Эзоп, Ж. Лафонтен, И. Крылов, татар мәсәлчеләре К. Насыйри, Г. Тукай, М. Гафури, Г. Шамуков, Ә. Исхак һәм башка язучылар әсәрләрен өйрәнү.
Мәкаль жанры. Мәкальләр – ул борынгылар сүзе, аталар сүзе, картлар сүзе, тәҗрибә һәм хикмәт җимеше, хәтердә сакланырга тиешле хәзинә, халыкның күмәк фикере, тормыш кагыйдәсе, сүзгә дәлил, тормышта киңәш. “Мәкаль” сүзе гарәп теленнән алынган, “урынлы сүз яки тиешле урында әйтелгән сүз” дигән мәгънәне аңлатуын төшендерү. Төрле халык мәкальләре. Мәкальләрне сөйләмдә, мәсәлләрдә урынлы куллану.
Хикәя жанры турнда күзаллау формалаштыру. Хикәя геройлары аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте. Геройларга чагыштырмача характеристика. Герой яшәгән тирәлек, пейзаж.
Әкият һәм хикәя жанрының үзгәлеге турында күзаллау формалаштыру. Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы-тыңлауга табигый көчләрнең серен, әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройлары-ның характерларында тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү.
Шигърият. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөнья матурлыгын шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуын инандыру. Шагыйрьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет.
Автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру,контраст,җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре:темп,тавыш көче,тон,сөйләм мелодикасы(тавышны кутәрү ,түбәнәйтү).
Вакыт тасмасы. Фольклор әсәрләреннән әкиятләрне вакыт тасмасында күрсәтү (бик борынгы,борынгы,әкияти вакыйгалар ).
Библиографик культура формалаштыру.
Эчтәлек бите белән танышу, аңа карап, кирәкле әсәрне китаптан таба белү, кече яштәге мәктәп баласының дәреслектән тыш эчтәлген оештыру: өй, мәктәп китапханәләреннән файдалану. Фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләү. Балалар китабы белән эшләү. Китапның төп өч элементын аеру: китап тышлыгы, китап төпсәсе, битләре. Китапны саклап тоту күнекмәләре булдыру. Төрле җыентыклар төзергә өйрәнү.
Уку, сөйләү, тыңлау күнекмәләре формалаштыру.
Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру ( интонация, тон, темп саклап кычкырып уку). Автор бирергә теләгән картинаны күзал-лау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча уку. Укылган әсәргә анализ ясау. Уку техникасын үстерү.
Укыту-тематик планы
№ | Дәреснең темасы | Сәг. саны |
1 | Күзәтәбез һәм тәэсирләр белән уртаклашабыз | 11 |
2 | Чагыштырулар серенә төшенәбез | 8 |
3 | Кешеләрнең хыялларын аңларга тырышабыз. | 8 |
4 | Ярату турында | 10 |
5 | Хикмәтле тормыш тәҗрибәсе туплыйбыз | 4 |
6 | Көлке серләрен эзлибез | 5 |
7 | Герой ничек туа? | 11 |
8 | Үткәннәр белән хәзергене чагыштырабыз | 8 |
9 | Тормыш тәҗрибәсе туплыйбыз | 3 |
3 нче сыйныфта укыла торган әсәрләр
Төрле милләтләрнең хайваннар турындагы халык әкиятләре
- Әфган халык әкияте: “ Иң яхшы дару”, “табышны ничек бүләргә?”;
- Уйгур халык әкияте: “ Тылсымлы китмән”;
- Инглиз халык әкияте: “ Төстәге пингвин баласы”;
- Монгол халык әкияте: “ Әтәч таңда нигә кычкыра?”;
- Манси халык әкияте: “ Куянның колагы нигә озын?”;
- Кабарда халык әкияте: “ Җәнлекләр патшасы”;
- Венгр халык әкияте: “ Комсызлык бәласе”;
- Африка негрлары әкияте : “ Сырны ничек бүлгәннәр?”;
- Эстон халык әкияте: “ Куянның ирен нигә ярык?”;
- Эвенк халык әкияте: “ Әтәч нигә кычкыра?”;
- Казакъ халык әкияте: “ Юмарт дөя”;
- Нугай халык әкияте: “ Карт һәм су анасы”;
- Норвегия халык әкияте: “ Кабартма”;
- Алман халык әкияте: “ Сандугач белән Аю”;
- Каракалпак халык әкияте: “ Җәй белән Кыш нигә күрешми?”;
- Латыш халык әкияте: “ Шайтанга ничә яшь?”;
- Литва халык әкияте: “ Итагатьле мәче”;
Татар әдәбияты классиклары
1.Г. Тукай : “Яшь агач”, “Көзге белән Маймыл”, Җил белән йөзем-җимеше», «Аккош, Чуртан һәм Кыскыч”;
2. К. Насыйри: «Төлке белән Әтәч», “Комсыз эт»;
3. М. Җәлил: «Яңгыр», “Кичер, илем»;
4. Ф. Кәрим : “Ант”, “Ватаным өчен”;
5. М. Гафури: «Мәймүн белән күзлекләр», «Чикерткә белән Кырмыска»,«Кәҗә белән Төлке», «Ике Каз белән Бака», «Болын», «Ике Чебен»;
6. Н. Исәнбәт: «Ябалак белән Чыпчык»;
7. Ә. Исхак: «Төлке белән виноград», «Карт Имән белән яшь егет»;
8. Ш. Маннур: «Көзге урманда», «Яратам»;
9. Г. Бәширов: «Беренче кар», «Ана каз белән ата каз һәм аларның унике бәбкәсе», «Безнең Татарстан»;
10. Ф. Хөсни: «Яфраклар коелганда»;
11. А. Алиш: «Утлы йомырка»;
12. Ш.Галиев: «Иншаның файдасы», «Сүзләре һәм үзләре»;
13. Г. Ахунов: «Канатлар кая илтә?»;
14. X. Туфан: «Казан»;
15. Н. Дәүли: «Бала болыт»;
16. Ф. Яруллин: «Хәйләкәр куян», «Мактану бәласе»,«Тылсымлы ачкыч»;
17. И. Юзеев: «Матурлыкны гына алып кит», «Хатасыз ничек язарга?».
Борынгы язучылар
1.Эзоп: «Давыл белән Кояш», «Балыкчы».
Россия җирлегендә яшәп иҗат иткән язучы-шагыйрьләр
1. Т. Яхив: «Карга белән Төлке»;
2. В. Радлов: «Карганың хәйләсе»;
3. М. Әлимбаен: «Салават күпере»;
4. Н. Сладков: «Күзалдавычлар», «Кем остарак?», «Кышкы җәй»;
5. Р. Паушкин: «Кыш»;
6. Г. Остер: «Серне ачты»;
7. В. Гаршия: «Ил гизүче Бака»;
8. И. Крылов: «Аккош, Чуртан һәм Кысла»;
9. Л. Толстой: “Зирәк Чәүкә”;
10. Б. Рәхмәт: “Иң күңелле чак?», “Ничек өйрәнергә?”
11. А. Алланазаров: “ Кыш кайчан була?”, «Дустымны эзлим»;
12. К. Тәңрекулиев: «Эшчән Гельды»;
13. А. Гыйләҗев: «Суык»;
14. Г. Сабитов: «Тәүве шатлык»;
15. К. Тәхау: «Көзге урман»;
16. Б. Рәхимова: «Шук болытлар, батыр җил, якты кояш»;
17. Р. Гыйззәтуллин; «Батырлык»;
18. Г. Хәсәнов: «Корташар», « Кыр казы», «Гөблә», «Май»;
19. И. Солтан: «Кар ник ява?», «Кар шыгырдый»;
20. М. Мазунов: «Карап торам», «Яңа карлар ява»;
21. X. Халиков: «Рәхмәт сезгә, ветераннар!», «Витаминлы аш»;
22. С. Шакир: «Таш белән Кырмыска»;
23. М. Хөсәен: «Китап»;
24. С. Урайский: «Кыш шатлыгы»;
25. Г. Шамуков: «Көзге белән маймыл», «Карга белән Төлке» ;
Бүгенге көн язучылары һәм шагыйрьләре
1. Р. Вәлиева: «Җәй белән бала», «Яңгыр, яу!», «Китмә әле, бераз тор», «Яңгыр белән кояш», «Көчле укучы», «Кышкы ямь», «Каникул вакытында»;
2. Р. Вәлиев: «Барысын да яратам», «Чыпчык», «Минеке»;
3. Н. Әхмәдиев: «Чишмәгә суга барам»;
4. Р. Харис: «Берсе калсын иде»;
5. Л. Лерон: «Әкияти башламнар», «Инша», «Яңгырның ял көне», «Хыял», «Мәче малае Шукбай», «Иртән уянасың килмәсә», «Сүз тыңлыйсың килмәсә», «Хыялый Акбай»;
6. Э. Шәрифуллина: «Әкият кайда?»;
7. Ф. Мөслимова: «Хыялый»;
8. Р. Миңнуллин: «Кар бәйрәме», «Хаталар өстендә эш»;
9. Р. Фәйзуллин: «Нефть», «Безнең КамАЗ», «Тугайда», «Ничек яхшы булырга?», «Онытма син!»;
10. Г. Гыйльман: «Көзге урман», «Нәсел агачы», «Дәү әтинең әтисе»;
11. В. Нуриев: «Инша», «Хуҗалар тавында», «Кем катырак суга?»;
12. Г. Рәхим:” Безнең тауда”, “Иске самовар торбасы”;
13. В. Нуруллин: “Бүреләр , үгез һәм без”;
14. М. Галиев: “Җиләктән кайтканда”;
15. Р. Корбан: “Көз нигә моңая? “ , “ Мәктәпкә озату бәйрәме”;
16. Йолдыз: “Салават күпере”, “Антенналы бәрәңге”, “Охшашлык“, “Этем югалды бүген”, “Белмәгәнен белми “, “Спортчы Шүрәле”, “Ике җаваплы табышмак”;
17. Р. Мингалим: “Август каеннары”, “Уйларга кирәк”;
18. М. Саттар: “Кырмыска белән Тирес корты”;
19. Н. Гыйматдинова: “Дару”, “Сарбай”, “Болын патшасы”, “Казлар”;
20. В. Хәйруллина: “Тәрбияче попугай”, “Кем булам”, “Хозурлык һәм горурлык”;
21. М. Мирза: “Көздә бермәл”, “Көз”, “Болыт”, “Идел-йорт”, “Без бабайсыз үстек”, “Язның тәүге көннәре”;
22. Р. Мәннан: “Без музейга барабыз”, “Кыш килә”;
23. А. Әхмәтгалнева: «Безнең чишмә», «Болытта җиләк үсә»;
24. А. Гыймадиев: «Шәмси маҗаралары»;
25. Г. Вәлиева: «Заман әкияте»;
26. К. Кәримов: «Кышкы мәтрүшкәләр».
«ӘДӘБИ УКУ» ДӘРЕСЛЕГЕНӘ
МЕТОДИК АҢЛАТМАЛАР
Искәрмәләр
1. «Аңлатмалы сүзлек», «Фразеологик әйтелмәләр сүзлеге» һәр дәреслекнең, дәреслек-хрестоматия һәм мөстәкыйль эш дәфтәренең ахырында бирелә.
2. «Музей йорты»на сәяхәт вакытында укучыларның сөйләм телен, күзәтүчәнлеген, матурлыкка соклана белү хисен, гади генә предметны да образлы итеп күрә белүен үстерергә кирәк.
3. Мөстәкыйль эш дәфтәре белән эш вакытында укучы сары һәм зәңгәр төстәге карандашлар, гади карандаш белән эш итә (фломастерлар белән түгел).
4. Әдәби уку дәресләренең кайберләрендә, «Музей йортына» сәяхәт вакытында, сәнгать әсәрләренең аерым детальләрен яхшылап күзәтү максатында лупа кулланыла.
5. «Музей йорты» белән танышкан вакытта, картиналардан аеруча әһәмиятле фрагментларны кадрлап аерып алу һәм аларны бербөтен итеп карау өчен, билгеле бер размердагы рамкалардан файдаланыла. Әлеге рамкаларны технология дәресләрендә картоннан яисә калын кәгазьдән ясарга мөмкин.Рамкаларның соргылт, яшел, караңгы төстә булуы мөһим (ак төстә түгел). Рамка 6 см х 9 см зурлыкта була һәм һәр яктан 1,5 см поля калдырып эшләнелә.
6. Дәрес өчен материал күп бирелде. Көчле укучылар белән эш оештыру өчен, укытучының барлык мөмкинлекләре дә бар. Һәрбер чыганакта да (дәреслек, хрестоматия, мөстәкыйль эш дәфтәре) җитәрлек әсәрләр сайланды.
7. Укытучы өстәмә әсәрләр эзләп мәшәкатьләнмәсә дә була. Күрсәтелгән барлык материалларны эшләп бетерү мәҗбүри түгел, сыйныфның әзерлек дәрәҗәсенә карап, укытучы үзе сайлап ала. Дәрестә бирелгән материал күп дип уйлаганда, мөстәкыйль эш дәфтәрендәге биремнәрне калдырып, материал аз дип уйланган дәресләргә өстәсәң, яисә, өй эше итеп, төрле әзерлектәге укучыларга сайлап бирсәң дә була.
8. Автор әсәрләре ел фасыллары белән туры килмәскә мөмкин. Бу, концепциядә бирелгән кабатлауларга кире кайтып эшләү мөмкинлеге бирү максатында, махсус сайланды.
9. Сәнгать әсәрләренең; берсе булган музыка белән танышу, аны әдәби һәм сынлы сәнгать әсәрләре белән чагыштыру тиеш дип табылды
УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫНЫҢ БУРЫЧЛАРЫ:
«Әдәби уку» укыту-методик комплекты түбәндәге мәсьәләләрне хәл итә.
1. «Перспектив башлангыч мәктәп» комплекты чишәргә тиешле гомумдидактик бурычлар: укучы үзенә кирәкле информацияне «Эчтәлек»;битенә карап таба белергә; исеме буенча текстның эчтәлеген күзалларга; күзәтү эшчәнлеген формалаштырырга (әдәби һәм сәнгать исәрләреннән аерым детальләрне таба, барлык ваклыклары белән сөйләп бирә) һәм гомумиләштерергә (аерым детальләргә нигезләнеп, таралган төрле мәгълүматларны берләштереп, бербөтен картина тудырырга); «акыллы өлкәннәр» белән хат аша аралашу ихтыяҗы формалаштырырга тиеш.
2. Бала яшенә туры килә торган теоретик бурычлар:
а) хайваннар турындагы әкият үзенчәлекләре белән таныштыру: татар халык әкиятләренең, берьяктан, башка халыкларның хайваннар турындагы әкиятләренә охшаш булуы (төп геройлары — хайваннар, еш кына бер ук төрле мөнәсәбәтләргә керәләр), икенче яктан, бер-берсеннән аерылуы (төп геройлар — башка төрле хайваннар, бер-берсе белән мөнәсәбәтләре бөтенләй башка төрле); хайваннар турышдагы автор әкиятләренең еш кына халык әкияләренә нигезләнүе (башлангыч сыйныфларда әле автор нигезләнүе термин буларак әйтелми); халык әкиятләрендә аерым хайваннарның патшалык итүе (баш булуы); хайваннар турындагы әкият героеның һэрвакытта көчсезләрне яклаучы гына түгел, еш кына хәйләкәр, тиктормас, көлкегә калучы икәнлеге турында төшенчә бирү;
ә) әхлакый бурычлар: күзәтүчәнлек, хыяллана белүчәнлек, дуслар белән аралашу, ярата һәм яратыла белү – байлык һәм рухи кыйммәт икәнлеге турында күзаллау булдыру;
б) эстетик бурычлар: матурлык - ул сине чолгап алган тирәлек, бары тик аны күрә белергә кирәкле турында төшенчә бирү;
в) сөйләм телен үстерү бурычлары.
3. Текстта ориентлаша белергә өйрәтү: әсәрләрне өлешләргә бүлү, кирәк урынны табын укып күрсәтү, хис белән белдерелгән өзекнең эчтәлеген ачыклау; әдәби әсәрләргә бәя бирелгәндә һәм сәнгать әсәрләрен караганда предметка - бу «синең» әсәрне аңлау;идеяң икәнен җайлап төшендерү.
Дәреслек һәм дәреслек-хрестоматия, мөстәкыйль эш дәфтәре структуралары һәм идея эчтәлекләре буенча бер – берсенә бәйләнеп килә. Мәсәлән, дәреслекнең «Күзәтәбез һәм тәэсирләр белән уртаклашабыз», «Чагыштырулар серенә төшенәбез», «Кешеләрнең хыялларын аңларга тырышабыз», « Ярату турында», “ Хикмәтле тормыш тәҗрибәсе туплыйбыз”, Көлке серләре”, “Герой ничек туа?”, “Үткәннәр белән хәзергене чагыштырабыз” бүлекләренә дәреслек – хрестоматиянеңһәм эш дәфтәреннең шул ук бүлекләре туры килә.
Дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәре дә бер үк максатларны тормышка ашыра.
УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫНЫҢ ҮЗЕНЧӘЛЕКЛЕ ЯКЛАРЫ.
Укыту-методик комплектының төп үзенчәлекләренең берсе булып, төрле төсләр белән билгеләү, аерым өлешләрне күрсәтү тора (сюжет элементларын, әхлакый-эмоциональ мәгънәләрен ачыклау вчен). Мәсәлән: Н.Гыйматдинованың «Болын патшасы» әсәрендә чылбыр буенча уку мәгънәви кисәкләргә бүлеп тәкъдим ителде.
Балаларда рольләргә бүлеп уку күнекмәсе камилләштерү максатыннан, туры сөйләм башланганда беренче хәрефләр кара һәм зәңгәр төстә булса, автор сөйләме сары төс белән аерып бирелде.Мөстәкыйль эш дәфтәрендә дә балалар ике төрле карандаш белән эшли,, шулай ук гади карандаш та кулланыла. Күбесенчә сары уңай эмоцияне, ә зәңгәр төс курку, борчылу һ.б. белдерә. Кайбер очракта баланың үзенә сайлап буяу мөмкинлеге бирелә. Бер үк текст өстендә төсләр белән дә, төрле тамгалар белән дә эш оештырыла.
УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР
Укучы белергә тиеш
- 2–3 татар классигының исемен;
- 2–3 хәзерге заман язучысы яки шагыйренең исемен, язган әсәрләрен һәм аларның эчтәлеген;
- үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен;
- сүзлекләр белән мөстәкыйль эшләү;
- аңлап, йөгерек уку күнекмәләре булдыру;
- дәреслектә оста ориентлашу;
- әсәрдән өзекләр китереп, аннотацияләр язу;
- уку елында өйрәнелгән әдәби әсәрләрнең исемен, авторын, эчтәлеген;
- 1–2 балалар журналын, аның бүлекләрен;
- теге яки бу авторларның китапларын (бирелгән исемлек буенча, чыгыш әзерләү өчен) мөстәкыйль рәвештә китапханәдә сайлый белү, китап элементлары буенча аның эчтәлеген ачыклау;
- сайланган әсәрләрне мөстәкыйль уку.
Укучы башкара алырга тиеш
- шигырьләрне сәнгатьле итеп уку;
- әсәрнең мәгънәви кисәкләре арасындагы бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләре белән әйтеп бирү;
- тылсымлы һәм хайваннар турындагы әкиятләрне аера белү;
- төрле авторларның 4–5 әсәрен яттан белү;
- әсәрләрнең геройларына характеристика бирү, чагыштырулар;
- авторның үз героена мөнәсәбәтен билгеләү;
- яраткан әдәби герое турында сөйли белү;
- дәреслектә дөрес ориентлашу, китапның элементларын төгәл билгеләү, авторын, исемен, эчтәлек язылган битен табу, иллюстрацияләр белән эшли белү;
- текстның темасын, төп фикерен табу, текстны мәгънәви кисәкләргә бүлү, текстның планын төзү, тулы һәм кыскача эчтәлекне бирә белүләренә ирешү
- әсәрдәге геройлар турында үз фикерләрен әйтә белүләренә ирешү, геройларның характерын ачыклау, чагыштыру;
- сайлап алып, әсәрне яки бер өзекне яттан өйрәнү; ныгыту;
Алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану
-китапның төрле элементларына карап, эчтәлеген билгеләү;
-мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;
- укылган әсәр геройларын тасвирлап сөйләү;
-сүзлекләрдән кирәкле мәгълүматны таба белү.
Шәхескә юнәлтелгән УУГ (универсаль уку гамәлләре)
- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;
- дәреслек геройларына, күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасын күрсәтү;
- үз мөмкинлекләреңне бәяләү, тормыш тәҗрибәсен куллану;
- дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;
- үз фикереңне әйтә белү;
- иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру;
- үз уңышларың-уңышсызлыкларың сәбәпләре турында фикер йөртү;
- кече яшьтәге мәктәп баласы үзе тел берәмлекләрен танып, таныш һәм таныш булмаганнарга бүлә белү;
- биремнәр системасында ориентлашырга өйрәнү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре
- үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү;
- логик фикерләү чылбырын төзү;
- тәкъдим ителгән план ярдәмендә предмет, күренешләрне сурәтләү;
- мәгълүмат җиткерүче символларны уку;
- тормыш тәҗрибәсен кулланып, ситуациянең моделе буенча текст төзү;
- тәҗрибә куллану аша нәтиҗә чыгару;
- материаль объектлар (фишкалар) кулланып биремнәр үтәү;
- анализ, гомумиләштерү нигезендә нәтиҗә чыгару
Регулятив (көйләгеч) универсаль уку гамәлләре
-көч һәм энергия туплау, конфликтларны һәм каршылыкларны чишү максатында ихтыяр көчен үстерү;
-белгәнне һәм белмәгәнне аера белү;
-үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, рәсемнәр ярдәмендә биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;
-эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү;
-үз-үзеңне ихтыяр буенча көйләү;
-бәяләү нәтиҗәсен шартлы символик формада чагылдыру;
-дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау;
-тормыш тәҗрибәсен куллану;
-үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;
-укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре
- тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү;
- күзаллау, фаразлау; логик фикер йөртү осталыгы; күршең белән хезмәттәшлек итү; фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру; үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау;
- җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.
УКУ МАТЕРИАЛЫН КАЛЕНДАРЬ - ТЕМАТИК ПЛАНЛАШТЫРУ 3 rkfcc
№ | Дәрес темасы | Сәг саны | Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр | Шәхескә кагылышлы һәм метапредметлы нәтиҗәләр (УУГ) формалашу | Үткәрү вакыты | Искәр- мә | |
план | факт | ||||||
| Иң күңелле чак | 1 | Белергә тиеш: -дәреслекнең төзелешен белү - китапханәләрдән файдалану Башкара алырга тиеш: -эчтәлек битендә ориентлаша алу | ШУУГ: мәктәпкә уңай караш булдыру. ТБУУГ: сөйләмнең кеше тормышында әһәмиятен әйтә белү. КУУГ: парлап эшли белү. | 1.09 | ||
| Җәйне сагыну | 1 | Белергә тиеш: - геройның эчке дөньясын аның әйләнә-тирә дөньяны танып белүе аша күрсәтә Башкара алырга тиеш: -әсәрләрне сәнгатьле итеп уку | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: проблемалы эзләнү һәм иҗади характерда чишү. РУУГ: дәреснең максатын һәм проблемасын формалаштыру. КУУГ: фикер алышу, укытучыңны, иптәшеңне тыңлый белү. | 4.09 | ||
| Күк йөзендә болыт- рәсемнәр | 1 | Белергә тиеш: - шигырьләрдә сынландыруны таба Башкара алырга тиеш: -әсәрләрдә яңгыр яву күренешләрен табу. | ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү. РУУГ: үз эшчәнлекләрен укытучы күрсәтмәсе буенча адымлап контрольдә тоту, үз эшчәнлекләренең дөреслеген тикшерү. КУУГ: үз фикереңне зур булмаган текст яки берничә җөмлә рәвешендә белдерү | 8.09 | ||
| Яңгырның ял көне | 1 | Белергә тиеш: - шигырьләрдә сынландыруны таба Башкара алырга тиеш: -әсәрләрдә яңгыр яву күренешләрен табу | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: кирәкле информацияләрне төрле чыганаклардан эзләп таба белү. РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: коллектив белән фикер алышуда катнашу. | 11.09 | ||
| Җир өстенә яфрак ява | 1 | Белергә тиеш: -көзге табигать гүзәллеген әдәби һәм сәнгать әсәрләрендә таба Башкара алырга тиеш: -укылган әсәрләр һәм картинаны бербөтен итеп күзаллап, телдән хикәя төзү | ШУУГ: төрле вакыйгалардан уртаклыкны табу ТБУУГ: укылган әсәрдән иң кирәкле фикерне таба белү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 15.09 | ||
| Алтын көз | 1 | Белергә тиеш: көзге табигать гүзәллеген әдәби һәм сәнгать әсәрләрендә таба Башкара алырга тиеш: -укылган әсәрләр һәм картинаны бербөтен итеп күзаллап, телдән хикәя төзү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 18.09 | ||
| Кыр казлары китә җылы якка | 1 | . Белергә тиеш: -әсәрләрне тематик яктан берләштерә Башкара алырга тиеш: - әдәби әсәрләрнең башка сәнгать әсәрләре белән бәйләү | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 22.09 | ||
| Йорт казлары – гаҗәп кызык кошлар | 1 | Белергә тиеш: - хикәя геройларының характеры сөйләм һәм вакыйгалар аша чагылдыра Башкара алырга тиеш: -казлар турында укыган, күргән, ишеткән һәм күзәткәннәрен берләштереп сөйли белү | ШУУГ: төрле вакыйгалардан чыгу юлын табу ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү, “Татар теленең аңлатмалы сүзлеге” белән эшли белү РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 25.09 | ||
| Тәрбияче попугай | 1 | Белергә тиеш: - хикәядә авторның үз геройларына мөнәсәбәтен билгели Башкара алырга тиеш: -әсәрнең төп героена характеристика бирү. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 29.09 | ||
| Әнис Шакировның куен дәфтәре. | 1 | Белергә тиеш: - кеше һәм табигать бергәлеген ачыклый Башкара алырга тиеш: -укучылар үзләренең күзәтүләрен махсус дәфтәргә теркәп бару. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 2.10 | ||
| Авторның үз геройларына мөнәсәбәте Әнис Шакировның куен дәфтәре | 1 | Белергә тиеш: -“куен дәфтәре” төшенчәсен белү Башкара алырга тиеш: - укучылар үзләренең күзәтүләрен махсус дәфтәргә теркәп бару -кошларны рәсемнәрдән тану | ШУУГ: әсәрләрдәге геройларга гомумкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү. ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү. РУУГ: үз эшчәнлекләрен укытучы күрсәтмәсе буенча адымлап контрольдә тоту, үз эшчәнлекләренең дөреслеген тикшерү. КУУГ: үз фикереңне зур булмаган текст яки берничә җөмлә рәвешендә белдерү. | 6.10 | ||
| “Серле ачкыч”мәктәп клубы утырышы | 1 | Белергә тиеш: -табигатьтә күз белән күреп булмый торган күренешләрне күзәтеп нәтиҗә ясый Башкара алырга тиеш: - шагыйрьләр иҗат иткән дөнья белән чынбарлык арасындагы охшаш һәм аермалы якларны билгеләү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 9.10 | ||
| Серле чишмә, моңлы чишмә | 1 | Белергә тиеш: -табигатьнең гүзәллеген, кешеләр арасындагы ихлас, самими мөнәсәбәтләрне чишмәләр матурлыгы аша аңлый Башкара алырга тиеш: - шигырьдән әдәби сурәтләү чараларын (чагыштыру, җанландыру) эзләп табу. | ШУУГ: әсәрләрдәге геройларга гомумкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү. ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү. РУУГ: үз эшчәнлекләрен укытучы күрсәтмәсе буенча адымлап контрольдә тоту, үз эшчәнлекләренең дөреслеген тикшерү. КУУГ: үз фикереңне зур булмаган текст яки берничә җөмлә рәвешендә белдерү. | 13.10 | ||
| Сарбайның батырлыгы. | 1 | . Белергә тиеш: - күзәтүчән, игътибарлы була Башкара алырга тиеш: - хикәягә карата үз фикереңне әйтә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: практик биремнәрне кабул итү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 16.10 | ||
| Эш – кешене тәрбияли, ә ялкаулык- боза | 1 | . Белергә тиеш: -хезмәт кешесенең хөрмәткә лаек булуын Башкара алырга тиеш: - кешелек дөньясы һәм тылсымлы дөнья арасындагы бәйләнешне аңлау | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 20.10 | ||
| Һәр җәнлекнең үз төсе | 1 | Белергә тиеш: - хайваннар турында әкиятләрне таный Башкара алырга тиеш: -төрле халыкларның әкиятләрен укып, аларда бирелгән төп фикерне ачыклау | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 23.10 | ||
| Эш үткәч, үкенүдән файда юк | 1 | Белергә тиеш: - күзәтүчән, игътибарлы була Башкара алырга тиеш: - хикәягә карата үз фикереңне әйтә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү. РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу КУУГ: күршең белән | 27/10 | ||
| И куян, куян | 1 | Белергә тиеш: - әкиятләрнең охшашлыгын күрә, Башкара алырга тиеш: -чынбарлык һәм тылсым бәйләнешен аңлату. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 30.10 | ||
| Җәнлекләр арасында да патшалар була | 1 | Белергә тиеш: -әкиятләрнең үзенчәлекләрен Башкара алырга тиеш: -төрле халык әкиятләрендәге уртак һәм аермалы якларны табу, һәр әкиятнең үзенчәлеген аңлата белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 10.11 | ||
| Комсызлык китергән бәла | 1 | Белергә тиеш: -төрле халыкларның әкиятләреннән уртак фикерне һәм нәтиҗәне таба белү Башкара алырга тиеш: - әкиятләрнең жанр үзенчәлеген ачыклау | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 13.11 | ||
| Хыял дөньясында | 1 | Белергә тиеш: -хыяллану осталыгы кешенең күзәтүчән, уйлап табучан булуына, матурлыкны аңлавына, яңалыкка омтылышына бәйлелеген Башкара алырга тиеш: - аңлап һәм сәнгатьле уку | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 17.11 | ||
| Мәче малае Шукбай | 1 | Белергә тиеш: - күзәтүчән, игътибарлы була Башкара алырга тиеш: - хикәягә карата үз фикереңне әйтә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 20.11 | ||
| . Мәчеләр дә кешеләрчә яши | 1 | Белергә тиеш: -әсәрдәге төп фикерне ачыклый Башкара алырга тиеш: -“Хыял” һәм “чынбарлык” турында фикерли, күзаллый белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 24.11 | ||
| “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы | 1 | . | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: практик биремнәрне кабул итү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 27.11 | ||
| Нәниләрнең хыялы | 1 | Белергә тиеш: - күзәтүчән, игътибарлы була Башкара алырга тиеш: - укылган әсәрне анализлый белү. эшли белү. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: эш алымы һәм нәтиҗәне аера белү КУУГ: парларда | 1.12 | ||
|
Дүрт аяклы дустым | 1 | Белергә тиеш: - рифманы сиземли, таба Башкара алырга тиеш: -әсәрләрдә хайваннар, җәнлекләр тормышын чагылдыруның үзенчәлекләрен аңлата белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 4.12 | ||
| Батырлыкка җирдә урын бар | 1 | Белергә тиеш: - характер һәм тойгылар үзенчәлеге билгели Башкара алырга тиеш: -әсәрне мәгънәви кисәкләргә бүлә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 8.12 | ||
| Барысын да яратам | 1 | Белергә тиеш: -күзәтүчән, игътибарлы була белү Башкара алырга тиеш: - геройларның характерына чагыштырма анализ | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: проблемалы эзләнү һәм иҗади характерда чишү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү | 11.12 | ||
| Авыл хикмәтләре | 1 | Белергә тиеш: - әсәрдән әдәби сурәтләү чараларын (чагыштыру, җанландыру) эзләп таба Башкара алырга тиеш: хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 15.12 | ||
| Җәйге кояш астында | 1 | Белергә тиеш: - әсәрдән әдәби сурәтләү чараларын (чагыштыру, җанландыру) эзләп таба Башкара алырга тиеш: хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: төркемнәрдә эшли белү. | 18.12 | ||
| . Шатлык – тәнгә сихәт | 1 | Белергә тиеш: - үз фикерен курыкмыйча әйтә Башкара алырга тиеш: - әсәр исеменең төп мәгънә, эчтәлек белән туры килүен билгеләү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: сораулар бирү, аңлашылмаганны ачыклау. КУУГ: төркемнәрдә эшли белү. | 22.12 | ||
|
Болын патшасы | 1 | Белергә тиеш: -табигатьтәге файдалы үләннәр, аларның терелткеч көче турында Башкара алырга тиеш: -хикәяне диалог формасында укый белү. | ШУУГ: сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру ТБУУГ: кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү. РУУГ: практик биремнәрне кабул итү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 25.12 | ||
| Чишмә буенда | 1 | Белергә тиеш: -чишмәләрнең кешеләр тормышындагы ролен Башкара алырга тиеш: -“Авылым чишмәләре”исемле иҗади эшләү. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 12.0115.01 | ||
|
Туган як кышы | 1 | Белергә тиеш: - тиз һәм йөгерек укый Башкара алырга тиеш: -әсәрләрдәге чагыштыру,сынландыру, җанландыруларны таба белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 19.01 | ||
|
Кар – ул муллык билгесе | 1 | Белергә тиеш: -әсәрләр арасындагы охшаш һәм аермалы якларны таба Башкара алырга тиеш: хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: сораулар бирү, аңлашылмаганны ачыклау. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 22.01 | ||
| Кыш шатлыгы | 1 | Белергә тиеш: -әдәби әсәрләрне укып аңлый Башкара алырга тиеш: -әсәрләрне анализлый белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү | 26.01 | ||
Мәсәл серләренә төшенәбез. | Белергә тиеш: -иң борынгы мәсәлчеләр язган әсәрләрдә мораль өлешен табу Башкара алырга тиеш: -мәсәл персонажларының үз-үзләрен тотышын кешеләрнең уй һәм хәрәкәтләре белән чагыштыра | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән һәм вакытлы матбуттан таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 29.01 | ||||
| Тапкырлык үлемнән коткара | 1 | Белергә тиеш: -мәсәлләр һәм әкиятләр арасындагы бәйләнешне билгели Башкара алырга тиеш: -мәсәлләрнең хикәяләү һәм мораль өлешләрен таба белү | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. ТБУУГ: күчмә кошлар, бигрәк тә сыерчыклар турында яңа мәгълүматлар алу РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 2.02 | ||
|
Юк урында мактау – зарарлы эш | 1 | Белергә тиеш: - мәсәлләрнең хайваннар турындагы әкиятләрдән килеп чыгуын Башкара алырга тиеш: -әсәрләрне чагыштырып уку, охшаш һәм аермалы якларын табу | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән һәм вакытлы матбуттан таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 5.02 | ||
| Көч җитмәслек эшне акыл белән җиңеп була | 1 | Белергә тиеш: -мәсәлләрнең төп асылын, эчтәлеген аңлый Башкара алырга тиеш: -мәсәлләрне дөрес интонация белән уку | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү. РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 9.02 | ||
| Һәр максатка ирешүнең үз чарасы бар | 1 | Белергә тиеш: - мәсәл моралендә мәкальләр куллануның тәрбияви ролен билгели Башкара алырга тиеш: -тормыштагы авырлыкларны җиңә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: “фронтовик – шагыйрь”төшенчәсен булдыру. РУУГ: эш алымы һәм нәтиҗәне аера белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 12.02 | ||
| Эшең барып чыкмаса, гаепне үзеңнән эзлә | 1 | Белергә тиеш: - татар язучыларының мәсәлләрен Башкара алырга тиеш: -бер үк сюжетка корылган мәсәлләрне чагыштыра белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: сугыш ветераннарының тиңдәшсез батырлыгы турында белемнәр туплау РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 16.02 | ||
|
Бердәмлектә көч | 1 | Белергә тиеш: - татар язучыларының мәсәлләрен Башкара алырга тиеш: -бер үк сюжетка корылган мәсәлләрне чагыштыра белү | ШУУГ: төрле вакыйгалардан чыгу юлын табу. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: биремнәрне үтәү планын билгеләү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 19.02 | ||
| Белмәү гаеп түгел, белергә теләмәү - гаеп | 1 | Белергә тиеш: - авторның геройга мөнәсәбәтен ачыклый Башкара алырга тиеш: - әсәрне сәнгатьле итеп уку | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: практик биремнәрне кабул итү КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 26.02 | ||
|
Белгән белгәнен эшләр | 1 | Белергә тиеш: -белгән эшнең кеше өчен беркайчан да артык булмавын Башкара алырга тиеш: -башлаган эшне ахырына кадәр җиткерә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияләрне төрле чыганаклардан эзләп таба белү. РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 2.03 | ||
| Бүләк зур булмас, укыган кеше хур булмас | 1 | Белергә тиеш: -Укыган кешенең беркайчан да югалып калмавы, һәр эш яки күренешкә карата үз фикере булуына төшендерү Башкара алырга тиеш: -Уртак фикерне таба белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: төркемнәрдә эшли белү | 5.03 | ||
| Акылның кадере – әдәп, куәтнең кадере – сәләт белән | 1 | Белергә тиеш: -Һәрбер кеше нәрсәгә дә булса сәләтле икәнлекне аңлату Башкара алырга тиеш: -Ике әсәрне чагвштырып кирәкле мәгълүматларны табу | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: телдән нәтиҗә чыгара белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 9.03 | ||
| Көнең бушка үтмәсен | 1 | Белергә тиеш: -юмористик характердагы әсәрләрне кычкырып укыганда эмоциональ характерын чагылдыру Башкара алырга тиеш: -һәр эш яки күренешкә үз фикерен әйтә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГсораулар бирү, аңлашылмаганны ачыклау. КУУГ: төркемнәрдә эшли белү. | 12.03 | ||
| Беләге юан берне егар, белеме булган меңне егар | 1 | Белергә тиеш: - чагыштыру, кон-траст кебек гади әдәби алымнарны таба Башкара алырга тиеш: -ике әсәрне чагыш-тырып, кирәкле мәгълүматны эзләп табу | ШУУГ: сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру ТБУУГ: кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү. РУУГ: практик биремнәрне кабул итү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 16.03 | ||
| Әкиятләрдә-ге вакыйга-ларның кабатлануы. Ф.Яруллин “Тылсымлы ачкыч” | 1 | Белергә тиеш: - автор әсәрләрендә һәм халык әкиятләрендәге сюжет кулланылышын билгели Башкара алырга тиеш: -әсәрне дйрес интонация белән уку | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү | 19.03 | ||
| Белер өчен дөресен,бик күп укырга кирәк | 1 | Белергә тиеш: -автор әкиятләрендә, халык әкиятләрен-дәгечә, вакыйгаларның кабатлануын, чылбыр рәвешендә тезелүен - Башкара алырга тиеш: -табышмаклар уйлау | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 2.04 | ||
| Гыйлем ачкычы – китап | 1 | Белергә тиеш: -әкиятләрнең жанр үзенчәлеген ачыклый Башкара алырга тиеш: -белем алу өчен кирәкле чыганаклардан файдалана белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү. КУУГ: парлап эшли белү. | 6.04 | ||
| Шыбырда-шып тама тамчылар | 1 | Белергә тиеш: -авторның төп фикерен аңлый белү Башкара алырга тиеш: -мөст. фикерли, нәтиҗәләр ясый алу | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 9.04 | ||
| Беренче күкрәү | 1 | Белергә тиеш: -язның тәүге үзенчәлекләрен Башкара алырга тиеш: -мөстәкыйль фикерли, нәтиҗәләр ясый алу | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 13.04 | ||
| Табигать- иң серле китап | 1 | . Белергә тиеш: -Табигать серләрен фәнни эзләнүләр аша аңлау Башкара алырга тиеш: - Табигать турында күбрәк белү | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү | 16.04 | ||
| Шифалы яңгырлар | 1 | Белергә тиеш: матурлыкны күрә һәм аера Башкара алырга тиеш: -язучы әсәре һәм рәссамнар иҗатында бер үк теманың үзенчәлекле бирелешен аңлата белү | ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү | 20.04 | ||
| Канатлы дуслар | 1 | Белергә тиеш: -тема уртаклыгын таба Башкара алырга тиеш: -тасвирлау алымнарын аңлата белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән һәм вакытлы матбуттан таба белү. РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү. КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү. | 23.04 | ||
| Үткәнеңне онытма син! | 1 | Белергә тиеш: -Төрле авторларның әсәрләрендә татар хал-кының үткәнен чагылдыру алымнарын өй-рәнү Башкара алырга тиеш: -Халыкларның тарихи үткәне турында материал таба белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү. РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү,үз фикерен дәлилләү. КУУГ: парлап эшли белү. | 27.04 | ||
| Бик борынгы манара | 1 | Белергә тиеш: -Татар халкының бик борынгы тарихының төрле жанрларда чагылышын аңлау, шул әсәрләр аша тарихны күзаллауларына ирешү Башкара алырга тиеш: -Тарихи әсәрләрне аңлап уку | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү. РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү,үз фикерен дәлилләү. КУУГ: парлап эшли белү. | 30.04 | ||
| Сабантуй-халык бәйрәме.. | 1 | Белергә тиеш: -Төрле авторларның әсәрләрендә татар хал-кының үткәнен чагылдыру алымнарын өй-рәнү Башкара алырга тиеш: -Халыкларның тарихи үткәне турында материал таба белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү. РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү,үз фикерен дәлилләү. КУУГ: парлап эшли белү. | 4.05 | ||
| Нәсел агачы | 1 | Белергә тиеш: -шигырьдә лирик геройның эчке дөньясын аңлый Башкара алырга тиеш: -әсәргә карата үз фикерләрен әйтә белү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: “фронтовик – шагыйрь” төшенчәсен булдыру. РУУГ: эш алымы һәм нәтиҗәне аера белү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 7.05 | ||
| Алар Ватан өчен көрәште | 1 | Белергә тиеш: -үзләренең нәсел - ыруларын Башкара алырга тиеш: - нәсел – ыру, туганнар, кардәшлек мөнәсәбәтләренә үз фикерләрен белдерү, нәтиҗә ясау | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: сугыш ветераннарының тиңдәшсез батырлыгы турында белемнәр туплау РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану. | 11.05 | ||
| Рәхмәт сезгә, ветераннар! | 1 | Белергә тиеш: - яттан сөйләгәндә сәнгатьле итеп,ашыкмый сөйли Башкара алырга тиеш: -сугыш чорындагы балалар тормышы турында сөйли белү | ШУУГ: төрле вакыйгалардан чыгу юлын табу. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: биремнәрне үтәү планын билгеләү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 14.05 | ||
| Сугыш чоры балалары | 1 | Белергә тиеш: -авторның тормышы турында -сугыш ветераннарының бүгенге тормыш өчен кан коюлары, аларның тиңдәшсез батырлыгы турында Башкара алырга тиеш: - авторның иҗат алымнарын билгеләү -Ватан өчен көрәшкән ветераннар батырлы-гының фронтовик – шагыйрьләр иҗатында үзенчәлекле чагылышын аңлата белү. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: фикер алышуда катнашу. | 18.05 | ||
| Канатлар кая илтә? | 1 | Белергә тиеш: -авторның тормышы турында -сугыш ветераннарының бүгенге тормыш өчен кан коюлары, аларның тиңдәшсез батырлыгы турында Башкара алырга тиеш: - авторның иҗат алымнарын билгеләү -Ватан өчен көрәшкән ветераннар батыр-лыгының фронтовик – шагыйрьләр иҗатын-да үзенчәлекле чагылышын аңлата белү.. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: фикер алышуда катнашу | |||
| Матурлыкка бай ул безнең заман | 1 | Белергә тиеш: -язучыларның сугыш чоры балалары кичергән авырлыкларны җиткерү алымнарын Башкара алырга тиеш: -әсәрләр арасында тел уртаклыгын эзләп табу. | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү. РУУГ: практик биремнәрне кабул итү КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 21.05 | ||
| Мин яратам сине, Татарстан!” | 1 | Белергә тиеш: -тормыштагы матурлык белән табигать матурлыгын бербөтен итеп карый Башкара алырга тиеш: -тасвирлап сөйләү | ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру. ТБУУГ: кирәкле информацияләрне төрле чыганаклардан эзләп таба белү. РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 25.05 | ||
| Казан – спорт каласы. Йомгаклау | 1 | Белергә тиеш: - бер үк темага язылган әсәр һәм картинаны чагыштырып, алар арасындагы охшаш һәм аермалы якларын таба -республикабыз байлыклары, аның даны турында Башкара алырга тиеш: -дәреслекләрдә тиз ориентлашу.. | ШУУГ: укуга кызыксыну формалаштыру. ТБУУГ: телдән нәтиҗә чыгара белү. РУУГ укытучы һәм укучылар белән бергә класс эшчәнлегенә эмоциональ бәя бирү. КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану | 28.05 |
ӘДӘБИЯТ ИСЕМЛЕГЕ:
Төп әдәбият:
1.Әдәби уку татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбе өчен.
1 кисәк Г.Сафиуллина,Ә Мөхәмәтҗанова.,Ф.Хәсәнова) Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2013нче ел
2 кисәк Г.Сафиуллина,Ә Мөхәмәтҗанова.,Ф.Хәсәнова) Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2013нче ел
3 кисәк дәреслек-хрестоматия (Г.Сафиуллина,Ә Мөхәмәтҗанова.,Ф.Хәсәнова) Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2013нче ел
Өстәмә әдәбият:
Әдәби уку .Методик ярдәмлек.3 сыйныф “Мәгариф-вакыт” нәшрияты 2013 ел Авторлар Г.М Сафиуллина,
Ә.Г.Мөхәммәтҗанова,Ф.Ф.Хәсәнова
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программа по литературному чтению ( надомное обучение) 2 класс. ( УМК " Школа России")
В данном материале содержится учебная программа по литературному чтению (надомное обучение ) 2 класс. (УМК « Школа России»)...
Рабочая программа по литературному чтению (тат.) для 1 класса. УМК "Перспективная начальная школа"
1 нче класс өчен Әдәби уку буенча эш программасы Федераль дәүләт стандартларына туры китерелеп, үстерелешле укыту принциплары белән традицион ныклы белем үзләштерү принциплары үзара тыгыз бәйлән...
Рабочая программа по литературному чтению (тат.) для 2 класса. УМК "Перспективная начальная школа"
2 нче класс өчен Әдәби укудан эш программасы Федераль дәүләт стандартларына туры китерелеп, “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнеп төзелде....
Рабочая программа по литературному чтению для 1-4 классов, КТП для 1 класса. Программа "Начальная школа 21 века"
Пояснительная записка по литературному чтению составлена на весь курс (1-4классы), календарно-тематическое планирование составлено для 1 класса. Рабочая программа может быть использована учителями нац...
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО ЛИТЕРАТУРНОМУ ЧТЕНИЮ ДЛЯ 4«Д» КЛАССА (начальное общее образование)
Программа разработана на основе Примерной программы начального общего образования по литературному чтению, авторской программы по литературному чтению (автор В. Ю. Свиридова. Система Л.В.Занкова). Изд...
Рабочая программа по литературному чтению, КИМы для 3 класса по программе "Школа России"
Рабочая программа составлена в соответст...
Рабочая программа по литературному чтению для учащихся 2 класса по программе "Школа России"
Содержание:I. Планируемые результаты освоения учебного предмета «Литературное чтение»II. Содержание учебного предметаIII. Тематическое планирование...