"Спасем весну"
план-конспект занятия по математике (старшая группа)

Этапы

деятельности

Действия воспитателя

Деятельность детей

Время

Мотивационно-

побудительный.

Утуо сарсыарданан о5олор! бары куруукка мустуохха,  оонньуохха . (Оонньуу).

Иитээччи:  Чуораан тыаса чугдаарар барыбытын оонньууга ынырар! Уолаттар, кыргыттар илиилэриттэн ылсаллар куруук онорон тураллар!  Билигин бисиги уна диэки хаамыахпыт, онтон ханас диэки тоннуохпут, уна атахпытынан кото5уохпут, ханас илиибитин кото5уохпут,  уна харахпытынан имнэниэхпит, мичээрдиэхпит  уонна миэстэлэрбитин булунуохпут!

Иитээччи: О5олор бугун сарсыарда бисиги болохпутугэр кэмбиэрдээх сурук кэлбит. (кэмбиэрдээх суругу кордоруу). Бу суругу бисиэхэ Сандал Саас ыыппыт. Кэмбиэр тасыгар маннык диэн суруллубут: «Саамай мындыр, толкуйдуур дьо5урдаах уонна иллээх о5олорго диэн». О5олор, эси санаа5ытыгар бисиги соп тубэсэбит дуо ыйыллыбыт тылларга? (о5олор эппиэттэрэ).

Иитээччи: Ону билигин бисиги бысаарыахпыт, кэмбиэр арыйыах иннинэ мин эсиэхэ ыйыктары биэриэм, ыйытыктарга сопко эппиэттээтэхпитинэ кэмбиэри арыйыахпыт!

-сылга хас ый баарый?  (12)
- сыл ыйдарын бастакы ыйтан са5ылаан ааттатылаан
- билигин дьыл ханнык кэмэй? (саас)
- бысаарын, то5о бисиги саас кэллэ диирбитин. (о5олор сааскы кэм уратыларын ааттаталыыллар)
- сааскы ыйдары ааттатылаан?
маладьыастар о5олор, кырдьык эсиги мындыр ойдоох, толкуйдуур дьо5урдаах о5олор эбиккит. 
(иитээччи кэмбиэри арыйан ,аа5ар).

 «Утуо кунунэн кунду о5олор! эсиэхэ мин «Сандал Саас сорудахтатардаах сурукпун ыыттым! Усун кысын устата мин эсигинниин корсор кэммин кууппутум, кэтэспитим. Онтон эсиги миигин кууппуккут дуо? Мин тургэнник кэлэн туспут хаары уулларан, оту масы ко5ордон эсигитини сайа5ас салгыммынан толору тыыннаран, ылааны сылаас куннэрбин а5алыахпын ба5арар буоллахытына мин ыыппыт сорудахтарбын сопко толорон,  мин кэлэр кэммин тургэтэтиэххит диэн эрэнэбин!».

О5олор, саас тургэнник кэлиэн  ба5арабыт дуо? (о5олор эппиэттэрэ).

Дьэ, оччо5уна сорудахтары биирдиилээн сопко толорорго кысаллыаххайын!

 Дети: соп

 иитээччи: О5олор, бастакы сорудах: «Чыысылалары сопко наардатылаан». 

Мин хас биирдиигитигэр сыыпыралаах карточка биэрэбин, бубен тыасыыр кэмигэр эсиги хаамса5ыт, бубен тыаса тохтоото5уна эсиги тургэнник кыра чыысылаттан  улаханна дылы бэрээдэгинэн туруохтааххыт. (оонньуу) . Маладьыастар,эсиги билигин сыыпыра буолан тура5ыт, сыыппыралар эмиэ сэсиэдтээх буолаллар, холобура билигин миэхэ Юра бэйэтин сыыппыратыттан бииринэн кыра сыыппыраны ааттаа, онтон бииринэн улахан сыыппыраны ааттаа. (биирдиилээн ааттыыллар).  Аны билигин улахантан таннары бэрээдэгинэн турунабыт.

Иитээччи: бастакы соруда5ы толордубут!  Иккис соруда5ы толорорго миэстэбитигэр олордубут уонна бол5ойон истэбит: «Ал5астары конноруу»- диэн оонньуу, сыыса, ал5ас этиини иситтэххитинэ тобо5утунэн илгистэ5ит, соптоох этиини иситтэххитинэ ытыскытынан тасына5ыт!

1. – кун сарсыарда усуктар;
2. -Сарсыарда зэрээдкэ оносуллар
3.  – зарядка сарсыарда сарсыарда оносуллар
4. –кунус ый куускэ тыгар
5.  –сарсыарда о5олор усуйааннарыгар бараллар
6.  – туун эбиэттит
7. –нэдиэлэ5э 7 кун баар
8. –бэнидиэнньик кэннэ сэрэдэ кэлэр
9. – субуота кэннэ баскасыанньа буолар
10.  –бээтинсэ иннинэ чэппиэр турар
11.  –уопсайа 5 дьыл кэмэ баар
12.  –саас сайын кэннэ кэлэр .
13.  –муус устар кулун тутар кэннэ кэлэр
14. –кулун тутар ыам ыйын кэннэ кэлэр.

 Иитээччи: Маладьыастар кысалламмыт улэлээтибит. Билигин 3 сорудахпытын аа5абыт «Таабырыннары таай» (геометрическай фигуралар).

 Иитээччи билигин олоппосторбутун ылан остуолга миэстэлэрбитигэр олоробут. О5олор, бу соруда5ы толорорбутугар хамаанданан улэлиибит, мин эсигитини икки хамаанда5а араартыам,  бисиги хайдах курдук иллээхпитин кордоруохтээхпит. Эсиги иннигитигэр туохтар сыталларый? Геометрическай фигуралар! Саамай соп . Эсиги бу фигуралары туттан туох ба5ар оносук толкуйдаан онорон тасаарыахтааххыт . Тугу оноруохпутун собуй? Толкуйдуохха? (о5олор эппиэттэрэ). Соп, улэбитин са5алыыбыт, оносугун бутэрбит хамаанда тугу онорон тасаарбытын, ханнык фигуралары тусаммытын кэпсиэхтээх.

Иитээччи: маладьыастар о5олор 3 соруда5ы толордубут, Сандал Сааспыт кэлэрин тургэтитэн   биэрдибит!

 Бутэсик сорудахпытын аа5абын: « Кысын устата туспут хаары уулларарга комолосун!». О5олор, бу соруда5ы толорорго бары бу остуол тула мустуо5ун! (остуол сабыылаах, тааска хаар, графинна уу уонна араас онноох кружкалар). Хаар ууллунна5ына туох буоларый? (уу). Соп , хаар туохтан уулларый? (сылаастан), оччо5уна бу хаарга сылаас уу куттахпытына тургэнник ууллуо дуо? (ууллар). Чэ эрэ, са5алыыбт 1кысыл куруска уута кутун; 2 куох курууска уута кутун; 3 халлаан куох курууска уута кутун! Корун эрэ о5олор, хаарбыт сылаас уу кутуллан ууллан эрэр!

 О5олор кэлин бары куруукка мустуо5ун! Бисиги бугун Сандал сааспыт ыыппыт сорудахтарын барытын толордубут! Сааспыт барахсан, уорэн –котон тургэнник салаллан кэлиэ диэн эрэллээх бугунну дьарыкпытын тумуктуубут. Мин эсиэхэ сандаархай сааскы куну ыытабын эсиги хас биирдиигит бугунну дьарыкка тугу ордук сэнээрбитин, собулээбитин этэр уонна куну ыытан исиэхтээх.  

О5олор куруукка тураннар, иитээччи этэрин толороллор!

Олоппосторугар тиийэн олороллор.

О5олор, бол5ойон истэллэр.

О5олор оонньууга киирэн хоруйдууллар.

О5олор 1-10 дылы сыыппыралар буолан миэстэрин сопко тураллар.

Ооньууга быраабылатын тутусан оонньууллар.

Икки хамаанда5а хайдысан, субэлэсэн биир уопсай оносук онорон тасаараллар, ханнык геометрическай фигуралары тусаммыттарын ааттаталыыллар.

Соруда5ы бол5ойон истэн, биир-биир графинтан этиллибит онноох курууска5а сылаас уу куттан хаардаах исиккэ куталлар.

Куруукка мустан тураллар, дьарык тумугун тасаарарга хоруйдары биэрэллэр.

-

4 мин

10мин

5-7мин