Халыклар фестивале
методическая разработка (5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 класс) на тему

Халыклар фестивале

Максат:толерантлык хисләре тәрбияләү, укучыларның сәләтләрен үстерү.

1нче укучы              Без яшибез бер үк жирдә,

Без күршеләр,

Без, әйдәгез, дуслар булыйк,

Без – кешеләр

2нче укучы              Үскәчтен дә дошман булмыйк

Беребез дә

«Дуслык» сүзе булсын безнең

телебездә.

3нче укучы  Әйшә мәктәбендә бик кvп милләт вәкилләре укый. Алар арасында татарлар,руслар, марилар,чувашлар,азербәйджаннар,әрмәннәр,мордвалар hәм башка бик кvп милләт вакыйләре бар. Алар бер – берсе белән дус – тату яшиләр. Чөнки, шулай булганда гына, яңа vрләр алып була.

4нче укучы     Наша Айша притягивает к себе разные народы и национальности. В  школе бок обок учатся русские, татары, чуваши, марийцы, азербайджанцы, армяне, мордва и другие национальности.  Их связывает крепкая дружба и взаимоуважение. Вот об этом мы сегодня расскажем всему миру.

3нче укучы  Һәр халыкның милли мирасы яшь буынга бирелгәндә генә, тел сакланып кала.

4нче укучы Как известно, культура народа сохраняется тогда, когда она передается молодежи –  будущему поколению.

3нче укучы  Бу фикер Лена Шагыйрьҗанның «Туган телгә мәдхия» шигырендә ачык кvренә

Укый Мөхәммәтшина Альбина.

            Туган телгә мәдхия

Әй син, телем, туган телем

тамыр телем.

Җир астыннан тарих серен

табыр телем…

Әй син, телем, рәхәт телем,

авыр телем.

Телне тешләп канатырлык

сабыр телем…

Синең белән рәхмәт укыйм,

теләк телим.

Җырга салып сине, милли

көйләр көйлим.

Табындагы икмәгем күк

телем – телем,

Табынам  сина,

синсез бер тәм

тоймас телем…

Әй син, телем, айлы төнем,

якты көнем.

Әремнәрдән эче, балдан

татлы телем.

Сине саклап калыр өчен

күпме белем

кирәклеген аңладым мин,

белдем бүген…

Әткәм – әнкәм мирасы син

миңа күчкән.

Чишмә үзе сусаганда,

сине эчкән…

Алдым сине,

Күчтең төбем – тамырыма,

күчтең күзәнәкләремә,

карыныма.

Кердең аңга, яттың җанга,

сеңдең канга.

Һәр гөл белә үз исемен

син кушканга.

Жиhандагы hәрбер җисем,

hәрбер матдә,

Исемем бар, дип, гүя сиңа

рәхмәт әйтә.

Әй син телем, батыр телем,

горур телем.

Халкым теле, хак телем син,

йөрәк телем.

Киләчәгем өчен мәңге

кирәк телем!

Укытучы    Әйе, hәр халыкның vз теле бар. Һәм hәр тел  vзенчәлекле, vзенэ бер төрле                        ахәңле. Әйдәгез, төрле телләрдә «хәерле көн, кадерле дуслар»дигән сvзләрне тыңлап карыйк.

           Каждый язык уникален и своеобразен. Давайте послушаем  приветствии  на разных языках.

      Русча – по русски.

Чувашча – по чувашски.

Әрмәнчә – по армянски.

Әзербәйджанча – по азербайджански.

Чегәнчә – по цыгански .

Төрекчә – по турецки.

Башкыртча – по башкирски.

Грузинча – по грузински.

Марича – по марийски.

Vзбәкчә – по узбекски.

Мордвача – по мордовски.

                  Татарча – по татарски.

            Һәр халык бер зур таҗдагы асылташлар кебек. Әгәр берсе югалса, бөтен «таҗның» яме китә, чөнки һәр халыкның кояш астында vз урыны бар. Шуның өчен ,безнең  hәрберебез vз милләтебезне  яратырга , сакларга, аның белән горурланырга  тиешбез. Әйдәгез , кулларны кулларга тотышып, дуслыгыбызны ныгытыйк әле. Давайте, друзья, возьмемся за руки и докажем, что мы уважаем и любим друг друга, что будем дружить и помогать друг другу.

А мы, дорогие друзья, своими аплодисментами подтвердим это.

1нче укучы    Һәр халык мәдәниятенең үз үзенчәлекләре бар. Рус халкының киң күңеллелеге, иркенлек яратуы аның җырларында чагыла.

(1)Рус халык җыры “Калинка”. Шишкина Юля җырлый. Русская народная песня “Калинка”. Исполняет Шишкина Юля.

 1нче укучы            Чирәменә ятсам – чирем китә,

Кычытканы чакса – көч алам.

Басуларың буйлап тиз – тиз атлап,

Иркен сулыш алып ,мин барам.

Их, шушында кайтсам, хисләр ташый,

               Баштанаяк били таныш моң.

               Сагышлар да тизрәк жырга кvчә,

                              Ачылгандай була тавышым.

 (2)Татар жыры «Гармун алыйк әле, дуслар». Башкаралар 4н сыйныфы укучылары.

Татарская песня.Исполняют ученики 4а класса.

2нче укучы. Әйшә авылының килеп чыгуы турында төрле риваятьләр йөри. Шуларның берсендә татар кызы белән мари егетенең беренче тапкыр Сумка елгасы буена килеп чыгулары турында сvз бара. Бу җирләрнең матурлыгына исе киткән кыз «ай» дип куя, мари егете«ша»дип өсти. Шулай итеп, алар туктаган урыннарына  «Әйша» дигән исем кушалар.Хәзерге вакытта да мәктәптә мари милләтеннән булган балалар белем ала.

(3)Мари биюе.Марийский танец. 

1нче укучы.                         Безне сезгә алып килде

                                             Дуслык дигән якын юллар.

                                             Бу юлларны кvп гасырлар

                                             Төзегәннәр көчле куллар.

(4.)Әзербәйджан егете Морадов Самир туган телендә «Минем Әзербәйджаным”  дигән шигырь укый. Мурадов Самир читает стихотворение «Мой Азербайджан».

2нче укучы           (5)  Грузин халык көе “Сулико”.  Башкара скрипкачылар ансамбле.Грузинская народная песня “Сулико”. Исполняет ансамбль скрипачей. Руководитель Петрова Ю.П.

2нче укучы    (6)  Шул ук башкаруда еврей халык көе. Еврейская милодия . В том же исполнении.  

2нче укучы                      Чыксам әгәр яңа сәфәргә,

Озаккамы яки тизгәме,

Җырларыма кушылып җырларлык

Җанга якын дуслар эзләдем.

(7)Үзбәк җыры “Дустың булыйм”.Гыйззәтуллина Исламия Шакирҗановна җырлый. Баянда Әскарова Рүзилә Таҗетдиновна. Аларга Мөхәммәтшин Руслан булыша.

     Узбекская песня. Исполняет Гизатуллина Исламия Шакирзяновна. Акомпонируют  Аскарова Рузиля Тазетдиновна и Мухаметшин Руслан.

1нче укучы    (8)   Рус биюе. Русский танец.     

1нче укучы     (9)        Ә хәзер әрмән кызы Парсян Марине үз телендә шигырьләр укып күрсәтер. Выступает Парсян Марине.

2нче укучы  (10)  Төрек кызы Севги җырлый. Поет турецкая девочка -Севги.

1нче укучы   (11) Татар биюе. Татарский танец.

2нче укучы    Чегәннәрнең жырлары үзләренең иркенлек яратуы, хөр күңеллелеге белән аерылып тора.

(12)Чегән егете Мартынов Артур жырлый.  Поет Мартынов Артур.

1нче укучы  (13)Татар халык җыры “Озата барма”. Башкара Сәлимова Миләүшә.

Поет Салимова Миляуша.

2нче укучы   Ннеобыкновенная красота природы с нескончаемыми степями, высокими горами и глубокими реками отражается в  танцах         башкирского народа.

(14)Башкирский танец. Исполняет Шамгунова Айгуль. Башкорт биюе. Шәмгунова Айгөл бии.

2нче укучы              Кешеләрне, халыкларны

Ерагайта алмый ара –

Ныгый бара дуслык,

Ныгый бара,

Ныгый бара!

(15) Әзербәйдҗан җыры “Чебиләрем”. Җырлый Мусина Миләүшә. Аңарга 3нче,4нче сыйныф укучылары булыша.

  Азербайджанская песня “Цеплятки мои”. Исполняет Мусина Миляуша и ученики 3-х ,4-х классов.

1нче укучы  (16)Татар халык җыры “Әпипә”. Башкара Насыйбуллин Илназ. Татарская народная песня “Әпипә”. Исполняет Насыйбуллин Ильназ.

1нче укучы          Һәркемнең үз теле, үз йөзе, үз төсе...

                              Бер җыр – аз, бер моң – аз, бер тел – аз

                               Йөз телдә сөйләшеп үс кеше!    

                                             “Дуслык җыры”