" Река Ашыт"презентация к внекл. меропр.
презентация к уроку на тему

1. АШЫТ ЗАКАЗНИГЫ БАРЛЫККА КИЛҮ ТАРИХЫ 2. ҮСЕМЛЕКЛӘР ҺӘМ ХАЙВАННАР ДӨНЬЯСЫ3. ТАБИГАТЬ ДУСЛАРЫ
АШЫТ ЗАКАЗНИГЫ БАРЛЫККА КИЛҮ ТАРИХЫ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1.АШЫТ ЕЛГАСЫНЫҢ ОЗЫНЛЫГЫ
83 чакрымны тәшкил итә
2.ГАРӘП ТЕЛЕНДӘ АШЫТ НӘРСӘНЕ АҢЛАТА?
САЗЛЫК дигәнне белдерә
3. «АШЫТ» ДӘҮЛӘТ КОМПЛЕКСЫ ТАБИГАТЬ САКЛАНЫШЫ БУЛЫП КАЙЧАН ОЕШКАН?
1997 елның 15 сентябрендә Татарстан Республикасы Министрлар кабинеты карары нигезендә.
4. ЗАКАЗНИКНЫҢ МӘЙДАНЫ КҮПМЕ?
2700 га мәйданны били
5. АШЫТНЫҢ КУШЫЛДЫКЛАРЫ НИНДИ?
Ашытның кушылдыклары: Симет, Үртәм,Күәм,Шашы елгалары.
6. “АШЫТ” САКЛАНЫШЫ КАЙСЫ УРМАННАР ЗОНАСЫНДА ЯТА
“Ашыт” сакланышы катнаш урманнар зонасында ята. Ике ,өч гасыр элек Ашыт үзәнендә чыршы,ак ,чыршы һәм яфраклы урманнар үскән.
7. ТЫЮЛЫК ТЕРРИТОРИЯСЕНДӘ НӘРСӘЛӘР ЭШЛӘҮ ТЫЕЛА
-тыелулы урыннарны чүпләү-химик,минераль ашламалар куллану-тыелулы урыннарда зур юл төзелешлеләре, торбалар, электр үткәргечләре һәм башка төрле коммуникация эшләре тыюлык яшәешенә зыян китерсәләр-рөхсәтсез урыннарда аучылык итү, балык тоту, хайваннар дөньясына зыян китерү.
8. “АШЫТ” ЕЛГАСЫ НИНДИ ХУҖАЛЫК ТЕРРИТОРИЯЛӘРЕ АША ҮТӘ?
“Күәм”, “Күңгәр”, “Уңыш”, “Дусым”,“Тукай”, “Ленин”хуҗалыклары
9. АШЫТ ЕЛГАСЫ КАЙСЫ РАЙОННАН БАШЛАНА?
Арча районыннан башлана
ҮСЕМЛЕКЛӘР ҺӘМ ХАЙВАННАР ДӨНЬЯСЫ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1.САКЛАНЫШТА НИНДИ ХАЙВАННАР ЯШИ?
Поши, кабан, төлке, кыр куяны, ас, ләтчә, керпе, кондыз очрый.
2.САКЛАНЫШТА НИЧӘ ТӨР КОШ ОЧРЫЙ?САКЛАНЫШТА НИЧӘ ТӨР КОШ ТР КЫЗЫЛ КИТАБЫНА КЕРТЕЛГӘН?
Сакланышта 150 дән артык төр кош очрый.12 төр кош ТР Кызыл Китабына кертелгән
3. МИГРАЦИЯ ВАКЫТЫНДА, ЯЗГЫ ТАШУ ЧОРЫНДА КҮПМЕ КЫР КАЗЫ ТУКТАЛА
Миграция вакытында, язгы ташу чорында 3000 кыр казы туктала
4. . САКЛАНЫШТА НИЧӘ ТӨР ҮСЕМЛЕК ТР КЫЗЫЛ КИТАБЫНА КЕРТЕЛГӘН?
14 төр үсемлекСары һәм ак төнбоек исә сакланышның бизәге булып санала
5.АШЫТ ЕЛГАСЫ ҺӘМ АНЫҢ КУШЫЛДЫКЛАРЫНДА НИЧӘ ТӨР БАЛЫК ЯШИ?
Ашыт елгасы һәм аның кушылдыкларында 20 гә якын төр балык яши
6.НИНДИ СУ КОШЛАРЫ АШЫТТА БАЛА ЧЫГАРА?
Соры торна,ысылдавык аккош, үрдәкләр,саз шөлдие
7.САКЛАНЫШТАГЫ ЕРТКЫЧ КОШЛАРНЫҢ ИСЕМНӘРЕН ӘЙТЕРГӘ ?
Тилгән, тавык карчыгасы, торымтай, сарыч, елак карчыга.
8. ЭЛЕККЕГЕ ЗУР УРМАННАРНЫҢ ШАҺИТЛАРЫ БУЛЫП КАЛГАН АГАЧЛЫКНЫҢ ИСЕМЕ НИНДИ?
Имәнсар, Зиреклек рәтләре элеккеге урманнарның шаһитлары санала
9. САКЛАНЫШТАГЫ ЯШӘҮЧЕ ИҢ БОРЫНГЫ БӨҖӘК КАЙСЫ?
Иң борынгы бөҗәк энә карагы палеозой эрасының карбон чорында барлыкка килгән
ТАБИГАТЬ ДУСЛАРЫ
1.
2.
3.
4.
5.
1. ҖИР-СУ ХАЙВАННАР ЯХШЫ ЧУМУЧЫЛАР. КОНДЫЗ СУ ТӨБЕНДӘ КҮПМЕ ВАКЫТ ТОРА АЛА?
Кондыз (бобр) су төбендә 15 минут вакыт тора ала
2. САКЛАНЫШТА ҮСҮЧЕ БӨҖӘКЛӘР БЕЛӘН ТУКЛАНУЧЫ ҮСЕМЛЕК?
Чыклы үлән
3. БӨҖӘКЛӘР АРАСЫНДА ИҢ ЯХШЫ СИКЕРҮЧЕЛӘР КАЙСЫЛАР ДИП УЙЛЫЙСЫЗ?
Чикерткә 10 метр озынлыкка сикерә.Борча абсолют рекордчы.Ул биеклеккә 25см.,озынлыкка 35см. сикерә ала
4. СУДА ЯШӘҮЧЕ ҖӘНЛЕК,ЙОНЫ СУ ҮТКӘРМИ, КОЙРЫГЫ КИҢ, БАРМАК АРАЛАРЫНДА ЯРЫЛАРЫ БАР, ЧУМГАНДА КОЛАК ТИШЕКЛӘРЕ КАПЛАНА, БОРЫН ТИШЕКЛӘРЕ ЯБЫЛА. КИСКЕЧ ТЕШЛӘРЕ МАХСУС ҖАЙЛАНГАН ИНСТРУМЕНТ КЕБЕК ҮТКЕН.ҮЛӘННӘР АГАЧ КАЙРЫСЫ БЕЛӘН ТУКЛАНАЛАР. БУ НИНДИ ҖӘНЛЕК?
Су кондызы (бобр)
5. ТЕРРИТОРИЯДӘ САКЛАП КАЛДЫРЫЛЫРГА ТИЕШЛЕ ҮСЕМЛЕКЛӘР,ХАЙВАННАР ТӨРЛӘРЕ ТУРЫНДА КЫСКАЧА МӘГЪЛҮМАТЛАР ТУПЛАМАСЫ?
“Кызыл китап”

Табигать иҗат иткән матурлыкны саклау – һәрберебезнең изге бурычы!