Падежсен хули (Город падежей)
план-конспект урока (5 класс)

Урок юхăмĕ.

I. Класа йĕркелени:

Учитель сăмахĕ:

Шăнкăр-шăнкăр шăнкăрав

Акă иртрĕ те тăхтав.

Ларар парта хушшине

Пуçлар чĕлхе урокне.

 - Ырă кун пултăр, хаклă ачасем!

- Илемлĕ, хитре, сăпайлă хĕр ачасем, ларăр!

- Ырă, ăслă, ăста, маттур арçын ачасем, ларăр!

Паян класра кам держурнăй?

Маттур.

Ачасем, манăн эсир халĕ урока мĕнле кăмăл-туйăмпа килнине пĕлес килет. Сирĕн умăрта 3 тĕрлĕ карточка пур: савăнăçлă хĕвел – вăл сирĕн лайăх кăмăл-туйăма пĕлтерет, пĕлĕт хыçне пытанакан хĕвел – кǎмǎлсǎр пулнине, хура пĕлĕт – эсир хурлăхлă пулнине пĕлтерет.

Çак карточкăсенчен пĕрне суйласа илĕр. Суйланă карточкăсене пурте çÿлелле çĕклетпĕр.

Ытларах пурте хĕвел карточкине суйланă, апла пулсан эсир урока лайăх кăмăл-туйăмпа килнĕ.

Давайте подарим друг другу хорошее настроение: я улыбнусь вам, а вы в ответ улыбнитесь мне. Давайте настроимся на позитивную работу. Я вам желаю, чтобы наш урок обогатил вас новыми знаниями и вы получили удовольствие от нашей совместной работы.

ΙΙ. Фонозарядка.
Учитель: Ман хыççăн калăр (Сначала разомнем наши язычки, поработаем с рифмами):

-не, -не, -не-мĕне? –ĕнене, упана. Кушака 

-ра,-ра,-ра-камра? –аннере, аттере, аппара 

-па-па-па – кампа? Ваньăпа, Машăпа, Мишăпа

(Повторение произношение звуков, повторение грамматического материала прошлого урока – падежи).

Ачасем, Эстонире пурăнакан çынсем вĕсен 14 ятне пĕлеççĕ, Финляндире – 15, Дагестанра -  50, китай чĕлхинче вĕсем пачах çук, вырăс чĕлхинче - 6, чăваш чĕлхинче вара 8. Эпĕ халь мĕн çинчен каларăм, пирĕн паянхи тема мĕн ятлă? (падежсем).

Ачасен хуравĕ.

- тĕрĕс. Паянхи тема «Падежсен çĕр шывĕ» .

Ачасам, паянхи урокăн тĕп тĕллевĕ мĕнре-ши? (Ребята, а как вы думаете, какую цель мы поставим перед собой на сегодняшнем уроке?) (Повторить падежи и падежные вопросы).

-Эпир сирĕнпе паян иртнĕ уроксенче вĕреннĕ падежсене аса илетпĕр.

-Маттур, анчах та тĕп тĕллевсемсĕр пуçне пирĕн хамăр ума задачăсем те лартма пĕлмелле. Енчен те эпир паянхи урокра падежсем çинчен калаçатпăр пулсан, пирĕн сирĕнпе мĕн-мĕн тума вĕренмелле? (кроме цели, мы должны поставить перед собой и задачи. Давайте попробуем это сделать: если мы будем говорить о падежах имен существительных, значит мы должны …

(Научиться правильно определять падеж имен существительных; употреблять существительные в нужном падеже).

Халĕ эпир сирĕнпе Падеж хулине каятпăр.  (А сейчас мы отправляемся в город Падежей и падежных вопросов).

Анчах пăтăрмах сиксе тухрĕ… çул хĕрринчи стрелка çинче çырнă сăмах хуралнă. (Но вот незадача… текст на стрелке, который указывает правильный путь стерся). Тĕрĕс çул тупас тесен сирĕн ман ыйту çине хуравламалла, доска çинче панă ĕçе пурнăçламалла.

 -чăваш чĕлхинче миçе падеж? Атьăр вĕсене аса илетпĕр. Доска çинче таблица: пĕр енче падеж ячĕсем, тепринче – ыйтăвĕсем. Сирĕн перерĕн тухса тĕрĕс вырнаçтарса лартмалла. Кашни тĕрĕс хуравшăн карточкǎ паратăп. Сирĕн вĕсенчен сăмах пуçтарса тĕрĕс çул тупмалла.

                                              Сулахайра (налево)

Маттур, ачасем. Эсир ку ĕçе питĕ хăвăрт пурнăçларăр.

Эпир сирĕнпе сисмесĕрех Падежсен хулине çитрĕмĕр. Анчах та кунта кĕтмен хăнасене ахаль кĕртмеççĕ, ырă шухăшсемпе килнине кăтартмалла, испытани витĕр тухмалла, ыйту çине хуравламалла (сюда гостей просто так не впускают, вы должны доказать им, что пришли сюда с добрыми намерениями, а для этого вам нужно пройти испытание): 

- ребята, для того, чтобы правильно определить падеж имени существительного, мы должны совершить несколько действий. Каких?

(Найти главное слово в предложении и задать от него вопрос к имени существительному).

Правильно, давайте попробуем это сделать. Работаем с карточкой №2,  братья-Падежи подготовили для нас испытание. В тексте вам нужно поставить слово «тус» в нужной форме, определить падеж этого существительного, работаем письменно, над существительным «тус» указываем падеж.

Малтан тексра тĕл пулакан çĕнĕ сǎмахсене вĕрененетпĕр. Эпĕ вулатǎп, эсир ман хыççǎн калатǎр: ШАНЧǍКЛǍ – НАДЁЖНЫЙ, ХАК – ЦЕНА, ЫРǍ ЕН – ДОБРОЕ КАЧЕСТВО.

Начинаем выполнять задание. На это у вас полторы минуты. (слайд)

- Вĕçлетпĕр! Ĕçсене çумра ларакан ачапа ылмаштаратăр, пĕр-пĕринне тĕрĕслетĕр.  (сейчас давайте проверим, что у вас получилось?) (Проверяем).

çак текста кам илемлĕ те тĕрĕс вуласа парасшăн, вырăсла куçарасшăн?

çак текстра ваттисен сăмахĕ пытаннă, пирĕн ăна тупмалла. Кам тупрĕ?

Беседа о дружбе.

Маттур, ачасем! Падежсем сирĕн ĕçсемпе хавас тăрса юлчĕç. Эсир хăвăрăн туссемпе туслă пурăннине курчĕç, халĕ вĕсем те сирĕнпе туслашма хавас.

Инçе çул ывăнтарать, канса илер. Тăратпăр.

Физкультминутка

На прошлом уроке мы повторяли склонения имен существительных, давайте посмотрим, как вы усвоили тему и поиграем. Условия просты: если я произношу существительное  единственного числа, вы стоя дважды хлопаете в ладоши, если множественного числа – приседаете.

Слова: ача, кĕнекесем, вăрманта, аппапа, шкулсенче, кайăксемшĕн, ручкăсăр, Настьăпа, шăллăмсемпе, кукамайра.

Ачасем, халĕ кĕнекесене 54 стр. уçатпăр та 2-мĕш хăнăхтарăва пурнăçлатпăр. Пĕр сăмахĕпе предложени çырмалла.

Доска умне кам тухать? çырса пурнăçлатпăр.

Маттур, ачасем! Эсир пĕтĕм ĕçе хăвăрт тата тĕрĕс пурнăçларăр. Эпир сирĕнпе паян Падежсен хулинче пулса куртăмăр. Сире кунта килешрĕ-и?

Киле таврăнмалли вăхăт та çитрĕ. Падеж пиччесем пире тем: (слайд)

- Сегодня, вы порадовали нас знаниями и активной работой. Нам хотелось бы, чтобы вы никогда о нас не забывали, ведь мы играем важную роль. Поэтому мы дарим вам ящик сокровищ, которые и будут напоминать вам о нас, и сделают вашу речь еще грамотней и богаче. На следующем уроке родного (чувашского) языка вы откроете его, и пусть каждый возьмет себе столько «умных слитков», сколько сможет вместить голова.

Ачасем, эпир сирĕнпе каялла класа çитрĕмĕр.

Сейчас по нашей доброй традиции выберите карточку, которая соответствует вашему настроению. Солнышко означает, что урок вам понравился; грустный – на уроке вам было тяжело, и вы что-то не поняли, а солнышко с тучкой укажет на то, что вам было скучно и неинтересно.

Ачасем, киле ĕç çыратпăр: 55 стр. 8-мĕш хăн.

А сейчас возьмите в руки лист самооценки и заполните его.

Ачасем, эпир сирĕнпе урок пуçламăшĕнче хамăр ума тĕп тĕллевпе задачăсем лартрăмăр. Эпир вĕсене пурнăçларăмăр-и?

Паян урокра лайăх ĕçленĕшĕн пурне те мухтас килет. Уйрăмах паян …………………………………………………………………………………………………… хăйсене активлă кăтартрĕç. Вĕсен ĕçне пиллĕк паллăпа хаклатăп.

Сывă пулăр, ачасем. Тепре тĕл пуличчен!

«Лист самооценки»

«Лист самооценки»

«Лист самооценки»

«Лист самооценки»