6нчы сыйныф татар төркеме өчен "Сыйфат турында төшенчә" темасына технологик карта
учебно-методический материал (6 класс)

Дәреснең дидактик этаплары

Дәрес этапларының төп максаты

Укытучы эшчәнлеге

Укучы эшчәнлеге

Дәрес этапларының нәтиҗәләре

Шәхси нәтиҗә

Метапредмет нәтиҗәсе

Танып белү, коммуникатив, регулятив (универсаль уку гамәлләрен формалаштыру)

Предмет нәтиҗәсе

I.Ориентлашу-мотивлаштыру этабы.

1. Исәнләшү, хәлләр сорашу.

Уңай психологик халәт тудыру, дәрестәге эшчәнлеккә әзерләү.

Татар теле дәресенә әзерлекне оештыра.

Исәнләшәләр, хәлләр сорашалар

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү  

Әңгәмәдәшең белән коммуникациягә керә белү.  

Дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту.  

Авазларны дөрес әйтеп сөйләшү, синонимнар куллану

2. Белемнәрне тигезләү

(яки өй эшен тикшерү).

1.Тема буенча  грамматик  (яки лексик) белемнәрен бер старт позициясенә кую (өйдә эшләнгән эшләрнең дөреслеген –дөрес булмавын тикшерү, хаталар өстендә эш).

 Башлангыч мәктәптә сыйфат турында алган белемнәргә нигезләнеп, блиц-турнир үткәрү

Кыска конкрет җаваплар

бирелә

Үз белеменә бәя бирә

алдан алган белемнәргә таянып эшли белү

 Башлангыч мәктәптә сыйфат турында алган белемнәрне искә төшерү

3. Уку максатын кую.

Уку максатын куярга өйрәтү

 Модель

Белгәннәрдән чыгып белмәгәнне ачыклау: сыйфатның  3нче соравы өстендә эшләү

 Белемгә омтылыш

 Уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү;

Модельләргә таянып сөйли белү

4.Үзбәя

Үзбәя куярга өйрәтү

Эшләрен бәяләргә куша

Үзләренә билге куялар (нормалары белән таныш булырга тиеш)

Үзеңнең белем системасында ориентлаша белү

  Билгеләнгән  критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

II.        Уку максатын адымлап чишү этабы.

Бирем 1,2,3.

Сыйфат турындагы белемнәрне киңәйтү

  79 нчы күнегү

1.- Үзләре ачыклаган сүзләре

белән сыйфатларны язып алу;

2. сыйфатларга сорау кую

(агач башында сүзләр тезмәсеннән кайдагы ? соравына җавап биргән сыйфат чыгара);

3. -Ияреп килгән сүзнең төркемен

билгеләү һәм аның  сыйфатланмыш икәнен искә төшерү

Күнегүнең биремнәрен эшлиләр, сорауларга җавап бирәләр;

яңа сорау белән танышалар;

сыйфатланмышка билгеләмә бирәләр

Үзеңнең белем системасында ориентлаша белү

Чагыштыру алымнарын кулланып, үрнәккә карап индуктив, дедуктив фикерли белү.

 Алдан өйрәнелгән объектларны  яңа объектлар белән чагыштыру, классификацияләү  өчен уртак билгеләрне  билгеләү.

Ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру.

Кайдагы? соравы белән танышу;

сыйфатланмыш төшенчәсен белү

Нәтиҗә 1,2,3  

Нәтиҗә чыгарырга юнәлеш бирә

Нәтиҗә 1. Сыйфат җөмләдә исемне ачыклап килә.

Нәтиҗә 2. Нинди? кайсы? Сораулары белән беррәттән, сыйфатлар кайдагы? соравына да җавап бирә

Нәтиҗә 3. Сыйфат ияреп килгән сүз сыйфатланмыш дип атала

Нәтиҗә чыгара белү.

Төп билгеләрнеее аерыппп алу нигезендә кагыйдә формалаштыру

Сыйфат турында белем туплау, ныгыту

  Үзбәя  1

Үзбәя куя белү

Критерийларны искә төшереп үзбәя куярга куша

Үзбәя куялар.

3нәтиҗә –  “5”.

2 нәтиҗә  - “4”

1 нәтиҗә – “2”

Үзүсешкә  омтылу

Уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;  

Бирем 4.5.  

Сыйфатның төрле билгеләр белдерүе өстендә эш

4.. Ике предметны (алма һәм кыяр) чагыштырып сурәтләү.

5.. 81 нче күнегү

 4. Төркемдә алма  һәм кыярның билгеләрен төрле яктан ачыклыйлар (төсен, тәмен, форма ягыннан һ.б.)

5. Таблицада күрсәтелгән мәгънә  төркемчәләренә мисаллар китерәләр.

Үз фикерләрен җиткерә алу

Индуктив, дедуктив фикерли белү.

Төркемнәрдә  эшли белү.

Коммуникациягә керә белү.

Бер-береңнең хаталарын күреп төзәтә белү.

Сыйфатларны кулланып, предметларны сурәтләү.

Нәтиҗә 4,

Нәтиҗә чыгарырга юнәлеш бирә

Нәтиҗә 4.  Сыйфат белдерә торган билгеләр күп

Модельләргә таянып сөйли белү

Сыйфат белдерә торган билгеләрен белү.

Бирем 6  

Синонимнар, антонимнар белән эш

83нче күнегү

6.  Тактада язылган сыйфатларга тексттан синоним яки антонимнарын табып әйтергә. Сүзләр төркемнәргә бүлеп бирелә.

  Төркемнәрдә  эшлиләр  

Индуктив, дедуктив фикерли белү.

Төркемнәрдә    эшли белү.

Коммуникациягә керә белү.

Бер-береңнең хаталарын күреп төзәтә белү.

Сыйфатларның синоним һәм антоним парлары булу-булмавын белү.

Нәтиҗә 5

Нәтиҗә чыгарырга юнәлеш бирә

Нәтиҗә 5.  Һәр сыйфатның да синоним һәм антоним булмый

 Нәтиҗә чыгара белү

Сыйфатларның синоним һәм антоним парлары булу-булмавын белү

 Үзбәя. 5

Үзбәя куя белү

Критерийларны аңлатып, үзбәя куярга куша:

Бирелгән биремне башкарса, төркемдәге барлык укучылар да уңай билге куя ала,

эшли алмаган балалар билге алмый.

Үзбәя куялар

Үзбәяне исбатлый алу

Билгеләгән  критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

III.Рефлексия.

1.Рефлексив синтез-анализ.

Дәрес буе ясалган нәтиҗәләрне системага салу

Дәрес буе ясалган нәтиҗәләрне системага салу

 Дәрес барышында ясалган нәтиҗәләрне әйтәләр

Эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеге буенча рефлексив анализ башкара алу, нәтиҗә чыгара белү.

Темага караган белемнәрен ныгыту

2. 2.Дәрескә үзбәя.

Үзбәя куя белү

Дәрестә үзләренә куйган барлык билгеләрен күздә тотып дәрестә эш сыйфатын бәя бирергә куша.

Билге куялар. Укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлаталар.

  Укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

3. Өй эше.

Балаларга өй эшен сайлап алу мөмкинлеге бирелә:

1 в.( мәҗбүри) – 82 нче күнегү (тәрҗемә)

2 в.(ярымиҗади) - 82 нче күнегү (җөмләләр төзү)

3 в.( иҗади) – 84 нче күнегү (хикәя төзү)

Өй эшен сайлап язып  куялар

Сүзлек белән эш.

Лексиканы баету,

Яңа лексиканы сөйләмә куллану