Тоолчургу чугаа Кыры соогу 6 класс
план-конспект урока (6 класс)

Тыва Республиканыӊ Каа-Хем кожууннун

 муниципалдыг бюджеттиг ниити өөредиге чери

Дерзиг-Аксы ортумак ниити билиг школазы

Төрээн чогаал кичээлиниӊ технологтуг картазы

Темазы:  тоолчургу чугаа «Кыры сѳѳгү». 

2-ги кичээл. «Мал сооктеринин чажыттары».

Тургускан: тыва дыл

болгаш чогаал башкызы

А.К.Кужугет

        Дерзиг-Аксы 2019 ноябрь

Тыва чогаал кичээлинин технологтуг картазы

Темазы: тоолчургу чугаа «Кыры сѳѳгү». 2-ги кичээл. «Мал сѳѳгүнүң чажыттары».

Кичээлдиң хевири:  катаптавышаан, чаа билиглерни шиңгээдип алырының кичээли.

Сорулгалары:

Ѳѳредиглиг сорулгазы –1) Тоолчургу чугаанын сѳзүглелинден сайгарылганы бээри; 2)Мал-маганнын сооктеринге хамаарышкан сооктерни ханы билип алыры 3) бодунуң бодалын аас-биле шынзыдып билиринге хевирлээр;

Сайзырадылгалыг сорулгазы  - 1) Деңнеп, аңгылап, түңнеп билирин; 2) материалды хайгаарап, херек медээни бодунга үндүрүп билири; 3) бѳлүкке ажылдап билирин чедип алыр.

Кижизидилгелиг сорулгазы - 1) Мал ажылынын мергежилин унелеп билиринге ынакшылды оттурары; 2) Шээр малдын сѳѳктерин амыдыралынга шын ажыглаарынга, үнелеп билиринге кижизидер.

Эртем ѳѳредириниң түңнелдери:

Бот-тускайлаң түңнелдерни чедип алырының айтырыглары:

Өѳредилге үезинде чедиишкиннерин билип алыры: бодун анализтээри болгаш бодун боду хынанырының түңнелдери. Эштери болгаш башкызы-биле ажылдап, харылзажып билири. Берге болгаш нарын байдалдардан үнүп билирин сайзырадыры. Эки чүве күзээри, хүндүткелдиг болуру, долгандыр турар кижилерге кичээнгейлиг болуру.

Метапредметтиг: Тыва чоннун камгалалдары биле  орус чоннун камгалалдарын коруп билип алыры;

Бот-тускайлаң: кичээлдиң темазын тодарадырда билир билиглеринге даяныры; бодунуң бодалын аас-биле илередип, тодарадып, сайзырадып, бѳлүкке ажылдап билири;

Харылзаа чорудары (комуникативный): эжин дыңнап билири, диалог тургузары. Эштери болгаш башкы-биле харылзаа тудуп билири. Бодунуң туружун тайылбырлап, шынзыдып шыдаары. Аас чугаазынга сѳс-домаан шын тургузары. Бѳлүк болгаш эжеш ажыл үезинде ажыл-херек тудуп билири, медээлер тывары.

Регулятивтиг (башкарылгалыг): ѳѳредилге ажылының үезинде ѳѳредилгениң сорулгазын, айтырыын шын хүлээри. Бодунуң ажылын планнап, хайгаарап, үнелеп шыдаары.

Билип алырының (угаап шиңгээдир, познавательный): номда медээлер-биле ажылдап билири. Номдан билип, хайгаарап кѳргени билиглерин түңнеп билири. Дилеп-тыварының харык-шинээн шиитпирлээри. ИКТ-биле ажылдаары.

Предметтиг түңнелдери: ѳѳредилге ажылынче малдын сѳѳгүнүң аай-аайы-биле ылгап билирин шын ажыглап билирин киирер. Уругларга ук чогаалга хамаарышкан сѳстерни шын адап, бижип, танып билиринге херек байдалдарны тургузар.

 Чаа чүүлдү билип алыры: чогаалга хамаарышкан чаа сѳстерни тып билирин ѳѳренип алыр;

Ажыглаар арга, методтар:

шинчилел ажыл, хайгаараашкын, беседа, бот-ажыл;

Дедукция аргазы (терминнерден чижектерже), индукция аргазы (чижектерден түңнелче)

Ажыглаан технологиялар: кадыкшыл камнаар технология, информас-коммуникативтиг, критиктиг-боданыышкынныг.

Даянган принциптер: ѳѳредиглииниң, медерелдииниң, кѳргүзүглүүнүң, дес-дараалашкааның.

Дерилгези: номнар, компьютер, презентация, чурук.