Мастер -класс "Организация личностного подхода в обучении школьников с учетом их доминирующего канала восприятия"
опыты и эксперименты (5, 6, 7, 8, 9 класс)

Слайд 1

1-хи жэл – 80 Yгэ

2-хи жэл – 140 Yгэ

3-хи жэл - 500 Yгэ

  Энэ ямар тоонууд гээшэб гэжэ hонирхон hураха байхат… Энэ хадаа жэл соо үхибүүдэй хадуун абаха үгэнүүдэй тоо болоно гээшэ. 4 жэл соо үзэгдэхэ үгэнүүдэй тоо гэжэ тэмдэглэе. Мүнөө сагта hурагшадай hонирхол татаха гээшэ ехэ хэсүү болонхой гэжэ булта мэдэнэбди. Тиимэhээ хайшан гэжэ hургуулиин үхибүүдые hургаха  болонобибди? Нэн түрүүн сагаа гамнажа, хоердохеор үхибүүнэй дура гутаахагүйгөөр ажалаа ябуулха болонобди.

Слайд 2 Минии мастер-классай сэдэб – «hурагшадай хадуун абалгын түхэлдэ тааруулан буряад хэлэнэй хэшээлнүүдые эмхидхэлгэ» («Организация личностного подхода в обучении школьников с учетом их доминирующего канала восприятия» )

Слайд 3 Хүн бүхэн оршон тойрон байгаа юртэмсые өөрын хараагаар ойлгон абана. Зариман нюдөөрөө (визуалы), нүгөөдүүлынь шэхээрээ (аудиалы), бэшэниин үйлэ хэрэгээр (кинестетики), харин үшөө нэгэ бүлэг зондо тэмдэг, тоонууд хэрэгтэй байдаг (дигиталы).  Энэ бүлэгүүдээр заалhаа хубаарха бэшэ, бүлэг бүхэн хоорондоо холисолдоhон байдаг.

Слайд 4 Кинестетигүүдэй бүлэг ехэнхи хуби болоно, харин дигиталнууд эгээ бага хуби эзэлнэ. Харин Росси гүрэндэмнай аудилнууд бэшэндэ ороходоо, тон  үсөөн байна. Зүгөөр багша бүхэнэй гол зэбсэг юун болоноб? …..Багшын үгэ, багшын абяан болоно бшуу…Тиимэhээ манай hургуулиин үхибүүд багшынгаа хэлэhэн үгэ ойлгожо абанагүй бшуу. Хэшээлэймнай гол зорилго бэелүүлэгдэнэггүй.

Тиимэhээ үхибүүдээр ажал ябуулхадаа, дифференцированнэ хүдэлмэри ехэ тааруу гэжэ hананаб.  Жэшээнь, «Буряад орон» гэhэн темэ узэжэ байхадаа,  психотип бухэндэ ондо ондоо даабари угтэнэ. (Фокус группа делится на 4 группы: аудиалы, дигиталы, визуалы, кинестетики).

Визуалнуудта даабари: наадан «Тугжэ хорхой(гусеница)». Хотонуудай нэрэнуудые ологты, илгагты. (маркером или фломастером выделяют названия городов)

акрхяагтамаркзахааминахачвуулаанудэжратунхэнсейбабушкинприфвивалгагалуутанууртрактарбигатайхойтобайгал

Кинестетигуудтэ даабари. Карта  дээрэ хотонуудые ологты, тэмдэглэгты. (на карте обозначают города)

Дигиталнуудта даабари. Дэбтэр соогоо Буряад ороной хотонуудай нэрэнуудые  бэшэгты.

Аудиалнуудта даабари. Хотонуудай нэрэнуудые дуулаа hаа, альгаа ташагты. Ивалга, Хурамхаан, Захаамин, Хото-Байгал, Тунхэн, Бабушкин, Аха, Тарбагатай, Галуута нуур, Зэдэ, Улаан-Удэ, Хяагта.

Слайд 5

Аудиалнуудта аудиномуудые, аудионтохонуудые шагнуулхада hайн. Ушоо ямар наадануудые унгэргэжэ болохоб? Жэшээнь, викторина (зуб харюуень хэлэгты), наадан «Дурбэдэхинь улуу» Зэдэ, Захаамин, Загарай, Тарбагатай (улуу- Тарбагатай( «т» узэгоор эхилнэ. ) улуу- Захаамин (хото, бэшэниинь- аймаг), наадан «Саhан монсоохой»- hурагшад  урдаа  хэлэhэн hурагшадайнгаа хэлэhые дабтаад, оорынхиео нэмэнэ.

(1.: Би Улаан-Yдэдэ дуратайб.

2.: Би Улаан-Yдэдэ ба Хяагтада дуратайб.

3.: Би Улаан-Yдэдэ, Хяагтада, Захаамнда  дуратайб.г.м.

Хоороон, хоорэлдоон, лекци, асуудал, ойлгуулга(обьяснение), - иимэ методууд тааруу аудиалнуудта.

Слайд 6

Визуалнуудта ямар нааданууд таарууб?  

Наадан «Фоторобот»- по отдельным фрагментам собрать карту, картину

Наадан «Домино» - зубоор блогуудые ниилуулхэ, угэ болгоохо. Жэшээнь: та, шан, даа, най, шан, маа, мир, рил, шан,ба. Харюу: тамиршан, наймаашан, барилдаашан.

Наадан «Юун угы болооб?».Зураг дээрэ амитад зураатай. Ухибууд 1-2 минута соо харана. hуулдэнь харуулна. Зарим амитадынь угы байна. Ухибууд ямар амитад угы болооб гэжэ элируулхэ еhотой.

Наадан «Угын орондо зураг»- Самбар дээрэ мэдуулэл. Зарим угэнуудэй орондо, зурагууд байна. Ухибууд мэдуулэлнуудые уншаад, бэшэхэ еhотой.

Визуалнуудта темэ ойлгуулхадаа, графигуудые, таблицануудые, зурагуудые, фотографинуудые харуулхада ехэ hайн.

Слайд 7

Кинестетигуудтэ даабаринууд. Альгаа ташажа байжа шулэг сээжэлдэхэ, «живая схемэ», Наадан «Светофор», Эстафета "Алфавит"

Нааданда хоер комплект карточканууд узэгуудтэй хэрэгтэй. Ухибууд хоер команда боложо хубаарна.Фиништэ стол карточкануудтай. Ухибууд стол хурэтэр гуйгоод, карточкануудые «А» узэгhоо «я» хурэтэр нэгэ нэгээр гуйлдоод, суглуулна. Хэнэй команда туруун алфавит суглуулааб, тэдэ диилээ.

Наадан «Хэн зуб шанараарнь олохоб?» Мэшээг сооhоо зоолэн, хатуу, томо, жаахан, тухэреэн, хабтагар, хундэ, хунгэн, гладкий, пушистый олохо.  

Игра " Нааданхайгаа суглуула! "

Ухибуудтэ гурба гурбаад нааданхай угтэнэ.Хоер хоероороо худэлнэ. Нэгэниинь захиралта угэнэ, нугоодэнь дуургэнэ. (выполняет команды)  Затем они меняются ролями.

-Нохой коробко соо хэгты.

-Бумбэгэ коробко соо хэгты.

-Хуухэлдэй коробко соо хэгты и т.д..

Кинестетигуудээр ажал ябуулхадаа, ходо забhар хэрэгтэй болодог. (физминутки, двигательные упр). Иимэ үхибүүдтэ ехэ хүндэ байдаг.

Дигиталнуудта даабари: от франц слова «пальцевой, цифровой» Даабаринууд: угэнуудые таарулагты, бэшэгты, схемэ.

Энэ 4 бүлэг үхибүүдээр ажал ябуулхадаа багшанар класс соохи үхибүүдые hайн мэдэхэ еhотой болоно, ажаглаад, тестнуудые унгэргоод тип бухэниие элируулнэ.

Мүнөө хэн ямар бүлэгтэ тааранаб гэжэ элирүүлээд үзэе. Иимэ асуудал байна: «Хаана амаралтаяа үнгэргэхэдэ дээрэ гээшэб? ……..

1. Лазурно далай, шара элhэн, hаргама наран, гое бэетэй басагад, тэрэ хун  визуал болоно.
2. Долгинай шууяан, шэмээгуй уур сайлга, сахали шубуунай абяан, зурхэ сэдьхэл доhолгомо хугжэм, hалхинай hэбшээн-аудиал.
3. Дулаан далайн hалхин, далайн унэр, халуун элhэн, халуун наранай элшэhээ халуу бусалалга, это кинестетик.
4. Дигитал хайшан гэжэ далайда ушаргуйгоор  ерэхэбиб, хайшан гэжэ амиды мэндэ гэртээ бусахабиб гэжэ бодохо.

- Зай, хүндэтэ нүхэд, ямар бүлэгтэ өөрэеэ тааруулба гээшэбта? Иимэ бүлэгүүдээр hурагшадаа хубаадаг гүт?

Энэ мастер-классай сэдэб танай анхарал татаа hаан, би ехэ баяртай байнаб. Мүнөө эндэ дурадхагдаhан ажалайм арганууд үшөө олон байха.

Тобшолон хэлэбэл, бидэ, багшанарhаа, олон юумэн дулдыдана гэжэ ойлгонобди, тиимэhээ сагай эрилтэнүүдээр ходо шэнэ аргануудые ажалдаа нэбтэрүүлжэ, ажалаа ябуулжал байха болонобди.

hайн даа!

акрхяагтамаркзахааминахачвуулаанYдэжратунх

энсейбабушкинприфвивалгагалуутанууртрактарб

игатайхойтобайгал

акрхяагтамаркзахааминахачвуулаанYдэжратунх

энсейбабушкинприфвивалгагалуутанууртрактарб

игатайхойтобайгал

акрхяагтамаркзахааминахачвуулаанYдэжратунх

энсейбабушкинприфвивалгагалуутанууртрактарб

игатайхойтобайгал

акрхяагтамаркзахааминахачвуулаанYдэжратунх

энсейбабушкинприфвивалгагалуутанууртрактарб

игатайхойтобайгал

акрхяагтамаркзахааминахачвуулаанYдэжратунх

энсейбабушкинприфвивалгагалуутанууртрактарб

игатайхойтобайгал

Игра " Продовольственная корзина " Ухибуун бухэндэ зураг угтэнэ, тэрээн дээрэнь ямар нэгэ эдеэн зураатай. Тухэреэлжэ булта hууна. Нэгэ hурагша хэлэнэ: Хилээмэн тоhотой hууряараа hэлгэлдэгты. Тэрэ уедэ ухибууд hууряараа hэлгэлдэнэ. hурагша нэгэнэйнь hуури эзэлхэеэ туршана. hуурияа алдаhан хүн хүтэлэгшэ болоно.

Игра " Прикоснись к своему... "

На доске записаны команды, учащиеся читают их и переводят. Затем встают из-за парт и выполняют эти команды, сначала с подсказкой учителя, затем учитель молча указывает на команду, а дети ее выполняют. Команды можно давать в различном порядке.

- Правая рука к голове.(баруун гараа толгой дээрээ табиха)

- Правую ногу на колено.(баруун хулоо убдэг дээрээ табиха)

-Левую руку к носу.(зуун гараараа хамартаа хурэхэ)

-Голову к правому колену.(толгойгоо баруун убдэгтоо)

-Бодогты!

Игра " Дахуул угэнуудые дабтая"

Ухибууд хоер хоероороо зурагуудые стол доро, дээрэ, хажууда, досоо табина. Бэе бэедэ ээлжээгээр асуудал hуража байжа.–бумбэгэ хаанаб? Хуухэлдэй хаанаб? Нохой хаанаб? Халбагахаанаб? Г.м.

Игра " Наадая! "

Багша уйлын угэнуудhээ буридэhэн угэнуудые хэлэнэ, ухибууд тэрээнииень дуургэнэ.Хэн буруу хээб, hууна. Нэгэ хоер ухибуунэй улэтэр наадан ургэлжэлнэ.

дигиталнуудай дуратай угэнууд: бодохо, ухаа бодолынь тургоор гуйлгэхэ, мэдэхэ. Ухибууд шахматистнууд, программистнууд, шэнжэлэгшэд, эрдэмтэд болодог.