Сынып: 5           Пәні: Қазақ тілі

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Ана тілі – ұлт байлығы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

 Мәтіннен ақпаратты анықтау.

Тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша  ақпаратты анықтау.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады: тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсінеді, негізгі және қосымша  ақпаратты анықтай алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

мәтін мазмұнын баяндайды, мәтіннен  негізгі және қосымша ақпараттарды іріктейді.

Кейбір оқушылар орындай алады:

мәтінге талдау жұмыстарын жүргізеді, өз ойларын дәлелдейді.

Бағалау критерийі

1. Мәтінге талдау жұмыстарын жүргізеді

• мәтіндегі қажетті ақпаратты түртіп отырады,

өз ойларын дәлелдейді;

2. Мәтіннен  негізгі және қосымша ақпараттарды іріктейді

• тыңдау барысында кестедегі ақпараттың дұрыс-бұрыстығын белгілейді;
• мәтіндегі 2 негізгі және 2 қосымша ақпаратты табады.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады: тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсінеді, негізгі және қосымша  ақпаратты анықтайды, өз ойларын дәлелдейді.  

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: қазақ тілі, мемлекеттік мәртебе, ана тілі.

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. «Мәдениет» ұғымын қалай түсінесіңдер?

2. Ауызекі сөйлеу және жазба тіл  дегенді қалай түсінесіңдер?

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясының «Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы» атты тармағындағы идеялар «Ана тілі – ұлт байлығы» тақырыбын оқыту барысында ішінара іске асырылады.

Пәнаралық  байланыс

Өзін-өзі тану пәні

Алдыңғы оқу

3 мин

Қызығушылықты ояту.

«Бес саусақ» тәсілі арқылы әр саусаққа жазылған сөздермен түрлі  халықтардың тілінде бір-бірімен амандасады.

Жоспар

Жоспарланған

уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың

басы

5 мин

Оқушыларды топқа бөлу.

Болжау. Берілген сілтемедегі «Тіл және сөйлеу» тақырыбындағы бейнефильмді көреді. Жетек сұрақтары арқылы сабақтың мақсатын болжайды.

С.

Сұрақтарға жауап береді:

• Тіл адамға не үшін керек?
• «Мәдениет» ұғымын қалай түсінесіңдер?
• Ауызекі сөйлеу және жазба тіл  дегенді қалай түсінесіңдер?

Сабақтың мақсаттары мен критерийлерімен таныстыру.

Түрлі-түсті фигуралар арқылы.

https://www.youtube.com/watch?v=W6lfYCpsuBo

«Тіл және сөйлеу» тақырыбында бейнефильм

Сабақтың ортасы

(30мин)

 3мин

5мин

5мин

12 мин

7 мин

С.

Мәтінді тыңдайды.

Қазақ  тілі 1989 жылы мемлекеттік мәртебе алды. Қазақ  тілі – Қазақстанда ғана емес, басқа да елдер де (Ресей, Өзбекстан, Қырғызстан, Түрікменстан, Моңғолия, Қытай, Ауғанстан, Иран, Түркия т.б.)  тұратын қазақтардың да ана тілі. Қазақ тілі дүние жүзіндегі ауызша және жазбаша тіл мәдениеті қалыптасқан алты жүз тілдің және мемлекеттік мәртебеге ие екі жүз тілдің қатарында тұр. Әлемдегі барлық тілде мұн дай мәртебе жоқ.  Соңғы шыққан «Қазақ әдеби тілінің сөздігінде» 150 мыңнан астам сөз бен тіркес енген. Бұл ана тіліміздің қаншалықты бай екендігін көрсетеді.

С.

«Түртіп алу» тәсілі арқылы мәтіндегі қажетті ақпаратты түртіп алады.

ТЖ.

«Екі шындық, бір өтірік» ойыны  арқылы бір топ екінші топқа екі шын ақпарат пен бір өтірік ақпарат ұсынады.

ЖЖ.

 «Ақпаратты сүзу» тәсілі арқылы мәтіндегі 2 негізгі,  2 қосымша ақпаратты белгілейді.

ТЖ

1- топ: «Оқиғаны егжей-тегжейлі баяндау» тәсілі арқылы мәтінді айтып шығады.

Ең алдымен ...

Осыдан кейін ...

Содан соң ...

Бұдан соң ...

Ақырында ...

Менің ойымша ...

Мынаны естен шығармау қажет ...

... қарамастан ...

... болса да ...

Яғни ... деген тұжырымға келемін.

 2-топ: «Қар кесегі 2» тәсілі арқылы мәтінді баяндайды.

3-топ: «Баяндамашының кері байланысы» тәсілі арқылы берілген мәтінді түсіп қалған сөздерін қойып оқиды.

Ж.

 «Ана тілі – ұлт байлығы» тақырыбында өз ойларын дәлелдейді  «SWOT» талдау жасайды. Қорғайды.

Аудиоматериал

Интербелсенді тақта

А3 қағазы, маркерлер

Сабақтың

соңы

5 мин

Кері байланыс:

ПОПС формуласы арқылы

«Менің ойымша, бұл ...»

«Себебі, мен оны былай түсіндірер едім ...»

«Оны мен мына мысалдармен дәлелдей аламын ...»

«Осыған байланысты мен мынадай шешімге келдім ...»

ҚБ жүзеге асыру. «Екі жұлдыз, бір тілек әдісі арқылы бағаланады.

Интербелсенді тақта

Қосымша мәлімет

Саралау – оқушыға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз?

Қабілетті оқушыға тапсырманы қалай түрлендіресіз?

Бағалау – оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс – денсаулық және қауіпсіздік, АКТ-мен байланыс. Құндылықтармен байланыс (тәрбие элементі)

Оқушыларға тапсырмаларды жүйелі бере отырып, мәтіндегі негізгі, қосымша ақпаратты табуға бағыттау. Мәтін

сауаттылығын арттыру. Мәтінге талдау жұмыстарын жүргізу арқылы өз ойларын дәлелдей білуге жетелеу.

«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы жүзеге асады.

Тіл құндылығы -  алдымен өзін-өзі тану «метатаным» болғандықтан, өзін-өзі тану пәні бойынша «Толғауы тоқсан қызыл тіл» тарауымен байланысты. АКТ-дан «Тіл және сөйлеу» тақырыбында бейнефильм ұсынылады. «Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясының «Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы» атты тармағындағы идеяларды жетілдіруге бағытталады.

Сабақ бойынша рефлексия

• Сабақ мақсаты мен оқу міндеттері орындалды ма, қолжетімді болды ма?
• Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқу мақсатына қол жеткізбеген болса неліктен деп ойлайсыз?
• Сабақ қалай және қандай деңгейде өтті?
• Жоспарланған саралау дұрыс іске асты ма? (тапсырмалар сәйкес болды ма?)
• Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?
• Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма, неліктен?
• Осы жоспарға қандай өзгеріс енгіземін және неге?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты):

1.

2.

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1.

2.

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?