ктп 2018-19
презентация к уроку (9 класс)

№

Түһүмэх

чаас

Үѳрэтиллэр тема ис хоһооно

1

Норуот тылынан Уус-уран айымньыта

Норуот ырыалара

Үһүйээн, номох, сэһэн

Олонхо

10

Киирии тема

Норуот ырыаларын өйдөбүлэ. Норуот тылынан уус-уран айымньыта-саха литературатын үѳскээбит тѳрдѳ. Норуот айымньытын айар үгэстэрин туттуу. Норуот айымньытын ис хоһоонугар, матыыбытыгар олоҕуран суруллубут айымньылар.

«Сарсын, сарсын сарсыарда», «Уол оҕо барахсан»

«Суруктаах хайа», «Манчаары норуот номоҕор» айымньылары дириҥэтэн ырытыы

Устин Нохсоороп «Дыырай Бэргэн»

Кылаас таһынан ааҕыы «Ат уола Аталамии бухатыыр»

2

Сахалыы бастакы суругунан айымньы

А.Уваровскай «Ахтыылар» айымньы ураты тыла-ѳһѳ, стилин уратыта

3

Саха уус-уран литературатын тѳрүттээчччилэр

А.Е.Кулаковскай «ѳрүс бэлэхтэрэ»

Алампа «Тѳрѳѳбүт дойду», «Ыччат сахаларга»

Н.Д.Неустроев «Сэмэнчик»

Сахалыы хоһоон уонна кэпсээн уратыта

4

Уран тыл уустара

Лирическэй айымньы өйдөбүлэ. Сахалыы хоьоон теорията.Романтизм,  гражданскай сэрии күүрээнэ

П.А.Ойуунускай «өрүөл кэриэһэ», «Син- биир буолбаат?!»

Амма Аччыгыйа «Мѳссүйүѳн», «Маннайгы учууталбар»

В.М.Новиков «Лоокууттуун кэпсэтии», «Быраһаай, мороду доҕорум»

сэһэн өйдөбүлэ, ураты бэлиэтэ

Эрилик Эристиин «Соһуччу үѳрүү»

Эллэй «Тѳрѳѳбүт дойдубар» «Саас»

Күннүк ураты бэлиэтэ. Юмористическай кэпсээннэр.

С.Омоллоон «Дорообо төрөөбүт тыам», «Ачаа», «Бэйэтэ эмтиэкэ»

5

Оҕо дьон олоҕо, кыһалҕата, үѳрүүтэ

А.Д.Неустроева «Тиргэһиттэр», «Оҕолор»

Н.М.Заболоцкай «Болот моһуогуруулара»

Н.Якутскай «Маннайгы сааланаыы», «үѳрэх уонна булт»

А.Кривошапкин «Хуркаткит» «Хара тыа хаһаайына»

6

История, олох, киһи

Р.А.Кулаковскай «Аан аһылынна»

Болот Боотур «Уһуктуу»

7

Киһи , кини уйулҕата

драма өйдөбүлэ, ураты бэлиэтэ. Ремарка өйдөбүлэ

Т.Сметанин «Лоокуут уонна Ньургуһун»

11

Сыллааҕы хатылааһын

2

Барыта:

70

Уруок тиэмэтэ

Үөрэх дэгиттэр дьайыылара (УУД)

Бэриллибит  чааһа

Чыыһылата

былаанынан

Чыыһылата

ыытыллыбыты

нан

Дьиэҕэ улэ

Тус  санааны, сыһыаны  сайыннарар  үөрүйэх

(личностные  УУД

Үөрэх  сатабылларын сайыннарар үөрүйэх (метапредметные УУД)

Тустаах үөрэх предметин үөрэтэр  үөрүйэх

(предметные УУД)

1

Норуот тылынан уус-уран айымньыта

Төрөөбүт  тыл омук  култууратын, сиэрин- туомун  иҥэринэргэ көмөлөһөрүн  өйдөөһүн Норуот  айымньыта көлүөнэттэн  көлүөнэҕэ  бэриллэр  нэһилиэстибэ  буоларын  өйдөөһүн

Айымньы тылын-өһүн туттан сиһилии, быһа тардан кэпсиир дьоҕуру сайыннарыы.

 Ырыа  темата, толоруллуута ойуулуур-дьүһүннүүр  ньымата.

Норуот айымньытын  саамай  улахан  көрүҥүн  олоҥхо  уратытын араарар,

эргэрбит тыл суолтатын тылдьытынан.

Норуот айымньытын арааһын араарар

Айымньыга көстөр кэм уратытын быһаарар, эргэрбит тыл суолтатын тылдьытынан быһаарар

Төрөөбүт  дойдуга таптал иэйиитин уһугуннарыы.

1

2

Норуот ырыата

1

3

«Сарсын, сарсын сарсыарда»,

1

4

«Уол оҕо барахсан»

1

5

Номох, сэһэн уратыта. «Суруктаах хайа»,

1

6

«Манчаары норуот номоҕор» айымньылары дириҥэтэн ырытыы

1

7

Устин Нохсоороп «Дыырай Бэргэн» быһаарыылаах аа5ыы

1

Кылаас таһынан ааҕыы «Ат уола Аталамии бухатыыр»

8

Устин Нохсоороп «Дыырай Бэргэн» сүрүн герой уобараһын ырытыы

1

9

Устин Нохсоороп «Дыырай Бэргэн» олонхо тылын-ѳһүн ырытыы

1

10

А.Уваровскай «Ахтыылар» бастакы сахалыы суругунан айымньы

Төрөөбүт  тыл  барҕа  баайын  сыаналыыр, тыл  кэктигэр  умсугуйар, этигэн  күүһүн, кыаҕын  таба  туһанарга  дьулуһар

Аахпыт  тиэкиһин  сүрүн  ис  хоһоонугар  тус  сыанабылын  сатаан  этэр. Бииргэ кэпсэтэр  кэмнэ  бэйэ  билиитин, көрбүтүн, сатабылын, аахпытын  сатаан  тиэрдэр, биир  тылы  сатаан  булар, геройга сурук суруйар, тойонноон суруйар, ырытыыга кыттар, бэйэтин санаатын этэр

Айымньы ис хоьоонун илдьиритэр, уобараьы диринэтэн ырытар. Сахалыы хоһоон уонна кэпсээн уратытын араарар

1

Айымньыны толору аа5ыы

11

А.Уваровскай «Ахтыылар» быһаарыылаах ааҕыы

1

12

айымньы ураты тыла-ѳһѳ, стилин уратыта

1

Суругу ситэрии

13

А.Е.Кулаковскай «ѳрүс бэлэхтэрэ» быһаарыылаах ааҕыы

1

14

Айымньыны диринэтэн ырытыы

1

15

Айымньы метафорическай уобарстара

1

Геройдар характердарын ырытыыны ситэр

16

Алампа «Тѳрѳѳбүт дойду»  быһаарыылаах ааҕыы

1

17

Айымньы ис хоһоонун илдьиритии

Төрөөбүт  тыл өй-санаа, билии-көрүү  сайдыытыгар  оруолун  өйдөөһүн.

Киһи араас хаачыстыбатын билиини кэҥэтии, тылдьытынан үлэлээһин. Дьону  кытта  бииргэ  алтыһан  үөрэнэр, үлэлиир  араас  ньыманы  баһылаабыт

Кылгас  кээмэйдээх  кэпсээн  маастара, кылгас  кээмэйдээх  кэпсээннэр  ураты  суолталара.

1

2четв

18

Алампа «Ыччат сахаларга»

1

19

Н.Д.Неустроев «Сэмэнчик» быһаарыылаах ааҕыы

1

20

П.А.Ойуунускай «өрүөл кэриэһэ» быһаарыылаах ааҕыы

1

21

П.А.Ойуунускай «Син- биир буолбаат?!»    быьаарыылаах аа5ыы

Дойдуга бэриниилээх буолуу өйдөбүлүн иҥэрии

Төрөөбүт  дойдуга таптал иэйиитин уһугуннарыы

Айымньы сүрүн санаатын таба тайанан айымньыныга бэйэ санаатын этэр сатабылы сайыннарыы.

Дьону  кытта  бииргэ  алтыһан  үөрэнэр, үлэлиир  араас  ньыманы  баһылаабыт

1

22

Амма Аччыгыйа «Мѳссүйүѳн», «Маннайгы учууталбар»

В.М.Новиков «Лоокууттуун кэпсэтии», «Быраһаай, мороду доҕорум»

сэһэн өйдөбүлэ, ураты бэлиэтэ

Эрилик Эристиин «Соһуччу үѳрүү»

Эллэй «Тѳрѳѳбүт дойдубар» «Саас»

Күннүк ураты бэлиэтэ. Юмористическай кэпсээннэр.

С.Омоллоон «Дорообо төрөөбүт тыам», «Ачаа», «Бэйэтэ эмтиэкэ»

1

23

1

24

1

25

Уус-уран айымньы   дойдуга  бэриниилээх буолуу өйдөбүллэрин  иҥэринэргэ  көмөлөһөрүн  өйдөөһүн

Төрөөбүт  тыл  барҕа  баайын  сыаналыыр, тыл  кэрэтигэр  умсугуйар, этиигэ

Аахпыт  тиэкиһин  сүрүн  ис  хоһоонугар  тус  сыанабылын  сатаан  этэр.

1

26

С.Омоллоон “Ачаа” “Бэйэтэ эмтиэкэ” быьаарыылаах аа5ыы

1

27

Тумуктуур уруок: кэпсээннэр ураты бэлиэлэрин булан ырытыы

Уус-уран айымньы геройдара туох уратылааҕын, майгыннаһарын тэҥнээн көрөр.

Бииргэ кэпсэтэр  кэмнэ  бэйэ  билиитин сатаан  тиэрдэр

Сахалыы хоһоон уратытын билэр. Ураты  стили,  тылы-өһү  туттуу. Хоһооҥҥо сахатыйбыт нуучча  тыллара.

Архаизм  тыллар

Сахалыы хоһоон уратытын билэр.Хоһоону өйтөн ааҕар

1

28

1

29

1

30

1

31

1

32

Сиэрдээх буолуу өйдөбүлүн иҥэрии

Үөрэх суолтатын өйдөөһүн.

Дьону  кытта  бииргэ  алтыһан  үөрэнэр, үлэлиир  араас  ньыманы  баһылаабыт (пааранан, бөлөҕүнэн, хамаанданан).

Уус-уран айымньы тематын, сүрүн санаатын, тутулун, геройдара туох уратылааҕын, майгыннаһарын тэҥнээн көрөр, сыаналыыр, өйтөн суруйар.

. Литературнай  герой  характера  арыллыыта Литературнай герой мэтириэтин айымньыттан булан көрөр, ис уонна тас мэтириэт диэни арааран билэр

Сахалыы хоһоон уратытын билэр.

1

3четв

33

1

34

1

35

1

36

Эпическэй  айымньы  омук  култууратын, сиэрин- майгытын  иҥэринэргэ  көмөлөһөрүн  өйдөөһүн

Уус-уран айымньы   дойдуга  бэриниилээх буолуу өйдөбүллэрин  иҥэринэргэ  көмөлөһөрүн  өйдөөһүн

Төрөөбүт  тыл  барҕа  баайын  сыаналыыр, тыл  кэрэтигэр  умсугуйар, этигэ

Пейзаж өйдобүлүн билэр, айымньыттан быһаарар, туттуллар суолтатын этэр

Аахпыт  тиэкиһин  сүрүн  ис  хоһоонугар  тус  сыанабылын  сатаан  этэр.

1

37

1

38

В.М.Новиков. Кыайыы кунэ

1

39

1

40

Төрөөбүт  дойдуга  таптал, ытык иэс, бэриниилээх буолуу  өйдөбүллэрин салгыы иҥэринии

Төрөөбүт  тыл  барҕа  баайын  сыаналыыр, тыл  кэктигэр  умсугуйар, этигэн  күүһүн, кыаҕын  таба  туһанарга  дьулуһар

Сахалыы хоһоон уратытын билэр.

Хоһоону өйтөн хоьоонноохтук  ааҕар, Сатира, юмор  өйдөбүлүн билэр

1

41

1

42

1

43

Сахалыы хоьоон теорията

Уус-уран айымньы  омук  култууратын, сиэрин- майгытын  иҥэринэргэ  көмөлөһөрүн  өйдөөһүн

Драма геройдара туох уратылааҕын, майгыннаһарын тэҥнээн көрөр, бодоруһан  үлэлиир, санаатын  үллэстэр.

Театр олох  ураты  эйгэтэ  диэн  тиэмэҕэ  бэйэ  санаатын  этии, тэҥнэбили  сатаан оҥоруу

Уус-уран айымньыга тугу  собулээбитин, сирбитин быһаарар этэр

Ремарка өйдөбүлүн билэр, драматическай айымньы уратытын быһаарар

1

44

Т.Е.Сметанин Лоокуут уонна Ньургуьун Оруолларынан аа5ыы

1

45

Лоокуут уонна Ньургуьун уобарастарын ырытыы

1

46

Ньургуьун елуутэ уонна тиллиитэ. ырытыы.

Төрөөбүт  дойдуга таптал иэйиитин уһугуннарыы

Айымньы сүрүн санаатын таба тайанан бэйэ санаатын этэр сатабылы сайыннарыы.

1

47

Кылаас таьынан аа5ыы

Төрөөбүт  дойдуга  таптал, бэриниилээх буолуу  өйдөбүллэрин салгыы иҥэринии

Төрөөбүт  тыл  барҕа  баайын  сыаналыыр, тыл  кэктигэр  умсугуйар, этигэн  күүһүн, кыаҕын  таба  туһанарга  дьулуһар. Бодоруһан  үлэлиир, санаатын  үллэстэр.

Сэьэн уратытын араарар

1

48

1

49

1

50

Уус-уран айымньы  омук  култууратын, сиэрин- майгытын  иҥэринэргэ  көмөлөһөрүн  өйдөөһүн

Уус-уран айымньы геройдара туох уратылааҕын, майгыннаһарын тэҥнээн көрөр

Ааҕар  кэмигэр  айымньы  сүрүн  санаатын  өйдүүр, сыанабылы  биэрэр, тойоннуур

Поэма уратытын быьаарар

1

51

Чиэппэрдээ5и тургутук

1

52

1

53

1

4четв

54

Уус-уран айымньы  омук  култууратын, сиэрин- майгытын  иҥэринэргэ  көмөлөһөрүн  өйдөөһүн

Уус-уран айымньы геройдара туох уратылааҕын, майгыннаһарын тэҥнээн көрөр.

Дьону  кытта  бииргэ  алтыһан  үөрэнэр, үлэлиир  араас  ньыманы  баһылаабыт (пааранан, бөлөҕүнэн, хамаанданан)

Автор уонна уус-уран айымньы. Метафорическай уобарас суолтата

Роман уратытын араарар

Ааа5ыы кэмигэр  айымньы  сүрүн  санаатын  өйдүүр, сыанабылы  биэрэр, тойоннуур.

1

55

1

56

1

57

1

58

1

59

1

60

1

61

С.Омоллоон Дорообо, тереебут тыам.

Төрөөбүт  дойдуга  таптал, бэриниилээх буолуу  өйдөбүллэрин салгыы иҥэринии

Уус-уран айымньы геройдара туох уратылааҕын, майгыннаһарын тэҥнээн көрөр

Ааҕар  кэмигэр  айымньы  сүрүн  санаатын  өйдүүр, сыанабылы  биэрэр, тойоннуур.

Публицистика ейдебулэ.

1

62

Киьи айыл5а5а сыьыана

1

63

Куннук сурунуу

1

64

Хотугу норуоттар литературалара.

Төрөөбүт  тыл өй-санаа, билии-көрүү  сайдыытыгар  оруолун  өйдөөһүн.

1

65

А.В.Кривошапкин

1

66

1

67

Төрөөбүт  тыл өй-санаа, билии-көрүү  сайдыытыгар  оруолун  өйдөөһүн.

Сыл устата үөрэппит,

аахпыт билиини чиҥэтии

Литература үс көрүңүн, сүрүн жанрдарын арааран билэр

1

68

1

69

Сыллаа5ы хатылааьын

1

70

Сыллаа5ы хатылааьын

1

Уруок тиэмэтэ

Үөрэх дэгиттэр дьайыылара (УУД)

Бэриллибит  чааһа

Чыыһылата

былаанынан

Чыыһылата

ыытыллыбыты

нан

Дьиэҕэ улэ

Тус  санааны, сыһыаны  сайыннарар  үөрүйэх

(личностные  УУД

Үөрэх  сатабылларын сайыннарар үөрүйэх (метапредметные УУД)

Тустаах үөрэх предметин үөрэтэр  үөрүйэх

(предметные УУД)

Тыл –омук уратыта (2чаас)

1

Саха тыла

Төрөөбүт тыл чөл туруктаах буоларыгар бэйэтин санаатын үллэстэр

Төрөөбүт тыл чөл туруктаах буоларыгар бэйэтин санаатын үллэстэ үөрэнэр

1

3

2

Ситимнээх саҥа:ыьыах –норуот угэьэ

Сэргэхтик кэпсэтиигэ кыттар

Бэйэ санаатын сатаан этэр, быһаарсыһар

Кэпсэтиһии соругун таба өйдүүр, кыттыыны ылар

1

6

3

Нэьилиэккэ ыытыллар ыьыах туьунан кэпсэтии

Ааспыт ыьыах туьунан тугу ейдеен хаалбытын кэпсиир, кинигэ5э баар ыстатыйаны туьанар, ыьыах хаартыскаларын керен кэпсээнин байытар.

1

8

5 кылааска уерэппити хатылааьын -9ч

4

Дор5оон уерэ5э

Үөрэнээччилэр хоруйдарын истэр, кэпсэтиһэр, өйдүүр

Көдьүүстээхтик үлэлэһэр, быһаарар, түмүктүүр

Тыллар дорҕооннорун уонна буукубаларын ахсаанын быһаарар

1

10

5

Тыл оло5о уонна сыьыарыыта

Ырытыыга кыттар

Тыл оло5ун уонна сыьыарыытын араарар

1

13

6

с\с тиэкис тиэмэтэ, ис хоьооно

1

15

7

Входной хонтуруолунай улэ.

1

17

8

Лиэксикэ. Синоним

Саха тыла эгэлгэ дэгэтэ элбэҕин киэн тутта быһаарар. Синиэньим тыллары холобурдуур, тиэкискэ туттар.

1

20

9

Лиэксикэ. Антоним

1

22

10

с/с Тиэкис судургу былаана

Сыалы-соругу таба туруорунан үлэлиир

1

24

11

сиинтэксис

1

27

12

с/сТиэкис уустук былаана

1

29

Лексика -8чаас

13

Тыл сурун баайа. Туелбэ, идэ тыла

Тыл араас аранатын сатаан араарар, санатыгар таба туьанар

Билбэт тылын суолтатын тылдьыт көмөтунэн быьаарар.

Тылы сыыьа туттар, суруйар миэстэтин булан көннөрөр.

1

1

14

с\с сэьэргээьин

1

4

15

Киирии тыл Эргэрбит уонна сана тыллар

1

6

16

С\С иьитиннэрии, биллэрии

1

8

17

Сомо5о домох

1

11

18

С/с ыстатыйа

1

13

19

Морфология. Сана чаастара

1

15

20

Аат тыл-беден  сана чааьа 

Тиэкистэн аат тылы булар, арааьын ыйар, ханнык чилиэн буолбутун бы´аарар

1

18

21

с/с ойуулааьын

1

20

22

Хонтуруолунай диктант “саха естуекулэтэ”

1

22

23

Ал5аьы кеннерер улэ

1

25

24

Аат тыл морфологическай бэлиэтэ

1

27

25

Анал аат улахан буукубаттан суруллуута

Анал ааты таба суруйар, сурук бэлиэтин сөпкө туруорар. Хабыычыканы, дэпииьи сатаан туруорар.

1

5 ноябрь

2 чиэппэр

26

Аат тыл санарар сана5а туттуллуута

1

8

27

Айыл5аны ойуулааьын

1

10

28

Аат тыл уескуур ньымата

Аат тылы араас ньыманан уөскэтэр, санарар санатыгар таба туьанар.

уөскээбит аат тылы тиэкистэн булар, уөскээбит ньыматын, туох уратылаа5ын быьаарар.

1

12

29

Аат тыл уескуур ньымата

1

15

30

Аат тыл ахсаана

1

17

31

Хомуур ахсаан суолтатын биэрэр ньыма арааьа

1

19

32

Хомуур ахсаан суолтатын биэрэр ньыма арааьа

1

22

33

Хамсыыр –харамайы ойуулааьын

1

24

34

Аат тыл туьугэ

1

26

35

Аат тыл туьугэ

1

29

36

Дьиэни-уоту ойуулааьын

1

1

37

Тардыылаах аат тыл

Тардыы ситими атын ситим утуруйэр миэстэтин булан көрөр, көннөрөр

Тардыылаах аат суолтатын араарар.

1

3

38

Тардыылаах аат тыл ахсаана

Уустук тардыы ситимин сатаан уөскэтэр (ахсаан халыыбын сатаан туттар)..

1

6

39

Аат тылтан тардыылаах аат тылы уөскэтии

1

8

40

Дьиэни-уоту ойуулуурга холонуу

1

10

41

аат тылы састаабынан ырытыы

1

13

42

Тардыылаах аат тылы састаабынан ырытыы

1

15

43

Аат тылы сана чааьынан ырытыы

1

17

44

Аат тылы толору ырытыы холобура

1

20

45

Хонтуруолунай диктант “Хорсун пионер”

1

22

46

Ал5аьы көннөрөр улэ

1

24

47

Да5ааьын аат суолтата

Синиэньим да5ааьын ааттан табыгастаа5ын булан туттар.

Тиэкистэн да5ааьын ааты булар, арааьын быьаарар.

1

27

48

Да5ааьын аат арааьа

1

29

49

Тойоннооьун

1

14

3 чиэппэр

50

Төрут уонна уөскээбит да5ааьыннар

Да5ааьын ааты араас ньыманан сатаан уөскэтэр, тылыгар-өьугэр таба туьанар, сыыьаны булан көннөрөр.

1

17

51

Да5ааьын этиигэ оруола

Д.суолтатынан холобурдуур, этиигэ ханнык чилиэн буолбутун быьаарар.

1

19

52

Да5ааьын ураты халыыптара

1

21

53

Тиэкис , дакаастабыл, тумук

1

24

54

Да5ааьын ааты санарар сана5а туттуу

Да5ааьын ааты араас ньыманан сатаан уөскэтэр,

1

26

55

Да5ааьын ааты санарар сана5а туттуу

тылыгар-өьµгэр таба туьанар, сыыьаны булан көннөрөр.

1

28

56

Да5ааьын ааты санарар сана5а туттуу

1

31

57

Да5ааьын ааты таба суруйуу

1

2февр

58

Киирии да5ааьын

1

4

59

Тойоннооьуннаах тиэкиьи оноруу

1

7

60

Тыл этии:тугу эмэ туруорсан

1

9

61

Сурук суруйуу: тугу эрэ көрдөьөн

1

11

62

Да5ааьын аат этиигэ ханнык чилиэн буолара

1

14

63

Бэрэбиэркэлиир диктант: да5ааьыны таба суруйууга

1

16

64

Да5ааьын ураты халыыптара

1

18

65

Тойоннооьун тиэкискэ улэ

1

21

66

Төрут уонна уөскээбит да5ааьыннар

1

23вых

67

Тойоннооьун тиэкис ал5астарын көннөруу

1

25

68

Да5ааьын ааты састаабынан ырытыы

1

28

69

Да5ааьыны хатылааьын

1

2март

70

Да5ааьыны сана чааьынан ырытыы

1

4

71

Ахсаан аат суолтата

Ахс.а Тиэкистэн булар,

1

7

72

Ахсаан аат арааьа

Сылы-кµнµ бэлиэтиир уонна бытархай ахсаан ааты сатаан аа5ар.

1

9

73

Ахсаан аат туьуктэниитэ

1

11

74

Хонтуруолунай диктант «Финвал»

1

14

75

Ал5аьы көннөрөр улэ

1

16

76

Ахсаан ааты таба суруйуу

Быраабыланы тутуьан таба суруйар. Судургу уонна паараласпыт ахсаан аат кэнниттэн аат тылы биир ахсаанна, сөптөөх туьуккэ туруорар.

1

18

77

Ахсаан ааты таба суруйуу

Сыыьа туттар тубэлтэни булан көннөрөр.

1

21

78

Тиэкискэ былаан арааьа. судургу

1

23

79

Тиэкискэ былаан арааьа. уустук

1

1апр

4 чиэппэр

80

Ахсаан ааты састаабынан ырытыы

1

4

81

Ахсаан ааттан төруттээх атын сана чаастара

Ахс аат арааьын быьаарар, этиигэ ханнык чилиэн буолбутун быььаарар.

1

6

82

Ахсаан ааты састаабынан ырытыы

1

8

83

Ахсаан ааты хатылааьын

1

11

84

Ахсаан ааты сана чааьынан ырытыы

1

13

85

Солбуйар аат суолтата

Солб ааты Тиэкистэн булар, Солбуйар ааты истиил ирдэбилигэр дьуөрэлээн туттар.

1

15

86

Солбуйар аат арааьа

арааьын бы´аарар, этиигэ ханнык чилиэн буолбутун быьаарар.

1

18

87

Сирэй солбуйар аат

1

20

88

Солбуйар ааты санарар сана5а туттуу

Литэрэтиирэлии нуорманы кэьэр тубэлтэни булан быьаарар, көннөрөр.

1

22

89

Сирэй солбуйар ааты сепке туттуу

1

25

90

Атын солбуйар ааты сепке туттуу

1

27вых

91

с/с араас тииптээх тиэкиьи оноруу

1

29

92

Араас тииптээх тиэкиьи оноруу

1

2

93

Синоним солбуйар ааттар

1

4

94

Солбуйар аат этиигэ ханнык чилиэн буолара

1

6

95

Солбуйар аат түһүгүнэн уларыйыыта

1

9вых

96

Солбуйар аат сирэйинэн уларыйыыта

1

11

97

Солбуйар ааты састаабынан ырытыы

1

13

98

Солбуйар ааты сана чааьынан ырытыы

1

16

99

Солбуйар ааты хатылааьын

1

18

100

Хонтуруолунай диктант “Сайын”

1

20

101

Сыллаа5ы хатылааьын

Ылбыт билиитигэр оло5уран былааннаан сатаан үлэлиир

Тиэкиһи салгыы айан суруйар.

Тиэкис тииптэрин араарар, ньымаларын туһанан тиэкис суруйар

1

23

102

Сыллаа5ы хатылааьын

Морфологияҕа ылбыт билиитигэр тирэҕирэн үлэтин сатаан былаанныыр

Аат тыл халыыптарын арааран холобурдуур, бѳлѳхтүүр, түмүк онорор

Аат тыл халыыптарын араарар, таба суруйуу быраабылатын быһаарар

1

25

103

Сыллаа5ы хатылааьын

Морфологияҕа ылбыт билиитигэр тирэҕирэн үлэтин сатаан былаанныыр

Даҕааһын аат   халыыптарын арааран холобурдуур, бѳлѳхтүүр, түмүк онорор

1

27

104

Сыллаа5ы хатылааьын

Ылбыт билиитигэр оло5уран былааннаан сатаан үлэлиир

Солбуйар аат   халыыптарын арааран холобурдуур, бѳлѳхтүүр, түмүк онорор

1

30

105

Барыта:

104

№

Уруок темата

чаас

чыыь.

Үөрэтии тумук ситиьиитэ

Уерэнээччи улэтин сурун керуннэрэ

Уруок тиибэ

дата

Факт

дата

Норуот тылынан уус-уран айымньыта.

1

Киирии тема. Норуот тылынан уус-уран айымньыта

   1

4сент

2

Оһуохай

1

8

Сана теманы быьаарыы

3

Былыргы үнкүү ырыата

1

10

4

Үнкүү ырыата

1

15

5

К.Г.Оросин  «Дьулуруйар .Ньургун Боотур»

1

17

Олоҥхо сирэ-дойдута  өйгө үөрэтии

Сана теманы быьаарыы

6

Олонхону  быһаарыылаах аа5ыы

1

22

Олонхону бырааьылаах аа5ыы, ис хоьоонун илдьиритии, сорудахтары толоруу

Комбинированнай уруок

7

Геройдар уобарастарын  ырытыы,

1

24

Алгоритмы керен герой уобараьын ырытыы.

Алгоритмы керен герой уобараьын ырытар атын о5олору истэр, ситэрэр-хоторор.

практикум

8

Олоҥхону диринэтэн ырытыы

1

29

Белеххе сатаан улэлиир, кылаас иннигэр санаатын этэр. «Сүрүн герой төрдө-ууһа» викторина боппуруостарын толкуйдаан оҥоруу

Олонхо тиэкиьин диринэтэн ырытыы. Беле5унэн улэни тэрийии65стр. «Сүрүн герой төрдө-ууһа» викторина боппуруостарын толкуйдуур

чинэтии

9

Олоҥхоҕо чинчийэр улэ

1

1окт

Олонхо тылын-еьун, уус-уран ньыматын сатаан чинчийэр

Олонхо тылын-еьун, уус-уран ньыматын ырытар  

практикум

10

«Дьулуруйар .Ньургун Боотур» олонхого түмүк уруок

1

6

Олонхону ырытан ейтен суруйар

Ейтен суруйуу «Олонхо- саха норуотун кунду кылаата»

Тумуктуур уруок

11

В.О.Каратаев «Модун Эр Соҕотох»

1

8

12

Олонхону  быһаарыылаах аа5ыы

1

13

Белеххе сатаан улэлиир, кылаас иннигэр санаатын этэр. «Сүрүн герой төрдө-ууһа» викторина боппуруостарын толкуйдаан оҥоруу

Олонхо тиэкиьин диринэтэн ырытыы. Беле5унэн улэни тэрийии65стр. «Сүрүн герой төрдө-ууһа» викторина боппуруостарын толкуйдуур

чинэтии

13

Геройдар уобарастарын  ырытыы,

1

15

Алгоритмы керен герой уобараьын ырытыы.

Алгоритмы керен герой уобараьын ырытар атын о5олору истэр, ситэрэр-хоторор.

практикум

14

Олоҥхону диринэтэн ырытыы

1

20

Талан улэлиир. Бодоруьар, белеххе улэлиир, бэйэтин санаатын этэр

Беле5унэн улэ.

15

Чиэппэрдээҕи хатылааһын «Норуот ѳркѳн ѳйѳ»

1

22

Тургутугу толорор

Хатылааьын. тумуктуур

16

А.Е.Кулаковскай «Ойуун түүлэ» быһаарыылаах ааҕыы

1

27

Быһаарсыылаах ааҕыыга кыттар

17

Поэманы быһаарыылаах ааҕыы

1

5ноябр

2чиэппэр

Ыйытыылар уонна сорудахтар тиһиликтэринэн сирдэтэн айымньыны диринэтэн ырытар

Айымньы ис хоьоонун ырытыыга бэлэмэнэр

18

«Ойуун түүлэ» айымньы проблематиката

1

10

Айымньы туруорар проблематын ырытан сатаан быһаарар

Диринэтэн ырытар

19

Поэмаҕа киһи уонна айылҕа сыһыана

1

12

«Киһи айылҕа оҕото» этиини диринэтэн ырытыыга сатаан киирэрэ

Кэпсэтиигэ кыттар, санаатын этэр

практикум

20

Тѳрѳѳбүт норуот тыынынан тыыннаныы. Анаан дьүүллэһии

1

17

Дьүүлэһиигэ бэйэтин санаатын сатаан этэр, кѳмүскүүр, сыаналыыр, түмүк онорор

Түмүктүүр уруок

21

А.И.Софронов «Олох оонньуура» оруолларынан ааҕыы

1

19

Драма Ис хоһоонун илдьиритэр

Оруолларынан үллэстэн ааҕаллар

22

А.И.Софронов «Олох оонньуура» оруолларынан ааҕыы

   1

24

Драма Ис хоһоонун илдьиритэр

Оруолларынан үллэстэн ааҕаллар

23

Баай -дьол дуо?

1

26

Уобарастары тэҥнээн дириҥэтэн ырытар

24

«Олох оонньуура» диэн тугуй?

1

1дек

Анаан  дьүүллэһии ыйытыыларынан сирдэтэн санаатын этэр, сыаналыыр, түмүк онорор

Тумуктуур уруок

25

Н.Д.Неустроев «Балыксыт».

3

Кэпсээн ис хоһоонун илдьиритэр

Кэпсииргэ бэлэмнэнии. Былатыан о5онньор оло5о.

26

Балыксыт Былатыан уобараһа

1

8

Уобараһы дириҥэтэн ырытар, быһаарар, түмүктүүр

Диринэтэн ырыт

27

Суруйааччы уобараһы арыйар ньымата. Чинчийэр үлэ

1

10

        Суруйааччы уобараһы арыйар ньыматын чинчийэн көрөр, дакаастыыр

ситэрии

28

«Ыйдана» кэпсээни быһаарыылаах ааҕыы

1

27

Быһаарсыылаах ааҕыыга кыттар

29

«Ыйдана» кэпсээни быһаарыылаах ааҕыы

1

17

30

«Кѳнүл саха дьахтара» айар үлэ

1

22

Айар айымньылаах үлэни толорор

Ѳйтѳн суруйар

31

Чиэппэрдээҕи хатылааһы  «Саха уус-уран литературатын тѳрүттээччилэр»

1

24

Тургутугу толорор

32

Г.Башарин «Три якутских реалиста-писателя» ааҕыы

1

29

33

П. А.Ойуунускай «Кыһыл ойуун» быһаарыылаах ааҕыы

1

14 январь

3 чиэппэр

34

Олонхо тойукка эргэ уонна сана, үтүѳ уонна мѳкү күрэстэһиитэ

1

19

35

Айымньыга олох улуу мѳккүѳрэ

1

21

36

«Ѳйүнэн ѳлбѳт буолуу» дьүүллэһии

1

26

чинэтии

37

Чинчийэр үлэ

1

28

Темалары талан айымньыны чинчийэр

Түмүктүүр уруок

38

С.Р.Кулачиков-Эллэй «Буур5а-буулдьа дьылыгар» быһаарыылаах аа5ыы

1

2 февр

Быьаарыылаах аа5ыы, поэматтан хоьоонноохтук аа5ыы

Сана теманы быһаарыы

39

Поэма тылын-өһүн чинчийэр үлэ

1

4

Поэма тылын-еьун чинчийэр

40

«Эдэр Эллэй» ыстатыйаны ааҕыы, дьүүллэһии

1

9

41

Д.К.Сивцев «Күкүр Уус» оруолларнына аа5ыы

1

11

Оруоллары үллэстэн ааҕар

42

Д.К.Сивцев «Күкүр Уус» оруолларнына аа5ыы

1

16

43

«Күкүр Уус» драма уобарастарын тиһигэ

1

18

Драма сүрүн уобарстарын ырытыы

Уобарстары тэннээн ырытар үлэ

44

«Күкүр Уус» драма уус уран уратыта

1

23 вых

выходной

Чинчийэр үлэ

45

Айар айымньылаах үлэ

1

25

Темалары талан Ѳйтѳн суруйуу

46

Күннүк Уурастыырап айыл5а туһунан хоһооннорун аа5ыы

1

2 март

Диринэтэн ырытыы

47

Күннүк Уурастыырап тылбаасчыт

1

4

Чинчийэр үлэ

48

Айымньылаах айар үлэ

1

9

Хоһооннору Анаан ырытыы

Ѳйгѳ үѳрэтии

49

Семен Данилов хоьооннорун аа5ыы

1

11

Диринэтэн ырытыы

50

Айар айымньылаах үлэ

1

16

Тус санааны кѳрүүнү этии, тойоннооһун

Уус уран дьүһүйүү

51

Семен Данилов «Саха быһаҕа» хоһоонун тэннээн ырытыы

1

18

Литературалар алтыһыылара. Тэннээн ырытыы, дакаастааһын

Чинчийэр үлэ

52

Чиэппэрдээҕи хатылааһын

1

23

53

Н.Е.Мординов «Алдьархай» быһаарыылаах ааҕыы

   1

1апр

4 чиэппэр

54

Уобарастары ырытыы

1

6

Уобарстары тэннэнэ ырытыы

Диринэтэн ырытыы

55

«Мотуо» быһаарыылаах ааҕыы

1

8

Сиьилии кэпсээьин,

56

Айымньы тылын-ѳһүн ырытыы

1

13

Суруйааччы тыаһы үтүктэр, дьүһүннүүр тылларын суолтатын быһаарыы

Чичнчийэр үлэ

57

Далан «Тулаайах оҕо» быһаарыылаах ааҕыы

1

15

58

Далан «Тулаайах оҕо» быһаарыылаах ааҕыы

1

20

Ырытыы

59

Уобарстары тэннээн ырытыы

1

22

Роман сүрүн уобарастарын тэннээн ырытар

ырытыы

  60  

Айар айымньылаах үлэ

1

27 вых

выходн

Толкуй сурук

  61

П.Тобуруокап айылҕа туһунан хоһооннорун диринэтэн ырытыы

1

29

Ѳйгѳ үѳрэтии

62

Н.Лугинов «Сэргэ»

1

4май

63

Сэһэннэ Саха киһитин тѳрѳѳбү айылҕаҕа сыһыана

1

6

64

Тулаайах сэргэ

1

11

Уобараьы оноруу

Сыанабыл суруйуу

65

Сэргэ урут уонна билигин

1

13

Чинчийэн кер

66

 Сыллаа5ы хатылааьын

1

18

Тургутугу толорор. Билиитин тургутан кѳрѳр, алҕастарын кѳннѳрѳр

67

Сыллаа5ы хатылааьын

1

20

Тургутугу толорор. Билиитин тургутан кѳрѳр, алҕастарын кѳннѳрѳр

Тест толоруу

68

Сыллаа5ы хатылааьын

1

25

69

Сыллаа5ы хатылааьын

1

27

№ п/п

тема

чаас

Үөрэтиллэр тема сурун ис хоьооно

1

Уопсай чааьа

70

2

Фольклор

20

Норуот тылынан уус-уран айымньытын туьунан өйдөбүлү кэҥэтии.

Оһуохай

Былыргы үнкүү ырыата

Олоҥхо. Саха фольлорун кылаан чыпчаала. Олоҥхо норуот эпическэй айымньытын быһыытынан характеристиката. Саха олҥхотун үөскээбит төрдө. Олоҥхо темата. Тутула, сюжета. Сүрүн геройдара. Айыы бухатыыра киһи бастыҥ идеала. Олоҥхо идеята, сүрүн матыыба. Олоҥхо поэтиката., баай тыла-өһө, олуктара.

-«Дьулуруйар Ньуругн Боотур»К.Г. Оросин

-«Модун Эр Соҕотох» В.О. Каратаев

3

Уус-уран литература

15

30

1 тема:

Саха уу –уран литературатын тѳрүттэниитэ

Норуот айымньытын айар  үгэстэрин туттуу. Норуот айымньытын ис хоьоонугар, матыыптарыгар олоҕуран суруллубут айымньылар. Итэҕэл уонна сэрии, эйэ. Олох тосту уларыйыыта. Этнография уус-уран айымньыга көстүүтэ.

-А.Е.Кулаковскай «Ойуун түүлэ»

-А.И.Софронов «Олох оонньуура»

-Н.Д.Неустроев  «Балыксыт»: «Ыйдана»

-П.А.Ойуунускай «Кыһыл Ойуун»

2 тема: саха литературата 20 үйэҕэ.

Киһи социальнай сыһыан киинигэр.  уус-уран айымньыга киһи ис дууһатын хамсааһынын дириҥник арыйан киирии. Литературнай герой иэйиитин, уйулҕатын хоһуйар уус-уран ньымалар. Герой, персонаж, монолог. Автор сыһыана, сыаната

Модун сана, хорсун быһыы, чаҕылхай талаан күүһүн уус-уран айымньыга хоһуйуу. Күүстээх личность общество олоҕор суолтата. Инникини өтө көрүү

-С.Р.Кулачиков «Бырастыылаһыы», «Буурҕа буулдьа дьылыгар»

-Д.К.Сивцев «Күкүр Уус»

-В.М.Новиков айылҕа туһунан хоһоонноро

-Н.Е.Мординов «Алдьархай»

-«Мотуо»

-С.П.Данилов история уонна олох туһунан хоһоонноро

-В.С.Яковлев-Далан «Тулаайах о5о»

-«Кѳмүѳлгэ»

-П.Н.Тобуруокап айылҕа туһунан хоһооноро

-Н.А.Лугинов

-«Сэргэ»

Сыллааҕы хатылааһын

5

сыл устата ылбыт билиини тургутуу, иҥэринии

раздел

№

Уруок темата

Сатабыл, үөрүйэх

Үөрэнээччи үлэтин көрүҥэ

чаас

дата

Факт.

дата

Дьиэҕэ

 үлэ

Сэрии кэм/ литер

1

Саха литературата Аҕа дойду сэриитин  кэмигэр

Саха уус-уран литературата сайдыбыт сүрүн түһүмэхтэрин билэр;

Учуутал кэпсээнин истэр, наадалаа5ы бэлиэтэнэр

1

4

2

С.С.Васильев оло5о, айар улэтэ. “Кылбаннаа эрэ кылыьым” быь\ аа5ыы

Айымньы суруллубут кэмин уратытын өйдүүр

Патриотическай ис хоһоонноох айымньылары ааҕыы.

Ийэ дойдуга бэриниилээх буолуу өйдөбүлүн иҥэрии

1

8

3

Сергей Васильев «Кылбаьыйар кыраан уута» диринэтэн  ырытыы

Диринэтэн ырытар

1

11

4

Т.Сметанин-фронтовик поэт. Хоьооннору ырытыы

түһүмэх уратытын, бэлиэ айымньыларын билэр

1

15

5

Т.Е.Сметанин «Сирдээ5и дьолу билэбин»хоьоону диринэтэн ырытыы

Диринэтэн ырытар

1

18

6

Дьуон-Дьаҥылы олоҕо  уонна айар үлэтэ «Тууйас», «Лена5а»

Суруйааччы оло5ун. Айар улэтин конспектанар

1

22

7

. Дьуон Дьаҥылы. «Биьиги иьэбит» «Елееру сытан». Олох елуу хоь\ырыт

Хоьооннору диринэтэн ырытар

1

25

8

«Ааттара ааттанар саллааттар курдук» автордар хоьооннорун т\ ырытыы

Талан диринэтэн ырытар

1

29

9

Дмитрий Таас олоҕо, айар үлэтэ. «Кыьыл кемус хоруоп»быьаар\аа5ыы

1

2окт

10

Кыьыл көмүс хоруоп" – дет\ жанр-н суруллубут 1 айымньы. Быь\аа5ыы

1

6