Разработка урока "Кошлар - безнең дусларыбыз!"
план-конспект урока (7 класс) на тему

Предмет

Татар теле

Тема

Кошлар-безнең дусларыбыз

Максат

 1. Кошлар турындагы белемнәрне тирәнәйтеп, бездә кышлаучы һәм күчмә кошларны танырга өйрәтү.

2. Бәйләнешле сөйләм телен  һәм иҗади фикерләү сәләтен үстерү.

3. Укучыларның күзәтүләренә нигезләнеп, кошларга ярдәм итү, табигать  матурлыгын күрү, саклау теләге тудыру

Планлаштырылган нәтиҗәләр

Шәхескә кагылышлы: үз күзәтүләренә нигезләнеп , кошларга ярдәм итү, табигать  матурлыгын күрү, саклау теләге уяну

Метапредмет нәтиҗәләр:

Танып-белү УУГ: танып белү мәсьәләсен аңлау, чагыштыру, белемнәрне структуралаштыру,  гомумиләштерү, нәтиҗә ясау

Коммуникатив УУГ: коммуникатив максаттан чыгып, сүзләрне дөрес куллана белү, фикерне ачык һәм төгәл итеп җиткерә белү, сыйныфташлары белән хезмәттәшлек итү, диалог төзи белү

Регулятив УУГ: уку мәсьәләсен билгеләү, эшчәнлекне оештыра белү, җавапларны бәяләү, үзбәя

Предмет буенча:кошлар темасына караган яңа лексик берәмлекләрне үзләштерү, аларны сөйләмдә куллана алу, тема буенча диалог төзи алу

Дәреснең тибы

Яңа тема өйрәнү дәресе

Төп төшенчәләр

Кышлаучы кошлар, күчмә кошлар

Предметара  бәй-ш

Биология

Эшнеоештыру

Фронталь, төркемдә, парларда, индивидуаль

Материал

1.Р.Р.Нигъматуллина Татарча да яхшы бел.Рус телендә гомуми белем бирү оешмалары өчен уку әсбабы.Казан Татарстан китап нәшрияты.2014

2.Р.Р.Нигъматуллина.Татар теле өйрәнүчеләргә кагыйдәләр һәм күнегүләр.Казан “Мәгариф “ нәшрияты 2014

Җиһазлау

Аудиоматериал (кошлар: күгәрчен, чыпчык, песнәк тавышлары), рәсемнәр.

Дәрес этаплары

Укытучы эшчәнлеге

Укучы эшчәнлеге

Универсаль уку гамәлләре (УУГ)

Оештыру

 Мотивлаштыру (1-2 мин)

1.  Исәнләшү

-Исәнмесез,укучылар. Татар теле дәресен башлыйбыз.

2. Уңай психологик халәт тудыру:

Әйдәгез, бүгенге көннең матурлыгына, иминлегенә сокланып, бер – берегезгә карап елмаеп, бер – беребезне  хәерле  яңа көн белән котлыйк.

Исәнләшәләр:

-Исәнмесез, укытучы апа.

Дәрескә әзерлекләрен күрсәтәләр.

КУУГ: хезмәттәшлек итү, аралашу телөге уяну

РУУГ:эшчәнлекне оештыру

ШКУУГ: укытучыны, сыйныфташларын хөрмәт итү

Белемнәрне актуальләштерү

 Әңгәмә оештыру (аудиоязмада кошлар тавышы,экранда урман рәсеме)

-Нәрсә ишеттегез?

-Сезгә ошыймы? Матурмы?

-Ә кайларда ишеткәнегез бар?

– Әйе, бик дөрес. Кошлар тавышын әйләнә-тирә мохиттә ишетергә мөмкин.

-Укучылар, искә төшерик әле, беренче апрель нинди көн?

-Килешәм, дөрес.

Әңгәмәдә катнашу

-Кошлар тавышын.

-Әйе, бик матур сайрыйлар.

-Урманда.

-Урамда.

-Паркта.

-Бакчада.

-1нче апрель- Бөтендөнья кошлар көне.

ТБУУГ: өйрәнелә торган материалны тыңлап, нәтиҗә чыгару

КУУГ: дөрес, төгәл җаваплар бирү

РУУГ:танып белү максатын аңлау, үз позициясен тәгъбир итү

ШКУУГ: табигать тавышларын тыңлап соклана белү

Уку мәсьәләсен кую

 Уку максатын әйттерү

– Сез ничек уйлыйсыз, бүген безнең дәресебезнең темасы нинди? Без бүген нәрсә турында сөйләшербез икән?

-  Әйе, укучылар. Бүгенге дәресебезнең темасы : ”Кошлар-безнең дусларыбыз”

Уку максатын, дәреснең темасын билгелиләр.

-Кошлар турында.

РУУГ:уку мәсьәләсен билгели алу

Уку мәсьәләсен адымлап чишү

1. Яңа материал белән таныштыру. Ике төркемгә бүленү.

-Кошлар безнең нинди төркемнәргә бүленәләр?

– Без дә бүген сезнең белән ике төркемгә бүленәбез.

Беренче төркем:  Кышлаучы кошлар.

Икенче төркем:  Күчмәкошлар.

2. Хәзер экранга карыйбыз. Биредә кошлар рәсемнәрен күрәбез. Алдыгыздагы кәгазьләргә һәр төркем үз кошларын сайлап яза. (Укып чыгабыз, хаталар китсә, төзәтә барабыз)

3. Экранга чыгарып дөреслеген тикшерәбез.

 (Хаталарны билгели барабыз)

4.Сораулар ярдәмендә укучыларның белемнәрен билгелибез

-Ни өчен кышлаучы кошлар дип әйтәбез?

-Нинди кошларны күчмә кошлар дип әйтәбез?

-Рәхмәт.Рәсем буенча таптыгыз, ә менә тавышлары буенча танырсызмы, әйдәгез тыңлап үтик (Аудиоязмада кошлар тавышы)

-Бу нинди кош тавышы?

-Карга нишли?

-Бу нинди кош?

-Бу күгәрчен?

-Бу нинди кош?

-Бу чыпчык.

-Бу нинди кош ?

Нәтиҗә ясау:

-Әфәрин, кошларны  тавышлары буенча да аера беләсез икән.

-Кышлаучы кошлар.

-Күчмә кошлар.

Кышлаучы кошлар                             Күчмә кошлар

Күгәрчен                                                сыерчык

Карга                                                      карлыгач

Чыпчык                                                  шәүлегән

Песнәк                                                   күке

Саескан                                                 чәүкә

-Чөнки алар кыш көне монда кышлыйлар.

-Салкыннан курыкмыйлар.

-Җылы якка китмиләр.

-Көз көне җылы якка китүче кошларны.

-Алар салкыннан куркалар.

-Алар җылы яраталар.

-Бу карга тавышы.

-Карга каркылдый.

-Күгәрчен гөрли

-Чыпчыклар чыркылдыйлар.

-Бу песнәк. Песнәкләр сайрыйлар

ТБУУГ: уку материалын аңлау, рәсем сәнгате ярдәмендә бирелгән информацияне аңлау, кллассификацияли белү, билгеләре буенча объектларны таный, билгели алу, нәтиҗә чыгару

КУУГ: әңгәмәдә катнашу, сорауларга ачык, дәрес җавап бирү, фикерләрне дәлилләү

РУУГ:җавапларны дөресләп  бәяләү, үзбәя

ШКУУГ: үз күзәтүләренә нигезләнеп , кошларга ярдәм итү, табигать  матурлыгын күрү, саклау теләге уяну

Ял минуты

Яңа теманы ныгыту

Диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү

1.Тактада ике кош рәсеме бирелгән, күчмә кошлар төркеме аласыз , берничә җөмлә әйтәсез шул кош турында

Бу нинди кош?

Ул кайда кышлый?

Кышлаучы кошмы, күчмәме?

Бу кош турында тагын нәрсәләр беләсез?

 (Тикшереп, укып чыгабыз, хаталарны төзәтәбез)

2.Нәтиҗәне укучылар ясату.

3. Проблемалы сорау кую:

– Күз алдыгызга китерегез әле, җирдә бер генә дә кош юк. Бу вакытта нәрсә  була?

Алардан (кошлардан) нинди файда бар соң?

4. Кошлар турында диалог төзетү.

- Укучылар, кошлар турында күп белдек. Хәзер үзебезнең белемнәрен тикшереп алыйк, кошлар турында бер-берегезгә сораулар биреп диалог төзеп карыйк.

Һәр төркемнән бер укучы чыгып бер кош рәсемен ала. Тактада терәк сораулар язылган

Укучылар язганда аудиоязмада кошлар тавышы

Нәтиҗә ясыйлар:

-Димәк, кошларның тормышлары үзенчәлекле.

-Авыру агачлар.

-Урманнарда бөҗәкләр.

-Кошлар тавышы булмас.

-Күңелсез булыр иде.

-Басуларны , кырларны бөҗәкләрдән чистарталар.

-Агачларны чистарталар.

-Табигатьне чистарталар.

Диалог төзиләр.

ТБУУГ: фикерләрне ирекле һәм аңлы рәвештә җиткерә алу, нәтиҗә ясау, проблема куеп аны хәл итү

КУУГ: диалог төзи алу, сорауларга җавап бирү,

РУУГ: җавапларны контрольдә тоту, бәяләү

ШКУУГ: кошларга ярдәм итү теләге уяну

Өйгә эш бирү

Өй эшен бирә, тәкъдим итә.

Һәр ике төркемгә үз кошлары турында   чыгыш яки кроссворд-лар әзерләргә, рәсем ясарга, шигырьләр өйрәнергә.

Өй эшен язып алалар

ТБУУГ: биремне аңлап сайлау

РУУГ:эшчәнлекне планлаштыру

Рефлексия

1. Дәрескә йомгак ясала.

Укучылар, без бүген кошлар турында сөйләштек. Нинди нәтиҗәгә килдек?

2. Белемнәрне бәяләү

3. Саубуллашу

- Кошлар безгә файда китерәләр.

-Алар безнең дусларыбыз.

-Кошлар –безнең  дусларыбыз

КУУГ: сорауларга дөрес җаваплар бирү

РУУГ:эшчәнлекне бәяләү

ШКУУГ: үз күзәтүләренә нигезләнеп , кошларга ярдәм итү, табигать  матурлыгын күрү, саклау теләге уяну