5 нче сыйныф өчен татар әдәбиятыннан эш программасы
календарно-тематическое планирование (5 класс) на тему

                                                                             Тематик планлаштыру

№

Төп темалар

Уку-укыту эшчәнлеге

Сәгатьләр саны

1

Кереш. Халык авыз иҗаты

Халык авыз иҗаты турында белемнәрне тирәнәйтү, системалаштыру, халык авыз иҗаты һәм матур әдәбиятның уртак һәм аермалы якларын күрсәтү

1

2

Әкият. "Ак бүре" әкияте

Әкият турында булган белемнәрне тирәнәйтү. "Акбүре" әкиятен уку, анализлау. Әкият геройларын өйрәнү, аларга бәя бирү

4

3

"Үги кыз", "Аю белән төлке" әкиятләре

Текстны  уку,  сорауларга җавап  бирү,  эчтәлеген  ачыклау,  идеясен  билгеләү, әкиятләрне төрләргә аеру, аларның үзенчәлекләрен билгеләү

3

4

Халык авыз иҗатында җыр жанры. "Иске кара урман", "Гөлҗамал", "Туган ил", "Яшә, Республикам!", "Ай былбылым"; кыска җырлар -дүртьюллыклар; тарихи җырлар: "Болгар иленең кызлары", "Пугач явы"

Җыр жанры турында мәгълүмат алу, җырларны тыңлау, идея эчтәлеген ачыклау Көйләр яңгырашындагы уртаклык һәм аермалыкларны табу. Текстлардагы төп һәм кушымта өлешләрне аерып күрсәтү

Озын һәм кыска җырларны, татар халык җырларын башка халык җырлары белән чагыштыру. Тарихи җырларда сурәтләнгән геройлар турында мәгълүмат туплау

4

5

Халык авыз иҗатында кыска жанрлар: мәкальләр һәм әйтемнәр, табышмаклар, мәзәкләр. "Хуҗа Насретдин мәзәкләре"

Мәкальләрнең килеп чыгышы, төзелеше турында мәгълүмат алу. Табышмакларның төзелешен өйрәнү. Мәзәкләрне уку, эчтәлеген ачыклау, мәзәкләрдә халыкның тапкырлыгы, шат күңеле, оста булуын күрсәтү

5

6

Бәетләр. "Сак-сок" бәете

Үзләре укыган, ишеткән бәетләрне сөйләү, фикер алышу. Бәетне уку һәм анализлау, текстка якын килеп эчтәлеген сөйләү

2

7

Риваятьләр, легендалар. "Янмый торган кыз","Иске Казан каласының корылуы","Шәһәр нигә Казан дип аталган","Әллүки","Зөһрә кыз","Кеше гомере ничек корылган"

Риваять һәм легендаларны уку, анализлау. Башка халык авыз иҗаты әсәрләре белән чагыштыру, сурәтләү чараларын табу

4

8

Практик дәрес.Халык авыз иҗатында образлар

"Ак бүре", 'Үги кыз" әкиятләрендәге образларны тикшерү, әңгәмәдә катнашу. "Образ (сурәт)", "поэтика" төшенчәләрен өйрәнү

2

9

Әдәби әкиятләр. Г.Тукай "Шүрәле"

Әдәби әкиятләргә мисаллар китерү. Эчтәлекләрен искә төшереп сөйләү. Әкият-уку һәм анализлау. Поэмада вакыйгаларны, төп геройларны күрсәтү

2

10

Җ.Тәрҗемановның "Тукран малае Шуктуган" әкияте

Текстны уку, сорауларга җавап эзләү, әкиятнең эчтәлеген аңлау, төп фикерне билгеләү

3

11

Әхмәт Фәйзинең "Аучы мәргән белән Болан кыз" әкияте

Әкияте уку, төп фикерне аеру, әкият геройларына бәя бирү, сөйләү, әңгәмәдә катнашу

3

12

Рабит Батулланың "Курай уйный бер малай" әкияте

Әсәр буенча әңгәмә кору, үз мөнәсәбәтләрен белдереп, әкиятнең эчтәлеген сөйләү

3

13

Фәнис Яруллинның "Зәңгәр күлдә ай коена", "Кояштагы тап" әкиятләре

Укытучы сөйләвен тыңлау, язучы биографиясе буенча хронологик таблица төзү. Әкиятләрне уку, әкият буенча сорауларга җавап бирү, биремнәрне үтәү, геройга бәя бирү

3

14

Хикәя. Фатих Әмирханның "Ай өстендә Зөһрә кыз", "Нәҗип" хикәяләре

Хикәяләрне уку,  анализлау, хис-кичерешләргә,  геройларга бәя бирү,  сурәтләү чараларын табу, хикәянең үзенчәлекләрен билгеләп, төшенчә итеп чыгару

5

15

Мәсәл. Мәҗит Гафуриның "Сарыкны кем ашаган?" мәсәле

Таныш булган мәсәлләрне искә төшерү, эчтәлекләрен сөйләп карау. Мәсәлне уку, анализлау, идеяне чыгару

2

16

Габдулла Тукайның "Ике сабан" мәсәле

Әсәрне уку, эчтәлеген аңлау, фикер алышу, идеясен билгеләү

1

17

Практик дәрес. Сәнгать төре буларак матур әдәбият; чәчмә һәм тезмә әсәр

Хикәядәге   сурәтләү   чараларын   табу,   аларның   әһәмиятен   билгеләү.   Шигырь тезмәләренең озынлыгын билгеләү; ритм, рифмаларны күзәтү, нәтиҗәләр ясау

2

18

Габдулла Тукайның "Пар ат", "Туган җиремә", "Туган авыл" шигырьләре

Шигырьләрне уку, анализлау, хис-сәбәп бәйләнешен ачыклау, сурәтләү чараларын табу

3

19

Шәүкәт Галиев. Балалар әдәбиятындагы урыны; геройлары, образлар дөньясы. "Һәркем әйтә дөресен", "Тереклек суы", "Курыкма, тимим!", "Тарихтан сабак", "Өйгә бирелгән эш", "Онытылган, өйдә калган" шигырьләре

Шигырьләрне сәнгатьле итеп уку, төп фикерне аерып чыгару, фикер алышу

3

20

Ф.Яруллин "Сез иң гүзәл кеше икәнсез"

Шигырьне уку, анализлау, фикер алышу

1

21

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Тормыштан алган фикер-карашларга, хис-кичерешләргә нигезләнеп, иҗади эш башкару. Сочинение язу өчен план төзү, план буенча сочинениене мөстәкыйль язу

7

22

Дәрестән тыш уку

Дәрестән тыш әдәби әсәрләр уку, аларның эчтәлеген сөйли алу

4

23

Йомгаклау дәресе

Уку елы буена үткәннәрне кабатлау, әңгәмәдә катнашу, нәтиҗә ясау

1

Барлыгы:

68

№

Дәрес

темасы

Дәрес тибы

Төп эчтәлек

Планлаштырылган нәтиҗәләр

Укучылар эшчәнлеге төрләре

         План буенча                                      

Фактик дата

шәхескә кагылышлы

метапредмет

предмет

1

Кереш. Халык авыз иҗаты

Катнаш

дәрес

Халык авыз иҗаты турында белемнәрне тирәнәйтү, системалаштыру, халык авыз иҗаты һәм матур әдәбиятның уртак һәм аермалы якларын күрсәтү

Сүз сәнгатен халыкның яшәү рәвешен, рухи кыйммәтләрен саклап калган һәм беркетә килгән хәзинә буларак кабул итү

Фольклор жанрларны, аларга хас үзенчәлекләрне аера белү

Халык авыз иҗаты аша халкыбыз тарихы турында мәгълүматлы булу

Халык авыз иҗаты турында булган белемнәрне искә төшерү. Үзләре белгән халык авыз иҗаты әсәрләрен сөйләп күрсәтү

03.09

2-3

Әкият- ләр.“Ак бүре” әкияте. Ы1 бүлек.

Катнаш дәрес

Әкият турында булган белемнәрне тирәнәйтү. “Акбүре” әкиятенең I бүлеген уку, анализлау

Үзеңдә милли гореф-гадәтләр турында караш булдыру

Әкият жанрының асылына төшенү, үз фикерен төгәл һәм тулы итеп җиткерә белү

“Акбүре” әкиятенең I бүлеген уку, анализлау

Әкият буенча план төзү, план буенча әкиятнең эчтәлеген сөйләү. Әсәрнең темасын, проблемасын, идеясен билгеләү

6.09

10.09

4-5

“Ак бүре”

әкиятендә

образлар

системасы

Катнаш дәрес

Әкият геройларын өйрәнү, аларга бәя бирү

Матурлыкны күрә белергә өйрәнү

Төп геройга бәя бирү аша авторның фәлсәфи, эстетик, әхлакый карашларын ачыклау

“Акбүре” әкиятенең I бүлеген уку, анализлау. Әдәби образны тикшерү-бәяләү

Әкият геройларына характеристика бирү, үз фикерләрен әсәрдән китерелгән мисаллар белән дәлилләү

13.09

17.09

6

“Аю белән төлке” әкияте

Әдәби әсәр өйрәнү

“Аю белән төлке” әкиятен уку, анализлау

Татар халык иҗатына хөрмәт хисе, аларны өйрәнү теләге булдыру

Логик фикерләүне үстерү, төп фикерне билгели, аны үз сүзләре белән әйтеп бирү алу

“Аю белән төлке” әкиятен уку, анализлау. Әкиятнең идея эчтәлеген белү.

Текстны уку, сорауларга җавап бирү, эчтәлеген ачыклау, идеясен билгеләү

20.09

7-8

“Үги кыз” әкияте

Әдәби әсәр өйрәнү

“Үги кыз” әкиятен өйрәнү

Үзеңдә

мәрхәмәтлелек

сыйфатлары

булдыру

Әйләнә-тирәдәге тормышны мөстәкыйль бәяли белүгә ирешү, әкият эчтәлеген аңлау, төп фикерне таба белү

“Үги кыз” әкиятен уку, анализлау.

Текстны уку, әсәр буенча план төзү, фикер алышу

24.09

27.09

9

Б.С.Ү. №1

Әкият язу

Бәйләнешле

сөйләм

үстерү

Әкият язу

Иҗади

сәләтеңне

үстерү

Үз уеңны, фикереңне төгәл әйтә белү

Әкият язу. Язма сөйләм үстерү

Тормыштан алган фикер-карашларга, хис-кичерешләргә нигезләнеп, иҗади эш башкару

01.10

10

Д.Т.У. №1

“Гөлчәчәк”

әкияте

Белемнәрне

тирәнәйтү,

система

лаштыру

Әкиятне уку, анализлау

Аралашу культурасы булдыру, әдәбиятка мәхәббәт тәрбияләү

Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, ишетә белү, ишеткәнеңне үз фикерең белән чагыштыру, әдәби әсәрне аңлап укырлык, мөстәкыйль үзләштерерлек күнекмәләр булдыру

“Гөлчәчәк” әкиятен уку

Дәрестән тыш әдәби әсәрләр уку, аларның эчтәлеген сөйли алу

04.10

11

Әкият

төрләре

Яңа материалны аңлату

Әкият төрләре турында мәгълүмат бирү

Эстетик зәвык булдыру

Тема буенча сораулар бирә белү, үз фикерен дәлилле җиткерү, билгеле бер күрсәтмә нигезендә эшли белү

Әкият төрләрен аера белү

Үзләренә тиеш булган әкиятләрне төрләргә аеру, алар- ның үзенчәлекләрен билгеләү

08.10

12

Б.С.Ү. №2

Сочинение язу. Әкият геройларының көрәш

Белемнәрне ныгыту, системалашты- ру

Укыган әкиятләрең, аларга булган мөнәсәбәтең, уй- хыялларыңны белдереп язу

Сөйләм телен, язу культурасын һәм иҗади фи- керләвен үстерү

Әдәбиятка үз мөнәсәбәтеңне белдерү, үз сүзеңне әйтә белү. Материалны аерып алу, тиешле тел ка-

Әкият геройларының көрәш максатлары һәм җиңүгә китергән сәбәпләр, шартлар буенча

Сочинение язу өчен план төзү, план буенча мөстәкыйль язу

11.10

максатлары

һәм җиңүгә

китергән

сәбәпләр,

шартлар

(өйрәнгән

әсәрләр

мисалында)

лыбы табу, уку, төзәтү, төрле ярдәмлекләрдән, сүзлекләрдән файдалана белү

сочинение язу

13

Җыр

Лекция-

әңгәмә

Халык авыз иҗатында җыр жанры. Татар халык җырларына хас үзенчәлекләр

Матурлыкны күрә белү, халык тормышында җырның әһәмиятен аңлау

Милли әдәбияттагы рухи-әхлакый кыйммәтләрне күңелдән уздырып кабул итәргә өйрәнү, әңгәмә кора белү

Җырның килеп чыгышы, табигате, төркемнәре, үзенчәлекләре, әһәмияте турында мәгълүматлы булу

Татар халык җырларын тыңлау, тыңланган әсәрләргә карата фикерләрен белдерү, әңгәмәдә катнашу

15.10

14

Халык җырларының килеп чыгышы

Лекция-

әңгәмә

“Кара урман”, “Гөлҗамал” җырларын тыңлау, анализлау

Эстетик зәвык булдыру, җырларда халыкның туган иленә, җиренә, батырларына булган мәхәббәтен чагылдыруны аңлау

Тексттан кирәкле мәгълүматны аерып чыгара белү, башкалар фикерен тыңлый, бәяли белү

Җырларның борын- борыннан килгән тормыш юлдашы булуын, кеше күңеленең төрле халәтендә тууын, халыкның тормыш- көнкүрешен, аның уй-кичерешләрен чагылдыруын аңлау

“Кара урман”, “Гөлҗамал” җырларын тыңлау, идея эчтәлеген ачыклау. Көйләр яңгырашындагы уртаклык һәм аермалыкларны табу. Текстлардагы төп һәм кушымта өлешләрне аерып күрсәтү

18.10

15

Җырларның

табигате

Лекция-

әңгәмә

“Туган ил”

(Н. Исәнбәт сүзләре), “Яшә, республикам!”, “Ай былбылым” җырларын тыңлау, анализлау

Туган илгә хөрмәт хисе төшенчәсен аңлау

Сәнгатьнең ике мөстәкыйль төрен - музыка һәм поэзия үзендә берләштергән иҗат булуын аңлау, текстларны чагыштыра белү, уртак якларны билгеләү

Җырларның башкару өчен иҗат ителүен, көй белән текстның бергә кулланылуының тышкы күренеш кенә булмыйча, җырның эчке табигате белән генә аңлатыла торган идея-эстетик бер-

“Туган ил”

(Н. Исәнбәт сүзләре), “Яшә, республикам!”, “Ай былбылым” җырларын тыңлау, идея эчтәлекләрен ачу. Аларны чагыштыру

22.10

лек булуына төшенү

16

Җырларны

төркемләү

Яңа материалны аңлату

Җырларны төркемнәргә бүлү. Озын һәм кыска җырлар. Тарихи җырлар, тормыш- көнкүреш җырлары, лирик җырлар

Тарихи җырларның патриотик эчтәлекле һәм героик пафос белән сугарылган

кыйммәтле мирас булуына төшенү

Җырларны аерым билгеләре буенча чагыштыру, төркемнәргә аера белү, билгеле бер критерийлар буенча классификацияли белү. Фикерләрне тулы һәм төгәл итеп җиткерә алу, дәлилләү

Җырларны төркемнәргә аера белү. Сәнгать турында белемнәрне тирәнәйтү

Озын һәм кыска җырларны, татар халык җырларын башка халык җырлары белән чагыштыру. Тарихи җырларда сурәтләнгән геройлар турында мәгълүмат туплау

25.10

17

Халык авыз

иҗатында

кыска

жанрлар.

Мәкальләр

Белемнәрне

тирәнәйтү,

система

лаштыру

Мәкальләрнең килеп чыгышы, идея- тематикасы, аларның әһәмияте

Мәкальләрнең кеше тормышындагы әһәмиятен аңлау

Мәкальләрне сөйләмдә урынлы куллана белү. Сөйләм телен баету

Мәкальләрнең төзелешен, поэтикасын өйрәнү

Мәкальләрнең килеп чыгышы, төзелеше турында мәгълүмат алу, сорауларга җавап бирү

29.10

18

Табышма

клар

Белемнәрне

тирәнәйтү,

система

лаштыру

Табышмак жанрының тууы, үсүе, халыкның рухи тормышында әһәмиятле роль уйнавы

абышмакның кеше тормышында әһәмиятле роль уйнавын аңлау

Мәсьәләне аңлый, гипотеза куя, материалны төркемли белергә күнегү. Логик фикерләү сәләтен үстерү

Табышмакның образлы табигате хакында гомуми мәгълүмати күзаллау булдыру, аның эстетик кыйммәтен тою хисе булдыру

Табышмакларның төзелешен өйрәнү, җавабын табу

08.11

19-

21

Мәзәкләр Кыска жанрларны кабатлау.

Белемнәрне

тирәнәйтү,

система

лаштыру

Мәзәкләр. Мәзәкләрдәге тапкырлык, юмор, кимчелекләрне тәнкыйтьтирән мәгънә, хикмәтлелек

Үзаңын булдыру

Үз фикерен дәлилли, кирәк икән-үзгәртә- төгәлләштерә, нәтиҗәләр чыгара алу

Мәзәкләр жанры турында белемнәрне киңәйтү, мәзәкләрдә халыкның тапкырлыгы, шат күңеле, оста булуын күрсәтү

Мәзәкләрне уку, эчтәлеген ачыклау, сорауларга җавап бирү. Мәзәкләрдә халыкның тапкырлыгы, шат күңеле, оста булуын күрсәтү

12.11

15.11

19.11

22

Бәетләр.

Аларның

барлыкка

килүе

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Бәетләр. Аларның барлыкка килүе, мөстәкыйль жанр булып формалашуы, үсеш үзенчәлекләре

Туган халкыңа хөрмәт хисенә төшенү

Аерым билгеләрне аеру максаты белән текстларны чагыштыру. Төшенчә итеп чыгару

Бәет жанрын өйрәнү, бәетләргә хас сыйфатларны билгеләү

Үзләре укыган, ишеткән бәетләрне сөйләү, фикер алышу. Татар халкының талант ияләрен

22.11

бәяләү

23

“Сак-Сок”

бәете

Яңа материалны өйрәнү дәресе

“Сак-Сок” бәетен уку, анализлау.

Туганлык,

дуслык

төшенчәләрен

аңлау

Әңгәмәне башлый, дәвам итә, тыңлый белү. Сиземләү, тою сәләтен үстерү

“Сак-Сок” бәетен уку, анализлау. Бәеттә хис дәрәҗәсен күрсәтә белү

Бәетне уку, текстка якын килеп эчтәлеген сөйләү, сорауларга җавап бирү

26.11

24

Б.с.ү. № 3 Сочинение язу. “Сак-сок” бәетендә тасвирланган халык акылы һәм синең үз нәтиҗәләрең

Белемнәрне ныгыту, систе-

малаштыру

Сочинение язу.

Үз фикерләреңне эзлекле бәян итә белү. Сөйләм телен, язу культурасын һәм иҗади фиерләвен үстерү. Материалны аерып алу, тиешле тел калыбы табу, уку, төзәтү, төрле ярдәмлекләрдән, сүзлекләрдән файдалана белү

“Сак-сок” бәетендә тасвирланган халык акылы һәм синең үз нәтиҗәләрең” темасына сочинение язу

План төзү, план буенча сөйләү, сочинениене мөстәкыйль язу

29.11

25-26

Риваятьләр,

легендалар

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Риваятьләр, легендалар. Аларның килеп чыгышы. Аларга хас үзенчәлекләр

Сүз сәнгатен халыкның яшәү рәвешен, рухи кыйммәтләрен саклап калган һәм беркетә килгән хәзинә буларак кабул итәргә өйрәнү

Төрле чыгыныклар- дан танып-белү һәм коммуникатив ихтыяҗларны канәгатьләндерерлек мәгълүматлар табарга күнегү

Риваятьләр, легендалар турында мәгълүматлы булу. Теоретик белемнәр белән кораллану

Теоретик белемнәр белән кораллану, сорауларга җавап бирү, биремнәр эшләү

03.12

06.12

27-28

Риваятьләр,

легендалар

Катнаш дәрес

Дәреслектә бирелгән риваятьләрне уку, анализлау

Милли гореф- гадәт, йолаларны тану, хыял дөньяларын баету

Риваятьләрдәге төп фикерне таба белү, дәлилләү, билгеле бер күрсәтмә нигезендә эшли белү

Риваятьләрне уку, анализлау

Риваять һәм легендаларны сәнгатьле итеп уку, алар буенча сорауларга җавап бирү, биремнәрне эшләү. Башка халык авыз иҗаты әсәрләре белән чагыштыру, сурәтләү чараларын табу

10.12

13.12

29-30

Халык авыз

иҗатында

образлар

Практик

дәрес

Халык авыз иҗатында образлар. “Образ (сурәт), поэтика” төшенчәләре бирү

Алган белемнәрне максатчан куллана белү. Фольклор әсәрләрен укуга теләк уяну

үзбәяләү

Халык авыз иҗатында образлар турында

мәгълүматлы булу. “Образ (сурәт)”, “поэтика” төшенчәләре бирү

“Ак бүре”, “Үги кыз” әкиятләрендәге образларны тикшерү, әңгәмәдә катнашу

17.12

20.12

31

Әдәби әкиятләр

Яңа

төшенчәләр

форма

лаштыру

Әдәби әкиятләр. Аларның халык авыз иҗатына нигезләнеп иҗат ителүе

Милли әдәбият белән кызыксыну булдыру

Әдәби әкиятләрне халык әкиятләреннән аера белү. Аларны чагыштыру. Сөйләм телен үстерү, фикерне төгәл һәм тулы итеп җиткерә белү, әңгәмә кора белү

Әдәби әкиятләр турында мәгълүмат алу

Әдәби әкиятләргә мисаллар китерү. Эчтәлекләрен искә төшереп сөйләү

24.12

32

Г.Тукай

“Шүрәле”

әкияте

Катнаш дәре.

Г.Тукай тормышы һәм иҗаты турында белемнәрне тирәнәйтү. “Шүрәле” әкиятен өйрәнү

Әсәрнең матурлыгын, үзенчәлекле сыйфатларын күрә белү

Төп образга карата башкаларның фикерен тыңлау, үз фикерең белән чагыштыру, дәлилләү

Г.Тукай тормышы һәм иҗаты турында белемнәрне тирәнәйтү. “Шүрәле” әкиятен укып анализлау. Лиро-эпик әсәрләрнең төп сыйфатларын аңлау

Әкият-поэманы "автор артыннан бару" юлы белән анализлау. Поэмада вакыйгаларны, төп геройларны күрсәтү

10.01

33-35

Җ.Тәрҗема нов “Тукран малае Шук- туган”

Катнаш дәрес

Җ.Тәрҗеманов “Тукран малае Шук- туган” әкиятен уку, фикер алышу

Үзеңдә тырышлык сыйфатлары булдыру

Әсәр буенча фикер алышу, фикерләрне төгәл һәм тулы итеп җиткерә алу

Җ.Тәрҗеманов “Тукран малае Шуктуган” әкиятен дөрес аңлап уку, анализлау

Текстны уку, сорауларга җавап эзләү, әкиятнең эчтәлеген аңлау, төп фикерне билгеләү

14.01

17.01

21.01

36-38

Ә.Фәйзи “Аучы Мәргән белән Болан кыз”

Катнаш дәрес

Ә.Фәйзи “Аучы Мәргән белән Болан кыз” әкиятен өйрәнү

Хыял дөньяңны баету

Төркемнәрдә эшләү күнекмәләрен үстерү, әкияттәге образлы әйтемнәрне таба белү, тексттагы төп фикерне аерып чыгара белү

Ә.Фәйзи “Аучы Мәргән белән Болан кыз” әкиятен уку һәм анализлау

Әкияте сәнгатьле итеп уку, сорау һәм биремнәргә җавап бирү, төп фикерне аеру

24.01

28.01

31.01

39

Б.с.ү. №4 Азат

Катнаш дәрес

Азат Мәргән об-

Батырлык ту-

Тексттан иң мөһимен

Азат Мәргән об-

Әкият геройларына

04.02

Мәргән образына характеристика бирү

разына характеристика бирү

рында төшенчә алу

аерып чыгара белү. Образга төрле яклап бәя бирү күнекмәләрен үстерү. Бәйләнешле сөйләм үстерү

разына характеристика бирү

бәя бирү, сөйләү, әңгәмәдә катнашу, язма эш башкару

40-42

Рабит Ба- тулла “Курай уйный бер малай”

Катнаш дәрес

Язучы иҗатына күзәтү ясау. “Курай уйный бер малай” әкиятен укып анализлау

Рухи-әхлакый сыйфатлар булдыру

Әкияттә бирелгән төп фикерне ачыклый белергә өйрәнү, үз мөнәсәбәтеңне белдерү, дәлилләү

Рабит Батулла турындабелешмә алу, “Курай уйный бер малай” әкиятен уку һәм анализлау

Әсәр буенча әңгәмә кору, үз

мөнәсәбәтләрен белдереп, әкиятнең эчтәлеген сөйләү

07.02

11.02

14.02

43-44

Ф. Яруллин тормышы һәм иҗаты. “Зәңгәр күлдә ай коена” әкияте

Яңа белемнәрне үзләштерү

Ф. Яруллин тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү. “Зәңгәр күлдә ай коена” әкиятен өйрәнү

Мәрхәмәтлелек, теләктәшлек, башкаларга ярдәм итү теләге хисләренә төшенү. Рухи матурлык хисләре булдыру

Уку мәсьәләсен аңлау һәм үтәү, билгеле бер күрсәтмә нигезендә эшли белү, логик фикерләүләрен үстерү, үз карашларын раслау һәм дәлилләү

Ф. Яруллин тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү. “Зәңгәр күлдә ай коена” әкиятен уку һәм анализлау

Укытучы сөйләвен тыңлау, сорауларга җавап бирү. Язучы биографиясе буенча хронологик таблица төзү. Биремнәр эшләү. Әкият эчтәлеге буенча бәхәстә катнашу, үз карашларыңны раслау һәм дәлилләү

18.02

21.02

45

Ф. Яруллин “Кояштагы тап” әкияте

Катнаш дәрес

Ф. Яруллин “Кояштагы тап” әкиятен өйрәнү

Әниләргә хөрмәт хисенә төшенү

Әсәрнең эчтәлеген мөстәкыйль рәвештә үзләштерү һәм анализ ясау күнекмәләре булдыру. Әкиятнең темасын, проблемасы, максатын мөстәкыйль билгели алу

Ф. Яруллин “Кояштагы тап” әкиятен уку һәм анализлау. Әсәрдәге геройны характерлап, аның турында фикер әйтә белү

Әкиятне уку, әкият буенча сорауларга җавап бирү, биремнәрне үтәү, геройга бәя бирү

25.02

46

Б.с.ү. № 5

Сочинение язу. Әдәби әкиятләрдә табигать һәм кеше

Белемнәрне ныгыту, системалаштыру

Сочинение язу

Табигатьнең матурлыгына соклана белү, кешенең аны саклаудагы ролен аңлау

Үз фикерләреңне эзлекле бәян итә белү. Сөйләм телен, язу культурасын һәм иҗади фиерләвен үстерү. Материалны

Әдәби әкиятләрдә табигать һәм кеше образларына салынган фикерләр, нәтиҗәләр темасына сочинение язу

План төзү, план буенча сөйләү, сочинениене мөстәкыйль язу

28.02

образларына салынган фикерләр, нәтиҗәләр (өйрәнгән әсәрләр мисалында)

аерып алу, тиешле тел калыбы табу, уку, төзәтү, төрле ярдәмлекләрдән, сүзлекләрдән файдалана белү

47

Д.т.у. № 2

Ләбиб Лерон. Шаян

хикәяләр,

шигырьләр,

әкиятләр

Катнаш дәрес

Л. Лерон иҗаты белән танышу. Шаян хикәяләрен, шигырьләрен, әкиятләрен өйрәнү

Язучы иҗатына кызыксыну булдыру

Әсәрләргә карата үз фикереңне белдерә алу, дәлилләү, төп фикерне аерып чыгара белү

Л.Лерон турында блешмә алу. Әсәрләрнең идея эчтәлеген ачыклау

Язучы әсәрләрен анализлау, аларга бәя бирү

04.03

48

Әдәби жанр

Яңа

төшенчәләр

форма

лаштыру

Әдәби әсәрләрнең төрләргә бүленеше. Эпик жанрлар турында аңлату

Укуга карата теләк-омтылыш, җаваплы караш булдыру

Әдәбият белеме сүзлегеннән кирәкле терминнарны таба белү, билгеле бер күрсәтмә нигезендә эшли белү, әңгәмәдә катнашу

Әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын билгели белү

Таныш булган әсәрләрнең төрен, жанрын билгеләү, сорауларга җавап бирү, нәтиҗә ясау

07.03

49-50

Ф. Әмирхан. “Ай өстендә Зөһрә кыз” хикәясе

Катнаш дәрес

Ф. Әмирхан тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү. “Ай өстендәге Зөһрә кыз” хикәсен өйрәнү

Мәрхәмәтлелек хисе турында төшенчә алу, эш сөючәнлекнең замана баласына хас сыйфат булырга тиешлегенә төшенү

Язучының тормыш һәм иҗат юлларыннан төп фактларны белү. Хикәядәге күтәрелгән проблемаларны аңлый һәм аларга карата үз фикереңне дәлилләп әйтә белү

Ф. Әмирхан тормышы һәм иҗаты турында белешмә алу. “Ай өстендәге Зөһрә кыз” хикәсен уку һәм анализлау

Хикәяне сәнгатьле итеп уку, анализлау, хис-кичерешләргә бәя бирү

11.03

14.03

51-52

Ф. Әмирхан.

“Нәҗип”

хикәясе

Катнаш

дәрес.

“Нәҗип” хикәясен уку, анализлау, хикәя турында төшенчә бирү

Әдәплелек сыйфатлары булдыру

Укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу. Иптәшләреңне тыңлый, ә үз карашларыңны матур итеп әйтә белү. Әсәр буенча дөрес нәтиҗәләр чыгару,

“Нәҗип” хикәясен уку, анализлау, хикәя турында төшенчә алу.

Әсәрне анализлау, геройларга бәя бирү, сурәтләү чараларын табу, хикәянең үзенчәлекләрен билгеләп, төшенчә итеп чыгару

18.03

01.04

гомумиләштерүләр

ясау

53

Б.с.ү. №6

Сочинение “Минем яраткан һөнәрем”

Белемнәрне ныгыту, системалаштыр.

“Минем яраткан һөнәрем” темасына сочинение язу

Һөнәр, аңа ия булу кирәклеге турында аңлау

Үз фикерләреңне эзлекле бәян итә белү. Сөйләм телен, язу культурасын һәм иҗади фикерләвен үстерү

“Минем яраткан һөнәрем” темасына сочинение язу

План төзү, план буенча сөйләү, сочинениене мөстәкыйль язу

04.04

54

Д.Т.У.№3 Фаил

Шәфигул-

линның

“Акмөгез”

хикәясе

Катнаш дәрес

Ф. Шәфигуллин иҗаты. “Акмөгез” хикәясен өйрәнү

Табигатькә сакчыл караш, мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек кебек сыйфатларны булдыру

Әсәргә карата үз карашың булу, дәлилле фикер җиткерә белү, тексттан кирәкле мәгълүматны аерып чыгара белү, әсәрнең эчтәлеген үз сүзләрең белән сөйли белү

Ф. Шәфигуллин иҗаты. “Акмөгез” хикәясе уку һәм анализлау

Әсәрне уку, эчтәлеген сөйләү анализлау

08.04

55

Мәсәл жанры

Яңа

төшенчәләр

форма

лаштыру

Мәсәл жанры. Мәсәлдә Аллегорик образлар

Татар әдәбиятына кызыксыну булдыру

Тема буенча сораулар бирә белү, сөйләм телен һәм фикерләү сәләтен үстерү. Әдәбият теориясе буенча билгеле бер күләмдә белемгә ия булу

Мәсәл жанры турында белешмә алу, мәсәлдә аллегорик образларны тикшерү

Таныш булган мәсәлләрне искә төшерү, эчтәлекләрен сөйләп карау

11.04

56

М. Гафури. “Сарыкны кем ашаган?” мәсәле

Катнаш дәрес

М. Гафуринең “Сарыкны кем ашаган?” мәсәлен өйрәнү

Гаделлек, дөреслек һәм аларның киресе булган сыйфатларны тану, бәяләү

Әсәрдә автор карашларын ачыклау һәм әсәргә карата үз фикереңне әйтә белү

Әсәрне иҗтимагый һәм мәдәни тормыш күренешләре белән бәйлелектә аңлау

Әсәрне сәнгатьле уку, анализлау, идеяне чыгару

15.04

57

Г. Тукай. “Ике сабан” мәсәле

Катнаш дәрес

Г. Тукайның “Ике сабан” мәсәлен өйрәнү

Тырышлык

сыйфатларын

булдыру

Сәбәп - нәтиҗә бәйләнеше булдыру, төрле фикерләрне исәпкә алып эш итә белү, үз фикерен тексттан мисаллар ярдәмендә дәлилләү

Г. Тукайның “Ике сабан” мәсәлен уку һәм анализлау

Әсәрне уку, эчтәлеген аңлау, фикер алышу, идеясен билгеләү

18.04

58

Сәнгать төре

буларак әдәбият. Чәчмә әсәрләрдән сурәтләү чараларын табу

Практик

дәрес

Ә. Еникинең “Бала” хикәясендә автор кулланган сурәтләү чараларын табу, анализлау

Эстетик зәвык булдыру

Укытучы куйган уку мәсьәләсен аңлау һәм үтәү. Сөйләм телен баету

Ә. Еникинең “Бала” хикәясендә автор кулланган сурәтләү чараларын табу, анализлау. Әсәрдә аларның ролен ачыклау

Хикәядәге сурәтләү чараларын табу, аларның әһәмиятен билгеләү, фикер алышу

22.04

59

Шигырь белән язылган әсәрнең сәнгать чараларын билгеләү

Практик

дәрес

И. Юзеевның “Бер сүз” шигырендә сәнгать чараларын күзәтү

Эстетик зәвык булдыру

Укытучы куйган уку мәсьәләсен аңлау һәм үтәү, фикерне төгәл һәм дөрес итеп җиткерә белү, сөйләм телен баету

Шигырь төзелешенә хас үзенчәлекләргә төшенү

Шигырь

тезмәләренең озынлыгын билгеләү; ритм, рифмаларны күзәтү, нәтиҗәләр ясау

25.04

60

Д.т.у.№4 Вакытлы матбугат басмалары

Катнаш дәрес

Балалар өчен чыгарылган газета журналларга күзәтү ясау

Мәгълүмат белән эшләү культурасы формалашу

Үз фикереңне логик эзлеклелектә әйтә белү, иптәшеңне тыңлау, бәяләү

Публицистик жанр турында мәгълүмат алу

Газета-журнал язмаларын уку, анализлау

29.04

61

Шигърият.Г. Тукай. “Пар ат” шигыре

Катнаш дәрес

Г. Тукайның “Пар ат” шигырен өйрәнү

Шагыйрь иҗатына хөрмәт хисләре булдыру

Сәбәп-нәтиҗә бәйләнеше булдыру, логик фикерләү сәләтен үстерү, шигырьдәге хисне, аны тудырган сәбәпне ачыклау, нәтиҗәләр ясау

Г. Тукай. “Пар ат” шигырен уку һәм анализлау

Әсәрне сәнгатьле итеп уку, анализлау, сурәтләү чараларын табу. Хисләр бирелешен күзәтү. Х.Якупов иллюстрациясе буенча үзара фикер алышып, әңгәмә кору

02.05

62-63

Г. Тукай.

“Туган

җиремә”,

“Туган

??

авыл шигырьләре

Катнаш дәрес

Г. Тукай. “Туган җиремә”, “Туган авыл” шигырьләрен уку, анализлау, сурәтләү чараларын табу

Туган җиргә мәхәббәт хисләре турында төшенчә алу

Әсәр хакында дөрес фикер йөртә алу, әсәрдә автор карашларын ачыклау һәм әсәргә карата үз фикереңне әйтә белү

Г. Тукай. “Туган җиремә”, “Туган авыл” шигырьләрен уку, анализлау

Шигырьне анализлау, хис-сәбәп бәйләнешен ачыклау, сурәтләү чараларын табу

06.05

13.05

64

Б.с.ү. №7

Сочинение язу. “Минем

Белемнәрне ныгыту, системалаштыру

Сочинение язу

Туган җиргә мәхәббәт хисе булдыру

Үз фикерләреңне эзлекле бәян итә белү. Сөйләм телен,

“Минем туган җирем” темасына сочинение язу

План төзү, план буенча сөйләү, сочинениене мөстәкыйль

16.05

туган

җирем”

язу культурасын һәм иҗади фикерләвен үстерү

язу

65

Ш. Галиев шигырьләре

Катнаш дәрес

Ш. Галиев тормыш юлы, иҗаты. Балалар дөньясын яктырткан әсәрләре

Шагыйрь иҗатына хөрмәт хисләре булдыру

Шигырьне дөрес аңлап уку, анализлау, билгеле күрсәтмә нигезендә эшләү. Шигырьдә автор карашларын ачыклау, үз фикерләреңне тормыш белән бәйләп күрсәтә белү

Ш. Галиев тормыш юлы, иҗаты турында белешмә алу. Балалар өчен язган әсәрләрен уку һәм анализлау

Укытучының сөйләвен тыңлау, шигырьне сәнгатьле итеп уку, фикер алышу

20.05

66-

67

Ш. Галиев шигырьләре Ф.Яруллин “Сез иң гүзәл кеше икәнсез”

Катнаш дәрес

Ш. Галиев шигырьләре. Шигырьләрдә дөньяны танып белү, тәҗрибә туплау, юмор.

Ф. Яруллинның “Сез иң гүзәл кеше икәнсез” шигырен уку, анализлау

Шигърияткә мәхәббәт хисләре булдыру. Укытучыга карата хөрмәт хисләре булдыру

Әдәби әсәрне эчтәлек һәм форма берлегендә аңлау, Әсәрләрне тормыш белән бәйлелектә аңлау Әдәби әсәрне эчтәлек һәм форма берлегендә аңлау, шигырьнең идея эчтәлеген ачу, бәяләү

Ш.Галиевның балалар өчен язган әсәрләрен уку һәм анализлау.

Ф. Яруллинның “Сез иң гүзәл кеше икәнсез” шигырен уку, анализлау

Шигырьләрне сәнгатьле уку, анализлау, төп фикерне аерып чыгару.

23.05

27.05

68

Б.с.ү. №8

Уку елы дәвамында өйрәнгән әсәрләрне кабатлау Йомгаклау

дәресе.

Белемнәрне гамәлдә куллану.

 Кабатлау-

йомгаклау

Уку елы буена үткәннәрне гомуми кабатлау

Милли әдәбияттагы рухи- әхлакый кыйммәтләрне күңелдән уздырып кабул итәргә өйрәнү.

 Матур әдәбиятка мәхәббәт хисе уяну

Үз эшчәнлегенә, әйләнә-тирәдәге тормышны мөстәкыйль бәяли белүенә, мөстәкыйль карар кабул итә һәм аларны җиренә җиткереп үти алуына ирешү

Укыганнарны гомумиләштереп кабатлау.

 Татар әдәби теле нормаларына нигезләнеп, бәйләнешле текст төзү

Укучыларның мөстәкыйль эше.

 Уку елы буена үткәннәрне кабатлау, әңгәмәдә катнашу, биремнәрне эшләү

30.05