4нче сыйныф (рус.төрк.) өчен татар теле буенча контроль-үлчәү материаллары
учебно-методический материал на тему

Татарстан Республикасы Казан  шәһәре

Башкарма комитеты мәгариф идарәсе

“8нче гимназия”

бюджет муниципаль белем бирү учреждениесе

“Каралды”                                              “Килешенде”                                               “Расланды”

МБ җитәкчесе                                                     Директор урынбасары                                       Гимназия директоры

Ваганова А.И.                                                         Шәрәфиева  Г.М.                                                   Пичугина М.В.

МБ утырышы беркетмәсе № 1                            “ 29” август  2016 ел.                                            Боерык № 210

        “ 29  ” август 2016 ел .                                                                                                                     “1” сентябрь  2016 ел.

4нче сыйныф (рус.төрк.) өчен татар теле  буенча контроль-үлчәү материаллары

(сәгатьләр саны  атнага 3 сәгать, елга 102 сәгать)

Төзүче:  татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Геловани Гүзәл Фәндүс кызы

Казан, 2016

КИМ № 1

4 сыйныф, рус төркеме

Язма  эшне  үтәү   өчен    45  минут   вакыт   бирелә.

А, В бүлекләренең һәр дөрес җавабына 1 балл, С бүлегенең дөрес җавабына 2шәр балл куела.  

А бүлеге

  1 нче вариант                                                           2 нче вариант

1. Найди лишнее слово.

1) кап-кара                                                                    1) якты

2) иң җылы                                                                   2) матур

3) яшькелт                                                                    3) баллы

4) бик зур                                                                      4) салкынча

2. Найди слово, в составе которого только твёрдые гласные.

1) китап                                                                      1) бәйрәм

2) тапкыр                                                                   2) шигырь

3) җиде                                                                       3) шатлык

4) тикшерергә                                                           4) бүләк

3. Найди глаголы, выражающие просьбу.

1) чишәмени                                                         1) аңлыйсың

2) әйтче                                                                 2) юмый

3) аңлыйсың                                                         3) куямы

4) очрашырбыз                                                    4) булыш әле

4. Найди продолжение предложения.

Казан Кремле турында ... .                         Сабантуй бәйрәме җәй көне ... .

1) фильм карадым                                        1) була

2) үзәктә урнашкан                                      2) кайта

3) күптән төзелгән                                        3) йөри

4) җәй көне матур                                        4) көрәшә

5. В каком предложении пропущено слово?

күбәләкләр                                                    китап

1) Көзен агачлардан ... коела.                     1) Алия ... пешерә.

2) Җәй көне болында ... оча.                      2) Бу ... бик кызыклы.

3) Язгы ... җылы була.                                3) Балалар ... уйныйлар

4) Кышын ... атып уйныйбыз.                   4) Бакчада ... үсә.

6. В конце какого предложения нужно поставить восклицательный знак?

1) Без урманга барабыз                               1) Син әниеңә булышасыңмы

2) Урманда нинди агачлар үсә                    2) Ашыгыз тәмле булсын

3) Урманда саф һава                                    3) Мин иртән зарядка ясыйм

4) Урман шундый матур                              4) Бәйрәм күңелле узды

В бүлеге

7. Подбери подходящее по смыслу слово.

“Туган тел” җыры ... .                               Света татарча ... .

1) карый                                                        1) сөйләшә

2) хөрмәт итә                                                 2) иҗат итәм

3) сөйли                                                          3) беләләр

4) яңгырый                                                     4) җырлыйм

8. Найди правильный перевод.

В моем пенале две ручки,                                        Җәен укучылар мәктәп

четыре карандаша.                                                бакчасында эшләделәр.

1) Пеналымда ике ручка,                                       1) Летом ученики будут

дүрт карандашлар бар.                                           работать в школьном саду.                                                                    

2) Пеналымда ике ручкалар, дүрт                         2) Летом ученики работают

карандашлар бар.                                                    в школьном саду..                                    

3) Пеналымда ручкалар – ике,                               3) Летом ученики работали

карандашлар – биш.                                                в школьном саду.                                                              

4) Пеналымда ике ручка,                                        4) Летом ученики не

дүрт карандаш бар.                                                 работали в школьном саду.

С бүлеге

Прочитай текст. Определи, какие из приведённых утверждений 1-5 соответстуют содержанию текста (1 – текстка туры килә), какие не соответствуют (2 – текстка туры килми), и о чём в тексте не сказано (текстта әйтелми).

Матур, кояшлы язгы көн. Кечкенә Фәрит әтисе һәм әнисе белән бакчада. Аның әтисе – бакчачы. Ул бакчасына помидор, кыяр, шалкан, кәбестә һәм тагын күп яшелчәләр утырта. Менә кәбестә үсентеләре. Әтисе аларны рәт-рәт утырта, әнисе аңа ярдәм итә. Фәрит кечкенә чиләк белән аларга су сибә. Әтисе моңа бик шат.

Фәрит кәбестәләргә көн саен су сибә. Көндез кәбестәләр кояшка елмаеп карыйлар. Кайбер көннәрдә яңгыр ява. Ә яңгырдан соң кәбестәләр тагын да матурланалар.

Менә көз җитте. Кәбестәләр өлгерде. Уңыш яхшы булды. Әти-әнисе белән бергә Фәрит тә шатланды.

1. Фәрит әти-әнисе белән ямьле язгы көндә бакчада эшли.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

2. Яз соң килгән.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

3. Әнисе кәбестәләрне рәт-рәт утырта, әтисе аңа булыша.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

4. Әтисе кәбестә үсентеләрен китапта язылганча утырта.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

5. Кәбестәләр өлгергәч, аларны базарга сатарга алып киттеләр.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

Җаваплар: (бастырмаска)

КИМ № 2

4 сыйныф, рус төркеме

Сүзлек диктанты

Белем бәйрәме.

Уку елы, башлана, дәрес әзерли, дәреслек, күнегү, мисал, хәреф, сорау, җавап, язма эш, хатасыз, дөрес түгел.

Бәяләү критерие:

КИМ № 3

4 сыйныф, рус төркеме

Контроль эш

Белем бәйрәме

А бүлеге

1 нче вариант                                                                   2 нче вариант

1. Переведи (3 балла)

Пример –                                                                     Упражнение –

Задача –                                                                       Вопрос –

Ответ –                                                                        Успехи –

2. Вместо точек вставь нужные буквы (4 балла)

 К...з, сөлг..., Р...стәм, бол...т.                               Төлк..., оз...н, ...стәл, көзг... .

3. Составь словосочетания, подбирая слова из двух колонок (7 баллов)

Мисал

Мәсьәлә                                                                               чиштем

Контроль эш                                                                        бирдем

Җавап                                             ?                                     яздым

Сорау                                                                                    әйттем

Күнегү                                                                                  эшләдем

Диктант

4. Переведи вопросы, составь с ними предложения (8 баллов)

Кто? Какой? Как? Откуда?                           Что? Когда? Что делает? Где?

В бүлеге

5. Скажи о том: (4 балла)

- сколько тебе лет;                                      - в какой школе ты учишься;

- в каком ряду ты сидишь;                         - сколько мальчиков и сколько

                                                                         девочек в классе;

6. Какие вопросы задашь, чтобы узнать: (4 балла)

- сколько человек у них в семье;               - сколько комнат у них в квартире;

- в каком классе Марат учится;                - сколько книг Марат летом прочитал;

7. Какие вопросы задашь, чтобы получить такие ответы? (2 балла)

- ... ?                                                         - ... ?

- Юк, без диктант яздык.                       – Мин “дүртле” алдым.

 8. Сообщи о том, что у тебя                            Сообщи о том, что у тебя

нет тетради. Попроси её у друга.                    нет ручки. Попроси её у друга.

(4 балла)                                                                 (4 балла)    

С бүлеге

Составь рассказ на тему “Мин мәктәптә”  (5 предложений - 10 баллов)

Бәяләү критерийлары:

КИМ № 4

4 сыйныф, рус төркеме

Сочинение (6 җөмлә)

Тема: Минем яраткан ел фасылым

  1 нче вариант          Яраткан ел фасылыңның бәйрәмнәре турында яз.

2 нче вариант            Яраткан ел фасылыңның һава торышы турында яз.

Сочинениене бәяләү:

КИМ № 5

4 сыйныф, рус төркеме

Изложение

Без кошларга булыштык

Мин энем белән паркка бардым. Кйн кояшлы, ләкин салкын иде. Агач астында кечкенә кош баласы ята. Ул очмый, чөнки аяклары авырта. Без аны өйгә алып кайттык. Мин аңа җылы урын әзерләдем. Энем ипи һәм сөт бирде. Кош баласы бездә озак яшәде, зур үсте.

Менә яз җитте. Аның аяклары авыртмый инде, шуңа күрә ул урманга очып китте. Хәзер ул урманда яши.

Изложениене бәяләү:

 КИМ № 6

4 сыйныф, рус төркеме

Контроль эш

Хайваннар дөньясында

А бүлеге

                     1 нче вариант                                                2 нче вариант

1. Вместо точек вставь нужные буквы. (4 балла)

Ар...сл...н, ф...л, керп..., ти...н.                     Д...я, т...шб...к..., а..., т...лк... .

2. Вместо точек вставь подходящие названия зверей. (4 балла)

Көчле ..., зур ..., куркак ..., ач ....            Матур ..., әкрен ..., энәле ..., хәйләкәр ... .

3. Дополни диалог: (4 балла)

- ...?                                                            - ...?

- Әйе, мин куян күрдем.                         - Әйе, өйдә ташбака бар.

- ...?                                                           - ...?

- Урманда.                                                - Ул аквариумда яши.

- ...?                                                            - ...?

- Җәй көне.                                               - Юк, зур түгел.

- Куян нинди төстә иде?                         - Ул нинди төстә?

- ... .                                                           - ... ?

4. Найди подходящее слово и впиши. (1 балл)

Аю агач ... киткән.                                Чыршы ... куян утыра.

1. янына                                                         1) янына
2. янында                                                        2) янында
3. яныннан                                                     3) яныннан
4. буенда                                                         4) буенда

В бүлеге

5. Какие вопросы задашь, чтобы узнать: (2 балла)

- злой ли медведь;                                        - хитрая ли лиса;

- маленький ли ежик?                                  - пугливый ли заяц?

6. Как скажешь о том, что ты: (2 балла)

- участвуешь в соревнованиях;                - на соревновании пришёл первым;

- не победил?                                             - победил?

С бүлеге

7. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил? Напиши об одном из них (6 предложений). (12 баллов)

Бәяләү критерийлары:

КИМ № 7

4 сыйныф, рус төркеме

Сочинение (6 җөмлә)

Тема: Безнең мәктәптә Яңа ел бәйрәме

  1 нче вариант          Синең мәктәбендә Яңа елга ничек әзерләнәләр? Шуның

                                        турында яз.

2 нче вариант            Синең мәктәбендә Яңа елны ничек үткәрәләр? Шуның

                                       турында яз.

Сочинениене бәяләү:

КИМ № 8

4 сыйныф, рус төркеме

Контроль эш

Кышкы уеннар

А бүлеге

                     1 нче вариант                                                2 нче вариант

1. Вместо точек вставь нужные буквы. (5 баллов)

Б...йр...м, с...г...ть, б...лт...р,                                      Ча...гы, ч...на, ярд...мч...л,

б...л...ш, тим...р...як.                                                      с...йл...шә, й...мш...к.

2. Продолжи предложения. (3 балла)

Дима урамга ... .                                                        Оля мәктәпкә ... .

Дима урамда ... .                                                        Оля мәктәптә ... .

Дима урамнан ... .                                                      Оля мәктәптән ... .

3. Поставь вопросы к подчёркнутым словам. (6 баллов) Составь диалог по содержанию текста (6 реплик) (6 баллов)

Мишага әтисе Яңа елга тимераяк              Мишага әтисе Яңа елга тимераяк              

алды. Ул дуслары белән кичен                  алды. Ул дуслары белән кичен  

шугалакка чыкты. Монда бүген                 шугалакка чыкты. Монда бүген

кеше күп. Кайбер малайлар кәшәкә          кеше күп. Кайбер малайлар кәшәкә

белән хоккей уйныйлар, ә кайбер             белән хоккей уйныйлар, ә кайбер

малайлар тимераякта шуалар.                   малайлар тимераякта шуалар.

В бүлеге

4. Скажи по-татарски. (6 баллов)

- я на коньках катаюсь лучше;                       - в этом году снега больше;

- этот каток ближе;                                          - они катаются около реки.

- в прошлом году на лыжах                            - ты на льду упал.

мы катались в лесу.

5. Сообщи другу, что отец тебе              Как скажешь другу о том,                    

   подарил новые лыжи,                           что у тебя нет лыж, и ты не идёшь

   пригласи его кататься.  (2 балла)       кататься на горку. (2 балла)

С бүлеге

6. По данным схемам составь диалоги по темам “Тимераякта шуу”, “Чыршы бәйрәменә бару” (8 баллов)

     Вопрос                   ответ                                     вопрос                       ответ

     Вопрос                   ответ                                     предложение            согласие      

Бәяләү критерийлары:

КИМ № 9

4 сыйныф, рус төркеме

Сочинение (6 - 7 җөмлә)

Тема: Минем чын дустым

  1 нче вариант          Дустыңның тышкы кыяфәте, холкы турында яз.

2 нче вариант        Дустың белән танышуың турында, бергә эшләгән

                                  шөгыльләрегез турында яз.

Сочинениене бәяләү:

КИМ № 10

4 сыйныф, рус төркеме

Контроль эш

Минем дусларым

А бүлеге

                     1 нче вариант                                                2 нче вариант

1. Вместо точек поставь нужные слова. (6 баллов)

Минем исемем, дустым.                                     Минем күршем, сыйныфташым.

Минем ... , ... .                                                      Минем ... , ... .

Аның ... , ... .                                                        Аның ... , ... .

2. Подбери антонимы. (2 балла)

эшчән -                                                                 батыр -

яхшы  -                                                                  юмарт –

3. Поставь вопросы к подчеркнутым словам. (4 балла)

1) Гөлшатның сары башмаклары бар.            1) Гөлшатның сары башмаклары бар.

 2) Башмакларны әтисе Гөлшатка                   2) Башмакларны әтисе Гөлшатка

 Мәскәүдән җибәрде. 3) Гөлшатның               Мәскәүдән җибәрде. 3) Гөлшатның            

дус кызы Ләлә күршедә яши.                           дус кызы Ләлә күршедә яши.

В бүлеге

4. Вместо точек вставь нужные окончания. (4 балла)

1) Өй... кибет... кадәр.                                      1) Тукталыш... мәктәп... кадәр.

2) Бакча... шәһәр... кадәр.                                 2) Идән... түшәм... кадәр.

5. Продолжи предложения: (4 балла)

1) Рәсим мәктәпкә бармый, чөнки ... .             1) Димага дару кирәкми, чөнки ... .

2) Рәсимгә әбисе җылы сөт бирә,                     2) Дима спортчы, шуңа күрә ... .

шуңа күрә ... .

6. Узнай у друга: (4 балла)

- есть ли у него коньки;                                       - есть ли у них во дворе каток;

- идёт ли он сегодня играть в хоккей;                - идёт ли он вечером в кружок.

7. Пригласи друга: (4 балла)

- кататься на катке;                                             - играть на улице

- к себе в гости.                                                   – пойти на кружок.

С бүлеге

8. Напиши о том, куда бы ты хотел поехать (пойти) с другом. Почему? (6 җөмлә) (12 баллов)

Бәяләү критерийлары:

КИМ № 11

4 сыйныф, рус төркеме

Контроль эш

Дүрт аяклы дусларыбыз

А бүлеге

                     1 нче вариант                                                2 нче вариант

1. Как изменятся аффиксы этих глаголов, если бы действия не происходили? (4 балла)

Эшли, сөйли, ярата, ошата.                                           Кайта, күрә, эзли, таба.

2. Подбери к данным словам антонимы: (4 балла)

матур – ...                                                                        ап-ак - ...                              

тиз – ...                                                                            йомшак - ...

җылы – ...                                                                        яңа - ...

нечкә - ...                                                                         кечкенә - ...

 3. Вместо точек поставь нужные окончания, переведи. (3 балла)

Шәһәр... бара.                                                               Елга... керде.

Шәһәр... тора.                                                               Елга... чыкты.

Шәһәр... китте.                                                             Елга... су коенды.

В бүлеге

4. Как скажешь о том, что ты: (6 баллов)

- завтра пойдешь в зоопарк без папы;                  - сегодня выйдешь без собаки;

- утром покормил собаку;                                      - вечером посмотришь мультфильмы

- на концерте рассказал стихотворение                - потерял свою сумку с обувью.

о птицах.

5. Узнай: (6 баллов)

- у друга, скучает ли он по птице;                         - у друга, чем он кормит своего кота.

- у одноклассника, есть ли у него                          - у одноклассника, какой хвост у его

белая кошка;                                                            собаки;  

-  у мамы, лежит ли там тетрадь.                           – у мамы, был ли здесь дождь.

С бүлеге

6. Напиши рассказ о своем любимом животном. (6 предложений) (12 баллов)

Бәяләү критерийлары:

КИМ № 12

4 сыйныф, рус төркеме

Изложение

Тырыш кызлар

Бүген Алсуның әтисе һәм әнисе авылга кунакка киттеләр. Алсу апасы белән өйдә калды. Өйдә эш күп иде. Апасы аш пешерде, ә Алсу бәрәңге, суган, кишер чистартты. Апасы идән юды, ә Алсу тузан сөртте. Апасы савыт-саба юды, ә Алсу аларны сөлге белән сөртте.

Изложениене бәяләү:

КИМ № 13

4 сыйныф, рус төркеме

Изложение

Татарстан – минем туган ягым

Без Татарстанда яшибез. Татарстан – безнең туган илебез. Анда куе урманнар, киң кырлар, зур елгалар, матур күлләр бар. Идел һәм Кама – зур һәм матур елгалар.

Изложениене бәяләү:

КИМ № 14

4 сыйныф, рус төркеме

Еллык контроль эш

А бүлеге

1 нче вариант                                                2 нче вариант

1. Найди лишнее слово.

 1) укый                                                                            1) барачак

2) сөйләшкән                                                                    2) килмәде

3) тыңлаячак                                                                     3) укыды

4) язмады                                                                          4) сөйли

2. В каком ряду слова расположены в алфавитном порядке?

1) атна, көн, ел, сәгать                                           1) биш, бер, ун, өч

2) атна, ел, көн, сәгать                                           2) ун, өч, бер, биш

3) ел, көн, атна, сәгать                                           3) бер, биш, өч, ун

4) көн, ел, сәгать, атна                                           4) бер, биш, ун, өч

3. Найди предложение, в составе которого имеется существительное в местно-временном падеже (урын-вакыт килеше).

1) Татарстан урманнарында аю,                          1) Китапны укып бетердем.

      куян, бүре, төлке яши.                                    2) Аяз урамга чыга.

2) Мин язны күбрәк яратам.                                3) Бәйрәмдә бик күңелле булды.

3) Без Казанга экскурсиягә бардык.                   4) Татарстанның башкаласы – Казан.

4) Зояның әнисе – тегүче.

4. Найди глагол настоящего времени в отрицательной форме.

1) барасыңмы                                                       1) уйнамаячак

2) үскән                                                                 2) уйнамый

3) әйтмәячәк                                                         3) уйныймы

4) яратмый                                                            4) уйный

5. Найди продолжение предложения.

Кура җиләге тәмле, шуңа күрә ... .                 Кошлар җылы яклардан кайтты,

1) аны җыярга яратам                                      чөнки ... .

2) без булышабыз                                             1) яңгыр ява

3) ул эшләргә тиеш                                           2) көннәр җылынды

4) урманда үсә                                                   3) көз җитте

                                                                            4) суыклар башланды

6. Найди слово, близкое по значению.

       Тәрбияле                                                                         Яхшы

1) эшчән                                                                    1) әйбәт

2) тырыш                                                                   2) белемле

3) тәртипле                                                                   3) акыллы

4) кыю                                                                          4) ялгыш

7. В конце какого предложения нужно поставить вопросительный знак?

1) Әтиең дә, әниең дә эшли                             1) Урамда салкын түгел

2) Кешеләр белемле булырга тиеш                 2) Синең этең бармы

3) Апаң кем булып эшли                                  3) Урманга барма

4) Бу сүзләрне онытма                                      4) Ул иртәнге ашны ашамады

8. Подбери подходящее по смыслу слово.

Табиб ... .                                                                Бакчачы ... .

1) укыта                                                                1) тегә

2) төзи                                                                   2) балык тота

3) дәвалый                                                            3) су сибә

4) җыр яза                                                             4) җырлый

В бүлеге

9. Составь из слов предложения.

1) гербына, барс, ак, ясалган,                             1) Идел, Казан, урнашкан, буенда.

рәсеме, Татарстан.                                               2) туган ягыбыз, фильм, турында,

2) барырга, яраталар, дусларым,                        син, карадың.

концертка.

10. Как скажешь о том, что:

- ты начал рассказывать о празднике               - ты идёшь на праздник

Карга боткасы                                                     - вы знаете много песен о Татарстане

- тебе хочется есть                                             - тебе хочется пить

- вы летом идёте в поход                                   - Казань далеко от Альметьевска

- Елабуга недалеко от Набережных Челнов.

11. Спроси у друга:

- идёт ли он на праздник, с кем идёт                - пригласили ли его на праздник

- какие реки есть в Татарстане                         - какие животные обитают в Татарстане

- покормил ли он собаку                                   - кто покормил кота

С бүлеге

Прочитай текст. Определи, какие из приведённых утверждений 1-5 соответстуют содержанию текста (1 – текстка туры килә), какие не соответствуют (2 – текстка туры килми), и о чём в тексте не сказано (текстта әйтелми).

Әнием – табиб. Аны бөтен кеше ярата. Бервакыт әнине күрше апа чакырды. Әни тиз генә киенде һәм аларга йөгерде. Мин дә аның белән йөгердем.

- Кем авырый? – дип сорады әни.

Әниләре:

- Менә бу кызыбыз, - диде.

Уйнаганда, аның кулы авырткан. Хәзер кыз уң кулы белән кашык та, карандаш та тота алмый икән.

Әнием аңа дару бирде.

Җиде-сигез көн үтте. Без бу кызны урамда күрдек. Ул әнигә:

- Рәхмәт сезгә, апа, бик зур рәхмәт. Кулым авыртмый. Мин инде мәктәпкә йөрим. Хәзер уң кулым белән язам да, эшлим дә, - диде.

Абдулла Алиштан

1. Күрше апа чакырды һәм әни аларга китте.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

2. Әни күрше апаларга берүзе барды.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

3. Күрше апаның кызы авырый.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

4. Күрше кызының сул кулы авырта.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

5. Кыз җиде-сигез көндә сәламәтләнә.

1) текстка туры килә   2) текстка туры килми  3) текстта әйтелми

Язма  эшне  үтәү   өчен    45  минут   вакыт   бирелә.

А бүлегенең һәр дөрес җавабына 1 балл, В, С бүлекләренең дөрес җавабына 2шәр балл куела.