Д.Аппакова "Шыгырдавыклы башмаклар"
план-конспект урока на тему

Тема: Дәрҗия Аппакованың “Шыгырдавыклы башмаклар” хикәясендә дуслык

(4 нче сыйныф)

Дәреснең максатлары.

1.  Коммуникатив максат: хикәянең эчтәлеген аңлап, сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен үстерү
2. Белем-күнекмәләрне үстерү-камилләштерү максатлары: укучыларны аралашырга өйрәтү; диалогик һәм монологик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү.
3. Тәрбияви максат: укучыларда дуслыкка карата ихтирамлы караш һәм мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек хисләре тәрбияләү

Җиһазлау: презентация, сюжетлы рәсемнәр, сүзлек эше өчен карточкалар, сары башмаклар һәм кояш рәсеме,  курчак, туп, чәчәкләр

Дәрес барышы

I Оештыру өлеше

Уңай психологик халәт тудыру:

• Исәнмесез, укучылар!
• Исәнмесез, укытучы апа!
• Хәерле көн!
• Хәерле көн!
• Хәлләрен ничек? (Спроси  у ..., как у него дела/настроение/ какое сегодня число/ какой день недели(сегодня,вчера,завтра)/какая сегодня погода/сделай комплимент .../ спроси,какое было домашнее задание...

II Белемнәрне актуальләштерү (Ишетеп аңлауны үстерү)

1. Укытучы: - Укучылар, тыңлыйбыз әле. Прослушайте укажите слова со звуком [о]:

Кочаклаган, курчак, туп, тоткан, ачыла, йомыла

Укытучы: - Прослушайте и укажите о каких предметах идёт речь:

- Күзләре ачыла да йомыла

Никита: - Бу курчак. (чыгып курчакны тотып күрсәтә)

Укытучы: - Курчак нинди?

Никита: - Курчак матур, зур. Аның күлмәге матур.

Укытучы: - Хуш исле 

Наташа: - Бу чәчәкләр. (чыгып чәчәкләрне күрсәтә)

Укытучы: - Чәчәкләр нинди?

Наташа: - Чәчәкләр матур, хуш исле, кызыл, сары.

Укытучы: - Идәннән түшәмгә кадәр сикерә 

Данил: - Бу туп. (чыгып тупны күрсәтә)

У-чы: - Туп нинди?

Данил: - Туп түгәрәк, кечкенә, кызыл, ак, яшел төстә.

Укытучы: - Яхшы, укучылар. Бу предметлар кайсы хикәядән?

Антон : - “Шыгырдавыклы башмаклар” (экранда дәрес темасы, сары башмаклар рәсеме 1 нче слайд)

Укытучы: - Укучылар, алдагы дәресләрдә без Дәрҗия Аппакованың “Шыгырдавыклы башмаклар” хикәясенең ике бүлеген укыдык. Бу хикәя нәрсә турында? Кыскача эчтәлеген рәсемнәр буенча искә төшереп китик.

2. Өй эшен тикшерү

(Экранда рәсемнәр 2-4 нче слайдлар)

Укытучы: - Посмотрите на рисунки. Расставьте их по содержанию рассказа. По рисункам составьте предложения.

Мира: - Гөлшатның сары башмаклары бар. Башмакларны әтисе Гөлшатка Мәскәүдән җибәрде. Гөлшатның әтисе – фронтта танкист.

Виктория: - Гөлшатның әтисе фронттан кайтты да инде.

Данил: - Ләлә белән әнисе икесе дә елыйлар. Шулвакыт ишектән Ләләнең өч дусты килеп керде. Бер дусты зур курчак кочаклаган, бер дусты – кызыл туп, бер дусты матур чәчәкләр тоткан.

Анаит: - Гөлшатның әтисе Ләләне курчак театрына чакырды.

Укытучы: -  Укучылар, рәсемнәр эчтәлек буенча дөрес төзелдеме?

Укучылар: - Әйе.

IV Яңа белем һәм күнекмәләрне формалаштыру

Укытучы: - Укучылар, безнең тагын бер рәсем калды. Рәсемгә карагыз әле. Әсәр нәрсә белән тәмамланыр дип уйлыйсыз?

Укучылар: - Гульшат Ляле подарит башмачки. Гульшат хотела отдать свои башмачки Ляле, но Ляля отказалась. Гульшат стало жалко Лялю. Ляля башмачки не взяла.

Укытучы: -Яхшы. Бу сезнең фикерләрегез.  

Укытучы: -Димәк дәреснең темасы ничек булыр инде?

Укучылар: Д.Аппакованың “Шыгырдавыклы башмаклар” хикәясенең 3 кисәген уку

Укытучы: Ә максаты?

Укучылар: Ләлә белән Гөлшат арасында дуслык бармы икәнен аңлау.

  Ләкин башта сүзтезмәләрне укыйк, алар безгә  хикәяне аңларга ярдәм итәчәк .

Сүзлек эше

Укытучы: - КҮЗЕ ТӨШТЕ. Күз- глаз, төште – упал. Если соединить эти слова, то некрасиво получится. Как правильно сказать?

Укулар: - Обратила внимание.

Укытучы: - Произнесём все вместе КҮЗЕ ТӨШТЕ

Укучы: - КҮКРӘГЕНӘ КЫСТЫ. Прижала к груди. Произнесём все вместе КҮКРӘГЕНӘ КЫСТЫ

Укытучы: - КИЕП КАРА. Ки – одень, надень, кара – смотри. Как правильно сказать?

Укучылар: -Примерь.

Утучычы: - Произнесём все вместе КИЕП КАРА

Укучылар: - Ещё раз произнесём слова: КҮЗЕ ТӨШТЕ, КҮКРӘГЕНӘ КЫСТЫ, КИЕП КАРА

Дәреслек белән эш.

Укытучы: - Яхшы, укучылар! Ә хәзер дәреслекләрне ачабыз. 26 нчы бит. Мин хәзер хикәяне укыйм. Сез игътибар белән карап барасыз.

Укытучы хикәяне укый.

Укытучычы: - Укучылар, найдите в рассказе предложение со словосочетанием КҮЗЕ ТӨШТЕ

Укучылар: - Менә аның күзе сары башмакларга төште.

Укытучы: - Найдите в рассказе предложение со словосочетанием КҮКРӘГЕНӘ КЫСТЫ

Укучылар: Ул башмакларны күкрәгенә кысты.

Укытучы: - Найдите в рассказе предложение со словосочетанием КИЕП КАРА

Укучылар: - Мә, башмакларны киеп кара! На, примерь башмачки!

Укытучы:- Ярар, укучылар. Хәзер хикәяне кисәкләп укыйбыз. Никита  укы.

Никита  бер кисәкне укый.

Укытучы: - Гөлшат бүлмәдә нәрсә эзләде?

Укучылар: - Гөлшат бүлмәдә нәрсәдер эзләде.

Укучы: - Герман, укы.

Герман, икенче кисәкне укый

Укытучы: - Гөлшатның күзе нәрсәгә төште?

Укучылар: - Гөлшатның күзе сары башмакларга төште.

Укытучы: - Алинә, укы.

Алинә өченче кисәкне укый.

Укытучычы: - Бу кисәктә сүз нәрсә турында бара?

Укучылар: - Гөльшат башмакларын дустына бирер өчен рөхсәт сорады.

Укытучы: - Глеб, укы.

Глеб дүртенче кисәкне укый.

Укытучы: - Син нәрсә турында укыдың?

Настя: - Әнисе башмакларны бүләк итәргә рөхсәт итте һәм мактады.

Укытучы: - Илһам, укы.

Илһам бишенче кисәкне укый.

Укытучычы: - Гөлшат сары башмакларын кемгә бүләк итте?

Илһам.: - Дустына бүләк итте.

Укытучы: - Дуслар, нинди булырга тиеш?

Укучылар: - Чын, яхшы, якын, әйбәт.

Укытучы: - Бу бүлеккә нинди исем бирер идегез?

Укучылар: - Дуслар, Чын дус, Дуслык...

Укытучы: - Чын дус кем булды?

Укучылар? – Гөлшат.

V.Алган белем һәм күнекмәләрне ныгыту.

Укытучы: - Укучылар, тыңлагыз әле, соңгы җөмләне укыйм: КИНӘТ ГӨЛШАТКА БИК ҖИҢЕЛ, БИК РӘХӘТ БУЛЫП КИТТЕ. Җөмләләрне тәрҗемә итегез.

Укучылар: - Вдруг Гульшат стало очень легко, очень хорошо.

Укытучы: - Ни өчен Гөлшатка бик җиңел, бик рәхәт булып китте?

Алинә: - Чөнки Гөлшат үзенең иң кадерле башмакларын дустына бүләк итте.

Укытучы: - А когда вам дарят долгожданный подарок, что вы испытываете?

Укучылар: - Радость.

Укытучы: - Как переводится это слово?

Укучылар: - Шатлык.

Укытучы: –  Гөлшат дустына шатлык бүләк итте.

Укытучы: - Укучылар, карагыз әле. Башмаклар нинди?

Укучылар: - Матур, сары.

Укытучы: -  Сары төс нинди төс ул?

Укучылар: - Җылы, якты.

Укытучы: - Безгә яктылык, җылылык тагын нәрсә бүләк итә?

Укучылар: - Кояш.

Укытучы кояш рәсемен элә.

Укытучы: Сары башмакларны нәрсәгә охшатып була?

Укучылар: - Кояшка. Кояш та сары, җылы, якты.

Укытучы: - Менә укучылар, Гөлшат та дустына җылылык та, яктылык та бүләк итте.

Укытучы: -Димәк, чын дус нинди була?

Укучылар: Яхшы,  якын, әйбәт.

VI. Мөстәкыйль эш.

Укытучы:- Мин сезгә тест әзерләдем. Сез теста дөрес җавап табып билгеләгез. Бу биремгә билге куячакмын.

VII Йомгаклау

Укытучы: - Укучылар, әйтегез әле, без бүген нәрсә турында сөйләштек

Укучылар: - Дуслык турында. Чын дуслык турында.

Укытучы: - А теперь представьте, что вы все друзья Ляли. Как вы спросите у соседа по парте что он подарит Ляли (задание для первого ряда)

Виктория: - Син Ләләгә нәрсә бүләк итәсең?

Данил: Мин Ләләгә туп бүләк итәм. Ә син нәрсә бүләк итәсең?

Виктория.: Мин курчак бүләк итәм.

(чәчәк, китап, сары башмаклар, күлмәк, бантик, рәсем, уенчык, каләм, сәгать, песи, дәфтәр)

Укытучы: - Никита  предложи Алине примерить башмачки

Никита.: - Алинә, мә башмакларны киеп кара

Укытучы: - А теперь ты, Алина, предложи Никите примерить башмачки

Алинә: - Никита, мә башмакларны киеп кара.

Укытучы: - Наташа, а теперь ты предложи Мире примерить башмачки

Наташа: - Лера, мә башмакларны киеп кара

Укытучы: - Анаит, скажи Глебу то, что ты даришь ему башмачки

Анаит: - Мин сиңа башмакларны бүләк итәм.

Укытучы: - Глеб, а теперь ты скажи, что ты даришь ей башмачки 

     Глеб: - Мин сиңа башмакларны бүләк итәм.

Укытучы: - Яхшы, укучылар. Сез шулай дус, тату, матур яшәгез. Бер-берегезгә ярдәм итегез. Шулвакытта сез чын дуслар булырсыз.

VIII Өй эше

У-чы: - 1)Укучылар, өй эше итеп: хикәяне рольләргә бүлеп укырга өйрәнү.

2)Сорауларга җавап бирү 28 нче бит.

3)Үзеңнең дустың турында сөйләргә өйрән.  

IX Рефлексия

Укучылар үзләренә билгеләр куялар

• У-чы: - Давайте, оценим сегодня полученные свои знания.            
• Максатларга ирештекме?
• Ничек?
• Нәтиҗәләр нинди?
• -Тагы да нәрсәләр эшләргә тиешсез?
• Бүгенге белемнәрне кайда һәм ничек кулланырга мөмкин?
• Синең бигрәктә кайсы эшен уңышлы килеп чыкты?

            Дәрес тәмам. Сау булыгыз!

Тест по теме «Шыгырдавыклы башмаклар».

1. Шыгырдавыклы башмаклар – это:

а) поющие башмачки;

б) пляшущие башмачки;

в) скрипучие башмачки.

2. Главные герои рассказа:

а) Гөлшатның әтисе;

б) Ләлә;

в) Гөлшат һәм Ләлә;

3. Кто прислал башмачки:

а) әнисе;

б) әтисе;

в) әбисе.

4. Кому прислали башмачки:

а) Гөлшатка;

б) Чулпанга;

в) Ләләгә.

5. Найдите правильный перевод. Подруга Гульшат Ляля:

а) Гөлшатның дус кызы Чулпан;

б) Ләләнең дус кызы Гөлшат;

в) Гөлшатның дус кызы  Ләлә.

6. Найдите правильный перевод. Мои желтые башмачки :

а) Синең сары башмакларың;

б) Минем сары башмакларым;

в) аның сары башмаклары.

7. Найдите правильный перевод - Сары күбәләкләр кебек:

а) желтые бабочки;

б) красивые желтые бабочки;

в) как желтые бабочки.

8. О чем мечтает Ляля:

а) Курчак турында;                                                                          

б) туп турында;

в) башмаклар турында.

9. Какое из этих предложений подходит к тексту:

а) Гөлшатның башмаклары кызыл төстә.

б) Ләлә елый.

в) Гөлшатның әтисе фронтта,ул – шофер.