Разработка урока "Латин графикасы"
план-конспект урока (10 класс) на тему

Тема: Татар теле һәм латин графикасы.

Максат. Татар телендә латин графикасы куллнылну тарихы белән таныштыру. Латин графикасын татар телендә куллану үзенчәлекләрен билгеләү. мөстәкыйль фикерләү, милли үзаң тәрбияләү.

Җиһазлау. В.Хаков. Латин әлифбасы.

                В. Хаков. Телен белгән ил ачар.

                Латин графикасында чыгарылган китаплар күргәзмәсе.

               “Латин әлифбасы” плакаты.

               Музей материаллары.

               Таблица.

Дәрес барышы.

        I. Оештыру. Дәрестә эш тәртибе – төркемнәрдә. Максат: латин графикасын кертү тариүын өйрәнү. Бурычлар: тел тарихын, әлифба тарихын белү, үз фикерләрен дәлилләргә, якларга өйрәнү.

        II. Белемнәрне тигезләү.

1) Сораулар:

        1 төркем                                                2 төркем

Көтелгән җаваплар:                                  

4   этапны санау                                                    туран, рун, гарәп, латин, кирилица

2) Таблица буенча буенча кабат гомумиләштереп сөйләшү.

        III. Яңа теманы өйрәнү.

1) Укытучы информациясе.

- 1927 елда яңалиф кертелә. Ул 1939 елда кулланылыштан алына ( шул чорда чыккан китапларны карау). 1999 нчы елда кабат кертү турында закон кабул ителде. 2000 нче елдан мәктәпләргә кертелергә тиеш иде (әзерленгән китапларны карау). 2005 нче елдагы Россия Дәүләт Думасы Законы. (мәгълүматларны хронологик таблица итеп дәфтәргә язып бару).

2) Латин графикасында укып, язып карау.

        - Кыенлык , җиңеллек нәрсәдә? Ни өчен?

IV. Уку мәсьәләсе кую һәм чишү.

Төркемнәрдә эш. Латин графикасы кертүнең уңай һәм тискәре якларын билгеләргә. Юнәлеш бирү (тактада).

• укырга, язарга өйрәнү
• иске китаплар язмышы
• китап басу мәсьәләсе
• татар теленә туры килүе
• ил һәм дөньякүләм кертү мәсьәләсе

Көтелгән җаваплар:

1 төркем                                                              2 төркем

-чит тел өйрәнүчегә җайлы үзләштерү.      -өлкәннәргә кыен

-1 нче сыйныфта ике графика өйрәнергә туры килә.

-татар телендәге авазларны белдерергә     - китап басу мәсьәләсе авыр һәм                                                                                

уңай.                                 чыгымлы.

-иң күп таралган графикаларның берсе.     -Татарстаннан читтәге татарларга    

                кыен.

- интернет челтәре.                - уку тизлеге түбән.

- чит ил татарларына уңай.                        – язарга кабат өйрәнү кыен.

      Төркемнәрне тыңлау. Каршы  һәм уңай фикерләрне дәлилләүче укучыларны тыңлау.

      Мәсьәләнең ачык калуын әйтү.

V. Рефлекция.  Дәреслек, 53 нче күнегү сорауларына җавап.

VI. Билгеләр кую.

VII. Өйгә эш. Дәреслек, 8 нче параграф һәм дәфтәрдәге язмалар буенча кабатларга.