Ачык дәрес: Дәрдмәнд ”Бер хәзинә” әсәре белән танышу.
методическая разработка (8 класс) на тему

Дәреснең темасы:   Дәрдмәнднең           ”Бер хәзинә” әсәре белән танышу.

 Дәрдмәнднең “Бер хәзинә” әсәре белән  танышу.

Дәрес тибы.                ЛКК.

Дәреснең максатлары:

          1. Укыту - өйрәтү максаты:    -  алдагы дәрестә өйрәнгән   лексиканы сөйләмдә      

                                                                 куллану күнекмәләре булдыру;

          2. Тәрбияви максатлар:            - укучыларда татар телен өйрәнүгә уңай мөнәсәбәт  

                                                                 тәрбияләүне дәвам итү ;

                                                               -  сөйләм культурасы тәрбияләү;

                                                                -үз теләгәнеңәирешкәнчеуйларга,эзләргә,

                                                                  өлкәннәрдән  киңәш сорарга ,киңәшкә колак                                                          

                                                                  салырга өйрәтү.

3. Белем – күнекмәләрне үстерү-камилләштерү максатлары:

                                                     - укучыларның эзлекле  фикерләү сәләтен үстерү;

                                                              -  балаларны татарча аралашуга тарту һәм арала-

                                             шуга омтылышны арттыру;

                                                              -   кирәкле мәгълүматны сайлап    алырга, үз                                                                                      

                                                фикереңне  дәлилли белергә өйрәтү.  

      Җиһазлау:       Татар теле дәреслеге, татарча – русча сүзлекләр, карточкалар,  

                               Дәрдмәнд иҗатына багышланган   альбом.      

                                        Дәрес барышы.  

1. Оештыру.

           Дежур укучы белән әңгәмә.

2. Өй эшен тикшерү.

      Сүзлек эше.

                  -укучыларга алдагы дәрестә өйрәнгән сүзләр язылган карточка таратыла.

                     Укучылар бирелгән сүзләрне тәрҗемә итәләр,асларына  сызылган сүзләрне                          

                      транскрипциядә язалар.

    ( соңгы,басу,хәзинә, күмелгән, үлгәннән соң, мохтаҗ, мирас, хыянәт итү,  актардылар,  туфрак, тырышлык, кайгырдылар,     ындыр табагы )  

                    Укучылар эшләрен тапшыралар.

                    - Үткән материалны актуальләштерү.

                         Ситуатив күнегүләр эшләү.

                           Как скажешь о том, что:

                               - дед оставил нам наследство;

                               - в поле нашли большое богатство;

                   - они очень переживали;

                   - будет богатый урожай.

3. Яңа материалны үзләштерү.

         Без бүген күренекле әдип Дәрдмәнднең “ Бер хәзинә “  әсәре белән  танышырбыз.  

          Текст өстендә лексик биремнәр эшләрбез                      

          - Дәрдмәнд турында кыскача белешмә бирү.

          - Дәрдмәнд иҗатына багышланган альбом белән танышу      

           ( 10-12 нче битләр ).

           - Әсәр белән танышу.

           - Дәреслекнең 126 нчы битен ачыгыз. Игътибар белән   карап барыгыз. Кайбер        

             җөмләләрне рус теленә тәрҗемә итәрбез.

               - Укытучы хикәяне  укый.

               - Укучылар, хәзер сез пышылдап укып чыгыгыз.                                                

               - Чылбырлы уку.

      4.    Материалны ныгыту.

                                     Текст өстендә эш.

• 127 нче бит,3 нче күнегү. Биремне укучы укый.
• 127 нче бит,5 нче күнегү. Биремне укучы укый.
• Укучылар,дәфтәрләрегезне ачыгыз,бүгенге числоны,теманы язып куегыз.

Барыгызда дәреслекнең 128 нче битен ачып, 7 нче күнегүне карагыз.

                     -   Укучы биремне укый. Күнегүне язмача эшлиләр.

• Укытучы сүзлек эшен тикшерә тора.
• Укучылар  эшләрен төгәлләгәннән соң 7 нче күнегү тикшерелә.
• Укучылар, укылган текст буенча сөйләшеп алыйк әле:

а) хикәядә кемнәр катнаша? / карт игенче, балалары /

б) карт игенче балаларына нинди васыять әйтә?

в) аталары үлгәч балалары нишли?

г) балалар ничек эшләделәр? / басуның бөтен җирен   казып чыгалар/

д) казылмаган җир калдырмадылар дигән җөмлә  нәрсәне аңлата?  

  / аларның җирне яхшы эшкәртүен /

е) бу турыда тагын кайсы юлларда язылган? Шул юлны табып укыгыз әле.

з) алар ни өчен бодай чәчәргә уйлыйлар?

и) бу аларның нинди сыйфаты турында сөйли? / алар   нәтиҗәле эшләргә   күнеккән , уйлап эшлиләр /

й) хәзинә табылмагач нишләделәр? / кайгырдылар /

к) ни өчен аларның игене башкаларныкыннан артык  була?

/ чөнки аларның җире яхшы эшкәртелгән /  Шул җөмләне табып укыгыз әле.

л) игеннәренең күп булуы турындагы җөмләне табып    укыгыз.

м) алар кайчан әтиләренең сүзен аңладылар? / өем-өем бодайны күргәч /

н) ике туган ни өчен шундый зур хәзинә тапты?

 / әтиләре кушканны игътибар белән тыңладылар.   Төгәл үтәделәр.  Акыллы булдылар, уйлап эшләделәр – бодай чәчтеләр.  Тырышып эшләделәр.  Бергә дусбулдылар /

о) тагын нәрсә ярдәм итте?  /   Әтиләренең хәзиә сүзен  аңлатып бирмәве /

п) ә ни өчен хәзинә сүзен аңлатмады икән?  /  Ул  аларны хезмәткә өйрәтергә, үз юлларын сайлауларын   теләгән  /    

р) сез ничек уйлыйсыз алар киләчәктә  үз юлларын таба   алырлармы,   нинди  кеше булырлар?

с) ни өчен  шул уйлыйсыз?  /  чөнки алар әтиләре белән  эшкә өйрәнеп  үскәннәр.  

• Дәреслек белән эшне дәвам итү.
•  127 нче битне ачыгыз, 4 нче күнегүгә игътибар итегез.   Биремне укучы укый. Һәр төркем әсәрне өлешләргә бүлеп план төзи. Соңыннан һәр төркем үз планын укый.    

5.   Йомгаклау.

          -  Без бүген  нинди әсәр белән таныштык?  

          -  Авторы кем?  

          -  “Бер хәзинә” әсәре белән әдип нәрсә әйтергә теләгән?

Укытучы сүзе:

-бүгенге көндә сезнең төп хезмәтегез нинди?

-киләчәктә үз теләгегезгә ирешер өчен, БДИны уңышлы тапшырыр өчен бүгеннән үк зур тырышлык куярга, эзләнергә, укытучыларыгызны игътибар белән тыңларга,укытучыларыгызның, әти-әниләрегезнең киңәшләренә һәрвакыт колак салыгыз, аларны тыңлагыз. Шул вакытта гына сез тормышта үз хәзинәгезне

табарсыз.

6. Белемнәрне бәяләү.

7 Өйгә эш.

      129 нчы  бит, 12 нче күнегү