"Бәйләгеч сүз төркемнәре" темасына презентация
презентация к уроку (7 класс) на тему

Слайд 1

Бәйләгеч сүз төркемнәре Бәйлек. Бәйлек сүзләр.

Слайд 2

Җөмләдәге сүзләргә сораулар куеп, нинди сүз төркеме икәнен әйтегез. Кайсы сүзләргә сорау куеп булмый? * Абагаларны күрмәс өчен, Рөстәм аларга арты белән борылды. (Г.Кутуй) * Сара таулардагы агачлыкка кадәр барып җиткән.

Слайд 3

* Сорау куеп булмаган сүзләр җөмләләрдә ни өчен кирәк? * Алар нинди сүз яки җөмләләрне бәйлиләр? Кагыйдә. Бәйлек , иярүче кисәк белән ияртүче кисәк, иярчен җөмлә белән баш җөмлә арасындагы төрле бәйләнешләрне белдереп, аларны үзара бәйләү хезмәтен үти. * Бәйлекләр нинди сүз төркеменә керә?

Слайд 4

Сүз төркемнәре . Мөстәкыйл ь сүз төркемнәре -исем, сыйфат, сан, -алм-к, фигыл ь, -рәвеш, аваз иярт., -хәбәрлек сүзләр. Бәйләгеч сүз төркемнәре бәйлек (бәйлек сүзләр), теркәгеч (теркәгеч сүзләр ) Модал ь лек сүз төркемнәре Кисәкчә, Ымлык.

Слайд 5

* Бу җөмләдә бәйләгеч сүз төркемнәрен әйтегез? Тугай уртасында түгәрәк күл,- Түм-түгәрәк тулган ай кебек. (Ф.Кәрим) * Уртасында сүзе нинди сүз төркеме? ( Бәйлек хезмәтен үти торган мөстәкыйл ь сүз төркеме – бәйлек сүз )

Слайд 6

Теркәгеч. Теркәгеч сүзләр

Слайд 7

Кенәри читлектә утыра һәм бертуктаусыз сайрый. Рөстәм озак көтте, ләкин абага чәчәк атмады. (Г.Кутуй) * Һәм, ләкин сүзләре кайсы сүз төркеменә карыйлар? * Алар бәйлекме (предлог)? ( Теркәгеч – союз)

Слайд 8

Кагыйдә. Җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләдә гади җөмләләрне бәйли торган бәйләгеч сүз төркемнәре ТЕРКӘГЕЧ дип атала.

Слайд 9

Теркәгечләрне табып, аларның нинди максат белән кулланылганын аңлатыгыз. Казан – борынгы һәм тарихи шәһәр. Мең ел эчендә ул күп вакыйгалар кичергән, ләкин данлы исемен югалтмаган. Башкалабыз Сөембикә манарасы яки Кол Шәриф мәчете белән генә дә горурлана ала. Казан минем өчен кадерле, чөнки биредә туганмын, тәүге адымнарымны атлаганмын.

Слайд 10

Теркәгечләр. Тезүче 1.Җыючы : янә, вә һәм (да,дә;та,тә), тагы(н), 2.Бүлүче: я, яки, яисә 3.Каршы куючы: ләкин, әмма, тик, фәкат ь , бәлки, ә Ияртүче (чөнки, гүя, ки, гүяки, әгәр, гәрчә)

Слайд 11

Экранда күрсәтелгән Казан күренешләре рәсемнәреннән файдаланып, теркәгечләр кулланып “Казаным” темасына хикәя төзегез. Терәк сүзләр : Сөембикә манарасы, Кол Шәриф мәчете, борынгы, горурлана, мең ъ еллык Казан һ.б.

Слайд 13

С өембикә манарасы