презентация наречие
методическая разработка (6 класс) по теме

Слайд 1

«Морфологи» Морфологи- хэлэлгын хубинуудые, тэрэнэй илгарал ү зэдэг хэлэн тухай эрдэмэй нэгэ һ албари

Слайд 2

? ? ? ? ? ?

Слайд 3

Хэлэлгын хуби таагты тэ һэрх.. Ул…хан Гэрэлт…лнэ Хаб…сагай Б ү гэд…р ѳѳ Арб…н нэгэ ш Точкын орондо хэрэгтэй ү зэг табяад, бэеэ даа һ ан ямар хэлэлгын хубиб гэжэ элир үүл эгты … дахысаа

Слайд 4

Юумэнэй нэрэ Юумэ тэмдэглэдэг, х ү н ба х ү н бэшэ гэжэ илгардаг хэлэлгын хуби хэн? юун?

Слайд 5

Тэмдэгэй нэрэ Юумэнэй тэмдэг, шанар болон шэнжэ харуулдаг , удаадахи асуудалнуудта харюусадаг: али? Ямар? хэнэй?

Слайд 6

Тоогой нэрэ Юумэнэй тоо ба дугаар тэмдэглэдэг, удаадахи асуудалнуудта харюусадаг: Хэды? Хэдыдэхи? Хэдэн?

Слайд 7

Т ү л ѳѳ нэй нэрэ Юумэнэй, тэмдэгэй, тоогой нэрэн үү дэй орондо хэрэлгэгдэдэг хэлэлгын хуби би тэдэ бидэ ши тэрэ

Слайд 8

Глагол Юумэнэй ү йлэ болон байдал тэмдэглэдэг. Юу хэхэб? Яахаб?

Слайд 9

Алдарта Байгал арюухан далайдамнай алтан намар айлшалан ерэнхэй. Аажам наруули үдэрнүүд һубарина. Ута намар ерэбэ гэжэ зон баясана. Байгалай эрьеын ой модоной гайхалтай һайхан гээшэнь! Шэнэһэн тужа соогуур ябахада, унаһан шэлбүүһэниинь хүл доро зѳѳлэхэнѳѳр бамбалзана. Тойроод аалин намдуу. Байгалай намар

Слайд 10

Морфологиин орон Дахуул ү гэн үү д Союзууд Частицанууд Бэеэ даа һ ан хэлэлгын хубинуудай тойрог Ту һ алагша хэлэлгын хубинуудай аймаг Тэмдэгэй нэрэ Тоогой нэрэ ? Юумэнэй нэрэ глагол Т ү л ѳѳ нэй нэрэ междомети Абяа дууряа һ ан ү гэн үү д модальна ү гэн үү д Тусхай хэлэлгын хубинуудай аймаг

Слайд 11

Хэшээлэй ябаса «Морфологи» - хэлэлгын нэгэ хуби Хэлэлгын хуби таагты «Наречи» юу тэмдэглэнэб Наречиин удха шанар Наречиин морфологическа шэнжэн үүд Наречиин синтаксическа үүргэ Хэшээлэй д үн

Слайд 12

Наречи – бэеэ даа h ан хэлэлгын хуби Буряад хэлэн – манай баялиг .

Слайд 13

«Наречи» гэ һ эн ү гын удха Наречие – это старое слово. Оно существовало еще в древнерусском языке. В нем можно выделить корень – реч- , значение которого в древнерусском языке было «глагол». Это значение и сохраняется в корне – речь- , входящем в слово наречие. Наречие еще называют «Приглаголие». (Из этимологического словаря).

Слайд 14

Урдын урда сагта хэлэлгын хубинууд өөһэдынгөө хотонуудые гуримтай болгохо гээд, Морфологи шэдитэ хатаниие уриба ха. Yхибүүдэй тэдэниие худхахагүйн тула, Морфологи хэлэлгын хубинуудта өөһэдтөө эгээл таарама асуудалнуудые шэлэжэ абагты гэбэ. Тэрэ дороол Юумэнэй нэрэ эгээл богони «Хэн?», «Юун?» гэһэн асуудалнуудые шэлэбэ. Тэмдэгэй нэрэ уриханаар «Ямар?», «Али?» асуудалнуудые эрижэ абаба. Глагол - «Юу хэхэб?» , «яахаб?». Хэлэлгын хубинууд шэлэжэ абаһан асуудалнуудтаяа гэртээ дорюунууд бусажа, тэдэнээ гэр дээгүүрээ гоёхоноор суглуулнад. Онгосы һүүлдэ Наречи гүйжэ ерэбэ. Yлэһэн асуудалнуудые ехэл хомхойгоор шэлэнэ. «Яажа?», «хэзээ?», «хаана?», «Юундэ?» болон бусадые шэлэжэ ядана. Тиихэдэнь Морфологи үлэһэн асуудалнуудаа үгэбэ. Наречи нобшо ба хомхой байһанайнгаа түлөө мүнөөшье болотор зобоһоор.

Слайд 15

Алхана уула

Слайд 16

Наречин үү дэй удха шанар Тодорхойл һ он ү гэтэйнь наречин үү дые т үү жэ бэшэгты, холбуулалнуудай ш үү лбэри хэгты: Алхана уулын оройгоор дээшээ д үү лин, айхабтар ялагар наран бултайна. Би юундэб даа шэнэ ү дэрэй эхиие тэмдэглэ һ эн үү рэй толондо аргаг ү й дуратайб .

Слайд 17

Наречин үү дэй удха шанар Тодорхойл һ он ү гэтэйнь наречин үү дые т үү жэ бэшэгты, холбуулалнуудай ш үү лбэри хэгты: Алхана уулын оройгоор дээшээ д үү лин, айхабтар ялагар наран бултайна. Би юундэб даа шэнэ ү дэрэй эхиие тэмдэглэ һ эн үү рэй толондо аргаг ү й дуратайб . Тобшолол: наречи ү йлын, байдалай шэнжэ шанар, ү гы болбол шанарай шанар тэмдэглэдэг, удаадахи асуудалнуудта харюусадаг Яажа? Хэзээ? Хаана? Хайшаа? Яахаяа? Ямараар? Юундэ? Хэр зэргэ?

Слайд 18

Морфологическа шэнжэн үү д Аргаг ү й дуратайб Аргаг ү й дуратайш Аргаг ү й дуратайнууд Айхабтар ялагар Айхабтар ялагарнууд

Слайд 19

Наречиин синтаксическа үү ргэ Алхана уулын оройгоор дээшээ д үү лин, айхабтар ялагар наран бултайна . Би юундэб даа шэнэ ү дэрэй эхиие тэмдэглэ һ эн үү рэй толондо аргаг ү й дуратайб

Слайд 20

Хэшээлэй д ү н Юрэнхы удха Морфологическа шэнжэн үүд Синтаксическа үү ргэ

Слайд 21

Хэшээлэй д ү н Юрэнхы удха Морфологическа шэнжэн үүд Синтаксическа үү ргэ Наречи - ү йлын, байдалай шэнжэ шанар, ү гы гэбэл шанарай шанар тэмдэглэдэг бэеэ даа һ ан хэлэлгын хуби Наречи – хубилдагг ү й хэлэлгын хуби Мэд үү лэл соо ушарлагша болодог. Яажа? Хэзээ? Хаана? Хайшаа? Яахаяа? Ямараар? Юундэ? Хэр зэргэ? – асуудалнуудта харюусадаг (ямараар?) аргаахан унана Т ү ргэн (хэр зэргэ?) Т ү ргөөр (хэды шэнээн?)

Слайд 22

Жамсо Раднаев. Далбагата онгосо