Рабочая программа по татарскому языку в 5-11 классах
рабочая программа (8 класс) на тему

Багавиева Рямзия Габдуллазановна

Рабочая программа по татарскому языку в  5-11 классах

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл 6_klass_tat_tele.docx65.59 КБ
Файл 7_liter.docx61.24 КБ
Файл 8_kl_tat_tele.docx53.04 КБ
Файл 8_klass_liter.docx36.58 КБ
Файл tat_tele_7_kl.docx35.73 КБ

Предварительный просмотр:

“Каралды”

Методик берләшмә җитәкчесе:

__________  Абдуллина И.И.

“Килешенде”

Уку-укыту эшләре буенча директор

урынбасары: _______Тухватуллина Г.Р.

“Раслыйм”

Директор: _________ Ф.Г.Мөхәрләмов

                                                                   

ТАТАР УРТА ГОМУМИ БЕЛЕМ МӘКТӘБЕНЕҢ

6 НЧЫ СЫЙНЫФЫ ӨЧЕН

2014 – 2015 нче уку елына

ТАТАР ТЕЛЕННӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

Төзүче: Баһавиева Р.Г,

Биектау муниципаль районы Олы Битаман  урта гомуми белем  мәктәбенең

1 нче категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы                                                                                                                

         

         

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

  1. “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).
  2. “2004-2013 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2004 ел, 11 октябрь).
  3. Россия Федерациясенең 309-Ф3 номерлы Законы (2007 ел, 1 декабрь).
  4. Татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. - ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы, Казан, 2008.
  5. Татар телендә урта гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән программа (5-11 нче сыйныфлар). – Казан: “Мәгариф” нәшрияты, 2010.

6 нчы сыйныфта татар теленнән белем бирү максатлары

  1. Укучыларның башлангыч мәктәптә фонетик, орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру, катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү.
  2. Укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү, үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү.
  3. Телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү.
  4. Татар әдәби тел нормаларын һәм стилистик мөмкинлекләрен ачык күзаллауга, аларны тиешенчә куллана белергә өйрәтү, сөйләм эшчәнлегенең үзара аралашу чарасы икәнен аңлату.
  5. Баланың үзен тәрбияләү, үзе белән идарә итү, үз фикерен яклый алу сәләтен үстерү.
  6. Укучының үзаңын үстерү, милләтне, ватанны яратырга өйрәтү, горурлык һәм гражданлык хисләре тәрбияләү.
  7. Җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләренә, әхлак нормаларына төшендерү.

Формалаштырылган осталык һәм күнекмәләр

(уку елы башына):

  • сузык һәм тартык авазлар арасындагы аерманы аңлату; о, ы, ә, я, ю, е, ё, в, к, г хәрефләре белдергән авазларга аңлатма бирү; ул хәрефләрне һәм ь, ъ хәрефләренең язылышын аңлату; сузык һәм тартык авазларга хас булган фонетик законнар күзәтелгән сүзләрне дөрес әйтү һәм язу;
  • өйрәнелгән темаларга бәйле рәвештә сүзләргә фонетик һәм лексик анализ ясау, аларга төзелеше һәм ясалышы ягыннан характеристика бирү; гади җөмләләргә синтаксик анализ ясау; бирелгән үрнәкләргә нигезләнеп, гади һәм кушма җөмләләр төзи белү;
  • бирелгән таныш сүзләрнең мәгънәләрен аңлату; башлангыч сыйныфта өйрәнгәннәрне истә тотып, өйрәнелгән орфограммаларны табу; җөмләдәге сүзләрнең язылышын аңлату, җөмлә ахырында һәм кушма җөмләдә тиешле тыныш билгеләрен кую;
  • татар теленең үз сүзләрен һәм алынма сүзләрне аеру, мәгънәләрен аңлау; төрле сүзлекләрдән файдалана белү; фрезеологик әйтелмәләрнең мәгънәләрен аңлау;
  • сүзләрнең мәгънәле кисәкләрен табу һәм аларга аңлатма бирү, аларны шартлы билгеләр белән күрсәтү; ясалышы ягыннан төрләрен билгеләү;
  • текстның темасын һәм төп фикерен аңлау, гади план төзеп, эчтәлеген сөйләү; сочинение һәм изложение язу; телдән һәм язма сөйләмдә фикерләрне тәэсирлерәк итеп белдерү өчен, синонимнарны файдалана белү.

Укучылар үзләштерергә тиешле осталык һәм күнекмәләр  

(уку елы ахырына):

  • өйрәнелгән сүз төркемнәрен һәм аларның үзенчәлекле грамматик билгеләрен аера белү, сүз төркемнәрен морфологик яктан тикшерү;
  • теоретик материалларга туры килгән орфограммаларны табу, сүзләрнең дөрес әйтелешен һәм язылышын үзләштерү; телдән һәм язма сөйләмдә ярдәмче фигыльләрне һәм синонимнарны файдалана белү; төрле сүз төркемнәренә кергән сүзләрне дөрес басым белән әйтә белү; тексттагы саннарны дөрес язу;
  • бирелгән темага катлаулы план төзеп, аның буенча сочинение язу өчен, материал туплау һәм тәртипкә китерү;
  • сыйфатлама, хикәяләү һәм хөкем йөртү кебек сөйләм төрләренә туры китереп, сочинение язу, монлогик һәм диалогик сөйләм формаларын үстерү;
  • тормыштан алынган берәр вакыйга турында мәкалә язу;
  • изложение яки сочинениеләрне тулыландыру, төзәтү;
  • эш кәгазьләреннән расписка һәм акт яза белү.

Программаның эчтәлеге

Программада татар теленә 105 дәрес каралган, эш программасында да уку елы дәвамында 105 дәрес үткәрү планлаштырыла. Күпчелек темаларны өйрәнү өчен каралган сәгатьләр саны үзгәрешсез калдырылды. “Исем” темасы 5 нче сыйныф укучылары өчен чагыштырмача җиңел һәм башлангыч сыйныфларда аңа сәгать саны байтак бирелү сәбәпле, тема өйрәнү өчен тәгаенләнгән сәгатьтән шушы тема буенча диктант яздыру өчен дәрес алынды. Белемнәрне бәяләү, грамматик биремнәр белән үткәреләсе тикшерү диктантлары өчен “Ярдәмче фигыльләр” һәм “Мөстәкыйль фигыльләрнең ярдәмче фигыль ролендә йөрүе” темаларыннан берешәр сәгать алынды. “Шарт фигыль” темасы укучылар тарафыннан җиңел үзләштерелү сәбәпле, аның 1 дәресе резерв дәрес өчен калдырылды. “Сыйфат”, “Сан”, “Рәвеш”, “Алмашлык”, “Ымлык” темалары өчен сәгать саны аз бүленеп бирелгәнгә һәм авыррак үзләштерелгәнгә күрә, әлеге темалар буенча белемнәрне тикшерү өчен (диктантларга) сәгатьләр бәйләнешле сөйләм үстерү дәресләре хисабыннан алынды. Эш кәгазьләреннән акт һәм расписка тема өйрәнү барышында язарга өйрәтелә.

Төп темалар

Төп программадагы сәгать саны

Эш программасындагы сәгать саны

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресләре

(саны=сәгате)

Тема өйрәнү

Диктант

Изложение

Сочинение

Эш кәгазьләре язу

1

Кереш.

1

1

2

Үткәннәрне кабатлау.

3

3

1

3

Сүз төркемнәре турында гомуми төшенчә.

1

1

4

Исем.

12

11

1

1

5

Фигыль.

31

28

2

1

1

6

Сыйфат.

5

5

1

(БСҮ хисабына)

1

7

Сан.

6

6

1

(БСҮ хисабына)

(1-акт)

8

Рәвеш.

7

7

1

(БСҮ хисабына)

1

9

Алмашлык.

8

8

1

(БСҮ хисабына)

1

(1-расписка)

10

Аваз ияртемнәре.

2

2

11

Хәбәрлек сүзләр.

2

2

12

Бәйлек.

3

3

13

Теркәгеч.

3

3

14

Кисәкчә.

3

3

1

15

Модаль сүзләр.

1

1

16

Ымлык.

1

1

1

(БСҮ хисабына)

17

Кабатлау.

3

3

18

Резерв дәрес.

1

(“Фигыль” темасы хисабына)

Барысы

92

89

8 (ш.и.-4 контроль)

4 (ш.и.-2 контроль)

4 (ш.и.-2 контроль)

92+13 (БСҮ)=105

105

Укыту-методик комплекты

Дәреслек: Татар теле: Татар урта гомуми белем бирү мәктәбенең 6 нчы сыйныфы өчен дәреслек / Ф.Ю.Юсупов, Д.Г.Тумашева, Ч.М.Харисова һ.б. – Казан: Мәгариф, 2006.

Методик ярдәмлекләр:

  1. Вәлиева Ф.С.Саттаров Г.Ф. Урта мәктәп һәм гимназияләрдә татар телен укыту методикасы. – Казан: “Раннур”, 2000.
  2. Максимов Н.В. Урта мәктәптә татар теле укыту: Фонетика. Морфология: укытучылар өчен методик кулланма. – Казан: “Мәгариф”, 2004.
  3. “Татар теле. 5-11” интерактив дәреслеге (“Белем.ру” ҖЧҖ, 2009).

КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

Дәрес темасы

Сәгатьләр саны

Дәрес тибы

Укучылар эшчәнлегенә характеристика

Контроль төрләре

Үзләштерелгән материал буенча көтелгән нәтиҗәләр

Якынча өй эше

План

Үтәлеш

1 НЧЕ ЧИРЕК – 9 АТНА (27 СӘГАТЬ)

Кереш

1

Татар әдәби теле.

1

Кереш

Туган тел, аның аралашу коралы, тәрбия чарасы булуы турында әңгәмә.

Туган телне белүнең мөһимлегенә төшенү.

5 нче күнегү.

1.09

Белем бәйрәме

Алдагы сыйныфларда үткәннәрне кабатлау

2

§1. Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре.

1

Гамәли

Җөмлә кисәкләрен искә төшерү.

“Фонетика” темасына тест үткәрү, җөмлә кисәкләре буенча тикшерү

Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен таба белү, сүзгә фонетик анализ ясый белү.

“Яшьлек» сүзенә фонетик анализ, бер җөмләгә синтаксик анализ ясарга.

2.09

3

§2. Ясалышы ягыннан сүз төрләре.

1

Гамәли

Сүзләрне морфемик яктан тикшерү

Сүзләрне морфемаларга таркатып, ясалыш төрен билгеләү.

Сүзгә тулы морфемик анализ ясый белү.

“Кадерлеләребез” сүзенә морфемик анализ ясарга.

5.09

4

§3. Сүз төркемнәре.

1

Гамәли

Сүз төркемнәре буенча белемнәрне барлау, сүзләрне лексик яктан тикшерү.

Сорауларга җавап бирү.

Сүз төркемнәрен дөрес итеп билгели алу.

Килешләрне кабатларга.

8.09

5

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Җәйге хатирәләр (сочинение)

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Җәйге хатирәләргә таянып, язма сөйләм оештыру.

Сочнение язу.

Җәй көне булган вакыйгаларны эзлекле рәвештә кечкенә күләмле хикәя итеп оештырып бирү.

“ъ”, “ь” хәерфләренең дөрес язылышы буенча кагыйдәләрне кабатларга.

9.09

Морфология

6

Хаталар өстендә эш.

§4. Морфология һәм сүз төркемнәре турында төшенчә.

1

Гамәли

Әңгәмә элементлары белән укытучы сөйләве, сүз төркемнәре классификациясен үзләштерү

Рус теле грамматикасы белән чагыштырып сораулар бирү.

Татар морфологиясендә 13 сүз төркеме булуын белү, терминнарны яттан белү.

23 нче күнегү,

сүз төркемнәре классификациясен яттан белергә.

12.09

Мөстәкыйль сүз төркемнәре

Исем

7

§5-6. Сүз төркеме буларак исем. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Берлек һәм күплек сандагы исемнәр.

1

Яңа белем үзләштерү

Грамматик күнегүләр үтәп, сүз төркеме буларак исем, аның сорауларын, мәгънәсен, ике төркемчәсе булуын үзләштерү. Берлек һәм күплек санда исемнәрне кулллану үзенчәлекләрен билгеләү.

Грамматик биремле сүзлек диктанты язу.

Исем сүз төркемен җөмләдән аерып алып, сорау куя белү, аның төркемчәсе билгели алу, күплек сандагы исемнәрне сөйләмдә дөрес итеп куллана белү.

30, 33 нче күнегү.

15.09

8-9

§7. Исемнәрнең килеш белән төрләнүе.

2

Гамәли

Исемнәрне килешләрдә төрләндереп, шушы грамматик категориянең үзенчәлекләрен барлау.

Текст белән эшләү: исемнәрне табып, дөрес итеп сорау кую, сорауларга җавап бирү.

Исемне 6 килештә төрләндерә алу, җөмләдә бирелгән исемнәрнең килешен билгели белү.

Килешләрнең исемнәрен, сорауларын һәм кушымчаларын яталарга.

37 нче күнегү.

16.09

19.09

10

§8. Исемнәрнең тартым белән төрләнүе.

1

Гамәли

Исемнәрне тартым белән төрләндереп, шушы грамматик категориянең үзенчәлекләрен билгеләү.

Җөмләләрдәге исемнәрне табып, килешләрен билгеләү.

Исем сүз төркемен тартым белән төрләндереп, җөмләдә дөрес куллана белү

41 нче күнегү.

44 нче күнегү.

22.09

11-12

§9. Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнүе.

2

Гамәли/

гамәли

Тартымлы исемнәрне килешләрдә төрләндерү, тартымсыз исемнәрнең килеш белән төрләнешендәге аерманы табу.

Тартымлы исемнәрнең килешен билгеләү.

Тартымлы исемнәрне килешләрдә дөрес итеп төрләндерү.

47 нче күнегү.

51 нче күнегү.

23.09

26.09

13

 Диктант.

1

Белемнәрне тикшерү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

Үткән материалны кабатларга

29.09

14

Хаталар өстендә эш.

§10. Сан, тартым һәм килеш кушымчаларын куллануда стилистик төрлелек.

1

Гамәли

Алган белемнәрне сөйләмдә куллану, телдән һәм язмача җөмләләр төзү өстендә эшләү

Тест.

Төрле категориядәге исемнәрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

58 нче күнегү.

30.09

15

§11. Исемнәрнең ясалышы.

1

Гамәли

Исемнәрне морфологик күзлектән чыгып тикшерү.

Исемнәргә өлешчә морфологик анализ ясау.

Исемгә тулы морфологик анализ ясый белү, исемне сөйләмдә тиешле грамматик категориядә куллана белү.

59 нчы күнегү.

3.10

16

§12. Синоним һәм антоним исемнәр.

1

Гамәли

Лексиклогия бүлеге буенча алган белемнәргә таянып, исемнәрнең синоним һәм антоним вариантларын табу һәм сөйләмдә куллану.

Исемнәрнең синоним һәм антоним вариантларын табу.

Исемнәрнең синоним һәм антоним вариантларын таба белү.

79 нчы күнегү.

6.10

17

§13. Исемнәрнең җөмләдә кулланылышы.

1

Гамәли

Исемнәрне җөмләдә кайсы җөмлә кисәге булу үзенчәлекләрен билгеләү.

Җөмләләрне җөмлә кисәкләре буенча тикшерү.

Исемнәрнең җөмләдәге вазифасын билгели белү.

83 нче күнегү.

7.10

18

§14. Исемнәрне гомумиләштереп кабатлау, исемнәргә морфологик анализ ясау.

1

Гамәли

Исемнәргә морфологик анализ ясау.

Исемнәргә морфологик анализ ясау.

Исемнәргә тулы морфологк анализ ясый белү.

87 нче биттәге сорауларга җавап бирергә.

10.10

19

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Изложение.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Текстка таянып, эчтәлеген язмача бирү

Текст эчтәлеген мөмкин кадәр төгәл итеп бирү.

211 нче күнегү.

13.10

Фигыль

20

 §15-16. Фигыль турында төшенчә. Фигыльнең башлангыч формасы. Барлык-юклык төре.

1

Яңа белем үзләштерү

Әңгәмә элементлары белән укытучы сөйләвен үзләштерү.

Сүзлек диктанты.

Фигыльне сөйләмнән аерып ала белү һәм башлангыч формасын таба алу.

92 нче күнегү.

14.10

21

Хаталар өстендә эш.  

§17. Фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

1

Яңа белем үзләштерү

Зат-сан категориясен үзләштерү. Фигыльләрне схематик рәвештә затланышлы һәм затланышсыз төркемнәргә бүлү, зат алмашлыкларын искә төшерү.

Фигыльләрне зат алмашлыклары белән сөйләмдә куллану.

Зат-сан белән төрләнү төшенчәсен үзләштерү.

99 нчы күнегү

17.10

22-24

§18. Фигыль юнәлешләре

3

Яңа белем үзләштерү / гамәли / гамәли

Фигыль юнәлешләренең грамматик күрсәткечләрен һәм мәгънәсен схематик рәвештә үзләштерү.

Фигыльләрне төрле юнәлеш формасына куеп, мәгънәсен аңлату

Фигыль юнәлешләрен сөйләмдә урынлы һәм актив куллана белүгә ирешү

103 нче күнегү

20.10

22.10

24.10

25-26

§19-21. Фигыль төркемчәләре турында төшенчә.  Затланышлы фигыльләр. Боерык фигыль,  аның мәгънәсе, зат-сан белән төрләнеше.

2

Яңа белем үзләштерү / гамәли

Боерык фигыльне зат-сан белән төрләндереп, бу сүз төркеменең 1 нче затта кулланылмау үзенчәлеген табу,  басымны дөрес итеп куярга өйрәнү.

Сорауларга җавап бирү.

Башлангыч формадан боерык фигыль формасын ясап, сөйләмдә урынлы куллана белү.

122 нче күнегү.

Фигыльләрне зат-сан белән төрләндерергә.

27.10

28.10

27

§22-24. Хикәя фигыль. Хәзерге заман хикәя фигыльләр, аларның мәгнәләре һәм зат-сан белән төрләнеше.

1

Яңа белем үзләштерү

Грамматик биремнәр ярдәмендә хәзерге заман хикәя фигыль формасын ясалышын өйрәнү.

Фигыльләрне хәзерге заманда зат-сан белән төрләндерү.

Хәзерге заман хикәя фигыль формасын ясап, аны сөйләмдә урынлы. куллана белү.

125 нче күнегү.

31.10

2 НЧЕ ЧИРЕК – 7 АТНА (21 СӘГАТЬ)

28-29

§25-26. Үткән заман хикәя фигыльләр. Аларның мәгънәләре , формалары һәм зат-сан белән төрләнеше

2

Яңа белем үзләштерү/

гамәли

Грамматик биремнәр ярдәмендә үткән заман хикәя фигыльнең билгеле һәм билгесез формалары ясалышын үзләштерү.

Фигыльләрне үткән заманның ике төрендә зат-сан белән төрләндерү.

Билгеле һәм билгесез үткән заман хикәя фигыльне аера белү, бу ике төрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

129 нчы күнегү.

132 нче күнегү.

3.11

4.11

(Корбан бәйрәм)

30-31

§27-28. Киләчәк заман хикәя фигыльләр. Аларның мәгнәләре һәм зат-сан белән төрләнеше, дөрес язылышы

2

Яңа белем үзләштерү/

гамәли

Грамматик биремнәр ярдәмендә киләчәк заманның хик.фигыльнең билгеле һәм билгесез формалары ясалышын үзләштерү.

Фигыльләрне киләчәк заманның  ике төрендә зат-сан белән төрләндерү.

Билгеле һәм билгесез киләчәк заман хикәя фигыльне аера алу, бу ике төрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

138 нче күнегү.

139 нчы күнегү.

17.11

18.11

32

Диктант.

1

Белемнәрне тикшереп бәяләү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

136 нчы күнегү.

19.11

33

Хаталар өстендә эш.

§29-30. Шарт фигыль, аның мәгънәсе, формалары, зат-сан белән төрләнеше һәм җөмләдә куллланылышы.

1

Яңа белем үзләштерү

Шарт фигыль ясалышын үзләштерү.

Фигыльләрне шарт Фигыль формасында зат-сан белән төрләндерү.

Шарт Фигыльне сөйләмдә урынлы куллан белү, иярченле кушма җөмлә төзи белү.

144 нче күнегү (бирелгән фигыльләр белән җөмләләр төзү).

24.11

34

Затланышсыз фигыльләр.

§31. Сыйфат фигыль, аның мәгънәсе, сыйфат һәм фигыль уртаклыгы.

1

Гамәли

Затланышлы  фигыль буенча алган белемнәргә таянып, затланышсыз фигыльләрнең үзенчәлекләрен табу.  Сыйфат фигыльне үзләштерү.

Сыйфат фигыльне рус теленә тәрҗемә итү.

Сыйфат фигыльне рус теленә дөрес итеп тәрҗемә итә белү.

142 нче күнегү (кайбер фигыльләргә морфологик анализ ясарга).

25.11

35

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Сочинение.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Тасвирлау характерындагы сочинение язу.

Тирә-юньдә күргәннәрне тасвирлау характерындагы текстларны язмача әзерли белү.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

26.11

36-38

§32-34. Сыйфат фигыльнең заман формалары, аларның хикәя фигыль белән уртаклыгы

3

Яңа белем үзләштерү

Сыйфат фигыльнең заман формалары ясалышын үзләштерү, хикәя фигыль белән уртаклыгын табу

Тест

Сыйфат фигыльнең заман формаларын сөйләмдә урынлы куллана белү

149 нчы күнегү.

Сыйфат фигыльләр белән җөмләләр төзергә.

1.12

2.12

3.12

39-40

§35-37. Хәл фигыль, аның мәгънәсе, төрләре, җөмләдә кулланылышы һәм дөрес язылышы.

2

Яңа белем үзләштерү

Хәл фигыльнең ясалышын һәм үзенчәлекләрен грамматик биремнәр ярдәмендә үзләштерү.

Сорауларга җавап бирү.

Хәл фигыльне сорау куеп җөмләдән аерып ала белү.

165 нче күнегү.

166 нчы күнегү.

171 нче күнегү.

8.12

9.12

41-42

§38-39. Исем фигыль, аның мәгънәсе, исемгә әйләнүе.

2

Яңа белем үзләштерү

Грамматик биремнәр ярдәмендә исем фигыль ясалышын һәм мәгънәсен үзләштерү.

Исем фигыль ярдәмендә җөмләләр төзү.

Исем фигыльне сөйләмдә урынлы куллана белү.

175 нче күнегү.

178 нче кхнегү.

10.12

15.12

43

§40. Инфинитив, аның җөмләдә кулланылышы һәм дөрес язылышы

1

Яңа белем үзләштерү

Грамматик биремнәр үтәп, инфинитив ясалышын һәм кулланылышын үзләштерү.

Инфинитив белән җөмләләр төзү.

Инфинитивны сөйләмдә урынлы куллана белү.

180 нче күнегү.

16.12

44

Контроль диктант.

1

Белемнәрне бәяләү дәресе

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

17.12

45

§41. Ярдәмче фигыльләр һәм аларның җөмләдә кулланылыш.

1

Яңа белем үзләштерү

Ярдәмче фигыльләр исемлеген булдыру, алар белән җөмләләр төзү.

Ярдәмче фигыльләр булган җөмләләрне русчага тәрҗемә итү.

Ярдәмче фигыльләрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

186 нчы күнегү.

22.12

46

§42. Мөстәкыйль фигыльләрнең ярдәмче фигыль ролендә йөрүе. (Аналитик нигезле фигыльләр, аларның белдергән мәгънәләре.)

1

Яңа белем бирү

Ярдәмче фигыль ролендә йөрүче мөстәкыйль фигыльләр исемлеген булдыру, мисаллар өстендә эшләү.

Җөмләләр төзү.

Аналитик фигыльләрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

191 нче күнегү.

23.12

47

§43. Фигыльләрнең ясалыш ягыннан төрләре.

1

Гамәли

Фигыльләрнең  ясалышын тикшерү.

Фигыльнең төркемчәләрен һәм грамматик категорияләрен билгеләү.

Фигыльләрнең ясалыш ысулларын билгели белү.

192 нче күнегү.

24.12

48

§44. Фигыльнең  җөмләдә кулланылышы

1

Гамәли

Фигыльләрнең җөмләдәге вазифаларын тикшерү.

Җөмлә кисәкләре буенча тикшерү.

Фигыльнең җөмл. вазифасын дөрес итеп билгели белү.

198 нче күнегү.

29.12

3 НЧЕ ЧИРЕК – 10 АТНА (30 СӘГАТЬ)

49-50

§45. Фигыльне гомумиләштереп кабатлау, аларга морфологик анализ ясау.

2

Гамәли

Фигыль буенча алган белемнәрне бер системага салып кабатлау.

Тест.

Фигыльләргә тулы морфологик анализ ясый белү.

126 нчы биттәге сорауларга җавап бирү.

13.01

16.01

51

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Изложение.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Сәнгатьле итеп укылган текстның төп фикерен аңлап,  эчтәлеге буенча гади план төзү, эзлекле сөйләү, план буенча язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне, җөмлә төзү күнекмәләрен  тикшерү.

Гади план буенча текст эчтәлеген төгәл итеп яза белү.

Затланышсыз фигыльләрне кабатларга.

19.01

Сыйфат

52

Хаталар өстендә эш.

§46-47. Сыйфат турында төшенчә. Асыл һәи нисби сыйфатлар. Сыйфат дәрәҗәләре.

1

Яңа белем үзләштерү

Хаталар өстендә эш башкару. Грамматик күнегүләр үтәп, сүз төркеме буларак сыйфат сүз төркемен, аның сорауларын, асылын һәм ул ияргән исемне билгеләү.

Рус телендәге имя прилагательное  белән сыйфатны чагыштыру.

Җөмләдән сыйфатны билгели, сорау куеп, сыйфатланмышы белән әйтеп бирә белү, исемләшкән сыйфатларны таный алу.

207 нче күнегү.

20.01

53

§48. Сыйфатлар ясалышы һәм сыйфат ясагыч кушымчалар.

1

Яңа белем бирү

Сыйфат ясалышын тикшерү.

Сүз ясалышы буенча сорауларга җавап бирү

Сыйфат ясагыч кушымчаларны күрсәтә белү.

222 нче күнегү.

23.01

54

§49. Синоним һәм антоним сыйфатлар.

1

Гамәли

Сыйфат сүз төркеменең ясалышын тикшерү, тулы морфологик анализ ясау.

Сыйфатка өлешчә морфологк анализ ясау.

Сыйфатка тулы морфологик анализ ясый белү, бу сүз төркемен җөмләдә урынлы куллана белү.

214 нче күнегү.

26.01

55

Бәйләнешле сөйләм үстерү. “Кыр чәчәкләре” (сочинение)

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Тасвирлау характерындагы сочинение язу. 224 нче күнегү.

Тирә-юньдә күргәннәрне тасвирлау характерындагы текстларны язмача әзерли белү.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

27.01

56

Хаталар өстендә эш.

§50. Сыйфатларның исемләшүе һәм җөмләдә кулланылышы

1

Гамәли

Сыйфатларның исемләшү үзенчәлеген күзәтү һәм җөмләдә кулланылу үзлекләрен барлау

Җөмләләрне җөмлә кисәкләре буенча тикшерү

Исемләшкән сыйфатларны сөйләмдә аера белү, җөмләдәге вазифаларны дөрес итеп билгели алу

227 нче күнегү

30.01

57

§51. Сыйфатларны гомумиләштереп кабатлау, аларга морфологик анализ ясау

1

Гамәли

Сыйфатларга морфологик анализ ясау.

Сыйфатларга морфологик анализ ясау.

Сыйфатларга тулы морфологик анализ ясый белү.

143 нче биттәге сорауларга җавап бирү.

2.02

58

Контроль диктант.

1

Белемнәрне бәяләү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

3.02

Сан

59

Хаталар өстендә эш.

§52. Сан турында гомуми төшенчә. Гарәп һәм рим цифрлары. Сан һәм саналмыш мөнәсәбәте.

1

Яңа белем үзләштерү

Грамматик күнегүләр ярдәмендә сан сүз төркеменең үзенчәлекләрен ачу, саналмыш белән кулланылышын билгеләү.

Сан сүз төркеме булган җөмләләрне русчага тәрҗемә итү.

Сан белән саналмышны җөмләдә дөрес итеп куллана белү.

231 нче күнегү.

146 нчы биттәге кагыйдәне үзләштерергә.

6.02

60

§53. Ясалышы ягыннан сан төрләре һәм аларның дөрес язылышы.

1

Гамәли

Сан төркемчәләренең ясалышын һәм дөрес язылышын үзләштерү.

Сүзлек диктанты.

Саннарның ясалыш төрен күрсәтә, саннарны дөрес итеп күрсәтә белү.

150-151 нче биттәге кагыдәләрне өйрәнергә

9.02

61

Диктант.

1

Белемнәрне тикшереп бәяләү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

242 нче күнегү.

10.02

62-64

Хаталар өстендә эш.

§54-55. Сан төркемчәләре, аларның мәгънәләре һәм кулланылышы. Исемләшүе.

БСҮ. Акт язу.

3

Гамәли

Хаталар өстендә эшләү. Сан төркемчәләренең асылын тикшерү.

Грамматик бирем үтәү.

Җыю һәм өлеш саннарын җөмләдә урынлы куллана белү.

251 нче күнегү.

Кагыйдәләрне ятларга.

13.02

16.02

17.02

65

§55. Саннарны гомумиләштереп кабатлау, аларга морфологик анализ ясау.

1

Гамәли

Санның ясалышын тикшерү, санга тулы морфологик анализ ясау.

Сан сүз төркеменә өлешчә морфологик анализ ясау.

Сан сүз төркеменә тулы морфологик анализ ясый белү.

237 нче күнегү.

20.02

Рәвеш

66

§56-57. Рәвеш турында гомуми төшенчә, аларның җөмләдә кулланылышы.

1

Яңа белем бирү дәресе

Сыйфат сүз төркеме белән чагыштырып рәвешнең үзлекле якларын билгеләү.

Рус теле грамматикасына нигезләнеп сорауларга җавап бирү.

Җөмләдән сорау куеп рәвешне аерып ала белү.

262, 281 нче күнегүләр.

23.02

(Ватанны саклаучылар көне)

67

§58. Рәвешләрнең ясалышы ягыннан төрләре һәм дөрес язылышы.

1

Яңа белем үзләштерү/

гамәли

Сүз ясалышына таянып, рәвешнең ясалышын тикшерү, дөрес язылышын үзләштерү.

Сүзлек диктанты.

Рәвешләрнең ясалыш төрен күрсәтә белү, рәвешләрне дөрес итеп язу

169 нчы биттәге кагыйдәне үзләштерергә.

24.02

68

Диктант.

1

Белемнәрне бәяләү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

264 нче күнегү.

27.02

69-71

Хаталар өстендә эш.

Рәвеш төркемчәләре.

(169 нчы бит.)

3

Яңа белем үзләштерү/

гамәли

Хаталар өстендә эшләү. Сорау куеп, рәвешнең мәгънәви төркемчәләрен барлау.

Җөмләләр белән эшләү: сорау куеп рәвешнең төркемчәсен билгеләү.

Рәвешләрне җөмләдән аерып ала, сөйләмдә урынлы куллана белү, рәвешләрнең төркемчәсен дөрес итеп күрсәтү.

276 нчы күнегү.

1.03

2.03

5.03

72-73

§59. Рәвеш дәрәҗәләре.  Рәвешләрнең җөмләдә кулланылышы, аларда басым төшү үзенчәлеге. Рәвешне гомумиләштереп кабатлау, аларга морфологик анализ ясау.

2

Гамәли

Рәвешнең ясалышын тикшерү, тулы морфологик анализ ясау.

Рәвешкә өлешчә морфологик анализ ясау.

Рәвешкә тулы морфологик анализ ясый белү, сөйләмдә урынлы куллана белү.

270 нче күнегү.

8.03

(Халыкара хатын-кызлар көне)

9.03

74

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Контроль изложение.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Сәнгатьле итеп укылган текстның төп фикерен аңлап,  эчтәлеге буенча гади план төзү, эзлекле сөйләү, план буенча язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне, җөмлә төзү күнекмәләрен тикшерү.

Гади план буенча текст эчтәлеген төгәл итеп яза белү.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

12.03

Алмашлык

75

§60-61. Алмашлык турында гомуми төшенчә. Алмашлык төркемчәләре.

1

Яңа белем үзләштерү

Грамматик биремнәр ярдәмендә алмашлык сүз төркеменең кайсы сүз төркемнәрен алмаштырып килә алу мөмкинлекләрен барлау. Зат алмашлыкларын барлау.

Рус теле грамматикасына нигезләнеп, алмашлык буенча сорауларга җавап бирү.

Җөмләдән төрле формаладагы зат алмашлыкларын аерып күрсәтә белү.

292 нче күнегү.

15.03

76

§62. Зат алмашлыклары, аларның килеш белән төрләнеше

1

Гамәли

Зат алмашлыкларын килеш белән төрләндерү.

Сүзлек диктанты.

Зат алмашлыкларын 6 килештә төрләндерә белү.

298 нче күнегү.

16.03

77

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Сочинение.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

304 нче күнегү буенча сочинение язу.

Үз фикерләреңне тасвирлау характерындагы текстларны язмача әзерли белү.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

19.03

78

§63. Күрсәтү алмашлыклары, аларның килеш төрләнеше.

1

Гамәли

Күрсәтү алмашлыкларын барлап, дәфтәрләргә теркәп кую.

Күрсәтү алмашлыкларын килешләрдә төрләндерү.

Күрсәтү алмашлыкларын сөйләмдә урынлы куллана белү.

306 нчы күнегү.

22.03

4 НЧЕ ЧИРЕК - 9 АТНА (27 СӘГАТЬ)

79

§64. Билгеләү алмашлыклары, аларның ясалышы.

1

Гамәли

Билгеләү  алмашлыкларын грамматик күнегүләр ярдәмендә үзләштерү.

Билгеләү алмашлыклары белән җөмләләр төзү.

Билгеләү алмашлыклары белән дөрес итеп җөмлә төзи белү.

315 нче күнегү.

23.09

80

§65. Сорау  алмашлыклары.

1

Гамәли

Сорау алмашлыкларын барлап, дәфтәрләргә теркәп кую.

Сорауларга җавап бирү.

Сорау алмашлыкларын сөйләмдә урынлы куллану.

320 нче күнегү.

2.04

81

Контроль диктант.

1

Белемнәрне тикшереп бәяләү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

5.04

82

§66-67. Юклык һәм билгесезлек алмашлыклары, аларның ясалышы.

1

Гамәли

Грамматик күнегүләр үтәп, юклык һәм билгесезлек алмашлыкларын үзләштерү.

Сорауларга җавап бирү.

Юклык Һәм билгесезлек алмашлыкларын сөйләмдә урынлы куллана белү.

326 нчы күнегү.

6.04

83

§68. Тартым алмашлыклары, аларның ясалышы.

1

Гамәли

Тартым сыйфатлары белән чагыштырып тартым алмашлыкларының охшаш һәм аермалы якларын билгеләү.

Сорауларга җавап бирү.

Тартым алмашлыкларын тартым сыйфатларыннан аера белү, сөйләмдә урынлы куллана алу.

329 нчы күнегү.

9.04

84

§69. Алмашлыкларның җөмләдә кулланылышы, аларны гомумиләштереп кабатлау. Алмашлыкка морфологик анализ ясау.

1

Гамәли

Алмашлык ясалышын тикшерү, алмашлыкка тулы морфологик ясау.

Алмашлыкка өлешчә морфологик анализ ясау.

Алмашлыкка тулы морфологик анализ ясый белү.

330 нчы күнегү.

12.04

Аваз ияртемнәре

85-86

Хаталар өстендә эш.

§70. Аваз ияртемнәре турында гомуми төшенчә. Аваз ияртемнәреннән ясалган сүзләр. Аваз ияртемнәренә морфологик анализ.

2

Яңа белем үзләштерү

Аваз ияртемнәру турында әңгәмә элементлары белән укытучы сөйләвен үзләштерү.

Җөмләдән аваз ияртемнәрен табу.

Аваз ияртемнәрен сөйләмдә актив куллана белү.

334 нче күнегү.

202 нче биттәге сорауларга җавап бирергә.

13.04

16.04

Хәбәрлек сүзләр

87-88

§71. Хәбәрлек сүзләр турында гомуми төшенчә. Хәбәрлек сүзләрне морфологик яктан тикшерү.

2

Яңа белем үзләштерү

Хәбәрлек сүзләрне барлау.

Сорауларга җавап бирү.

Хәбәрлек сүзләрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

338 нче күнегү.

19.04

20.04

Бәйләгеч сүз төркемнәре

Бәйлек

89

§72. Бәйлек турында төшенчә.

1

Яңа белем үзләштерү.

Татар телендәге бәйлекләрне барлау, алар белән җөмләләр төзү.

Җөмләгә тиешле бәйлекләрне куеп язу.

Бәйлекләрне башка сүз төркеменнән аера алу һәм сөйләмдә дөрес куллана белү.

350 нче күнегү.

23.04

90

§73. Бәйлекләрнең төркемчәләре.

1

Яңа белем үзләштерү

Бәйлек төркемчәләрен үзләштерү, аларны сөйләмдә куллану.

Бәйлекне рус теленә тәрҗемә иттерү.

Бәйлекләрне сөйләмдә дөрес куллана белү.

361 нче күнегү.

26.04

91

§74. Бәйлек сүзләр, аларның кулланылу үзенчәлекләре.

1

Гамәли

Бәйлекләргә тулы морфологик анализ ясау.

Бәйлек һәм бәйлек сүзләрнең ясалышын тикшерү.

Бәйлеккә тулы морфологик анализ ясый белү.

362 нче күнегү (бәйлекләргә морфологик анализ ясарга).

27.04

Теркәгеч

92

§75. Теркәгеч турында гомуми төшенчә.

1

Яңа белем үзләштерү

Теркәгечләрнең үзлекле якларын табу, бәйлекләрдән аермалылыгын билгеләү, төрләрен үзләштерү.

Теркәгечләр белән җөмләләр төзү.

Теркәгечләрне сөйләмдә урынлы куллана белү.

370 нче күнегү.

3.05

93

§76. Теркәгечләрнең төркемчәләре .

1

Гамәли

Теркәгеч төркемчәләрен барлау, аларны сөйләмгә кертү.

Җөмләләр төзү.

Теркәгеч төркемчәләрен дөрес итеп билгели алу.

376 нчы күнегү.

4.05

94

§77. Теркәгечләрнең дөрес язылышы, сөйләмдә кулланылышы.

1

Гамәли

Теркәгечләрнең язылышы буенча кагыйдәләр үзләштерү.

Сүзлек диктанты.

Теркәгечләрне дөрес яза белү.

377 нче күнегү.

7.05

Модаль сүз төркемнәре

Кисәкчә

95

§78. Модаль сүз төркеме турында төшенчә. Кисәкчә турында төшенчә.

1

Яңа белем үзләштерү

Кисәкчәләрнең мәгънәләрен ачыклау өстендә эшләү.

Кисәкчәләр белән җөмләләр төзү.

Кисәкчләрне сөләмдә дөрес куллана белү.

385 нче күнегү.

10.05

96

§79. Кисәкчәләрнең төркемчәләре, сөйләмдә кулланылышы.

1

Гамәли

Кисәкчәләрнең төркемчәләрен үзләштерү.

Сорауларга җавап бирү.

Кисәкчәләрнең төркемчәсен билгели белү.

389 нчы күнегү.

11.05

97

§80. Кисәкчәләрнең дөрес язылышы.

1

Гамәли

Кисәкчәләрнең дөрес язылышы буенча кагыйдәләр үзләштерү.

Сүзлек диктанты

Кисәкчәләрне дөрес яза белү

391 нче күнегү.

14.05

98

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Изложение.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Сәнгатьле итеп укылган текстның төп фикерен аңлап,  эчтәлеге буенча гади план төзү, эзлекле сөйләү, план буенча язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне, җөмлә төзү күнекмәләрен тикшерү.

Гади план буенча текст эчтәлеген төгәл итеп яза белү.

Кисәкчәләрнең дөрес язылышы кагыйдәләрен кабатларга.

17.05

Модаль сүзләр

99

§81. Модаль сүзләр турында гомуми төшенчә,  аларның мәгънәләре һәм җөмләдә кулланылу үзенчәлекләре.

1

Яңа белем бирү

Мод. сүзләр турында төшенчә бирү, аларны барлау, сөйләмгә кертү. Хаталар өстендә эш.

Сайланма диктант.

Модаль сүзләрне сөйләмдә аерып күрсәтә белү.

394 нче күнегү.

18.05

100

Контроль диктант.

1

Белемнәрне тикшерү

Диктант язу.

Орфография һәм пунктуация кагыйдәләрен белүне тикшерү.

Үтелгән материалның тулысынча үзләштерелүе. Орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес кулланып мөстәкыйль язу күнекмәләре булу.

Үтелгән кагыйдәләрне кабатларга.

21.05

Ымлыклар

101

§82. Ымлыклар турында гомуми төшенчә. Төркемчәләре. Ымлыкларның дөрес язылышы, алар янында тыныш билгеләре. Ымлыкларның сөйләмдә кулланылышы.

1

Яңа белем бирү\гамәли

Ымлыклар турында төшенчә бирү, аларны барлау, сөйләмгә кертү.

Сайланма диктант.

Ымлыкларны сөйләмдә актив куллана  белү.

394 нче күнегү.

402 нче күнегү.

24.05

Кабатлау

102-104

Морфология буенча үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау.

3

Гамәли

Ел буена алган белемнәрне бер системага салып кабатлау.

Тест.

Сүзлек диктанты.

Сорауларга җавап бирү.

25.05

28.05

29.05

Резерв

105

Резерв дәрес.

1

31.05

Кулланылган әдәбият

  • Татар теле: Татар урта гомуми белем бирү мәктәбенең 6 нчы сыйныфы өчен дәреслек / Ф.Ю.Юсупов, Д.Г.Тумашева, Ч.М.Харисова һ.б. – Казан: Мәгариф, 2006.
  • Вәлиева Ф.С.Саттаров Г.Ф. Урта мәктәп һәм гимназияләрдә татар телен укыту методикасы. – Казан: “Раннур”, 2000.
  • Максимов Н.В. Урта мәктәптә татар теле укыту: Фонетика. Морфология: укытучылар өчен методик кулланма. – Казан: “Мәгариф”, 2004.
  • “Татар теле. 5-11” интерактив дәреслеге (“Белем.ру” ҖЧҖ, 2009).
  • Мөстәкыйль эшләү өчен күнегүләр: http://gzalilova.narod.ru/tatar_tele_deftere/6kl.html
  • Эш кәгазе үрнәкләре: http://gzalilova.narod.ru/tatar_tele_deftere/e_k.html
  • Терминнар сүзлеге: http://gzalilova.narod.ru/tatar_tele_deftere/s.html
  • Анализ тәртибе: http://gzalilova.narod.ru/tatar_tele_deftere/a.html



Предварительный просмотр:

“Каралды”

Методик берләшмә җитәкчесе:

__________  Хакова Р.Г.

Беркетмә №1,  

 “     ” август 2011 ел.

“Килешенде”

Уку-укыту эшләре буенча директор

урынбасары: ________Ахметгалеева Г.Б.

“    ” август  2011 ел.

                  “Раслыйм”

                     Директор:

                  ______Ахметзянов И.А.

“   ” август  2011 ел.

                      155 № лы  приказ

                                                                   

Татарстан Республикасы Кукмара  муниципаль районы

“Фасил Әхмәтов исемендәге

Кәркәүч авылы урта гомуми белем бирү мәктәбе2нең

югары категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Хакова Роза Габдрахман кызының                

   7 нче СЫЙНЫФЫ ӨЧЕН

ТАТАР әдәбиятыннан ЭШ ПРОГРАММАСЫ

                                                                                                                                                             Каралды:

                                                                                            Мәктәп методик совет                                                                                                                                                                                                        утырышы беркетмәсе № 1        

 “    август   2011 нче ел

2011 - 2012 нче уку елы

Аңлатма язуы

Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

  1. Татар урта мәктәпләре өчен әдәбият программалары (5-11 нче сыйныфлар). – Казан: “Мәгариф” нәшрияты, 2010.
  2. “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).
  3. “2004-2013 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2004 ел, 11 октябрь).
  4. Россия Федерациясенең 309-Ф3 номерлы Законы (2007 ел, 1 декабрь).

Формалаштырылган осталык һәм күнекмәләр (уку елы башына)

  1. өйрәнгән әдәби әсәрнең эчтәлеген белү;
  2.  классик әдипләрнең тормыш һәм иҗат юлларының төп фактларын истә калдыру;
  3. әдәби текстны кабул итү һәм анализлау, укыган буенча план төзү;
  4. геройларга характеристика бирү;
  5.  әдәби әсәрдәге эпизодларны һәм геройларны чагыштыру, автор позициясен ачыклау;
  6.  укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү, әсәрне (өзекне) сәнгатьле итеп уку;
  7. җырлар һәм аларның төрләрен аера белү;
  8. хикәя,фантастик хикәяне аера белү;
  9. шигырь һәм поэманың үзенчәлекләрен белү;
  10. уңай герой, лирик герой төшенчәләрен аера белү;
  11. әдәби әсәрләрдән сурәтләү чараларын таба белү;
  12. милли орнаментларны аера белү.

7нче сыйныфта татар әдәбиятыннан урта (тулы) гомуми белем бирүнең максатлары

  1. Татар әдәбиятының бай тарихын, классик язучыларының иҗатларын һәм иң күренекле әсәрләрне өйрәнү, үзләштерү
  2. Иң күркәм әсәрләр мисалында рухи байлыкның кыйммәтен күрсәтү, дәрәҗәсен күтәрү
  3. Укучыда кызыксыну хисен уяту, белем алуга, иҗади һәм рухи үсүгә теләк – омтылыш тудыру, укучының иҗади    сәләтен үстерү

Бурычлар

  1. Өйрәнелгән әдәби әсәрләрне чорларның үсеш тәртибендә системалы итеп күзалларга ярдәм итү.
  2. Әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын билгеләргә өйрәтү.
  3. Әдәби әсәрне өлешчә анализлау күнекмәләре булдыру.
  4. Шигъри текстларны яисә чәчмә әсәрләрдән өзекләрне ятлату.
  5. Укучының мөстәкыйль фикерләвен, гомумиләштереп нәтиҗәләр ясау сәләтен үстерү.

Укучылар үзләштерергә тиешле осталык һәм күнекмәләр  (уку елы ахырына)

  1. сүз сәнгатенең образлы табигатен ачу;
  2. өйрәнгән әдәби әсәрнең эчтәлеген белү, сөйләп бирү;;
  3. төп әдәби-теоретик төшенчәләргә аңлатма;
  4. әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау;
  5. әдәби әсәрне чагыштырып бәяләү;
  6. автор позициясен ачыклау;
  7. әдәби әйтелеш таләпләрен саклаган хәлдә өйрәнелгән әсәрләрне (өзекне) сәнгатьле итеп уку;
  8. өйрәнелгән әсәргә дәлилле рәвештә  үз мөнәсәбәтеңне белдерү;
  9. укыган әсәргә һәм әдәби темаларга сочинениеләр язу;
  10. диалогта яисә бәхәстә катнашу;
  11. сүз сәнгатенең аерым күренешләре белән мөстәкыйль танышу һәм аларның эстетик кыйммәтен бәяләү;
  12. татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп, кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү;
  13. эстетик зәвыкка туры килә торган әдәби әсәрләрне сайлау һәм аларны бәяләү;                                                 

Укытуда педагогик технологияләр:

Эш программасы системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык принципларына нигезләнеп төзелде. Үстерелешле укыту , иҗади үсеш, информацион-коммуникацион  технологияләрне куллану планлаштырылды. Дәрес типларыннан: яңа материалны аңлату, белемнәрне ныгыту, белемнәрне комплекслы куллану, гомумиләштерү, белемнәрне системага салу, бәяләү, коррекцияләү, контрольләү дәресләре планлаштырылды. Сәнгатьле уку, әдәби телдә сөйләм күнекмәләрен текстлар өстендә эшләп камилләштерү, язмаларны тел, төгәллек һәм сөйләм матурлыгы, грамоталылыгы ягыннан бергәләп тикшерү һәм төзәтү  эшләре теманы өйрәнү барышында башкарыла.

.

Татар әдәбиятыннан  укыту-тематик планлаштыру 

                                           

Класс    7

Укытучы  Хакова Р.Г.

Сәгать саны:  бөтенесе___70_, атнага  _2 сәгать.

Планлаштырылган контроль дәресләр: сочинение  2,  тест   2 сәгать;

Административ контроль дәресләр  ________сәгать.

Планлаштыру: Татар әдәбиятыннан гомуми белем бирү буенча расланган  дәүләт стандарты булмаганлыктан, укыту-тематик планлаштыру    урта мәктәпләр өчен әдәбият  программасына   нигезләнеп төзелде.  

Дәреслек: Ф.М. Хатипов, Ф. Г. Галимуллин. Әдәбият.- Казан:  Мәгариф, 2006.

Өстәмә әдәбият: Д.Заһидуллина. һ.б. Әдәби әсәр: өйрәнәбез һәм анализ ясыйбыз. - Казан: Мәгариф, 2007.

Программаның төп эчтәлеге

         

Төп темалар

Сәгать саны

Белем һәм күнекмәләр

1

Уку  һәм  анализлау.        Мәкальләр һәм әйтемнәр.  Мәкаль һәм әйтем турында төшенчә.

2 сәгать

Мәкаль һәм әйтемнәрнең үзенчәлеге. Аларның җыйнаклыгы, фикер тыгызлыгы, шигърилеге, телбизәк чаралары. Сөйләмдә мәкаль-әйтемнәр куллана белү

2

Укып фикер алышу.«Сөембикә бәете». Бәет турында төшенчә

2 сәгать

Сөембикә образында гүзәллек белән легендарлык, бөеклек белән фаҗиганең бергә үрелүе. Бәетнең сәнгатьчә эшләнеше.

3

Уку  һәм  анализлау. К. Насыйри. Язучының тәрҗемәи хәле.  «Әбугалисина» (өзекләр). Әбугалисина һәм Әбелхарис образлары

2сәгать

Әсәрдә акыл көче, гыйлем куәтен раслау, аларның тылсымлы нәтиҗәсен күрсәтү. Гыйлемне явызлыкка түгел, шәфкатьлелеккә хезмәт иттерү идеясен ачыклау

4

Г. Тукай. «Печән базары, яхуд Яңа Кисекбаш». Гипербола төшенчәсе.  Кисекбаш образы, аны сыйфатлауда кулланылган гиперболик алымнар.

3сәгать

Әсәрнең дини рухтагы борынгы «Кисекбаш» поэмасы формасында язылуы. Вакыйгаларның реаль җирлеккә күчерелүе, мифологик образларның шул заманның конкрет шәхес образлары белән аралашып килүе, үзенчәлекле әкияти сюжет ярдәмендә чын картиналар тасвирлану. Сатира.

5

Уку, фикер  алышу.  Г. Исхакыйның тәрҗемәи хәле. «Кәҗул читек»

2 сәгать

Баланың рухи дөньясын тормышчан ситуациядә һәм төгәл детальләр ярдәмендә ачып бирү.

6

Уку  һәм  анализлау. Дәрдемәнд. Шагыйрь турында белешмә. «Кораб», «Рәсем», «Урысча күп сүзең...», «Куанды ил...», «Җәй үтте...», «Видагъ». Шигырь-парчаларының сәнгатьчә камиллеге, нәфислеге

2 сәгать

XX гасыр башындагы иҗтимагый фикернең шагыйрь иҗатында чагылышы, авторның аңа үзенчәлекле мөнәсәбәте. Милләт язмышын ил корабы, давыл, дулкын, упкын образларында сурәтләү. Шигырьләрдәге моңсулык, каршылыклы кичерешләр чагылышы. Шагыйрьнең ватанпәрвәрлеге, Туган илгә, туган телгә кайнар мәхәббәте.

7

Уку һәм  фикер алышу. К.Тинчурин. Язучы турында белешмә. “Мәдрәсәдә беренче көн”, “Бүре зәхмәте”

3 сәгать

Хикәяләрнең конфликт үзенчәлеген билгели,  сатирик типларга характеристика бирә белү

8

Уку һәм  фикер алышу.  М. Әмир. Язучы турында кыскача белешмә. «Агыйдел» (өзекләр). Повесть турында төшенчә.

5 сәгать

Студент яшьләрнең авылда аң-белемне күтәрү, күмәк хуҗалык төзү өчен көрәшләре, бу юлдагы каршылыкларны җиңеп үтүләре. Гаяз, Ильяс, Артыкбикә образлары. Әсәрнең лиризмын билгели белү

9

Уку һәм  фикер алышу. С. Хәким. Иҗаты турында белешмә. «Юксыну», «Әнкәй»,

 « Келиндерләр эзлим», «Тегермән стенасындагы язулар».«Һәйкәл урынында уйланулар».

3 сәгать

Кешедәге табигый халәтнең — интим-моңсу, гуманистик хисләрнең чагылышы. Анага эчкерсез мәхәббәт хисләре.

 Шагыйрьнең детальләрдә авыл язмышын, халыкның авыр язмышын күрсәтә белүе. Җәлилчеләрнең җыелма образын сынландыру омтылышы.

10

Уку һәм  фикер алышу Ф. Хөсни. «Йөзек кашы».

Типиклык төшенчәсе.

4 сәгать

Әсәрдә лирик якты хисләрнең тасвирлануы, мәхәббәтнең үкенечле соңы. Айдар холкының үзенчәлекләре. Повестьның истәлеккә корылган булуы.

11

Уку һәм анализлау.  Ф. Кәрим. Ша-гыйрь һәм аның иҗаты турында тулырак мәгълүмат бирү. «Ант», «...Сөйләр сүзләр бик күп алар», «Ватаным өчен»

2 сәгать

Бөек Ватан сугышы чоры поэзиясенә хас булган хисләр кайнарлыгын, шул ук вакытта аларның гади, самими яктыртылышын күңелгә үтемле, тәэсирле сурәтләр ярдәмендә бирү.

12

Уку һәм фикер алышу.Ф. Кәрим. «Кыңгыраулы яшел гармун». Поэма турында төшенчә.

1 сәгать

Фазыл образында гади солдатның кешелек сыйфатлары, ватанпәрвәрлек билгеләре чагылу. Поэмада оптимистик рух.

13

Һ. Такташ. Шагыйрь турында белешмә. Иҗатының үзенчәлеге. ”Мокамай”

2

сәгать

Әсәрне сәнгатьле уку, анализ ясау. Образлар бирелешендәге үзенчәлекне билгели белү

14

Уку һәм анализлау. Ә. Еники. «Әйтелмәгән васыять». Проблема төшенчәсе.

4 сәгать

Халыкның рухи байлыгына, гореф-гадәтләре, теле, сәнгатенә, әхлак нормаларына сак мөнәсәбәт, өлкәннәре хөрмәт, киң күңеллелек мәсьәләләренең куелышы һәм сәнгатьчә хәл ителеше. Акъәби образы. Аның уй-фикерләре. Пейзаж картинасы. Аның бөтен әсәр рухын, моңын, аһәңен билгеләве

15

Уку һәм фикер алышу. Н. Арсланов. «Атлантида», «Яз», «Тәлгәш-тәлгәш миләш», «Халкыма». 

2 сәгать

Шигырьләрнең сәнгатьлелек дәрәҗәсе һәм фәлсәфи тирәнлеге, форма ягыннан камиллеге.

15

Уку һәм  фикер алышу.Г. Ахунов. Язучының тәрҗемәи хәле белән таныштыру. «Артышлы тау буенда».

4 сәгать

Авыл малаеның нефтьчеләр сафына килү юлы сурәтләнү. Хәсән холкына хас сыйфатлар. Ялгышу аша шәхес буларак формалаша башлавы. Повестьның һәр бүлегендә уздырылган фикер, аларның әсәрдәге төп идеяне үстерүләре.

16

Уку һәм фикер алышу.  X. Сарьян. «Бер ананың биш улы» (өзекләр). Хикәяләүче образы. Тема турында төшенчә.

4 сәгать

Кешенең тормышка мөнәсәбәтен, җаваплылык хисен тасвирлау үзенчәлекләре. Шәхси язмышның нинди булуында халык язмышының роле. Балаларның анага мөнәсәбәтен күрсәтүдә уңышлар.

17

Сыйныфтан тыш уку

4 сәгать

Мөстәкыйль рәвештә әсәрне өйрәнү, анализлый алу.

18

Бәйләнешле сөйләм үстерү

17 сәгать

Сөйләмне мөмкин кадәр образлы итеп төзү (сөйләү), синоним сүзләрдән тиешенчә файдалану, сүз һәм фразаларны урынсызга кабатламау, төрле-төрле төзелештәге җөмләләр белән эш итү

19

Йомгаклау

2 сәгать

Барлыгы

70 сәгать

Тематик планлаштыру

Дәреснең темасы

Дәреснең тибы, укыту эшчәнлегенең төрләре

Контроль төре

Җиһазлау, ИКТ

Искәрмә

1

2

 Мәкаль һәм әйтемнәр

Мәкаль һәм әйтемнәр

Яңа материал өйрәнү дәресе. Мәкаль,  әйтемнәрне анализлау

Сорауларга җавап,ярыш

Магнитофон,

кассета

3

 Бәетләр.”Сөембикә бәете” уку

Яңа материал өйрәнү дәресе. Белемнәрне ныгыту дәресе. Сәнгатьле уку, әңгәмә. Сорауларга җавап.

Сорауларга җавап

4

”Сөембикә бәете”. Фикер алышу. Бәет турында төшенчә

5

К.Насыйри ”Әбүгалисина”  Уку.

Яңа материал өйрәнү дәресе. Әңгәмә.

Язучының потреты, китаплары , газета- журнал материаллары, презентация

6

К.Насыйри”Әбүгалисина “. Анализ.Образлар бирелеше

Белемнәрне гомуми-ләштерү, системага салу.

Образларга характерис-тика

7

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Образларга характеристика

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе. Әңгәмә, мөстәкыйль эшләү.

8

Бәйләнешле  сөйләм үстерү.  Өйрәтү характерындагы сочинение “Белемдә көч”

Язма эшкә әзерлек дәресе. Әңгәмә, план төзү. Сочинение язу

Сочинение

9

Сыйныфтан тыш уку “Сак – Сок бәете”

Сыйныфтан тыш уку дәресе

презентация

10

Г.Тукай “Печән базары , Яхуд яңа Кисекбаш” Уку.

Яңа материал өйрәнү дәресе. Әңгәмә. Сәнгатьле уку.

Портреты, китаплары;  газета, журнал материаллары;

магнитофон, кассета, интерактив китап “Габдулла Тукай. Тормыш юлы һәм иҗаты”

11

Г.Тукай “Печән базары, Яхуд яңа Кисекбаш”. Анализ.

Белемнәрне ныгыту.

Сорауларга җавап алу

12

Г.Тукай “Печән базары, Яхуд яңа Кисекбаш”. Анализ.Кисекбаш образы. Гипербола

Белемнәрне гомуми-ләштерү, системага салу. Сораулар һәм биремнәр буенча эш.

Сораулар буенча иҗади эш.

13

Г.Исхакыйның  тормышы, иҗаты. ”Кәҗүл читек” әсәре.

Яңа материал өйрәнү дәресе. Сәнгатьле уку, әңгәмә. Текст белән эш

Г.И. портреты, китаплары; газета, журнал материаллары; ”Мирас” 1997 ел №2,3  

14

Г. Исхакый ”Кәҗүл читек” әсәре. Фикер алышу.

Белемнәрне ныгыту.

Сораулар һәм биремнәр буенча эш.

Сораулар буенча иҗади эш.

15

Дәрдемәнднең  тормыш юлы, иҗаты

Яңа материал өйрәнү дәресе. Сәнгатьле уку, әңгәмә.

Портреты, китап-лары;  газета, журнал материаллары;

магнитофон, кассета, презентация

16

Дәрдемәнд шигырьләре

Белемнәрне ныгыту.

Сораулар һәм биремнәр. Текст өстендә эш.

17

К. Тинчурин турында белешмә.  “Мәдрәсәдә беренче көн”  Уку.

Яңа материал өйрәнү дәресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку.

Портреты, китаплары;  газета, журнал

материаллары;

видеомагнитофон, кассета , презентация

18

 К. Тинчурин  “Мәдрәсәдә беренче көн”. Фикер алышу.

Белемнәрне ныгыту.

Сораулар һәм биремнәр. Текст өстендә эш.

Сораулар буенча иҗади эш.

19

К. Тинчурин  “Бүре зәхмәте” . Уку.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку.

20

К. Тинчурин  “Бүре зәхмәте” Фикер алышу.

Белемнәрне ныгыту. Әң-гәмә. Текст белән эшләү

Сорауларга җавап

21

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Сочинение. “Явызлык явызлык тудыра”

Белемнәрне комплекслы куллану. Иҗади эшләү

Сочинение.

22

М.Әмирнең  тормыш, иҗат юлы. “Агыйдел” әсәре.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

Портреты, китаплары;  газета, журнал материаллары, презентация

 

23

М.Әмир. “Агыйдел” әсәре. Уку.

Яңа материал өйрәнү, ныгыту дәресе.

24

М.Әмир.  “ Агыйдел ” әсәре. Уку.

Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

25

М.Әмир .“Агыйдел” әсәренең сәнгатьчә эшләнеше

Белемнәрне комплекслы куллану. Текст белән эшләү.

26

М.Әмир .“Агыйдел” Артыкбикә образына  характеристика

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу. Иҗади эшчәнлек.

Иҗади эш

27

28

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Иҗади эш. “Шундый минем туган ягым”

Белемнәрне комплекслы куллану.

Укучыларның иҗади эшчәнлеге.

Мөстәкыйль эш.

29

 

С.Хәкимнең  тормыш, иҗат юлы. “Юксыну” шигыре.  

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

Портрет, китаплары;  газета, журнал

Материаллары, папка, презентация, аудиоязма, магнитофон, кассета

30

С.Хәким  “Әнкәй”, “Клиндерләр эзлим”

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

31

 С. Хәким  “Тегермән стенасындагы язулар”, “Һәйкәл урынында уйланулар”

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

Тест

Тест

32

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Сәнгатьле уку

Белемнәрне комплекслы куллану.Текст белән эш

33

34

Б С Ү. Контроль сочинение  “С. Хәким – минем яраткан шагыйрем”

Белемнәрне комплекслы куллану. Мөстәкыйль һәм иҗади эшләү.

сочинение

35

Ф.Хөснинең  тормыш, иҗат юлы.  “Йөзек кашы” әсәре. Сочинениеләргә анализ.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Портреты, китаплары;  газета, журнал материаллары, презентация

36

Ф.Хөснинең  “Йөзек кашы” әсәре.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

37

Ф.Хөсни.  “Йөзек кашы” әсәренең сәнгатьчә эшләнеше.

Белемнәрне комплекслы куллану. Мөстәкыйль һәм иҗади эш. Әңгәмә.

сорауларга җавап

38

Ф.Хөсни. “Йөзек кашы” Әсәрдә образлар системасы.

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу. Иҗади эшчәнлек.

Иҗади эш.

39

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Ф.Хөснинең “Йөзек кашы” әсәренә бәяләмә. .

Белемнәрне контрольләү, бәяләү, коррекцияләү.

Мөстә

кыйль эш

40

41

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Сочинение  “Минем холкым – минем язмышым”

Белемнәрне контрольләү, бәяләү.

Сочинение

42.

Сыйныфтан тыш уку. Ә.Фәйзи “Әүхәдинең хаты-ны Майшәкәр белән сау-буллашуы”, ”Бал корты”, “Габдулла Тукайга”

Сыйныфтан тыш уку дәресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Портреты, китаплары;  

газета, журнал материаллары

43

Ф.Кәримнең  тормыш юлы, иҗаты. “Ант” шигыре.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Портреты, китаплары;  

газета, журнал материаллары, магнитофон,

 кассета, презентация

44

Ф.Кәрим шигырьләре

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

45.

Ф.Кәрим  “Кыңгыраулы яшел гармун”

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

46

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Сочинение “Шулай үлде Ватан улы”

Белемнәрне контрольләү, бәяләү.

Сочинение

47.

Һ. Такташ. турында белешмә. Иҗатының үзенчәлеге. “Мокамай”

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

48

Һ. Такташ. “Мокамай” шигыренә анализ

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу.

49

Сыйныфтан тыш уку. Р.Мөхәммәдиев “Муенсалы күгәрчен”

Сыйныфтан тыш уку дәресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Портреты, китаплары;  видеомагнитофон, кассета

50

Ә.Еники иҗаты. “Әйтелмәгән васыять” әсәренә кереш.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Ә.Еники портреты, китаплары,  магнитофон, кассета, видеоязма, телевизор

51

Ә.Еники “Әйтелмәгән васыять” әсәре

Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

52

 Ә.Еники “Әйтелмәгән васыять” әсәре

Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

53

 Ә.Еники “Әйтелмәгән васыять” әсәрендә образлар.

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу. Иҗади эшчәнлек.

54

55

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Контроль сочинение  “Акъәби- минем яраткан образым”

Белемнәрне контрольләү, бәяләү.

Сочинение

56

Н.Арсланов  иҗаты. “Атлантида”, ”Халкыма” шигырьләре. Фикер алышу. Сочинениеләргә анализ.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

Портреты, китаплары;  газета, журнал материаллары,  магнитофон, кассета

57

Н.Арсланов “Яз”, “Тәлгәш- тәлгәш миләш”. Фикер алышу.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү.

Сорауларга җавап

Гариф Ахунов - 4 сәгать.

58

Г.Ахуновның тормыш юлы, иҗаты. ”Артышлы тау буенда”әсәре. Уку.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Г.Ахунов портреты, китаплары,   видеоязма, телевизор,

видеомагнитофон

59

Г.Ахуновның ”Артышлы тау буенда” әсәре. Уку.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

60

Г.Ахуновның ”Артышлы тау буенда” әсәре.

Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

61

Г.Ахунов  “Артышлы тау буенда”. Әсәр буенча фикер алышу.

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу. Иҗади эшчәнлек.

Сорауларга җавап

62

Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Язма эш. “Кешенең холкы - аның язмышы”

Белемнәрне контрольләү, бәяләү.

 Иҗади эш

63

Хәсән Сарьянның тормыш юлы, иҗаты.”Бер ананың биш улы” әсәре.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Портреты, китаплары, презентация

64

Хәсән Сарьян “Бер ананың биш улы” әсәре.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

65

 Х. Сарьян “Бер ананың биш улы” әсәре.

Яңа материал өйрәнү дә-ресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

66

4. Х. Сарьян  “Бер ананың биш улы” әсәренең сәнгатьчә эшләнеше.

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу. Иҗади эшчәнлек.

67

 Бәйләнешле сөйләм үстерү.  Сирин образына характеристика.

Белемнәрне комплекслы куллану. Мөстәкыйль һәм иҗади эш. Әңгәмә.

Мөстәкыйль эш

68

Сыйныфтан тыш уку. Р.Гаташ   шигырьләре.

Сыйныфтан тыш уку дәресе. Әңгәмә, сәнгатьле уку. Текст белән эшләү

Портреты, китаплары, презентация

69

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Кабатлау

Белемнәрне гомумиләш-терү, системага салу, тест эшләү

Тест

Тест сораулары

70

Йомгаклау.

Йомгаклау дәресе

 

       

Укыту – методик комплект.

 1. Программа. Татар урта мәктәпләре өчен әдәбият программалары   (5-11 нче сыйныфлар), Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2010

            2. Дәреслек: Ф.М. Хатипов, Ф. Г. Галимуллин. Әдәбият.- Казан:  Мәгариф, 2006.

          Укытучы өчен өстәмә әдәбият.

  1. Д.Заһидуллина. Әдәбият дәресләрендә сөйләм үстерү. -Казан: Мәгариф, 1998.
  2. Д.Заһидуллина. һ.б. Әдәби әсәр: өйрәнәбез һәм анализ ясыйбыз. - Казан: Мәгариф, 2007.
  3. Ә.Закирҗанов. Заман белән бергә. - Казан: Тат. кит. нәшр., 2004.

Укучы өчен өстәмә әдәбият

1..Чыгарылыш сыйныф укучыларының имтиханда язган сочинениеләре. Казан, 2005.

2. Я. Абдрахимова. Әдәбият дәресләрендә бәйләнешле сөйләм үстерү: 7-9 нчы сыйныфлар өчен.- К.: Мәгариф, 2007.

         Сүзлекләр:

         1.   Әдәбият белеме: Терминнар һәм төшенчәләр сүзлеге. – Казан: “Мәгариф”, 2007.

Электрон әсбаплар

Төре

Әсбап

Сыйныф

Мультимедияле

программа

“Г.Тукай. Тормыш юлы һәм иҗаты”, “Effecto studio” тарафыннан   ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы заказы буенча эшләнгән, 2005.

5-11 нче

Фонодәресләр комплекты

“Нәҗип Җиһанов”, “Алмаз Монасыйпов”, “Салих Сәйдәшев”, НПК “Школьник”, ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы заказы буенча эшләнгән.

5-11 нче сыйныфлар

DVD-video (мультфильм)

“Ана бәйрәме”, Казань, Татарстан-синема, 2006.

5-8 нче

10 CD тан торган комплект

“Күренекле шәхесләр”, “Аксу” студиясе тарафыннан  ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы заказы буенча эшләнгән, 2006.

5-11 нче сыйныфлар

Мультимедияле

программа

“Фәнис Яруллин. Тормыш юлы һәм иҗаты”, ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы заказы буенча эшләнгән.

5-11 нче сыйныфлар

Мультимедияле

программа (татар, рус һәм инглиз телләрендә)

“Гасырларда калыр батырлык” (М.Җәлилнең тормыш юлы һәм иҗаты), “Мастер” ҖЧҖ тарафыннан ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы заказы буенча эшләнгән, 2006.

5-11 нче сыйныфлар

6 CD тан торган комплект

Татар әдәбияты дәресләренә фонохрестоматия, “Аксу” студиясе тарафыннан  ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы заказы буенча эшләнгән, 2008.

5-11 нче сыйныфлар

3 DVD и  1 CD тан торган җыентык

“Габдулла Тукай”, “Вамин” Татарстанның мәдәни традицияләрен саклау һәм үстерү фонды, 2009.

5-11 нче сыйныфлар

Мультимедияле программа

“Сабантуй”, “Мастер” ҖЧҖ.

5-11 нче

DVD-video

Д.Аппакованың “Тапкыр егет” әкияте буенча куелган Г.Кариев исемендәге Казан татар дәүләт яшь тамашачы театры спектакле, “Барс-рекордз”, 2007.

1-6 нчы сыйныфлар

DVD-video - җыентык

“Татар театрының 100 еллыгы”, II том, Г.Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театры.

1-11 нче сыйныфлар



Предварительный просмотр:

8 нче сыйныфта эш программасы

(105 сәг)

        Эш программасы статусы.

        Эш программасы  татар мәктәпләрендә татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына, “Татар урта гомуми белем мәктәпләре өчен татар теленнән программа”сына нигезләнеп төзелде.

 

        Эш программасы структурасы.

        Татар теленнән эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Эш программасының эчтәлеге.

        

        Татарстан Республикасының Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланып тәкъдим ителгән 8 нче сыйныф өчен татар теле дәреслеге (М.З.Зәкиев.- Татар теле, 8 нче  сыйныф.-Казан: Мәгариф,2007) һәм “Татар урта мәктәпләре өчен татар теленнән программа”га (2010), “Татар мәктәпләрендә татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты”на (Казан, 2005)  нигезләнеп төзелгән тематик план фән нигезләре буенча мәҗбүри нәтиҗәлелеккә ирешүне күздә тотып әзерләнде. 8 нче сыйныф өчен әзерләнгән тематик планның эчтәлеген мәктәптә үзләштерелергә, камилләштерелергә тиешле гомумкүнекмәләр, татар теле курсы буенча махсус белем-күнекмәләр тәшкил итә. Балаларның бәйләнешле сөйләмен үстерүгә игътибарын юнәлтү максатында, программада бәйләнешле сөйләм үстерү сәгатьләре аерым күрсәтелә. Шуны да истә тотарга кирәк: татар мәктәпләрендә үтелә торган һәр фәннең         һәр дәресе укучының бәйләнешле сөйләмен үстерүгә хезмәт итәргә тиеш.

Тематик план, программа материалын 105 сәгатькә бүлеп, атнага 3 сәгать хисабыннан төзелде.

        

          Программаның төп эчтәлеге.

Төп темалар

Сәг.саны

Белем һәм күнекмәләр

1

Тел һәм тел гыйлеме

1

2

Үткәннәрне искә төшерү

3

2

Туры һәм кыек сөйләм

12

Туры сөйләмне үз сөйләмеңдә файдалана белү, чит кеше сүзләрен һәр ике юл ( диалог һәм монолог) белән бирә алу. Туры сөйләмгә бәйле тыныш билгеләрен дөрес куя , куелганнарына аңлатма бирә белү

3

Кушма җөмлә

2

Кушма җөмләләрдән тиешенчә файдалана, аларның төрле төрләрен төзү, таләп ителгән төренә мисал китерү.

4

Тезмә кушма җөмлә

4

Текстны өлешчә синтаксик яктан һәм тулы күләмдә гармматик яктан тикшерү.

5

Иярченле кушма җөмлә

22

Кушма җөмлә өлешләре арасына тиешле тыныш билгеләрен кую һәм аларны дәлилләү

6

Катлаулы төзелмәләр

22

Төрле төзелештәге кушма җөмлә өлешләрен тиешле интонация белән уку( әйтү)

7

Пунктуацияне гомумиләштереп кабатлау

10

Бер тема эчендә сөйли һәм яза белү, сыйфатлама элементларын кулланып, сочинение- хикәяләү һәм сочинение язу.Рецензия, беркетмә

Яза алу.

VIII класста татар теленнән үзләштерелергә һәм камилләштерелергә тиешле гомумкүнекмәләр:

Уку эшчәнлеген оештыра белү юнәлешендә

  1. Укытучы тәкъдимнәре нигезендә өстәмә уку һәм үзлегеңнән белем алу эшчэн леген планлаштыра алу.
  2. Аларны башкару чараларын билгеләү һәм анализлау.
  3. Эшчәнлеккә үзконтроль һәм үзбәя куя белү.
  4. Предмет буенча оештырылган олимпиадаларда актив катнашу.

Китап, өстәмә  мәгълүмат белән эш итә белү

  1. Дәреслек һәм төрле чыганаклар белән мөстәкыйль эш итә белү
  2. Төрле текстлардан төп фикерне аерып ала белү, текстның логик схемасын билгеләү, гади һәм катлаулы план белән эш итү. Текстан мәгълүмат алу техникасын камилләштерү.
  3. Катлаулы булмаган темаларны мөстәкыйль өйрәнү. Эзләнү таләп итә торган мәсьәләләрне чишү юлларын үзләштерү. Логик схемаларны, графикларны мөстәкыйль төзү.

Фикерләү белән бәйле күнекмәләр

  1. Мөстәкыйль эшчәнлеккә уку мәсьәләсен куя белү. Максат, бурычларны билгеләп, эзләнү характерындагы кечкенә күләмле фәнни хезмәтләр язу.
  2. Танып белү активлыгын үстерү.
  3. Төшенчә, термин, кагыйдә, закончалыкларны аңлап кабул итү күнекмәсен камилләштерү.
  4. Логик алымнардан чагыштыру, анализ, гомумиләштерү, нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү.
  5. Грамматик анализ төрләрен үзләштерү һәм камилләштерү:
  • кушма җөмләләргә, катлаулы төзелмәләргә синтаксик анализ ясау;
  • мәктәп программасы күләмендә тулы грамматик анализ ясый белү (сузтөзелеше, ясалышы, ягыннан, фонетик, лексик, морфологик, синтаксик, пунктацион һәм стилистик анализлар).
  1. Тикшеренү ысуллары: модельләштерү; охшатып эшләү.

Телдән һәм язма сөйләм үстерү һәм аралаша белү юнәлеше

Телдән сөйләм:

  • сорауны характерына һәм максатына карап җавап бирә белү. Мәгълүмат алу, системалаштыру максатында әңгәмә үткәрә белү;
  • план, тезис, таблица, график тибында гомумиләштереп җыйнак җавап әзерли һәм җавап типларын аера, нигезле рәвештә сайлый белү.

2.        Язма сөйләм:

  • цитаталарны күчереп алу, тезис, конспект, бәяләмә, иптәшеңнең җавабына рецензия, язганда тиешле кыскартулардан тиешле файдалана белү;
  • сүзлек диктанты — 30-35 сүз;
  • контроль диктант — 130-140 сүз;
  • катлаулы план буенча изложение язу:

  • уку елы башында — 350-400 сүзле текст (язманың күләме — 180-200 сүз);
  • уку елы ахырында — 400-450 сүзле текст (язманың күләме — 200-220 сүз);

  • фикер йөртү элементлары кертеп, гади яки катлаулы план төзеп сочинение язуны камилләштерү;
  • эш кәгазьләре язу (беркетмә).

                                           

    8 сыйныф укучыларыың сөйләме һәм язу күнекмәләре:

-туры сөйләмне үз сөйләмендә файдалана белү, чит кеше сүзләрен диалог яки монолог формасында бирә алу,  туры сөйләмгә бәйле тыныш билгеләрен дөрес итеп куя,куелганнарына аңлатма бирә белү;

-кушма җөмләләрдән тиешенчә файдалану,аларның төрле төрләрен төзү,таләп ителгән төренә  мисал китерү,  җөмләгә һәм текстка өлешчә яки тулы грамматик анализ ясый белү,  кушма җөмлә компонентлары арасына тиешле билгеләрен кую, аларны дәлилләү.Төрле төзелештәге кушма җөмлә өлешләрен сөйләмдә тиешле интонация белән уку.;

-тема эчендә диалог һәм монолог формаларында сөйли һәм яза белү;

-сыйфатлама, модальлек,эмоциональлек элементларын, стиль үзенчәлекләрен кулланып. укыту һәм тәрбия максатларына  уңай җавап бирерлектемаларга сочинение һәм изложение язу. Язманы камилләштерү(тулыландыру,төзәтмшләр кертү);

-җыелыш яки берәр утырышның беркетмәсен яза белү;

-мәктәп программасы таләп иткән күләмдә җөмлә составындагы сүзләргә фонетик, морфологик, грамматик анализ ясау.кушма җөмләләрне бер төрдән икенче төргә үзгәртә белү; кушма җөмләнең схемасын,төрен,иярчен җөмләнең мәгънәсе һәм төзелеше  ягыннан төрен, иярчен җөмләләрне  баш җөмләгә бәйләүче аналитик һәм  синтетик чараларны,баш һәм иярчен җөмләләр арасына куелырга тиешле тыныш билгеләрен дөрес кую;

-укучыларның сөйләм һәм язу культурасын үстерү, мөстәкыйль эшчәнлеген активлаштыру.

                                                             8 нче  сыйныф

                          Татар теленнән календарь- тематик план

 

                        Укытучы: Баһавиева Р.Г.

                                      Атнага  3  сәгать  исәбеннән  (  35 атна-105 сәгать )

Программа. Казан, “Мәгариф”, 2010.  Татар урта мәктәпләре өчен татар теленнән программма

        Дәреслек. М.З. Зәкиев- Татар теле, 8 нче  сыйныф.-Казан: Мәгариф,2007.

Диктант- 8(4)

Изложение- 4(2)

Сочинение- 4(2)

Календарь- тематик план         Татар теле              8 нче сыйныф

        

Дәрес  темасы

Дәрес тибы

   

  Белем һәм

    күнекмәләр

Укучылар эшчәнлеге

Контроль

       

    Өй эше

   

  Белем һәм

    күнекмәләр

Укучылар эшчәнлеге

Контроль

       

    Өй эше

  1

  Тел һәм тел гыйлеме.

Белемнәрне камилләш-терү

Тел һәм тел гыйлеме бүлекләрен искә төшерү

тел гыйлеме моделе буенча эшләү

Тел турында мәкальләр язарга

  2

Фонетика, орфоэпия, графика, орфография, лексикология, фразеология,морфология

(кабатлау)

Белемнәрне камилләш-терү

Укучыларның 7 нче сыйныфта алган белемнәрен тикшерү

Җөмлә кисәге ягыннан тикшерү

Тикшерү  диктанты

Үткәннәрне кабатларга

  3

Үткәннәрне  искә  төшерү.

Гади җөмлә төрләре

Белемнәрне камилләш-терү

Әйтү максаты  буенча җөмлә төрләре, сүз тркемнәре, җөмлә кисәк-ләрен искә төшерү.

Җөмлә кисәге ягыннан тикшерү, гади җөмлә принцибын искә төшерү

6 нчы күнегү

П.1.7 нче күнегү, җөмлә кисәге ягыннан тикшерергә

4

Җөмләләргә сүз төркемнәре һәм җөмлә кисәкләре ягыннан анализ ясау

 

   

 Туры  һәм  кыек  сөйләм

  5

Туры  һәм  кыек  сөйләм  турында аңлатма  бирү

Яңа белем үзләштерү

Туры һәм кыек сөйләмнең төп үзенчәлекләре белән таныштыру

Туры  һәм  кыек  сөйләм  турында модель төзү

П.2.11 нче күнегү,

дәреслектәге сораул. җаваплар әзерләргә,14 бит

6/7

Туры һәм кыек сөйләм янында тыныш билгеләре.  Алардагы  тыныш  билгеләренең  аермалы  яклары

Яңа белем үзләштерү

Туры  сөйләм янында тыныш билгесе кую очракларын дөрес кую

тыныш билгесе куюның схемаларын өйрәнү

П.3. 16 нчы кү-негү,19 нчы күнегү, тыныш билгесен куеп язарга

  8

Аңлатмалы  диктант

Белемнәрне камилләш-терү

Укучыларның язу күнекмәләрен тикшерү

Диктантта тыныш билгеләрен аңлатырга

Аңлатмалы  диктант

кагыйдәне кабат.

  9

Туры  сөйләмле  җөмләгә  синтаксик анализ  ясау  тәртибе

Яңа белем үзләштерү

Анализ  тәртибе  белән  таныштыру

Анализ ясау тәртибен өйрәнү

Әдәби әсәрләрдән туры  сөйләмле  җөмләләр язарга

  10

 Диалог. Әңгәмәдә  катнаша  белү әдәбе.

Яңа белем үзләштерү

 Язылышын,  тыныш  билгеләрен  аңлату.

“Туган  як” темасына багышлап, диалог  тө-зергә

23нче күнегү, п.4

11

 Монолог .  Кешенең  эчке  кичереш –хисләренә  нигезләнеп, бер  вакыйганы сөйләү  һәм  язу

Яңа белем үзләштерү

Туры  сөйләмне  үз  сөйләмеңдә  файдалана  белү  

Монолог төзү

Әдәби  әсәрләр-дән монолог-өзекләр  язып

алырга  

12

Диалогтагы  һәм монологтагы репликаларның  язмада бирелеше ,тыныш билгеләре

13

Б /с .Изложение.(Текстта  туры  сөйләмне   күбрәк  файдаланырга)

Сөйләм үстерү

Бәйләнешле сөйләм күнекмә-ләрен үстерү

Текст буенча туры  сөйләмне   күбрәк  файдаланып изложение язу

Изложение

Үткәннәрне кабатларга п.2-5

14/15

Туры  сөйләмне  кыек  сөйләмгә  әйләндерү. Әдәби  әсәрләрдән алынган  өзекне  анализларга, туры  сөйләмнәрне  кыек  сөйләмгә  әйләндерергә.

Яңа белем үзләштерү

Туры  сөйләмне  кыек  сөйләмгә  әйләндерү очракларын өйрәнү

Туры  сөйләмне  кыек  сөйләмгә  әйләндерү очракларының моделен төзү

25 нче  күнегү, 30 нче  күнегү җөмләләр уйлап язарга

16/17

Туры сөйләмле җөмләгә синтаксик анализ ясау

18

Б /с .  “Җәлил  һәйкәле  янында” дигән  темага (укытучы  теманы  үзе  сайлый)  диалог һәм  монолог  төзеп  язарга

Сөйләм үстерү

Укучыларның  сөйләм эшчәнлеген үстерү

“Муса Җәлил” интерактив китабын карау, фикер алышу

Җәлил турында истәлекләр укырга

19

Б /с .  Җыелыш  беркетмәсе  язу

Яңа белем үзләштерү

Җыелыш  яки  берәр  утырыш  беркетмәсе  яза белү

Беркетмә төзү моделен өйрәнү

Модельне ятларга

                     Кушма  җөмлә

20/21

Кушма  җөмлә  турында  гомуми  төшенчә

Яңа белем үзләштерү

Тиңдәш  хәбәрле,  аерымланган  иярчен  кисәкле гади  җөмләләр  белән  кушма  җөмлә  арасындагы  аермалыкларны  билгеләргә

Кушма  җөмлә  турында модель төзү  

33 нче күнегү, кушма җөмләләрне язып алырга

22

 Контроль  диктант.(Текстта  тиңдәш  хәбәрле  гади  җөмләләр,аерымланган  кисәкле  гади  җөмләләр,  кушма  җөмләләр  булырга  тиеш)

Белемнәрне камилләш-терү

Укучыларның кушма җөмләләрне аера белүләренә ирешү

тиңдәш  хәбәрле  гади  җөмләләр,аерымланган  кисәкле  гади  җөмләләрне тикшерү

Контроль   диктант

31 бит сорауларга җавап бирергә

                  Тезмә  кушма  җөмлә

  23

 Тезмә  кушма  җөмләләр  турында төшенчә

Яңа белем үзләштерү

 Тезмә кушма  җөмлә  төшенчәсен  аңлау;төрләргә  аеру; төрләр  арасындагы  аерманы  күрсәтү.

Тезмә  кушма  җөмләләр  турында модель төзү, җөмләләрне аерырга өйрәнү

35  нче  күнегү, җөмләләрнең схемасын төзергә 33нче  биттәге  сорауларга җавап

 24

Теркәгечле  тезмә  кушма  җөмлә  төрләре

Яңа белем үзләштерү

 Җыючы,каршы  куючы,  бүлүче теркәгечләрнең   гади  җөмләләрне бәйләп  торучы  чара икәнен аңлату.

Теркәгечле  тезмә  кушма  җөмлә  төрләре модель төзү, җөмлә-ләрне аерырга өйрәнү

40 нчы күнегү, җөмләләр төзергә, 36  нчы  бит  сорау-җавап

25

Теркәгечле  тезмә кушма  җөмләләрдә  тыныш  билгеләре

Яңа белем үзләштерү

Кайсы  очракларда  тыныш  билгесе  куела,кайсы  очракта  куел-мавын аңлату

Схема буенча җөмләләр төзү

44  нче күне-гү, бирем буенча җөмләләр төзеп

26

Теркәгечсез  тезмә  кушма, аларда  җөмләләрдә тыныш  билгеләре

Яңа белем үзләштерү

Санау  һәм  каршы  кую  интона-циясе  ярдәмендә  җөмләләрнең  теркәлүе, алар  арасында  тыныш  билгеләренең  куелышы .

Теркәгечсез  тезмә  кушма, аларда  җөмләләрдә тыныш  билгеләре турында модель төзү,

50 нче күнегү, җөм-ләләр  төзеп  яза-рга

41, 43 нче  биттә-ге сорау.җавап бирергә

27

Зачёт-дәрес.(Туры һәм кыек сөйләм. Тезмә  кушма җөмләләр).

Белемнәрне гомумиләштерү

Укучыларның белемнәрен  тик-шерү .

Тест  сорауларына  җавап  бирү

Тест  

Контроль эшкә хәзерлек.

28-29

Б/с  Картина буенча сочинение  язу “Урман – безнең  байлыгыбыз  

Сөйләм үстерү

Сочинение язарга өйрәтү

 урманның матурлыгын сурәтләү

сочинение

Тезмә кушма җөмләләрне кабатларга

      Иярченле  кушма  җөмлә

  30

Иярченле кушма  җөмлә  турында төшенчә.

Яңа белем үзләштерү

Иярчен  кушма  җөмлә  турында укучыларга  белешмә  бирү; мәгънә төзелеше буенча төрләргә бүленеше

Иярченле кушма  җөмлә  турында модель төзү

56 нчы күнегү,48 нче биттәге сораул. җавап. бирергщ

  31

Синтетик  иярчен  җөмләләр янында тыныш билгеләре

катнаш

Кайсы  очракта  өтер  белән аерыла, кайсында аерылмый, нинди  тыныш  билгесе  генә  куелуын  аңлату.  

модель төзү

64 нче күнегү, җөмләләрне үзгәртеп язарга

54 нче бит

32

Аналитик иярчен җөмлә,алар  янында тыныш билгеләре

Яңа белем үзләштерү

Аналитик  ияр. җөмлә турында гомуми төшенчә бирү,баш җөмләгә бәйл. чаралар, мөнәсәбәт белдерүче сүзләр

Аналитик иярчен җөмләләр турында модель төзү

67 нче күнегү, 58 нче бит, сораул-арга  җавап.

33

Иярчен  кушма  җөмләнең  мәгънә ягыннан төрләре

Яңа белем үзләштерү

Иярчен җөмләләрнең  мәгънә ягыннан  төрләргә бүленешен аңлату, баш һәм  иярчен  җөмлә-ләрне аеру  

Схеманы өйрәнү, күнегүләр эшләү, нәтиҗә ясау

85 нче күнегү, әдәби  әсәрдән  иярчен  җөмлә  язарга,  70 биттә-ге сораулар җавап

  34

Иярчен  ия  һәм  иярчен  хәбәр  җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Иярчен ия һәм ияр.хәбәр җөмлә турында гомуми мәгълүмат, бер-берсеннән аерымлыклары,төзеле-ше  ягыннан  төрләре

Иярчен  ия  һәм  иярчен  хәбәр  җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

88 нче күнегү, тыныш билгелә-рен куеп язарга            73 нче  бит

  35

Иярчен  ия  һәм  иярчен  хәбәр  җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

өстәмә материалдан иярчен ия һәм  иярчен хәбәр җөмләләрне табарга,бәйләүче чараларын билгели  белергә .

Схемалар буенча эшләү

тест

91 нче  күнегү,  җөмләләрне парлап язарга әзерләргә

  36

Искәртмәле  диктант

Контроль

Белемнәрне гомуми-ләштерү,

Искәртмәле диктант

Үткәннәрне  кабатларга

  37

 Иярчен  тәмамлык һәм  иярчен  аергыч җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Иярчен тәм.һәм ияр.аергы. җөмл. турында  гомуми мәгълүмат,бер-берсеннән аерымлыклары, төзелеше  ягыннан  төрләре

Иярчен  тәмамлык һәм  иярчен  аергыч җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

97 нче күнегү,җөмләләрнең төрен үзгәртеп язарга   79 нчы бит

 38

Иярчен  тәмамлык һәм  иярчен  аергыч  җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

Өстәмә  материаллардан иярчен  тәм. һәм иярчен аергыч җөмлә-ләрне табарга,бәйләүче чарала-рын билгели  белергә .

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

тест

104  нче  күнегү, тыныш билгеләрен куеп язарга 81  нче  бит

40/41

Б /с  Сочинение  элементлары  белән  изложение  язу

Сөйләм үстерү

Язу күнекмәләрен формалаштыру

Сочинение  элементлары  белән  изложение  язу

изложение  язу

Язып  бетерергә

42

Иярчен  вакыт  һәм  иярчен  урын  җөмләләр

         

Яңа белем үзләштерү

Иярчен  вакыт.  һәм  ияр. урын  җөмләләрне танып белергә өйрәтү

Иярчен  вакыт  һәм  иярчен  урын  җөмләләр

турында модель төзү, күнегүләр

110  нчы  күнегү, җөмләләрне үзгәртеп язарга  86  нчы бит

43

Иярчен  вакыт  һәм  иярчен  урын  җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

Иярчен  вакыт.  һәм  ияр. урын  җөмләләр турында алган белемне системалаштыру

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

Практик дәрескә әзерләнергә

44

Контроль диктант  язу. “Тылсымлы куак”

Белемнәрне системалаштыру

Язу күнекмәләрен формалаштыру

Контроль   диктант  язу

Тест биремнәрен үтәү

45

Иярчен  рәвеш  һәм  иярчен  күләм җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Иярчен  рәвеш. һәм  ияр. күләм җөмл. турында  гомуми  мәгълүмат бирү, бер-берсеннән  аерымлы-клары, төзелеше ягыннан  төрләрен аерырга өйрәтү

Иярчен  рәвеш  һәм  иярчен  күләм җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

120  нче күнегү, рәвеш җөмләләр төзеп язарга

92 нче  бит

  46

Иярчен  рәвеш  һәм  иярчен  күләм җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

Өстәмә материалдан иярчен рәв-еш  һәм иярчен күләм җөмләләрне табарга,бәйләүче чараларын билгели  белергә .

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

тест

Сорауга  җавапл.  әзерләргә,иярчен  рәвеш, күләм җө-мл. уйлап  язарга.

 47

Практик дәрес

Белемнәрне системалаштыру

Дидактик  материалдан  иярчен ия һәм иярчен хәбәр җөмләне табарга, бәйләүче чараларын бил-гели белергә .

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

тест

112 нче  күнегү, 87 нче  бит, сор-аул. җавап  

би-рергә.

 48

Иярчен  сәбәп  һәм  иярчен максат  җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Иярчен сәбәп  һәм  ияр.максат  җөмл. турында  гомуми  мәгъ-лумат бирү, бер-берсеннән  аерымлыклары, төзелеше  ягыннан  төрләрен ачыклау

Иярчен  сәбәп  һәм  иярчен максат  җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

126 нчы күнегү иярчен сәбәп җөмләләр төзеп язарга.97 нче  бит,  сорауларга  җавап  бирергә

 49

Иярчен  сәбәп  һәм  иярчен  максат  җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

Бәйләүче  чараларын  билгеләү, схемаларын  төзү.

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

130  нчы күнегү, тыныш билгеләрен куеп язарга

50

Иярчен  шарт  һәм  иярчен кире җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Шарт  һәм  кире  җөмләләр  турында  мәгълүмат бирү, нинди  чаралар  ярдәмендә баш  җөмләгә  бәйләнүен ачыклау

Иярчен  шарт  һәм  иярчен кире җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

134  нче күнегү, җөмләләрнең төзелешен үзгәртеп язарга

51

Иярчен  шарт  һәм  иярчен  кире җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

шарт  һәм  иярчен  кире җөмләләр турында белемнәрне системалаштыру

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

тест

138 күнегү, сораулар ярдәмендә инша язарга

52

Иярчен аныклагыч җөмләле кушма җөмлә

Яңа белем үзләштерү

Иярчен аныклагыч җөмләле кушма җөмлә турында төшенчә бирү

Иярчен аныклагыч җөмләле кушма җөмлә турында модель төзү, күнегүләр эшләү

4 аныклагыч җөмлә язарга

53/54/55

Иярчен  кушма  җөмләләрне гомумиләштереп  кабатлау, җөмлләргә синтаксик анализ ясау

Белемнәрне системалаштыру

Барлык  үтелгән  темаларны  камилләштерү

Күнегүләр эшләү, модель буенча фикер алышу

Тест  сорауларына   җаваплар

142  нче күнегү, җөмләләрнең төрен үзгәртеп язарга

56/57

Б /с  Сочинение  элементлары  белән  изложение  язу

Сөйләм үстерү

Язу күнекмәләрен формалаштыру

Сочинение  элементлары  белән  изложение  язу

изложение  язу

Язып  бетерергә

58

Б/с .  Изложениегә  анализ  ясау,  хаталар  өстендә  эш

Белемнәрне системалаштыру

Хаталарны классификацияләү

Үтелгәннәрне  кабатлау

 59

Аңлатмалы      диктант

Контроль

Укучыларның белемнәрен тикшерү

Аңлатмалы     диктант

Иярчен җөмләләрне кабатларга

 

               

Катлаулы  төзелмәләр

60/61

Катлаулы  төзелмәләр  турында төшенчә

Яңа белем үзләштерү

Катлаулы төзелмәләр турындагы  төшенчә бирү

Модель төзү

Схеманы сөйләргә өйрәнергә

62

Тиңдәш  иярүле күп  иярченле  катлаулы  кушма  җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Тиңдәш иярүле  күп  иярченле  кушма  җөмләләрне танып белергә өйрәтү

Модель төзү, күнегүләр эшләү

Әдәби  әсәрдән  тиңдәш  ияр. ку-шма   җөмлә. язарга

63

Тиңдәш  иярүле күп  иярченле  катлаулы  кушма  җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

Тиңдәш иярүле  күп  иярченле  кушма  җөмләләрне танып белергә өйрәнүне дәвам итү

Модель буенча сөйләү, күнегүләр эшләү

тест

Схема буенча җөмләләр төзергә

64

Тиңдәш  түгел  иярүле  күп  иярченле  катлаулы  кушма  җөмлә

Яңа белем үзләштерү

Тиңдәш түгел  иярүле күп  ияр-ченле  кушма  җөмләләрне танып белергә өйрәтү

Тиңдәш  түгел  иярүле  күп  иярченле  катлаулы  кушма  җөмлә турында модель төзү, күнегүләр эшләү

152 нче күнегү, 113 бит.әдәби әсәр.3 мисал язарга

 65

Тиңдәш  түгел  иярүле  күп  иярченле  катлаулы  кушма  җөмлә

Белемнәрне системалаштыру

Тиңдәш түгел  иярүле күп  ияр-ченле  кушма  җөмләләрне танып белергә өйрәнүне дәвам итү

Схемалар буенча җөмләләр тикшерү

Схема буенча җөмлә төзергә

66

 Практик  эш

Белемнәрне системалаштыру

Күнегүләр  эшләү, иҗади  эшләр  башкару

Модель буенча сөйләү, күнегүләр эшләү

тест

Үтелгәннәрне  кабатлау

67/68

Б/с        Сочинение

Контроль

Укучыларның белемнәрен тикшерү

Сочинение язу

Үткәннәрне кабатлау

69

Б/с .   Сочинениегә   анализ  ясау,  хаталар  өстендә  эш

Белемнәрне системалаштыру

Хаталарны классификацияләү

Үтелгәннәрне  кабатлау

70

Бер-бер  артлы  иярүле  күп  иярченле  катлаулы кушма җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Бер-бер артлы  иярүле  күп  иярченле  кушма җөмләләрне танып белергә өйрәтү

Бер-бер  артлы  иярүле  күп  иярченле  катлаулы кушма җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

1)115 биттәге  со-рауга җаваплар 2)П.25каг.ятларга

71

Бер-бер  артлы  иярүле  күп  иярченле  катлаулы кушма җөмләләр

Белемнәрне системалаштыру

Бер-бер артлы  иярүле  күп  иярченле  кушма җөмләләрне танып белергә өйрәнүне дәвам итү

Схемалар буенча эшләү

72

Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләр.

Яңа белем үзләштерү

 Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне танып белергә өйрәтү

Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләр. турында модель төзү,

1)154 нче күнегү, 2)әдәби әсәрдән җөмлә  язарга

73

Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләр.

Белемнәрне системалаштыру

Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне танып белергә өйрәнүне дәвам итү

Схемалар буенча эшләү

115 бит сорауларга җавап бирергә

74

Практик эш

Белемнәрне системалаштыру

Күнегүләр үтәү, иҗади биремле эшләр  

Тест буенча эшләү

тест

Үтелгәннәрне кабатлау

75/76

Иярченле кушма җөмләләрне гомумиләштереп  кабатлау

77

Контроль диктант  

Белемнәрне системалаштыру

Язу күнекмәләрен формалаштыру

Контроль   диктант  язу

78/79

 Катнаш кушма җөмләләр

Яңа белем үзләштерү

Катнаш кушма җөмләнең катлау-лы төзелмә буларак актуал. Тиң-дәш иярүле күп иярченле кушма җөмл. арасында охшашлык һәм аермалык

Катнаш кушма җөмләләр турында модель төзү, күнегүләр эшләү

1)157 нче күнегү, 120 нче бит сорау җаваплар

80/81

       Тезем

Яңа белем үзләштерү

Тезем турында төшенчә бирү

Күнегүләр эшләү

Өстәмә  әдәбият-тан тезем кергән шигъри юлларны  язарга

82/83/84

 Катлаулы төзелмәләрне гомумиләштереп кабатлау,синтаксик анализ ясау

Белемнәрне гомумиләштерү

Укучыларның белемнәрен гомумиләштерү

Схемалар буенча эшләү

Зачётка әзерлә-нергә

 85

Зачет-дәрес.

Контроль

Укучыларның белемнәрен тикшерү

тест соравы-на җавап би-рү

үтелгәннәрне кабатларга

86

Искәртмәле диктант

Контроль

Укучыларның белемнәрен тикшерү

Искәртмәле диктант

Үткәннәрне кабатлау

87

Хаталар өстендә эшләү

88/89

Җөмләнең мәгънәсе һәм төзелеше, интонация һәм тыныш билгеләре

катнаш

Пунктуация, интонация буенча белемнәрне. актуальләштерү.

тест

165 нче күнегү тыныш билгесен куеп язарга

 90/91

Нокта, сорау, өндәү билгеләре, күп нокталар һәм куштырнаклар куела торган очраклар

катнаш

Теманы актуальләштерү .

тест

168 нче күнегү,132 нче бит

  92/93

Өтер, нокталы өтер, ике нокта куела торган очраклар

катнаш

Теманы  актуальләштерү .

                                                                                                                                                                                                                   

тест

171 нче күнегү, 137 нче бит, сораул. җавап

  94/95

Сызык һәм җәяләр куела торган торган очраклар

катнаш

Теманы актуальләштерү

тест

177 нче  күнегү 142 нче бит

96/97

 Б/с Изложение язу.

Контроль

Изложение яза белүләрен тикшерү

План буенча эшләү

Изложение

Үтелгәннәрне кабатлау

98

Б/с .  Изложениегә  анализ  ясау,  хаталар  өстендә  эш

Белемнәрне системалаштыру

Хаталарны классификацияләү

Үтелгәннәрне  кабатлау

99/100/101

Синтаксисны гомумиләштереп кабатлау

Белемнәрне гомумиләштерү

Кушма җөмлә синтаксисы турында алган белемнәрне гомумиләштерү

Модель, схемаларны искәтөшерү, алар буенча сөйләү

Тест сорауларына  җавап бирү

Контроль эшкә әзерлән

 102

  Контроль диктант.

Контроль

Кушма җөмлә синтаксисы турында алган белемнәрен тикшерү

Контроль диктант

Өй эше бирелмәде

103

Хаталар өстендә эшләү

104

Б/с        Сочинение

Контроль

Укучыларның белемнәрен тикшерү

Сочинение язу

Үткәннәрне кабатлау

105

Ел буе үтелгәннәрне кабатлау.

Белемнәрне гомумиләштерү

Кушма җөмлә синтаксисы турында алган белемнәрне гомумиләштерү

                                                                                                                                                                           



Предварительный просмотр:

8 нче сыйныф

Татар әдәбиятыннан эш программасы

Атнага 2 сәгать исәбеннән (34 атна – 68 сәгать)

Әсәр өйрәнү – 4 сәгать

Бәйләнешле сөйләм үстерү – 12 сәгать

Класстан тыш уку – 7 сәгать

Программа: Татар урта мәктәпләре өчен әдәбият программалары. 5-11 нче сыйныфлар/ Ф.Хатипов, А.Әхмәдуллин. К., “Мәгариф”, 2005.

Дәреслек: А.Г.Әхмәдуллин, Ф.Ә.Ганиева. Әдәбият. Татар урта гомуми белем бирү мәктәбенең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек-хрестоматия. – Казан: Мәгариф, 2006.


Дәреснең темасы, эчтәлеге

        Сәгать саны

Эшчәнлек  төре

Дәрес тибы

Контроль төре

Искәрмәләр

Үткәрү

вакыты

план

факт

1

Дастан турында төшенчә. “Идегәй” дастаны. Дастан героеның тарихи җирлеге.

1

1.Актуальләштерү. Халык авыз иҗаты. Төрләре.

2.Укытучы сөйләме.

Яңа материал өйрәтү дәресе

“Сарман төбәге фольклоры” тупланмасына материаллар җыюны дәвам итәргә.

2

“Идегәй” дастаны. Ватан һәм милли азатлык мәсьәләләренең чишелеше, сәнгатьчә эшләнеше, тел байлыгы.

1

Сәнгатьле уку күнекмәләре бирү.

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Бирелгән өзекне ятларга яки җырын өйрәнергә.

3

“Идегәй” дастаныннан өзекне яттан сөйләү.

1

  1. Сәнгатьле сөйләү конкурсы.
  2. “Идегәй яшәгән чордагы вакыйгалар, гореф-гадәтләр белән бүгенге көн арасында бәйләнеш, охшашлык, уртаклыклар бармы?” - әңгәмә.

Тикшерү дәресе

“Идегәй” дастаныннан өзекне яттан сөйләү.

“ Идегәй” дастаны буенча кроссворд төзергә

4

Ф.Кәриминең тормышы һәм иҗаты. “Салих бабайның өйләнүе” хикәясе. Әсәрнең эчтәлеге белән таныша башлау.

1

1. Мәгърифәтчелек әдәбияты һәм мәгърифәтче язучылар турында мәгълүмат бирү .

Язучының тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү дәресе

Мәгърифәтчелек әдәбиятының төп үзенчәлекләре

5

Ф.Кәрими “Салих бабайның өйләнүе”. Хикәядә шул чордагы гореф-гадәтләрнең, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләрнең төгәл чагылдырылуы. Салих карт холкындагы уңай сыйфатлар, кайбер ярамаган шөгыльләре.

1

Аңлатмалы уку

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Иҗади эш

Үзәк геройның телдән портретын тасвирлау, аңа бәя бирү

6

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Хикәя буенча катлаулы план төзү.

1

Монологик сөйләм күнекмәләрен үстерү.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Катлаулы план төзү.

Катлаулы план төзергә

7-10

М.Фәйзи. Драматург турында белешмә. “Галиябану”. Олы, саф мәхәббәтнең иҗтимагый тигезсезлек белән бәрелешүе.

4

1. Әдәбият теориясе.

Музыкаль драма. Аның тууы турында мәгълүмат.

  1. Рольләргә бүлеп уку. Театр атналыгына спектакль әзерләү.
  2. Өлешчә анализ.

Драматург турында белешмә бирү дәресе. Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Сорауларга җавап

Драманы укып килергә

Конфликт төшенчәсен искә төшерергә

Геройларга характеристика

11-12

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Сочинение. “Галиябану һәм Хәлил – иске гадәт-йола корбаннары”.

2

Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Сочинение

Гади план төзеп, сочинение язарга

13

Ш.Камалның тормышы һәм иҗаты турында кыскача белешмә. “Акчарлаклар” повесте.

1

Ш.Камалның тормышы һәм иҗаты турында кыскача белешмә бирү. “Акчарлаклар” повестен укый башлау.

Язучының тормышы һәм иҗаты турында кыскача белешмә бирү дәресе

Диңгез күренешен сурәтләргә (телдән яки рәсемен ясарга).

14

Ш.Камал “Акчарлаклар” повесте. Сезонлы эшчеләр тормышының яктыртылышы. Аларның өметләре акланмавы, канатсыз акчарлаклар хәлендә калулары.

1

Шәрехләп уку

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Иҗади эш

Әсәрдәге эшчеләрнең эш, тормыш шартлары белән хәзерге көн эш шартларын чагыштырырга

15

Ш.Камал “Акчарлаклар” повесте. Гариф, Газизә, Шәрәфи карт образлары. Үзара мөнәсәбәтләрдәге җылылык, эчкерсезлек, самимилек.

1

Сораулар буенча         җаваплар әзерләү.

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Сорауларга җавап

Сочинениегә әзерләнергә.

16

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Конроль сочинение. “Егет кешене кыюлык бизи” яки “Гариф образы”.

1

Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Контроль сочинение.

Ш.Бабич шигырьләрен укырга. Биографиясе һәм иҗаты буенча индивидуаль биремнәр.

17

Класстан тыш уку. Ш.Бабич “Халкым өчен” һ.б. шигырьләре.

1

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү.

Класстан тыш уку дәресе

“Халкым өчен” шигырен ятларга

18

Һ.Такташ иҗаты турында тулырак мәгълүмат бирү. “Алсу”поэмасы. Әсәрдә яшәү шатлыгы, оптимизм, үзеңне бәхетле тою хисләренең чагылышы.

1

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү

Сөйләм телен үстерү дәресе

Яттан сөйләү

“Алсу”поэмасын ятларга.

19-20

Һ.Такташ “Киләчәккә хатлар” поэмасы. 30 нчы еллар башындагы иҗтимагый тормышның, социаль-психологик каршылыкларның киң күренешен сурәтләү, киләчәккә ышаныч белдерү.

2

Поэма жанры турында искә төшерү. Поэмадагы хатлар формасы хакындафикер алышу  .

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Яттан сөйләү

“Мәхәббәт тәүбәсе”н укырга.

21

Һ.Такташның “Мәхәббәт тәүбәсе”.

1

Поэма турындагы белемнәрне искәртү

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Бирелгән өзекне ятларга.

22

Бәйләнешле сөйләм үстерү. ”Алсу” һәм “Мәхәббәт тәүбәсе” поэмаларыннан өзекләрне яттан сөйләү.

1

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Яттан сөйләү.

Иҗади эш “Алсу образына минем мөнәсәбәтем”

23

Г.Бәширов. Язучы турында биографик белешмә.

1

Хронологик таблица төзү күнекмәләрен ныгыту

Язучының тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү дәресе

“Туган ягым – яшел бишек”әсәренең 1нче бүлеген укып килергә

24-26

Г.Бәширов “Туган ягым – яшел бишек”. Халыкның ерак тарихтан килә торган яшәү рәвеше, рухи байлыгы, әхлак кагыйдәләре. Гореф-гадәтләрне чагылдыру.

3

Автобиографик әсәрләрне искә төшерү.

Викторина.

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Сорауларга җавап

Укыган бүлекләрне сөйләргә, план төзергә

27-28

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Сочинение. “Халкымның күңел байлыгы”, “Туган ягым – яшел бишек”.

2

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Сочинение

Сочинениене язып килергә

29

Класстан тыш уку. Р.Фәйзуллин “Якты моң”, “Үлем белән үлемсезлек”, “И кардәшем, бер хаҗәтсез кайчак...”, “Бишбармак”, “Гәмбәзләре – кояшмыни...” шигырьләре.

1

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

М.Җәлил биографиясен искә төшерергә.

30

М.Җәлилнең биографиясе. “Тик булса иде ирек” шигыре. Шагыйрьнең гражданлык һәм поэтик батырлыгы турында белешмә бирү. Шигырьләрнең язылу шартлары.

1

1. М.Җәлилнең героик тормышы турында әңгәмә.

 Шагыйрьнең гражданлык һәм поэтик батырлыгы турында белешмә бирү. Шигырьләрнең язылу шартлары.

Тест

 Биографиясен хронологик тәртиптә өйрәнергә.

“Кичер, илем”, “Соңгы җыр” шигырьләрен ятларга.

31

М.Җәлилнең “Соңгы җыр”, “Серле йомгак” шигырьләре. Лирик геройның көрәшкә, иреккә омтылышы, интернационалист булуы, немец халкының бөек улларына хөрмәте. Яу кырында сугыша алмау үкенече, моңсу хисләр.

1

Лирик герой һәм шагыйрь хисләренең бердәмлеге хакында фикер алышу.

Әсәрләрне уку һәм анализлау дәресе

“Серле йомгак” – ятларга.

32

М.Җәлилнең “Сандугач һәм чишмә” балладасы. Поэтик предмет һәм җан ияләрен кешечә хис итәргә сәләтле итеп сурәтләү. Кош һәм Чишмә образлары ярдәмендә Туган ил азатлыгы өчен фидакарь көрәшнең изгелеген раслау.

1

Баллада турындагы белемнәрне кабатлау

Әсәрләрне уку һәм анализлау дәресе

Баллада буенча фикер алышуга әзерләнергә, шигырьләрен ятларга

33

Бәйләнешле сөйләм үстерү. М.Җәлил шигырьләрен яттан сөйләү.

1

Сәнгатьле укучыга конкурс.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Яттан сөйләү

34

Н.Фәттах “Ител суы ака торур” романы.

1

1. Укытучы лекциясе.

2. Әсәр белән таныша башлау.

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Романнан өзекләрнең 1нче бүлеген сөйләргә

35-37

Н.Фәттах “Ител суы ака торур” романы. Болгар дәүләте тормышын, кабиләләр тартышын, гореф-гадәтләрен, йолаларын, сәүдә, мәдәният, дин мөнәсәбәтләрен, геройларның хисләрен тасвирлау. Сюжетка киеренкелек, җанлылык бирүдә Тотыш холкының роле.

1

      Шәрехләп уку.

     Тарихи чорга бәя бирү.

     Бәйләнешле сөйләм телен      үстерү.

     

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Соруларга җавап

Сорауларга җавап бирергә

Тотыш холкындагы үзенчәлекләрне билгеләргә

Болгар чорының гореф-гадәтләре

38

Тарихи роман турында төшенчә. Сочинение язуга әзерлек. “Үз халкыңны үз итсәң, ят халыкка кол булмассың”.

1

Тарихи роман турында мәгълүмат бирү.

Әдәбият теориясен үзләштерү дәресе

Сочинение буенча план-конспект төзеп килергә

39-40

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Контроль сочинение. “Тарихлардан килгән хакыйкать”.

2

Иҗади фикер йөртү сәләтен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Сочинение

Класстан тыш уку дәресенә әзерләнергә

41

Класстан тыш уку. Рабит Батулла “Сөембикә” романы.

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Иҗади эш

Иҗади эш “Тарихи романнрның үзенчәлекләре, әһәмияте”

42

Т.Миңнуллинның биографиясе, иҗаты.

1

Т.Миңнуллиның биографиясе, иҗаты буенча фикер алышу

Драматургның тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү дәресе

“Бәхетле кияү” комедиясен укып килергә

43

Т.Миңнуллин “Бәхетле кияү”. Авыл кешеләре арасындагы эчкерсез, саф мөнәсәбәт һәм мөгамәләләрнең кызыклы ситуациядә ачылуы һәм сурәтләнүе.

1

Рольләргә бүлеп уку.

Театр атналыгында күрсәтергә әзерләү.

Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Тест

Әсәр буенча сораулык-план төзергә

44

Т.Миңнуллин “Бәхетле кияү”. Әсәр үзенчәлекләре. Мөлаем, яратып көлү өчен кулланылган чаралар.

1

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Иҗади эш

Иҗади эш “Бәхетле кияү” әсәренең үзенчәлекләре

45-47

Аяз Гыйләҗев. Биографик белешмә. “Язгы кәрваннар”. Авылда сугыш чоры яшьләренә килгән тормыш һәм хезмәт авырлыкларының чагылышы. Күңел төшенкелегенә бирелмәү, яшьлек хисләренең юл яруы.

3

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Фикерләү сәләтен үстерү.

Язучы турында биографик белешмә бирү дәресе. Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Милли төбәк компоненты.

48

Класстан тыш уку. Аяз Гыйләҗев “Яра” повесте

1

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Иҗади эш

Милли төбәк компоненты

49-52

С.Сөләйманова “Туган җирем, эчкән суым...”, “Кеше барыбер кошлар нәселеннән...”, “Кеше”, “Этюд”, “Сулар ага, күлләр күккә бага...”, “Тагын узды кыңгыраулы язлар” шигырьләре. Аларда хисләр байлыгы, күңел тирбәнешләренең табигыйлеге, поэтик бизәкләргә муллык. Сүз белән сурәт ясау осталыгы.

4

Сурәтләү чаралары (кабатлау).

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү

1.Шагыйрә турында биографик белешмә бирү.

2.Шигырьләрне уку, анализлау дәресе.

3.Әдәбият теориясен кабатлау дәресе.

Иҗади эш

Иҗади эш “Сүзләрдән сурәт ясыйм”

53

Класстан тыш уку. Ш.Галиев шигырьләре. “Камырша”, “Утсыз төтен булмый”, “Үзең нинди”, Тимерче Гомәр һәм гомер”.

1

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Мөстәкыйль эш

М.Юныс турында мәгълүмат тупларга

54-57

М.Юныс. Язучы турында кыскача белешмә. “Шәмдәлләрдә генә утлар яна” повесте. Әсәрнең, тормыш материалыннан чыгып, икегә бүленүе. Бу өлешләрдә хикәяләү үзенчәлекләре. Образлар системасы. Повестьта уздырылган фәлсәфи фикерләр, хикәяләүдә табигыйлек.

4

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

1.Язучы турында биографик белешмә бирү дәресе.

2. Әсәрне уку һәм анализлау дәресе

Повестьтан өзекләрне сөйләргә

Сорауларга җавап

Фәлсәфи фикерләрне билгеләү, аңлатма бирү

58-59

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Образларга характеристика бирү. Бергәләп тикшерү, тулыландыру, редакцияләү.  

2

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Образларга характеристика

Образларга характеристика бирү

60

Г.Афзал иҗатына гомуми бәяләмә. Биографиясе. “Дөнья матур, дөнья киң” һ.б. шигырьләрендә Туган ил, туган җир, халкыбыз турындагы шигьри сурәтләр.

1

Сурәтләү чараларын билгеләү

Шигырьләрнең үлчәмен билгеләү

1.Шагыйрә турында биографик белешмә бирү.

2.Шигырьләрне уку, анализлау дәресе.

3.Әдәбият теориясен кабатлау дәресе.

Г.Афзал иҗаты буенча материал тупларга

61

Г.Афзал “Мыштыбый”. Юмор аша кеше батырлыгының чагылышы.

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү. Батырлык турында әңгәмә.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Г.Афзалның “Мыштыбый” шигырендә юмор

62

Г.Афзал “Тәнкыйть сүзе”, “Ялкау кызлар”, “Өф-өф итеп”. Көлү объектлары һәм предметлары. Аларның халыкчан җирлекләре һәм халыкчан чаралар куллану.

1

  1. Сурәтләү чараларына анализ.
  2. Сатира турында төшенчә.

Әдәбият теориясен кабатлау дәресе

Иҗади эш

Г.Афзал шигырьләрендә юмор, сатира

63

Класстан тыш уку. Р.Харис. “Ант суы”, “Борылышта”.

1

      Сәнгатьле уку

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Сораулар төзү

64

Харрас Әюп шигырьләре.

1

Яраткан шигырьләрен яттан сөйләү.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Сорауларга җавап

Шигырьләрдәге үлчәмне билгеләү

65-66

Р.Төхфәтуллин “Йолдызым”

2

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе

Тест

Тест-сораулык төзергә

67-68

Ф.Садриев хикәяләре.

2

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе



Предварительный просмотр:

7нче сыйныф өчен

татар теле  буенча эш программасы

Дәреслек: Татар теле

7 нче сыйныф

Дәреслек авторы: Ф.С. Сафиуллина, С.М. Ибраһимов

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

7 нче сыйныфта эш программасы (105 сәг)

        Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

  1. “Россия Федерациясендәмәгарифтурында” Федераль Законы, декабрь, 2012 ел.
  2. “Мәгарифтурында” Татарстан Республикасы Законы, 2013 ел.
  3. Төпгомумибелембирүфедеральдәүләтбелембирүстандартлары. Россия ФедерациясеМәгарифһәмфәнминистрлыгы, 17 декабрь, 2010 ел.
  4. “Татарстан Республикасыдәүләттелләреһәм Татарстан Республикасында башка телләртурында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).
  5. “2004-2013 нчеелларга Татарстан Республикасыдәүләттелләренһәм Татарстан Республикасында башка телләрнесаклау, өйрәнүһәмүстерүбуенча Татарстан РеспубликасыДәүләтпрограммасы” (2004 ел, 11 октябрь).
  6. 6.Татар телендәгомумитөпһәмуртабелембирүмәктәпләреөченанателеннән программа (5-9 нчысыйныфлар) / Төзүче-авторлар – Г.Р.Галиуллина, М.М.Шәкүрова. – Казан, Татарстан РеспубликасыМәгарифһәмфәнминистрлыгы, 2013.
  7. Татар телендәуртагомумибелембирүмәктәпләреөчен татар теленнән программа (5-11 нчесыйныфлар). – Казан: “Мәгариф” нәшрияты, 2010

8.белем бирүучреждениесенең базис укыту планы.

9. белембирүучреждениесенең 2013-2014 нчеукуелынабелембирүпрограммасы.

        Татар теленнән эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

Эш программасының эчтәлеге.

        1992 нче елның 8 нче июлендә Татарстан Югары Советы “Татарстан Республикасы халыклары телләре турында” Татарстан Республикасы Законын кабул итте. Бу Закон нигезендә татар теле рус теле белән тигез хокуклы дәүләт теле дип игълан ителде. Татарстанның һәр кешесе ике дәүләт телендә дә аралаша алырга тиеш дип белдерде. Һәр кешенең үз ана телен белүе аның милли горурлыгы санала башлады.

        1994 нче елның 20 нче июлендә Югары Совет телләр турындагы Законны гамәлгә кую юлларын ачык билгеләгән махсус программа кабул итте. Ул “Татарстан Республикасы халыкларыныңтелләрен саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы дәүләт программасы” дип атала. Бу программада татар теленең, татарлар һәм Татарстанда яшәүче башка халыклар арасында аралашу чарасы булуын тәэмин итү  максатында төрле чаралар билгеләнде.

         Әлеге чаралар тулысынча үтәүне тәэмин итү эшен башкару өчен, шул ук елның август башында Татарстан Министрлар Кабинеты карары белән Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты каршында “Татарстан Республикасы халыклары телләре турында”гы Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру комитеты төзелде. Әйтергә кирәк, татар телен дәүләт теле буларак гамәлгә кую ягыннан мондый Законның кабул ителүе, Дәүләт программасын һәм Дәүләт комитетын төзү Татарстанның бәйсез дәүләт буларак үсә бараын күрсәтүче бер иҗтимагый дәлил булды.

        Телләр турындагы Законны тормышка ашыру максатында, татар телен мәктәптә укыту бер – берсеннән нык аерылып торган ике юнәлеш алды: татар телен ана теле һәм чит тел буларак укыту. Бу ике юнәлешнең үзләренә генә хас максатлары һәм укыту алымнары бар.

        Татарча сөйләшә белә торган балаларга татар теле ана теле буларак укытыла. Бу  үзе өч баскычтан тора: башлангыч мәктәптә, 5 – 9 нчы.        Ана теле укытуның икенче баскычы 5 – 9 нчы сыйныфларга туры килә. Моның төп максаты – беренчедән, беренче баскычта күрсәтелгән максатка ирешүне тагын да камилләштерү, ягъни укучыларның тулы грамоталылыгына ирешү, әйтмә һәм язма тел культурсын күтәрү; икенчедән, татар теле фәне нигезендә эзлекле белем бирү. Болар барысы да укучыларда ана теленә мәхәббәт тәрбияләрлек итеп гамәлгә куелырга тиеш.

                Татар мәктәпләренең 5-11 нче сыйныфларында татар теле укытуның тагын бер әһәмиятле максаты балаларга татар теле фәне буенча эзлекле белем бирү. Бу бер үк вакытта телне гамәли куллану культурасын булдыруга ныклы нигез булып санала, милли горурлык тәрбияләү, тел аркылы үз халкыңның тарихын, гореф – гадәтләрен, психологиясен тирәнрәк үзләштерү юлы булып тора

        Уңышка ирешү өчен тел дәресләрен әдәбият дәресләре белән тыгыз бәйләп бару сорала. Бары шунда гына укучылар сүзнең мәгънәсен, кулланылыш үзенчәлеген, “тәмен”дөрес тоя алачаклар.

        Татарстан Республикасының Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланып тәкъдим ителгән 7 нче сыйныф өчен татар теле дәреслеге (Ф.С. Сафиуллина, С.М. Ибраһимов) һәм “Татар урта мәктәпләре өчен татар теленнән программа”га, “Татар мәктәпләрендә татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты”на (Казан, 2005)  нигезләнеп төзелгән тематик план фән нигезләре буенча мәҗбүри нәтиҗәлелеккә ирешүне күздә тотып әзерләнде. 7 нче сыйныф өчен әзерләнгән тематик планның эчтәлеген мәктәптә үзләштерелергә, камилләштерелергә тиешле гомумкүнекмәләр, татар теле курсы буенча махсус белем-күнекмәләр тәшкил итә. Балаларның бәйләнешле сөйләмен үстерүгә игътибарын юнәлтү максатында, программада бәйләнешле сөйләм үстерү сәгатьләре аерым күрсәтелә. Шуны да истә тотарга кирәк: татар мәктәпләрендә үтелә торган һәр фәннең         һәр дәресе укучының бәйләнешле сөйләмен үстерүгә хезмәт итәргә тиеш.

Тематик план, программа материалын 105 сәгатькә бүлеп, атнага 3 сәгать хисабыннан төзелде.

          Программаның төп эчтәлеге.

Төп темалар

105

Белем һәм күнекмәләр

1

Синтаксис

13

Сүзтезмә, җөмлә турында белешмә бирү, аларны аера.. Җөмләләрне дөрес интонация белән уку, алар азагында тыныш билгеләрен дөрес кую. Тойгылы җөмләләрне башка җөмләләрдә аеру, алардан тиешенчә файдалану.

2

Ике составлы җөмлә-ләр

24

Ия белән хәбәр арасында дөрес интонацияне саклау, сөйләмдә ия белән хәбәрнең ярашмау күренеше. Җөмлә кисәкләрен танып белү

3

Җөмләнең модаль кисәкләре

5

Эндәш Һәм кереш сүзләрне дөрес интонация белән уку, алардан тиешенчә файдалану, аларга бәйле тыныш билгеләрен дөрес кую

4

Җөмләдә сүз тәртибе

2

Җөмләдә сүз тәртибен дөрес куллану. Логик басымны дөрес кую

5

Җөмләнең аерымланган кисәкләре

5

Җөмләдә аерымланган хәл һәм аныклагычларның чикләрен билгели алу, аларны дөрес укый һәм тиешле тыныш билгеләрен куя белү

6

Җөмләнең тиңдәш кисәкләре

3

Тиңдәш кисәкләрне тиешле интонация белән уку, тыныш билгеләрен дөрес кую

7

Тулы һәм ким җөмләләр

1

Сөйләмдә, бигрәк тә аның диалог төрендә, ким җөмләләрне куллана белү. Диалогта сөйләмнең мәгънәсен төгәл аңлауга ирешү

8

Бер составлы җөмләләр

2

Сөйләмдә бер составлы җөмләләрне урынлы куллана белү

9

Ымлык һәм аваз ияртемнәре янында тыныш билгеләре

1

Җөмләнең төрле урыннарында килгәнымлык һәм аваз ияртемнәрен дөрес файдалану һәм тиешле интонация белән уку

7 нче сыйныф укучыларының әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр.

  • Ел дәвамында өйрәнелгән синтаксик күренешләрне текст эчендә таный һәм аларга аңлатма бирү, төрле калыптагы гади җөмләләр (ике яки бер составлы җөмләләр, эндәш һәм кереш сүзле җөмләләр, тиңдәш кисәкле яки аерымланган иярчен кисәкләре булган җөмләләр һ.б.) төзү, аларны сөйләмдә файдалану, дөрес интонация белән уку, гади җөмлә синтаксисында өйрәнелгән тыныш билгеләрен дөрес куеп язу;
  • әдәби образларга, сыйфатлама элементларын кертеп, характеристика яза белү, әсәргә телдән яки язма бәя бирү;
  • эш кәгазьләренең бер төре буларак, гариза язу.

Укыту – методик комплекты

          Программа. Казан, “Мәгариф”, 2003.  Татар урта мәктәпләре өчен татар теленнән программма

        Дәреслек. Ф.С. Сафиуллина .- Татар теле, 7 нче  сыйныф.-Казан: Мәгариф,2008.

          Татар мәктәпләрендә татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. -Казан. 2005

Өстәмәләр.

  1. Диктантлар җыентыгы: Татар урта гомуми белем бирү мәкт. 5-11 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма/З.Н.Хабибуллина, Г.Ш.Нәбиуллина.-Казан: Мәгариф,2006.
  2. Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы: Татар урта гомуми белем бирү мәкт. 5-11 с-флары өчен Укытучылар өчен кулланма/Н.В.Максимов, С.М.Трофимова, М.З.Хамидуллина.-Казан:Мәгариф,2005
  3. 4-8 классларда изложениеләр: Татар урта гомуми белем бирү мәкт./Ш.Р.Сайкин
  4. Татар теленнән күнегүләр һәм тестлар.-Казан: Яңалиф, 2006
  5. Бердәм республика имтиханына әзерләнү өчен ярдәмлек.Татар теле.-Казан: РИЦ “Школа”, 2008
  6. Эш кәгазьләре үрнәкләре/З.В.Валиев.-Казан: Татар китап нәшрияты, 1999
  7. Татар теле. Бердәм республика имтиханына әзерлек өчен кулланма.-Казан: РИЦ “Школа”,2007        
  8. Татар теле: Кагыйдәләр, күнегүләр:Урта гомуми белем бирү мәкт. өчен/Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова.-Казан:Мәгариф, 2007
  9. Татар теленнән тестлар: Уку-укыту ярдәмлеге/Н.В.Максимов.-Казан: Мәгариф, 2008
  10. Урта мәктәптә татар теле укыту: Фонетика. Морфология: Укытучылар өчен методик кулланма/ Н.В Максимов.-Казан: Мәгариф,2004

                Сыйныф:   7

                Дәресләр саны:

                        барлыгы – 105 сәг.

  1 нче яртыеллыкта сәгатьләр саны - 51

     2 нче яртыеллыкта сәгатьләр саны - 54

Атналык дәресләр саны – 3

 Диктантлар саны – 10 (4)

 Изложениеләр саны – 5(2)

7сыйныф  татар теле (105 сәг.)

Темалар бирелеше

Сәг.са-ны

Җиһазлау

Метод һәм алымнар

Эш эчтәлеге һәм өстәмә эшләр

Милли төбәк компоненты

1

Үткәннәрне искә төшерү кабатлау.

 карточкалар

әңгәмә

Күнегүләр эшләү,карточкалар белән эш.

2-3

Кабатлау сүз төркемнәре.

2

Карточкалар

Аңлату

Тестлар белән эш итү

Н.Дәүли ”Татарстан минем республикам” шигыре

4

Орфографик яки грамматик диктант.

1

Дикт.җыент.

Аңлату

Диктант язу.

5

Диктант хаталарын анализлау. Синтаксис турында төшенчә.

1

Дәреслек, таблица

Аңлату

Синтаксис турында төшенчә бирү. Таблица өстендә теманы аңлату. Күнегүләр эшләү.

6-7

Сөйләмдә сүзләр бәйләнеше. Тезүле бәйләнеш

2

Дәреслек

Аңлату

Күнегүләр эшләү.

Төрлеәсәрләрдәналынганөзекләр

8-9

Ияртүле бәйләнеш. Күнегүләр эшләү.

2

Дәреслек

Аңлату

Сөйләмдә сүзләр бәйләнеше темасын өйрәнүне дәвам итү. Тестлар эшләү

10-11

Б.с.үст. Өйрәтмә изложение

2

Излож.җыент.

Аңлату

Текст өстендә эшләү. План төзү.

12

Хаталарны анализлау. Синтаксик берәмлекләр

1

Дәреслек

Әңгәмә, аңлату

Төшенчә бирү. Мисаллар белән дәлилләү

13

Сүзтезмә һәм аның төрләре

1

Дәреслек

Аңлату

Сүзтезмә турында төшенчә бирү. Сүзтезмәләрне тикшерү тәртибен аңлату

14

Синтагма

1

Дәреслек, таблица

Укытучы сүзе

Җөмләләрне синтагмаларга бүленешен аңлату. Җөмләләр өстендә эшләү.

Б.Рәхимова

”Туган якларда” шигыре

15

С.үст. Сыйфатлама сочинение “Җәйге каникулдан соңгы тәэсирләр”

1

Фикер алышу

План төзү, сочинение язу

16

Җөмлә һәм аның төрләре. Хикәя җөмлә

1

Дәреслек, таблица

Аңлату, укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, аларга таянып теманы ныгыту.

ШМаннапов

”Кыңгыраулы тальян гармун” шигыре

17

Сорау җөмлә

1

Дәреслек

Аңлату

Сорау җөмләләр уйлау. Карточкалар өстендә эш.

18

Боерык җөмлә

1

Дәреслек

Аңлату

Теманы ныгытуга күнегүләр эшләү

19

Тойгылы хикәя, сорау, боерык җөмләләр. Тойгылы җөмләләр.

1

Дәреслек, таблица

Аңлату, укытучы сүзе

Җөмләләр өстендә эш. Күнегүләр эшләү

20

Аңлатмалы диктант

1

Дәреслек

Аңлату

Аңлашылмаган сүзләргә аңлатма бирү

21-22

Хаталар өст. эш. Раслау һәм инкяр җөмләләр.

2

Дәреслек

Аңлату

Хаталарны анализлау. Теманы аңлату.

23-24

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр

2

Дәреслек

Фикер алышу.

Мисаллар өстендә теманы аңлату. Үзара фикер алышу

25

Гади һәм кушма җөмләләр

1

Дәреслек, таблица, карточкалар

Аңлату

Теманы аңлату, карточкалар белән эш

26

Бер составлы һәм ике составлы җөмләләр

1

Дәреслек

Аңлату, укытучы сүзе

Бер составлы һәм ике составлы җөмләләр уйлау.

27

Тулы һәм ким җөмләләр

1

Дәреслек

Аңлату, укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, аларга таянып теманы ныгыту.

И.Газиз”Кадерле тәм”шигыре

28-29

Җөмлә төрләрен кабатлау. Күнегүләр эшләү.

2

Кунегүләр җыент., тестлар

Укытучы сүзе

Тестлар белән эш итү

30

Контроль диктант “Хезмәт ләззәте”

1

Дикт. җыент.

Аңлату

Текст өстендә эшләү, язу. Биремен аңлату.

31-32

Хаталарны анализлау. Җөмләнең баш кисәкләре. Ия һәм аның белдерелүе

2

Дәреслек

Фикер алышу

Җөмләләр өстендә алган белемнәрне ныгыту.

33-34

Хәбәр һәм аның белдерелүе

2

Дәреслек, таблица

Аңлату

Теманы аңлату. Күнегүләр эшләү

35

Ия белән хәбәрнең бәйләнеше.

1

Дәреслек, таблица

Аңлату

Күнегүләр эшләү, аларга таянып теманы ныгыту.

36

Ия белән хәбәр арасында сызык

1

Дәреслек.

Аңлату

Ия белән хәбәр арасында сызык куелышын аңлату.

37-38

Контроль изложение

2

Излож. җыент.

Аңлату

План төзү.

39

Хаталарны анализлау. Күнегүләр эшләү.

1

Кунегүләр җыент., тестлар

Аңлату, фикер алышу

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

Ф.Әсгать”Мәрди”хикәясе

40-41

Җөмләнең иярчен кисәкләре. Аергыч һәм аның белдерелүе.

2

Дәреслек.

Укытучы сүзе

Рәсем буенча җөмләләр төзү.

42-43

Тәмамлык һәм аның белдерелүе. Туры һәм кыек тәмамлык.

2

Дәреслек

Укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, теманы үзләштерү.

44

Хәтер диктанты

1

Дикт. җыент.

Фикер алышу

Ятлаган шигырьне хәтердән язу.

45

Хаталарны анализлау. Хәл һәм аның төрләре.

1

Таблица

Аңлату

Хәлләр турында төшенчә бирү. Алган белемнәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.

46-47

Вакыт һәм урын хәлләре

2

Дәреслек, таблица

Аңлату, укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, сорауларга җавап бирү.

48-49

Сәбәп һәм максат хәлләре

2

Дәреслек

Укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, теманы үзләштерү.

50

Сыйфатлама сочинение “Безнең як кешеләре”, “Яраткан газетам”

1

Газетадагы мәкаләләр

Әңгәмә

Газетадагы мәкаләләр белән танышу, укып фикер алышу, мәкалә язу.

51-52

Хаталарны анализлау. Рәвеш һәм күләм хәлләре

2

Дәреслек, таблица

Аңлату, укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, сорауларга җавап бирү.

53-54

Шарт һәм кире хәлләре

2

Карточкалар, тестлар

Аңлату

Шарт һәм кире хәлләре турында төшенчә бирү. Алган белемнәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.

55-56

Хәлләрне кабатлау. Күнегүләр эшләү. Мөстәкыйль эш.

2

Күнегүләр җыентыгы

Кабатлау

Хәлләрне кабатлауга күнегүләр эшләү, мөстәкыйль эш эшләү

57-58

Аныклагыч турында төшенчә бирү

2

Дәреслек

Аңлату, укытучы сүзе

Аныклагыч турында төшенчә бирү. Күнегүләр эшләү.

59-60

Җөмлә кисәкләрен кабатлау. Күнегүләр эшләү

2

Дәреслек, тестлар

Әңгәмә

Җөмлә кисәкләрен кабатлауга күнегүләр эшләү.

61

Газетадагы берәр мәкалә уңаеннан хат яки мәкалә язу

1

Газетадагы мәкаләләр

Фикер алышу

Газетадагы мәкаләләр белән танышу, укып фикер алышу, мәкалә язу.

62-63

Хаталарны анализлау. Җөмләнең модаль кисәкләре. Эндәш сүзләр.

2

Дәреслек, таблица

Аңлату

Яңа теманы аңлату. Карточкалар өстендә эшләү.

64

Кереш сүзләр

1

Дәреслек

Аңлату

Кереш сүзләр турында төшенчә бирү. Күнегүләр эшләү.

65

Керешмәләр

1

Дәреслек, өстәмә әдәбият

Аңлату, өлешчә эзләнү

Әдәби әсәрләрдән керешмәләрне табу. Укучыларның белемнәрен ныгыту.

66-67

Б.с.үст. Изложение

2

Излож. җыент.

Аңлату

Текст өстендә эшләү, язу.

68

Хаталарны анализлау. Җөмләдә сүзләр тәртибе.

1

Дәреслек

Укытучы сүзе

Җөмләләр өстендә эшләү.

69

Сүзләрнең туры һәм кире тәртибе

1

Карточкалар  

Кабатлау

Алган белемнәрне карточкалар ярдәмендә искә алу.

70

Җөмләнең актуаль кисәкләргә бүленеше һәм сүз тәртибе

1

Дәреслек

Аңлату

Төшенчә бирү. Җөмләләр өстендә эшләү.

71-72

Җөмләдә сүз тәртибе һәм логик басым.

2

Дәреслек, күнегүләр җыентыгы

Аңлату

Алган белемнәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.

73

Грамматик биремле диктант

1

Дикт. җыент.

Укытучы сүзе

Диктантның биремен аңлату.

74-75

Җөмләнең аерымланган кисәкләре

2

Дәреслек, карточкалар

Укытучы сүзе

Күнегүләр эшләү, сорауларга җавап бирү.

76

Аныклагычның аерымлануы

1

Дәреслек

Аңлату

Төшенчә бирү. Сорауларга җавап алу. Күнегүләр эшләү.

77

Аныклагычлар янында тыныш билгеләре.

1

Дәреслек. Карточкалар

Аңлату

Тыныш билгеләренең куелышын аңлату. Карточкалар өстендә эш.

78

Җөмләнең аерымланган кисәкләрен гомумиләштереп кабатлауга күнегүләр эшләү

1

Тестлар

Фикер алышу, өлешчә эзләнү

Алган белемнәрне тестлар аша тикшерү. Җибәрелгән хаталарны анализлау.

79-80

Контроль изложение

2

Излож. җыент.

Аңлату

Текст өстендә эшләү, план төзү.

81

Хаталарны анализлау. Җөмләнең тиңдәш кисәкләре

1

Дәреслек

Аңлату

Яңа теманы аңлату. Күнегүләр эшләү.

82

Тиңдәш кисәкләрнең үзара бәйләнеше

1

Дәреслек

Әңгәмә

Күнегүләр эшләү, сорауларга җавап бирү.

83

Җыючы теркәгечләрне тиңдәш кисәкләр янында куллану

1

Дәреслек

Фикер алышу.

Төшенчә бирү. Җыючы теркәгечләрне искә төшерү.

84

Каршы куючы теркәгечләрне тиңдәш кисәкләр янында куллану

1

Дәреслек

Аңлату

Теманы аңлату. Алган белемнәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.

85

Бүлүче теркәгечләрне тиңдәш кисәкләр янында куллану

1

Дәреслек, тестлар

Аңлату

Теманы аңлату, тестлар эшләү.

86

Иҗади диктант

1

Дикт. җыент.

Аңлату

Диктант язу.

87

Тиңдәш кисәкләр янында гомумиләштерүче сүзләр

1

Дәреслек

Аңлату

Тема буенча төшенчә бирү. Мисаллар өстендә теманы аңлату. Күнегүләр эшләү.

88

Тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләре

1

Дәреслек, карточкалар

Фикер алышу

Тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләренең куелышын аңлату. Карточкалар белән эшләү.

89

Тиңдәш кисәкләрнең ияртүче сүзгә буйсыну үзенчәлеге

1

Дәреслек

Аңлату

Теманы аңлату. Мисаллар белән дәлилләү.

90

Тиңдәш һәм тиңдәш түгел аергычлар

1

Дәреслек.

Аңлату

Җөмләләр өстендә теманы аңлату. Күнегүләр эшләү.

91

Сочинение “Гөрләп үтте мәктәп еллары”

1

Фикер алышу

План төзү, сочинение язу.

92

Хаталарны анализлау. Тулы һәм ким җөмләләр

1

Дәреслек, күнегүләр җыент.

Аңлату

Төшенчә бирү. Тулы һәм ким җөмләләрне аера алуларына ирешү.

93

Өстәлмәләр

1

Дәреслек

Укытучы сүзе

Өстәлмәләр турында төшенчә бирү. Тыныш билгеләренең куелышын аңлату.

94-96

Бер составлы җөмләләр һәм аларны төркемләү

3

Дәреслек, тестлар, карточкалар

Аңлату

Бер составлы җөмләләрнең төркемнәренә төшенчә бирү. Алган белемнәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.

97

Бер составлы җөмлә белән ике составлы җөмлә синонимлыгы

1

Дәреслек

Аңлату

Сорауларга җаваплар алу. Дәреслек буенча эшләү.

98

Грамматик биремле контроль диктант

1

Дикт. җыент

Аңлату

Диктантның биремен аңлату.

99-101

Хаталар өстендә эш. Гади җөмлә синтаксисын кабатлауга күнегүләр эшләр.

3

Дәреслек, күнегүләр җыент., карточкалар, тестлар.

Кабатлау

Ел буена өйрәнгәннәрне гомумиләштереп кабатлауга күнегүләр эшләү.

102105

Үткәннәрне кабатлау. Йомгаклау

3

Тестлар

Кабатлау

Үткәннәрне кабатлау.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по татарскому языку для 5 класса

Рабочая программа по татарскому языку  для 5 класса. Авторы учебника: Юсупов Р.А. Зиннатуллина К.З....

Рабочая программа по татарскому языку для 1 класса

Рабочая программа по татарскому языку для 1 класса...

Рабочая программа по татарскому языку для 3 класса по программе ФГОС

Рабочая программа по татарскому языку по программе Р.З.Хайдаровой...

Рабочая программа по татарскому языку для 6 класса (Татарская группа)

6 нчы  сыйныфта, 5 нче сыйныфларда үткәннәрне кабатлаганнан соң, морфология турында гомуми мәгълүмат бирелә. Сүз төркемнәре турында төшенчә бирелә , аларның лексик-грамматик мәгънәсе, морфологик-...

Рабочая программа по татарскому языку для 6 класса с татарским языком обучения

Рабочая программа для 6 классов  по татарскому языку. В лицейских классах 4 часа татарского языка....

Рабочая программа по татарскому языку для 5 класса (татарская группа)

      5 нче сыйныфның татар төркеме өчен татар теленнән  эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:-- Төп гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем бирү ста...

Рабочая программа по татарскому языку для 5 класса (татарская группа)

      5 нче сыйныфның татар төркеме өчен татар теленнән  эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:-- Төп гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем бирү ста...