- мы/-ме кушымчалы сорау җөмләләр
методическая разработка на тему

3 нче сыйныфта татар теле дәресе

Тема: -мы,-ме кушымчалы сорау җөмләләр

Максат: 1) – мы , -ме кисәкчәләренең төрле сүз төркемнәренә ялгану очракларын өйрәтү;

2) [ә] , [э] авазы кергән сүзләрне яза белү күнекмәләрен ныгыту өчен шартлар тудыру ;

3) яңа теманы үтүгә кызыксыну уяту һәм гаиләгә һәм гаилә әгъзаларына карата мәхаббәт , ихтирам , хөрмәт  тәрбияләү.

Җиһазлау: Интерактив такта, гаилә әгъзалары сүрәтләре,презентация

Материал: Р. З. Хайдарова “ Татар теле һәм уку китабы” 3 нче сыйныф  дәреслекнең 41 бите, 2-5 нче күнегү.

Дәреснең планы.

I. Уңай психологик халәт булдыру.

II. Дежурный рапорты.

III. Белемнәрне актуальләштерү

                1. Актуальләштерү:

а) матур язу күнегүе;

б) [ә],[э] авазы кергән сүзләрнең язылышын карау.

2. Уку мәсьәләсе кую (2 нче класста сүзләр турында өйрәнелгәнне искә төшерү )

IV. Уку мәсьәләсен чишү:

1. а) сүзне модельга урнаштыру;

б) модельга сүз сайлау.

2. Икенче биремне үтәү:

а)”Тәрҗемәче”  уены

б) дөреслеген тикшерү;

в) сорау кисәкчәләрен аера белә,төшенчәсен бирү.

3. Активлаштыру:

а) дәреслектәге билгеләмәләрне уку;

б) парларда эш: ;

в) 2нче  күнегүне язмача эшләү;

г) схема буенча җөмләләр төзү;

д) төркемнәрдә эш:иптәшеңне яхшы бел!.

V. Рефлексия.

VI. Өйгә эш: 5 нче күнегүне язып килергә

Дәреснең  барышы.

I. Уңай психологик халәт булдыру.(1 слайд)

Елмай әле, син елмайсаң,

Яратыр олы-кече.

Дөньяда иң матур кеше

Елмайган, көлгән кеше..

II. Дежур рапорты

III. Уку мәсьәләсе кую.

1. Актуальләштерү: (2 слайд)

                                  Кирәк.

Җәен кунакка барганда                                 Иң кирәкләрнең кирәге-          

Әби-бабайлар кирәк.                                     Әниебез бигрәк.

Муенга атландырганда                                 Нигә икәнен санарга

 Әти  дә аз-маз кирәк.                                    Бармаклар бик күп кирәк.                                            

                                    Һәммәсенә әни кирәк.

                                    Ә әнигә кем кирәк?  

                                    Әниләргә без кирәк...

• - монда сүз кемнәр турында бара?
• -гаилә әгъзалары турында

(тактада гаилә әгъзаларының рәсемнәре эленә)(3 слайд)

• “гаилә”
•  сүзе килеп чыкты

а) матур язу күнегүе( 4 слайд)

Өченче декабрь.

Сыйныф эше.

Җомга.

б) [ә] авазы кергән сүзләрнең язылышын карау:

 [әни], [әти], [әби], [бабай], [абый],[апа] , [энем], [сеңел]

(Гаилә әгъзаларын язу)

Тел шомарткыч

Ни-ни-ни

Бу минем әни

ти-ти-ти

Бу минем әти

бай-бай-бай

Бу минем бабай

ңел-ңел-ңел

Бу минем сеңел

нем-нем-нем

Бу минем энем

ам- ам-ам

Бу минем апам

бый-бый-бый

Бу минем абый.

2. Уку мәсьәләсе кую.

- “Детектив “ уены

(такта каршына бер укучы чыга , ул бер фотосүрәтне ала, калган укучылар  аның кем икәнлегн татар телендә сорарга тиеш)

(Тулы җаваплар кабул итү)

IV. Уку мәсьәләсен чишү:

1. нинди  сүзләргә сорау куйдык?

- әби, әти, бабай,апа,

- нинди сорау куйдык?

- -мы, -ме кисәкчәләре ярдәмгә килде.

(5 слайд)

(җөмләләрне дәфтәргә язабыз , кисәкчәләрне билгелибез)

Ысул!          - мы, -ме кисәкчәләренең кайсы очракта –мы, кайсы очракта –ме ялгануын ачыклап китәбез

б) модельга сүз сайлау:(5 слайд)

_____мы, _____ме

2. Икенче биремне үтәү:

а) “Тәрҗемәче” уены

-син үзеңнең әти- әниең яратуыңны иптәшеңнән ничек сорарсың?

(Парларда эш.)

б) дөреслеген тикшерү:

(бер укучы тактада эшли)

-Син әниеңне яратасыңмы?

-Әйе,мин әниемне яратам.

в) –сорау кисәкчәсе ярдәмендә без нәрсә беләбез?

- предметның төгәллеген ( әтиме?, бабаймы?)

-эшнең төгәл үтәлешен( барасыңмы? эшлисеңме?)

-мы , -ме кисәкчәсе төрле сүзлзргә ялгана

- Нинди яңалык булды?

               Ял минуты

              3. Активлаштыру:

а) дәреслектәге билгеләмәләрне уку;

б) парларда эш: сорау кисәкчәсе ярдәмендә ,сораулар уйларга

- -мы кисәкчәсенә сүзләр әйттерү;

- фигыльләр әйттерү

в) 2 нче күнегүне язмача эшләү; төшеп калган ә, е хәрефләрне тиешле урынга яз, истә калдыр

Тикшерү. Парларда тикшерү

г) схема буенча җөмләләр төзү.

д) төркемнәрдә эш:

иптәшеңнән сора

-Мин малай. Син малаймы?

- Юк, мин кыз. Син кызмы?

-Әйе,мин кыз.    .............

V. Рефлексия.

- Без бүген дәрестә нәрсә эшләдек?

- Нәрсәгә карап белдек?

- Ничә төркем килеп чыкты?

- Мин сезгә бер сүз әйтәм (кызыл). Бу сүзгә дөрес сорау куй.

- Ни өчен?

- Димәк, без әле тагын дәрестә сәйләшмәгән сүзләрдә калган икән .Алдагы дәресләрдә без сөйләшүебезне дәвам итәрбез .

Дәрес өчен үз-үзеңә бәя кую.        

VI. Өйгә эш: Бүген өйрәнгәннәрне әти-әниләргә сөйләргә, 5нче күнегүне язып килергә.