“Абдулла Алишның “Әни ялга киткәч” хикәясе
план-конспект урока (6 класс) на тему

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение "Средняя общеобразовательная школа №10 с углубленным изучением отдельных предметов" Нижнекамского муниципального района Республики Татарстан (Школа - центр компетенции в электронном образовании)

“Абдулла Алишның “Әни ялга киткәч” хикәясе

(план-конспект урока татарской литературы в руссской группе 6 класса)

Автор разработки:

Никитина Альбина Егоровна,

 учитель татарского языка и литературы

I квалификационной категории

e-mail: albinaegorovna@mail.ru

                                     Нижнекамск, 2013

Тема . Абдулла Алишның “Әни ялга киткәч” хикәясе

Максат . 1. “Әни ялга киткәч” хикәясе белән таныштыру.

                2. тыңлап аңлау, аңлап сөйләү күнекмәләрен камилләштерү, актив аралашуга тарту,                

                   төркемнәрдә эшләү күнекмәләрен үстерү, бердәм хәрәкәт итәргә, белем алырга  

                   өйрәтү, өйрәнгән сүзләрне диалогик, монологик сөйләмгә кертү.

                3. Әниләргә ярдәм итү, хөрмәт хисләре тәрбияләү.

Җиһазлау:презентация, ноутбук, экран, проектор, төрле биремнәр язылган карточкалар

Материал: 6 нчы сыйныф өчен Татар теле дәреслеге (Р.З.Хәйдәрова, З.Р.Нәҗипова)

Укучылар төркемнәрдә эшлиләр. Традицион булмаган утыру(йөзгә-йөз, җилкәгә-җилкә куеп).

Дәреснең план-конспекты

1. Оештыру өлеше.

• Исәнләшү.
• Уңай психологик халәт тудыру.
• Хәлләрегез ничек?
• Кәефләрегез ничек?
• Хәерле көн сезгә?
• Бер-берегезне сәламләгез.

2. Актуальләштерү.

1. Өй эшен кабатлау, искә төшерү. Карточкада язылган сорауларга җавап бир.(куиз-куиз-трейд)

________________________________________________________________________

2. Һәр укучыга карточкалар таратыла. Җөмләнең төшеп калган сүзләрен язып бетер.

Абдулла Габделбари улы ________________    1908нче елның 15нче сентябрендә __________________  Спас _________________                       Көек ______________________туа.                                                             Кечкенә чакта ук ______________     , ______________       яза. Абдулла Алиш 1933нче елда  _____________ булып эшли башлый. Ул балалар өчен ________________, _______________, ________________ иҗат итә. "_____________________", "___________________" әсәрләрен балалар яратып укыйлар. Бөек Ватан сугышы башлангач , Абдулла Алиш ___________________ китә. Ләкин 1941нче елда ул ___________________ эләгә.Әсирлектә шагыйрь ______________________ белән очраша.Алар ____________________ әйләнеп кайтмыйлар. Аларның әсәрләре генә ___________________булып әйләнеп кайта.

3. Релли Робин кулланып җавапларны тикшерү.

3. Төп өлеш.

1. Презентация карау. Фикер алышу. Теманы уйлау.  (төркемнәрдә фикер алышу, үз версияләрен әйтү)   Әни рәсеме, әби, әти, малай, өй, идән себерү, чәй, мәктәпкә бару, аш пешерү.

Теманы укытучы әйтә.Абдулла Алишның “Әни ялга киткәч” хикәясе

2. Хикәяне эчтән укып чыгу.
3. Хикәяне төркем эчендә бер кеше кычкырып укый.
4. Аңлаганнарын тикшерү.

Мин биргән сорауга кыска  җавап бир.

• Әби кайда тора?
• Әни кая китте?
• Өйдә ничек булып калды?
• Өйдәге эшне без кем белән эшләдек?
• Өйдә эш күпме?
• Малай өйдә нәрсәләр эшли?
• Кем өйгә иртәрәк кайта?
• Кем аш пешерә?
• Малай башта аш пешерә белдеме?
• Әниләре кайткач нишләде?

5. Ә хәзер без бу хикәяне кыскартабыз. Карточкада бирелгән җөмләләрне хикәянең эчтәлеге буенча урнаштырырга кирәк. Бер биттә ике кеше эшли. (Релли тейбл)

4)Әни киткәч, бөтен эшне әти белән икәү эшләдек.    1)Безнең әби күрше авылда тора.    2)Әни күрше авылга кунакка китте.    3)Өйдә күңелсез булып калды.    5)Өйдәге эшләрне үзем эшли башлагач аңладым: әнинең эше күп икән.   6) Мин мәктәптән өйгә әтидән иртәрәк кайтам.     8)Башта мин аш пешерә белмәдем.     7)Әтине көтеп тормыйм, аш пешерә башлыйм.    9) Башта тозны я күп салдым, я аз салдым, ләкин барыбер өйрәндем.     10)Әни кунактан кайткач, әнигә үзебез эшләгән эшләрне сөйләдек.      11)Әни бик сөенде.     12)“Бик яхшы булган. Егет кешегә җитмеш төрле һөнәр дә аз”, - диде әни

6. Берничә кешедән сорау.
7. Раунд Тейбл (бер биттә төркемдәге барлык укучылар да чиратлап язалар) кулланып эшләү. Ике раслауның кайсысы дөрес?

1. Беркөнне әни әбиләргә кунакка китте.

Беркөнне әни Казанга  кунакка китте.

2. Бөтен эшне үзем генә эшләдем.

Бөтен эшне әти белән икәү эшләдек.

3. Әни өйдә вакытта , мин аңа гел булыша идем.

Әни өйдә вакытта , мин аңа аз булыша идем.

4. Өйдәге эшләрне үзем эшли башлагач аңладым: әнинең эше күп икән.

Өйдәге эшләрне үзем эшли башлагач аңладым: әнинең эше юк икән.

5. Мин сеңлемне балалар бакчасына алып барам.

Әти сеңлемне балалар бакчасына алып бара.

6. Мин мәктәптән өйгә әтидән иртәрәк кайтам.

Әти эштән миннән иртәрәк кайта.

7. Мин аш пешерергә өйрәндем.

Мин аш пешерергә өйрәнмәдем.

8. Команданың бер кешесе генә укый, тикшерәбез.
9. Ситуацияләр . Бергәләп телдән әйтү.

Как скажете о том, что:

• Дома очень много работы
• Вы помогаете маме
• Ты умеешь варить суп
• Ты отводишь сестрёнку в садик

10. Микс пэа шэа. Балалар музыка астында йөриләр, музыка туктагач, якын кеше белән парлашалар. Релли Робин кулланып, бер-берсенә сөйлиләр.

Дома очень много работы ( өйдә эш күп)

Вы помогаете маме (мин әнигә булышам)

Ты умеешь варить суп (мин аш пешерә беләм)

Ты отводишь сестрёнку в садик (мин сеңлемне балалар бакчасына илтәм)

11. Әниең кунакка киткәч өйдә нәрсәләр эшлисең? Сөйләшү.

4. Йомгаклау. Өй эше бирү. Әниең кунакка киткәч, син өйдә нәрсәләр эшлисең? Шуның турында сөйлә.

Малай өйдә нәрсәләр эшләде? Кәгазь битләренә язып бирегез.

Кулланылган әдәбият һәм интернет ресурслар

1. 6 нчы сыйныф өчен Татар теле дәреслеге (Р.З.Хәйдәрова, З.Р.Нәҗипова)
2. http://images.yandex.ru/yandsearch?text=%D0%B1%D0%B0%D0%B1%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B0&fp=0&pos=3&uinfo=ww-1423-wh-752-fw-1198-fh-546-pd-1&rpt=simage&img_url=http%3A%2F%2Fimg1.liveinternet.ru%2Fimages%2Fattach%2Fc%2F2%2F72%2F255%2F72255523_1300513205_BABUSHKA.jpg
3. http://images.yandex.ru/yandsearch?p=7&text=%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D1%8F&fp=7&pos=226&uinfo=ww-1423-wh-752-fw-1198-fh-546-pd-1&rpt=simage&img_url=http%3A%2F%2Fs53.radikal.ru%2Fi141%2F1003%2F8e%2F6b076ac7db41t.jpg 
4. http://images.yandex.ru/yandsearch?p=1&text=%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D0%B0&fp=1&pos=53&uinfo=ww-1423-wh-752-fw-1198-fh-546-pd-1&rpt=simage&img_url=http%3A%2F%2Fwww.greenmama.ru%2Fdn_images%2F01%2F13%2F75%2F37%2F1249456079mama_i_malish0.jpg 
5. http://images.yandex.ru/yandsearch?text=%D1%84%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%BE%D1%87%D0%BA%D0%B0&fp=0&pos=1&uinfo=ww-1423-wh-752-fw-1198-fh-546-pd-1&rpt=simage&img_url=http%3A%2F%2Fakak.ru%2Fsteps%2Fpictures%2F000%2F035%2F937_large.jpg
6. http://images.yandex.ru/yandsearch?p=1&text=%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%20%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8B&fp=1&pos=36&uinfo=ww-1423-wh-752-fw-1198-fh-546-pd-1&rpt=simage&img_url=http%3A%2F%2Fwww.stihi.ru%2Fpics%2F2012%2F06%2F27%2F5167.jpg
7. http://images.yandex.ru/yandsearch?text=%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0&fp=0&pos=2&uinfo=ww-1423-wh-752-fw-1198-fh-546-pd-1&rpt=simage&img_url=http%3A%2F%2Fwww.proza.ru%2Fpics%2F2011%2F05%2F18%2F1440.jpg