ОЛИМПИАДНЫЕ ЗАДАНИЯ
олимпиадные задания (8 класс)

Опубликовано 07.10.2023 - 5:48 - Цыренова Эржэн Очиржаповна

8-дахи ангиин һурагшадай

«Буряад хэлэн – түрэл хэлэн» гэһэн шэглэлээр

шалгалтын бэшэмэл хүдэлмэри дүүргэхэ заршам

Бэшэмэл хүдэлмэри 10 даабаритай.

Буряад хэлээр бэшэмэл хүдэлмэридэ 40 минута үгтэнэ.

Бүхы даабаринуудые уншаһан текст дээрэ үндэһэлжэ, дүүргэхэ хэрэгтэй. 1-9-дэхи даабаринуудай харюуень асуудалай удаа үгтэһэн талмайда тоогоор, тоогой һубарилаар, үгышье һаа үгѳѳр (холбуулалаар) бэшэжэ болохо. 10-дахи даабариин харюуень дэлгэрэнгыгээр үгэхэ хэрэгтэй, тиихэдээ харюугаа тусхай талмай соо бэшэхэ хэрэгтэй.

Буруу харюу бэшээд, заһахаяа һанабал, тэрэнээ зураад, хажуудань зүб харюугаа бэшэгты.

Даабаринуудые дүүргэхэдээ, һанал бодолоо уридшалан бэшэхэ саарһа (черновик) хэрэглэжэ болоно.

Бэшэмэл хүдэлмэриин бүхы хубинуудай дүнгѳѳр абаһан баллнууд нэмэгдэжэ, 5 баллай хэмжээгээр нэгэ сэгнэлтэ табигдаха.

Скачать:

Вложение	Размер
zadaniya_dlya_8_klassa_bur_yaz_kak_rodnoy.docx	26.16 КБ

Предварительный просмотр:

8-дахи ангиин һурагшадай

«Буряад хэлэн – түрэл хэлэн» гэһэн шэглэлээр

шалгалтын бэшэмэл хүдэлмэри дүүргэхэ заршам

Бэшэмэл хүдэлмэри 10 даабаритай.

Буряад хэлээр бэшэмэл хүдэлмэридэ 40 минута үгтэнэ.

Буруу харюу бэшээд, заһахаяа һанабал, тэрэнээ зураад, хажуудань зүб харюугаа бэшэгты.

Даабаринуудые дүүргэхэдээ, һанал бодолоо уридшалан бэшэхэ саарһа (черновик) хэрэглэжэ болоно.

Анхаралтайгаар, зүбөөр даабаринуудые дүүргэгты!

Текст уншаад, үгтэһэн даабаринуудые дүүргэгты

Текстдэ асуудалнуудые табигты

… Яаха юм

- Даша, ши тоогоо бодожо байгаарай, - гэжэ хэлэжэрхёод, Дондог өөрынгөө таһалгаһаа гүйжэ гарана. (1) Тоогоо бодожо ядажа һууһан Даша хойноһоонь харабашьегүй. (2) Дондог удангүй орожо ерэбэ. (3) Тиихэдэнь Даша толгойгоо үргэжэ, хурса нюдэдөө һүрмэгэд гүүлэн хараад:

- Хаана ошообши? – гэнэ.(4)

Дондог домбогор уралнуудаа урмайлган энеэбхилээд:

- Ерэ даа,- гэжэ хургаараа зангаад, баһа ябашаба.(5)

Дашын ошоходо, Дондог нэгэ-нэгэ халбага һая гаргаһан агшуун зөөхэй хээд, лепёошхо хухалжа табяад, сайлая гэбэ.(6) Хүбүүд амтархан эдеэлнэ. (7)Урда урдаа табиһан зөөхэйнгөө дууһахада, Дондог ехэ шаажан улхантай зөөхэй үхэг сооһоо гаргажа:

- Үшөө нэгэ-нэгэ халбага эдижэрхие, хүгшэн эжы хороһон үгыеншье тухайлхагүй байха, - гэбэ. (8) Дашын шарайнь барагар боложо, уруугаа харан, аалиханаар бодоод, тоогоо бодожо байһан таһалга тээшээ ябашаба.(9)

- Даша, яагаабши? – гээд Дондог хойноһоонь гүйбэ.(10)

- Би иигэжэ нюужа эдижэ байнабди гэжэ мэдээгүйлби. (11) Мэдээ һаа, эдихэгүй һэм. (12) Хүгшэн эжын хараадаг хада тиигэнэлби.(13)

- Үгы, бараг ааб даа.(14)

- Шинии муу юумэ хээгүй һаашни, хүгшэн эжышни хараахагүй һэн, -

гэжэ хэлээд, Даша уруугаа хараад һуушана.(15)

- Нэгэ, хоёр халбага зөөхэй нюугаад эдижэрхихэдэ яаха юм, - гэжэ Дондог өөрыгөө үмөөрнэ.(16)

- Ехэшье юумэ хулууһан, багашье юумэ хулууһан адли ха юм, - гэжэ хэлээд, муухайгаар харахада, Дондог сохюулһан юумэдэл хүрин улаан боложо, саашаа нэнгэшоо һэн. (17)

(Гэрэлмаа Бадмаева)

1.	Үгтэһэн харюунуудай алиниинь энэ асуудалда харюусанаб: «Юундэ Дашын шарайнь барагар боложо, уруугаа хараад һуугааб?» 1) Юундэб гэхэдэ тэрэниие Дондогой хүгшэн эжынь хараагаа. 2)Юундэб гэхэдэ тэрэ зѳѳхэй нюужа эдиһэнээ мэдээгүй байгаа. 3) Юундэб гэхэдэ тэрэ тоо бодолгын даабаринуудые удаан хэжэ эсэшоо. Харюу: ________________________________

2.	5-6-дахи мэдүүлэл соо юумэнэй нэрэһээ бии болоһон үйлэ үгэ олоод бэшэгты. Харюу: ________________________________

3.	7-9-дэхи мэдүүлэл соо «нюур» гэһэн үгын синонимыень олоод бэшэгты. Харюу: ________________________________

4.	11-15-дахи мэдүүлэл соо аялганай тааралдал баримталангүй бэшэһэн үгэ олоод буулгажа бэшэгты. Харюу: ________________________________

Доро үгтэһэн мэдүүлэлнүүд соо бүхы запятойнууд тоогоор тэмдэглэгдэнхэй. Нэгэ түрэл гэшүүдтэ табигдаһан запятойн байгаа һаань, тоогоор заажа бэшэгты.

- Шинии муу юумэ хээгүй һаашни, (1) хүгшэн эжышни хараахагүй һэн, (2) - гэжэ хэлээд, (3) Даша уруугаа хараад һуушана.

- Нэгэ, (4) хоёр халбага зөөхэй нюугаад эдижэрхихэдэ яаха юм, (5) - гэжэ Дондог өөрыгөө үмөөрнэ.

- Ехэшье юумэ хулууһан, (6) багашье юумэ хулууһан адли ха юм…

Харюу: ________________________________

17-дохи мэдүүлэл соо хэды дахин зүйр үгэ хэрэглэгдэһэн байнаб гэжэ тоогоор бэшэгты.

Харюу: ________________________________

6-8-дахи мэдүүлэл соо ѳѳртэ хамаадалай залгалтатай үгэ (үгэнүүдые) олоод бэшэгты.

Харюу: ________________________________

1-4-дэхи мэдүүлэл сооһоо хэдыдэхи мэдүүлэл соонь эгээл үсѳѳн деепричасти хэрэглэгдэнхэйб гэжэ нэрлэгты.

Харюу: ________________________________

9-11-дэхи мэдүүлэл соо орёо мэдүүлэл олоод, харюугаа тоогоор заагты.

Харюу: ______________________________

10.

Дондогой «нэгэ, хоёр халбага зөөхэй нюугаад эдижэрхихэдэ яаха юм» гэһэн үгэнүүдтэ та юун гэжэ харюусаха байнабта? Харюугаа доро үгтэһэн талмай соо бэшэгты.

Харюугай хэмжээн – 50 үгэһѳѳ үсѳѳн бэшэ.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Олимпиадные задания в школе. Методическая разработка.

Использовать в работе на математическом кружке....

Олимпиадные задания для учащихся 5-6-х классов

Задания типичные для районного и городского туров Всероссийской олимпиады. Даны ключи. Распечатайте и используйте этот материал для школьного тура, чтобы лучше подготовить своих учеников к олимпиадам ...