Авторлык программасы. Р. ФӘХРЕДДИН ХЕЗМӘТЛӘРЕНДӘ ХАЛЫК ПЕДАГОГИКАСЫ
методическая разработка (7 класс) на тему

   Р. ФӘХРЕДДИН ХЕЗМӘТЛӘРЕНДӘ ХАЛЫК ПЕДАГОГИКАСЫ        

(7-8 сыйныф укучылары өчен электив курс программасы)          

Аңлатма язуы.

                                                                              Гыйлемлелек һәм халык тәрбиясе

                                                                  Бергә үрелеп барса һаман да

                                                                     Җанга, тәнгә сихәтлелек алып

                                                               Яшәр иде халкым дөньяда

                                                            Киләчәгебезгә лаек буын

                                                                 Тәрбияләүне ныклы нигездә

                                                                              Дөрес булыр иде һич тартынмый

                                                               Иман байлыгына тигезләү.

“Дөнья якты булсын дисәң, үз өеңдә ут кабыз ”- дип әйтелә халкыбыз әйтемендә. Соңгы вакытта балаларда татар халкының тамырдан яшәп килгән рухи камиллек, пакълек, сафлык, гаделлек кебек сыйфатларын тәрбияләү заманыбызның таләбенә әверелде. Ә бу таләпне үтәү эшен гасырлар буе сыналган гореф – гадәтләргә, халыкның тәрбия тәҗрибәсенә, ягъни халык педагогикасына нигезләнеп алып бару зарур.

       Программа Ризаэддин Фәхреддин хезмәтләренә һәм татар милли педагогикасына  нигезләнеп төзелгән. Һәр бүлек икешәр темага һәм бер практик дәрескә бүленгән. Практик дәрестә иҗади эшләр дә каралды. Программа 35 сәгатькә төзелде. Махсус курс прогаммасында Р. Фәхреддин хезмәтләренең, халык педагогикасының тәрбияви әһәмиятенә һәм балаларның кылган эш гамәлләре аша дөрес нәтиҗә ясый алу юнәлешенә өстенлек бирелә.

Прогамманың максаты:

Р. Фәхреддин хезмәтләре аша укучыларда әдәп, әхлак, җәмгыятькә караш тәрбияләү. Бу максатка ирешү өчен түбәндәге бурычлар билгеләнде:

1. Р. Фәхреддин хезмәтләренә карата кызыксыну уяту.
2. Фәхреддин хезмәтләренә һәм халык педагогикасына нигезләнеп, укучыларда кешелеклелек сыйфатлары тәрбияләү алымнарын эзләү.
3. Укучыларның иҗади көчен, мөстәкыйль эшләү күнекмәләрен үстерү.
4.  Яңа технологияләр ярдәмендә эшләргә өйрәтү.

                                                  Көтелгән нәтиҗә

       Мәшһүр мәгърифәтче-галим, педагог Ризаэддин Фәхреддин хезмәтләре аша укучы тормыш фәлсәфәсенә төшенә, аның фикерләү сәләте үстерелә, коммуникатив эшчәнлеге арта. Ә иң әһәмиятлесе – укучыларым әдәпле, әхлаклы, кешелекле булу сыйфатларын үзләрендә булдыралар.

Программаның эш этаплары.

I этап.  Р. Фэхреддин хезмәтләренең эчтәлеге белән танышу.

II этап.  Нәсыйхәтләрнең эчтәлеге турында фикер алышу. Олуг галимебезнең хезмәтләре гасырлар дәвамында тупланган, халык тәҗрибәсенә нигезләнгән һәм ул – югары әхлакый шәхес тәрбияләүдә мөһим чыганак булып торуы хакында фикер алышу.

III этап. Практик эш. Р. Фәхреддин нәсыйхәтләре белән бәйләп, теге яки бу темага иҗади эшләр башкарыла, әдәплелек дәресләре, түгәрәк өстәл янында сөйләшүләр үткәрелә.

                                   Программаның эчтәлеге (35 сәгать)  

.     Мәшһүр мәгърифәтче – галим, педагог – Риза Фәхреддин. (3 сәгать) Р. Фәхреддиннең тормыш юлы, эшчәнлекләре хакында сөйләшү.

     Әти-әни! Сез гомер бүләк итүчеләр! (3 сәгать) Р. Фәхреддиннең әти-әнисе турында. Ата-ана турындагы нәсыйхәтләре буенча фикер алышу. Укучыларның үз әти-әниләре турында сөйләүләре.

    Туганнар әдәбе. (3 сәгать). Дәресләр Р. Фәхрэддиннең туганнары, якыннары, балалары турында сөйләшү,  “Туганнар әдәбе” дигән нәсыйхәтләрне уку буенча уздырыла.

     Мәктәп әдәпләре. (3 сәгать). Олуг галимебезнең белем баскычларына күзәтү ясау,  әлеге темага караган нәсыйхәтләрне укып өйрәнү буенча уздырыла.

     Гыйлем. (3 сәгать). Нәсыйхәтләрне өйрәнү, галимнәребез турында сөйләшү.

     Китап уку кешенең йөзенә нур, күңеленә шатлык китерә... (3 сәгать) “Китап уку” нәсыйхәтләре, укучыларның үзләре укыган әдәби  китаплар буенча фикер алышу.

    Аллаһ өчен берәүне яраткан кеше иманның ләззәтен табар. (Хәдис) - (3 сәгать). “Дуслык әдәпләре” турындагы нәсыйхәтләр.

Һөнәр – сәнагать. (3 сәгать) Нәсыйхәтләрне өйрәнү. Халык педагогикасына күз салу.

Әхлакый хәзинәләр (3 сәгать) Нәсыйхәтләрне өйрәнү. Халык педагогикасында әхлак тәрбиясе.

Начар хәлләр – ямьсез холыклар. (3 сәгать). Нәсыйхәтләрне өйрәнү

                                                Тематик бүленеш

 Кулланылган әдәбият:

1. Балаларга нәсыйхәт. Төз: Ә. Хәйри, Ә. Мадьяров. – Казан, 2006. – 259 б.
2. Балаларга үгет-нәсыйхәт. Н. Ибраһимов, К. Бикчәнтәев. – Казан, 2001. – 61 б., 89 б., 54 б.
3. Иманлы төбәк җәүһәрләре. Роза Абзалова-Сәлманова. – Казан: “Сүз” нәшрияты, 2008, - 67 б.
4. Татар милли педагогикасы. Р. Х. Шәймарданов, Р. Г. Сибгатуллин,

Алабуга, 2004, - 141 б.

5. Әхлак дәресләре. В. Казыйханов, Яр Чаллы, 1998, - 170 б., - 128 б.