открытый урок "Сайра чечексем"
методическая разработка (9 класс) на тему

1.   Урока пуҫлани.

Музыка янǎрать. «не рвите цветы, не рвите!»

-Ырǎ кун,пултǎр, ачасем!

- Ырǎ кун пултǎр,хǎнасем!

-Кǎмǎлсем мӗнле? Апла пулсан чǎваш чӗлхи урокне пуҫлатпǎр.

Ачасем 3 группǎпа лараҫҫӗ.

-Паян эпир сирӗнпе 3 группǎпа пайланса ӗҫлӗпӗр:

1.Аналитиксем                     2.сǎмах юратакансем         3.Куҫаруҫǎсем

       - Сирӗн умǎрта заданисем тата хǎвǎра балсем лартмалли хут. Кашни тӗрӗс  ӗҫ хыҫҫǎн балл лартса паллǎ тǎватǎр.Урок вӗҫленсен миҫе баллне шутлатпǎр.

- Оля, эпӗ сана киле уйрǎм ӗҫ парса янǎччӗ. Хатӗр-и?

-Тухса каласа пар-ха.

Видеосюжет.Оля опрос тунǎ: «Мӗн вǎл галантус? Тата Мӗн вǎл адонис?

Ачасем ку сǎмахсем мӗне пӗлтернине пӗлмеҫҫӗ.(Проблема)

Учитель:

- Эсир пӗлетӗр-и, ачасем?(ҫук)

-Мӗн пулма пултарать, шутласа пǎхǎр-ха!

- Ачасенчен пӗри: 

- Пӗлместӗр. Эппин пирӗн урок тӗллевӗ мӗнле-ши?

-Урок теми мӗнле-ши паян? (чечексем?)

-Мӗнле чечексем? Наводящие вопросы. Кӗнекери текстри 1-мӗш предложение вулǎр-ха...

                1 Слайд- урок теми. Сайра тӗл пулакан чечексем.

-Тӗллевӗсем мӗнле? (Галантус тата адонис мӗнне пӗлмелле)

Ытти тӗллевӗсене учитель пӗлтерет.

2. Кӗнекесене уҫǎр.

- Ӗҫлеме пуҫличчен хǎвǎр заданисене пǎхса илӗр-ха!

-Эпӗ сире 2 минут паратǎп.

 Çак вǎхǎтра доска уҫатǎп. Унта- таблица.

1. Аналитиксем. Грамматикǎпа ӗҫлени . Доска умне тухса  ǎнлантарса параҫҫӗ.

Таблица тултарни (доска ҫинче)

                 Вывод: -акан –екен глаголран причасти тǎвакан аффикссем.

- Çак аффикслǎ сǎмахсене текстра тупатпǎр, вуласа куҫаратпǎр.

Учитель:

        -Граматика материалӗпе паллашрǎмǎр, тестпа ӗҫлеме пуҫличчен сǎмахсене аса илер-ха!

1.  Сǎмах юратакансем 3-мӗш ӗҫпе паллаштараҫҫӗ.

-Текстра  тата ҫӗнӗ сǎмахсем тӗл пулаҫҫӗ, паллашар-ха вӗсемпе.

Словарь ӗҫӗ.

Учитель вулать, ачасем хорпа калаҫҫӗ.

Çак сǎмахсемпе предложенисем тǎваҫҫӗ.

Учитель кама балл лартмаллине каласа хǎварать.

3.Текстпа ӗҫлени.

-ачасем хǎйсем тӗллӗн

-лайǎх вулакан ача

1. Куҫаруҫǎсем абзацпа куҫараҫҫӗ.

Воспитани моменчӗ.

-Чечексем - ҫутҫанталǎк илемӗ. Вӗсене татма юрамасть.

-Сирӗн илемлӗ пулас килет-и?

-Çутҫанталǎкǎн та илемлӗ пулас килет.

-Хӗрачасем, акǎ сирӗн вǎрǎм ҫӳҫ. Эсир ǎна тǎрǎшса ӳстеретӗр,причӗскǎсем тǎватǎр. Эпӗ тытатǎп та касатǎп сирӗн ҫӳҫе. Кӳренетӗр-и?

-Çапла ҫутҫанталǎк та кӳренет.

-Ан татǎр чечексене!Ан кӳрентерӗр ҫутҫанталǎка!

Кану саманчӗ.Чечек мӗнле ҫурǎлнине кǎтартǎр-ха!

   Учитель:

-Аналитиксем, эпӗ сире урок эпиграфне тупма хушнǎччӗ!

Урок эпиграфӗ.

2. Аналитиксен заданийӗ.

Ан татǎр чечек, ан татǎр!

Илемлӗ пултǎр тӗнче!

       Уйрǎм хут ҫине ҫыраҫҫӗ те доска ҫине ҫыпǎҫтараҫҫӗ.

-Тата мӗнле палламан чечексем тӗл пулчӗҫ текстра?(…)

2 Слайд.

Аудировани.

      Чечексене кǎтартать. Галантус ҫинчен каласа парать.

Синквейн тума хатӗрленме хушать.

-Халь эпӗ галантус ҫинчен тӗплӗнрех каласа паратǎп сирӗн синквейн тумалла пулать.

- Килте вара адонис сǎмахпа синквейн тǎватǎр.

 (Учитель слайдсем кǎтартать: бузульник, брандушка, адонис, галантус (юлашки)Ун ҫинчен каласа парать)

            Галантус-грек чӗлхинчи  гала(молоко)тата анус(цветок) сǎмахсенчен пулнǎ. Вǎл ҫӳллӗ мар, 15-18 см, вǎрманта тата садра ӳсет.Чечекӗ шурǎ, ҫулҫисем тӗксӗм симӗс. Раҫҫейри тепӗр ячӗ- подснежник, чǎвашла вара-ҫеҫпӗл. Галантус- пӗрремӗш  чечек,  юр ирӗлнӗ-ирӗлмен тухать. Çавǎнпа ǎна акǎлчансем юр тумламӗ теҫҫӗ, нимӗҫсем - юр шǎнкǎравӗ. Галантус- нумай ҫул ӳсекен чечек. Суханпа ӗрчет, 3-4 эрне вǎрмана илем кӳрет.

  Куҫаруҫǎсем ыйтусем параҫҫӗ.

Ачасем пурте хут листи ҫинче синквейн тǎваҫҫӗ.

Вуласа параҫҫӗ.

Синквейн. Сǎмах юратакансем. (пӗри доска ҫинче тǎвать)   Ыттисем пулǎшаҫҫӗ.

Галантус

Шурǎ, хитре .

Ӳсет, илем кӳрет, чечек кǎларать.

Шурǎ, илемлӗ чечек вǎрмана илем кӳрет.

 Чи пӗрремӗш чечек.

 - Галантус сǎмаха илтмен терӗр, «Çеҫпӗл» сǎмаха  илтнӗ-и?

   - Çеҫпӗл ҫинчен каласа хǎварни. Мӗншӗн хǎйне Çеҫпӗл псевдоним илнӗ?(Аналитиксем)

3.Слайд. (Çеҫпӗл сǎнӳкерчӗкӗ.)

Рефлекси

- Ачасем кама паян урок килӗшрӗ пӳрнесене ҫӳлелле ҫӗклӗр, кама килӗшмерӗ- аялалла.

-Мӗнпе килӗшрӗ?     

-Мӗн  килӗшмерӗ?

-Тата мӗн пӗлес килетчӗ?

Пӗтӗмлетӳ.

Ачасен ӗҫне хаклани.

Картǎчкǎсем ҫинчи балсене шутлани.

1)адонис сǎмахпа синквейн

2) бузульник ҫинчен презентаци             

3) 6-мӗш ӗҫ

  Все….., тата мӗн тумалла-ши?

Ан татǎр чечек, ан татǎр,

Илемлӗ пултǎр тӗнче!

Чечек вырǎнне парнелӗр

Чечекпе тулнǎ тӗнче!

Карточка ҫинчи ӗҫсем:

Аналитиксем:

1. Объясните по таблице грамматическую тему урока.
2. Переведите первые две строчки услышанной песни и напишите крупно и красиво на ватмане эпиграф урока.

Не рвите цветы, не рвите!

Пусть будет нарядной земля!

А вместо букетов дарите

Васильковые, незабудковые

И ромашковые поля!

Сǎмах юратакансем: 

1. Выполните задание №3 и спросите перевод у друзей
2. Построить синквейн со словом галантус.

Куҫаруҫǎсем:

1. Переведите текст  (на 2 балла)
2. Задать вопросы по услышанному тексту (аудирование) (позже, в течении урока)

Аналитиксем:

3. Объясните по таблице грамматическую тему урока.
4. Переведите первые две строчки услышанной песни и напишите эпиграф урока.

Сǎмах юратакансем: 

3. Выполните задание №3
4. Построить синквейн со словом галантус.

Куҫаруҫǎсем:

3. Переведите текст. (тӳрех 2 балл)

Не рвите цветы, не рвите!

Пусть будет нарядной земля!

А вместо букетов дарите

Васильковые, незабудковые и ромашковые поля!

Не рвите цветы, не рвите!

Пусть будет нарядной земля!

А вместо букетов дарите

Васильковые, незабудковые и ромашковые поля!