Литературно - музыкальная композиция «Родной язык – душа народа»
классный час по краеведению (8 класс)

Литературно - музыкальная композиция «Родной язык – душа народа»

Звучат фанфары, выходят ведущие

Ведущий 1: Мой край, богатая земля,

Народ мой любимый, здравствуй!

Ведущий 2: Мæ райгуырæн зæхх, мæ фыдыбæстæ,

Мæ зынаргъ адæм, уæ бон хорз!

Вместе: Здравствуйте, дорогие друзья!

Ведущий.1 Сегодня мы собрались на праздник , посвященный родному языку!

Ведущий 2: В ноябре 1999 года на 30-й Генеральной конференции ЮНЕСКО был провозглашен   Международный день родного языка. Отмечаться он стал с февраля 2000 года. Мера, принятая мировой общественностью, призвана способствовать признанию многообразия языков и культур, свободе их проявления. Праздник отмечается ежегодно  21 февраля.

  Ведущий  1  Как и все мировое сообщество, мы отмечаем День родного языка. Язык – это целый мир, полный прелести, обаяния и волшебства. Он – живая память народа, его душа, его достояние.

Ведущий 2: Без языка не существовал бы мир. Как рыба не может жить без воды, так человек не может существовать без языка. На языке мы думаем, общаемся, творим. Одни учёные считают, что на свете 2,5 тысяч языков, другие – 4 тысячи.

Ведущий 1: Вся жизнь человека неразрывно связана с языком.

 Обычно первый язык, на котором учится говорить человек — родной язык. В мире много языков у каждого народа – свой. На нем говорят, пишут письма, стихи, поют песни. Это – родной язык. Нас учили говорить на нём родные люди, на нём мы думаем. Правильно говорить и писать на родном языке значит уметь размышлять и выражать свои мысли. Поэтому родной язык надо знать и беречь.

1  В день родного языка
Мы станем ценить каждое слово,
Участь его была не легка,
Но мы сохраним наследье живое!

2  Родной язык - богатое наследство,

Пришедшее из глубины веков.

Ты отражаешь мысли человека,

Ты помогаешь выразить любовь.

 3  Ты создаешь из букв стихотворенья.

Храня в запасах сотни тысяч слов.

Спустившееся к нам благословенье –

Родной язык, проникший в нашу кровь.

4  Родной язык. Он впитан с молоком.
Звучит как музыка, нам сердце услаждая
В международный день родного языка
На языке родном тебе мы пожелаем:
Люби язык, храни на день и на века!
Не забывай мелодию родного языка.

Ведущий 3  Мадæлон æвзаг! Саби фыццаг зарæг цы æвзагыл фехъусы, йæ фыццаг къахдзæфтимæ цы дзырдтæ фæзæгъы, уыдон вæййынц мадæлон æвзагыл. Адæймаг хъомыл кæнынæн, æцæг лæг суæвынæн иууыл ахсджиагдæр хотых у мадæлон æвзаг.

Ведущий 4  Ирон æвзагыл мингай азтæ цæуы. Æмæ уыцы даргъ, уæрæх фæндагыл ссис тынг хъæздыг æмæ фæлгоцджын. Ирон æвзаг у, цыфæнды арф, бирæвæрсыг уæлмонц хъуыдытæ, сагъæс, мæт, хъыг, цин равдисæн кæмæй ис, ахæм æрдзон æвзаг.

Ведущий 3  Байхъусæм, нæ поэттæ ирон æвзагыл цы æмдзæвгæтæ ныффыстой, уыдонмæ.

                    Ирон æвзаг

1.  Ирон æвзаг! Мæ зынджы хай, мæ арт!

Æрттив, æхсид æнусбонтæм æдасæй.

Дæ цæрайæ, дæ рухс æмæ дæ тавсæй

Цæрдзынæн æз æмæ хæрдзынæн ард.

2. Дæ норст цæхæрæй равзæрдысты Нарт.

Æхсидæвтæ æрхастой Анахарсæй.

Дæ фарны хъæр, дæ маст æмæ дæ уарзтæй

Нæхи Къостайæн сæнусон йæ цард.

                                                      Хъодзаты Æхсар

                 Мадæлон æвзаг

1.  Цы рæстæг базыдтон æдæрсгæ

Иронау чиныдджы кæсын,

Уæдæй нырмæ рæсугъд нывæстæй

Мæ риуы царды цин хæссын

2.  Къостайы тугæйфыст ныхæсты

Æз федтон ивгъуыд дуджы уаг.

Куыд хорз, куыд кадджын дæ мæ цæсты,

Нæ уарзон мадæлон æвзаг.

                                                Чеджемты Геор

                          Мæ æвзаг

У иу æвзаг дæр а дунейæн фаг,

Фæлæ нæ ивынц мады риу æндæрыл!

Мæлæн дын нæй, мæ фыдæлты æвзаг,

Кæд ма æрбайсæфт хоры нæмыг мæры?!

Ды незамантæй ацы боны онг

Нæ фесæфтай дæ уаз хъæлæс, дæ намыс.

Æнус – æнус дæ сыгъдæг уды конд

Цырен арт æмæ карды номыл бахсыст.

Мæлæн дын нæй мæ фыдæлты æвзаг, -

Дæ зæронд мад у ацы зæххы къори.

Æмæ куы сæфай, ма зæгъæд ызнаг,-

Дæуимæ сæфы дунейы истори.

                                                  Хаджеты Таймураз

                   Ирон дзырд

Ирон дзырд у нæ хорзæхты бæрзонддæр.

Ирон дзырд у нæ хæзнаты хæзна.

Æндæр æвзагыл аивдæр, æхцондæр

Ирон адæймаг не сдзырдта нырма.

Фыдæлты фарн йæ зæлыны, йæ мырты.

У алцыппæт зæгъынæн дæр уый фаг.

Ныййарæг мад куыд рæвдауа йæ фырты,

Рæвдауы зæрдæ мадæлон æвзаг.

Къостайы ՚взаг, ирон æвзаг нæ хур у…

Ирондзинады рухс æмæ цырагъ…

Æрмæстдæр мын ирон æвзагыл дзурут,

Цæмæй æнусты ма фесæфæм мах…

                                                                    Бететы Фатимæ

                      Ирон æвзаг

Нæй фесæфæн ирон æвзагæн, нæй,

Ирон адæм уæд фесæфдзысты демæ.

Ирон æвзаг мæ зæрдæ у мæнæн,

Куы мæла уый, уæд амæлдзынæн йемæ.

Сты зондæн уацхæссæг æппæт дунейы ´взæгтæ,

Нæ дзы взары хæстæг æмæ дæрддаг,

Фæлæ ныххойыс зæрдæйы къæсæртæ,

Æрмæстдæр ды, мæ мадæлон æвзаг.

Куы нæуа не ՚взаг, нал уыдзыстæм мах дæр.

Нæхи сæфтмæ цæмæ бæллæм, зæгъ – ма!

Фæдисонау цæгъдæм дзæнгæрæг Ирыл:

О, бахъахъхъæнæм не стырдæр хæзна!

                                                Чеджемты Геор

1 - Не՚ взаг ирон лæджы царды бындур.

Не՚ взагимæ ныл скæсы нæ хур.

Не՚ взаг нæ цардæн у фидар гæнах!

Не՚ взаг – нæ къонайы судзгæ цырагъ.

2 - Не՚ взаг – хæзнадон, бæркадджын къæбиц.

Не՚ взаг – нæртон лæджы рагон бæллиц.

Не՚ взаг – Васойы хъуыдыты цæхæр.

Не՚ взаг у не՚ гъдау, нæ амонды сæр.

3 - Не՚ взаг – дыууæ Иры иугæнæг хид.

Не՚ взаг! Ирон лæджы уæнгты æхсид!

Ма уæд ирон тугæн фесæфæн,  ма!

Не՚ взаг æнгомдæр, уадз, Иры бæтта!

                                           Бызыккаты Земфирæ

Ведущий 1 Наша республика невелика, но многонациональна. Здесь в мире и согласии рядом с коренным народом – осетинами живут русские, армяне, греки, грузины, азербайджанцы, кабардинцы и т.д.. И общаться им помогает русский язык. Русский язык является государственным языком России, а также языком межнационального общения.

1  Родной язык. Он с детства мне знаком,

На нём впервые я сказала «мама»;

На нём клялась я в верности упрямой,

И каждый вздох понятен мне на нём.

2  Родной язык!

Он дорог мне, он мой,

На нём ветра в предгорьях наших свищут,

На нём впервые довелось услышать

Мне лепет птиц зелёною весной…

3  Но, как родной, люблю язык я русский,

Он нужен мне, как небо, каждый миг,

На нём живые, трепетные чувства открылись мне

И мир открылся в них.

4  Я поняла на русском слово «счастье»,

Большое счастье жить в большой стране.

С ним не боюсь я горя и ненастья,

С ним не сгорю я ни в каком огне…

5 Текут две речки в сердце, не мелея.

Становятся единою рекой…

Забыв родной язык – я онемею.

Утратив русский – стану я глухой!

 6  Любой язык по-своему велик,

 Бесценное наследство вековое.

 Так берегите свой родной язык,

 Как самое на свете дорогое!