Тарихтың қайнар көзі – деректер. Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні. (5-6 класс)
план-конспект урока по истории (5 класс) на тему

Сабақтың тақырыбы:  Тарихтың қайнар көзі – деректер (5 класс)

                                          Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні (6 класс)

Сабақтың мақсаты:

 1.  Ежелгі адамзаттың бет бейнесін тарихи деректер арқылы оқушыларға түсіндіре отырып,  адамның шығу тарихы туралы ұғымдарын  кеңейту;

2. Тірек сызбалармен, суреттермен жұмыс  жасай отырып, оқушылардың  жазбаша. ауызша  сөйлеу  қабілетін дамыту, деректермен жұмыс жасау қызығушылығын арттыру;

3. Оқушыларды  құндылықтарды сақтай білуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: дамыта оқыту

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ -жауап, салыстыру, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: суреттер, сызбалар.

Сабақтың барысы:

І. КІРІКТІРІЛГЕН    БӨЛІМ

БАҒДАРЛАУ – МОТИВАЦИЯЛЫҚ КЕЗЕҢ

- Суретпен жұмыс  (суреттегі адамдардың бет-пішінін суреттеу)

• Оқулықпен жұмыс
• Жамбыл облысындағы Ойжайлау қорымынан табылған адамның бет-бейнесі: бас сүйегі үлкен, беті кішкене, мұрны таңқылау.
• Батыс Қазақстан жерінен табылған адамдардың пішіні: басы домалақтау, беті жалпақтау, көзі шүңіректеу, мұрны дөңестеу.
• Жоғарыда айтылған суреттегі және оқулықтағы адамдардың пішінін тарихи тілмен қалай атауға болады?

ІІ. САРАЛАНҒАН   БӨЛІМ

ОПЕРАЦИЯЛЫҚ – ОРЫНДАУШЫЛЫҚ КЕЗЕҢ

Тапсырма № 1

5 класс       тізбек құру  «Тарихи деректер» түрлері

Жауабы:

Тарихи деректер

1. тарихи аңыз, шежіре                                             1. патшалар мен әкімдер заңдары

2. мифтік аңыз әңгімелер                                         2. мемлекет, сауда құжаттары

3. халықтық жыр-эпостар                                        3. жылнамашылардың жазбалары

4. ертегі, мақал-мәтел, жұмбақ,                               4. әртүрлі әдеби шығармалар

    шешендік сөздер

5. салт-дәстүр жырлары

6 класс  1. «Термин сөздермен жұмыс»

Антропология – адам қаңқасын зерттеу арқылы адамның дене бітімін, сипатын

                            анықтайтын тарихтың бір саласы.

Тарихи антропология- тарих ғылымының саласы. Тарихтың әр кезеңінде белгілі бір аймақта өмір сүрген халықтардың түр-түсі, бет пішініндегі ұқсастық, өзгерістерді зерттейді.

Биологиялық кезеңіне қарай                  3 нәсіл: еуропоидтік, монғолоидтық, негроидтық.

      2. Оқулықпен жұмыс

1. Қола дәуірі

                                        Адамдарының сипаттамасын жазу.

2. Ерте темір дәуірі

Тапсырма №2

5 класс  Суретпен жұмыс «Археологиялық ескерткіштер»

(Суреттің атын жазыңыз; деректің қай түріне жататынын анықтаңыз)

6 класс  Кестені толтырыңыз:

ІІІ. КІРІКТІРІЛГЕН    БӨЛІМ

РЕФЛЕКЦИЯЛЫҚ – БАҒАЛАУ КЕЗЕҢ

Тапсырма №3

5-6 класс  1. Тест

1. Халықтардың тұрмыс-тіршілігін, рухани мәдениетін, шешіресін зерттейтін ғылым саласы

А) археология     В) этнография    С) антропология    Д) топономика

2. Тарихты заттай деректер бойынша зерттейтін ғылым

А) тарих              В) археология       С) этнография     Д) топонимика

3. Тастағы суреттер негізінен қай тақырыпта салынған?

А) аңдарды бейнелеу  В) аң аулау көріністері   С) діни ұғымдар    Д) табиғат

4. Төмендегілердің қайсысы жазба дерекке жатады?

А) заң                 В) киім-кешек             С) жұмбақ        Д) аңыз әңгіме    

Тапсырма № 4  

5 класс    «Сыңарын тап» (І бағандағы сөздің мағынасын анықтайтын сөйлемді табыңыздар)

6 класс «Тарихи антропология» туралы әңгіме құрастырыңыздар.

 Бағалау: Өзін-өзі бағалау парағы – 5 класс

Әр тапсырмаға 5 ұпайдан беріледі.

40-35 ұпай – «5

34-26 ұпай – «4

25-15 ұпай – «3

Бағалау: Өзін-өзі бағалау парағы – 6 класс

Әр тапсырмаға 5 ұпайдан беріледі.

45-40 ұпай – «5

39-35 ұпай – «4

34-26 ұпай – «3

Үйге тапсырма

5 класс   Мәтінді оқу.  Суретке әңгіме құрастыру

6 класс  Мәтінді оқу.   Қазіргі замандағы адамдардың бет пішінін сипаттап жазу.