Математик турнир
план-конспект урока по алгебре (6 класс) по теме

                                           Кама- Тамагы муниципаль районы

                                            Иске Казиле гомумбелем бирү мәктәбе

                                                       6-8 кл. өчен .

                                                        Укытучы Мәннапова Р.А.

 Максат: Ярыш нигезендә укучыларның фикерләү сәләтен

                       үстерү, математика фәнен өйрәнүгә кызыксыну                  

                       тәрбияләү, укучыларда бердәмлек һәм узара дустанә    

                       мөнәсәбәт булдыру, иҗади һәм  тикшерү сәләтләрен

                       үстерү өстендә эшләү.

Дәреснең девизын ребус чишеп табалар.

                 1. Разминка.

       Һәр командага 3 әр сорау бирелә:

      1. 3 ат җигелгән экипаҗ 1 сәгатьтә 15 км.юл уза.Һәр атның тизлеген табарга.

1. Бер гаиләдә 5 малай, һәр малайның берәр сеңлесе бар. Гаиләдә ничә бала?

2. Дамир кыш буена 5 пар оекбаш туздырган.Аның уң аягына ничә оекбаш туры килә?

2. 1 г. ит 2 сәгать пешә, ә ярты кг. ит ничә сәг. пешәр?

3. 2 кулда 10 бармак,ун кулда ничә бармак?

                     2. “  Сез терминарны беләсезме?”

              “ Сез терминнарны беләсезме?”

                 “Т” хәрефенә.

1.  2 гә бүленми торган сан.

2.  Геометриянең төп төшенчәсе.

3.  Тигезләмәнең чишелеше.

4.  Хәрәкәткә карата мәсъәләләрдә катнаша.

5.  Гамәл.

6.  Билгесез кергән тигезлек.

7.  Берүк төрле саннарның суммасы.

8.  Геометрия дәресендә кулланучы инструмент.

9.  Зурлык яки кечкенәлек тамгасы белән төзелгән аңлатма.

10. Геометрик фигура.

  “ К” хәрефенә.

1.  Геометрик фигура.

2.  Аны куб.метрларда үлчиләр.

3.  Ул “х” ныкы яки  “у” ныкы була, арбаларда да бар.

4.  Аны ятларга кирәк.

5.  Турының бер кисәге.

6.  Геометрик фигура.

7.  Туры почмактан кечерәк була.

8.  Алар сумма төзи.

9.  Ноктаның турыдагы урынын күрсәтә.

10.Хәреф алдында торчы сан.

    Күңел ачу паузасы  “Игътибарлымы син?”

Сораулар ике командага бергә бирелә, алданрак кул күтәргән команда җавап бирә.

      1. Бер кеше Казанга бара һәм юлда аңа каршы  3 кеше очрый. Аларның һәрберсе өчәр капчык күтәргән һәр кап-чыкта өчәр мәче. Казанга ничә җан иясе бара? ( 1 кеше)

       2. Мәскәүдән һәм Петербургтан бер - берсенә кара – каршы ике поезд чыга. Мәскәү поездының тизлеге 3 тапкыр күбрәк. Алар очрашканда кайсы поезд Мәскәүгә якынрак булыр? ( Икесе дә бер тигез ераклыкта була)

      3.  Профессор кичке сәгать сигездә йокларга ята. Будильникны иртәнге 9 га шалтыратырга куя. Профессор ничә  сәгать йоклаган?

      4.  Сез самолетның очучысы.Самолет Париж аша Лондонга оча. Очу биеклеге- 8 мең метр, бортның тышкы ягында температура  минус 40 градус.Тизлек 900 км\ сәг.

Очучыга ничә яшь.

          3. Терминны аңлатмасы буенча табу.

 Терминны ачыклау   өчен 3 сорау бирелә.Беренче сораудан ук җавап табылса балл югарырык куела. Һәр сору баллны киметә.

    I.  а) тигезләмәне дөрес тигезлеккә өйләндерүче сан.

        б) сүзнең төп мәгънәле кисәге.

        в) үсемлекнең төп органы.(Тамыр)

   II.  а) уртак нокталы ике нур белән төзелгән геометрик фигура.

        б)  тәртипсез баланы бастыра торган урын.

        в)  бер сан өстәсәң , тәмле ашамлык.( Почмак)

            4.   Зирәкләр бик кирәкләр.

Сан кергән табышмаклар чишү.

1. Ике туган, берсе ак булган,берсе кара булган.(көн белән төн)

1. Бер чатыр бар

    Баганасыз , баусыз.

    Эчендә ике шәм

    Филтәсез, майсыз.(күк, кояш, ай)

2. 4 колак, 6 аяк, 2 башка бер койрык (  атка атланган кеше)

2.  4 малайга бер түбәтәй ( өстәл)

3. Без 10 агай, уныбызга бер исем.( бармаклар)

3. Бер таякта биш тармак, һәр тармакта 3 буын ( бармаклар)

 Һәр команда үзләре әзерләгән 3 әр табышмак әйтә.        

5.  Татар халкының саннар кергән мәкаль, әйтемнәрен искә төшерү.

 Алып баручы мәкальнең башын әйтә, команда дәвам итә.

1. Бер кичкә (кер мичкә)

2. Бер күктә ( ике ай булмас)

3. Ике тамчы ( су кебек ошаган)

4. Ике тәкә башы ( бер казанга сыймас)

5. Иренгән ике эшләгән, ( һаман эше пешәгән)

6. Ике тинтәк кушылса, яу булыр, ( ике ипле кушылса, тау булыр)

7. Кыю бер үләр, ( куркак мең үләр)

8. Җидесендә ни булса, ( җитмешендә шул булыр)

9. Ялкау бер эш эшли белә: ( чалкан ятып, йоклый белә)

10. Берәү унга сөйләр,(унау йөзгә сөйләр).

6. Эстафета “ Кемнең поезды озынрак?

”Һәр командадан берәр укучы тактада формула яза, аны рамка эченә ала, икенче укучы дәвам итә.

Күбрәк формула язучы команданың поезды озынрак була.

    7. Җитезләр ярышы.

 Анаграмма чишү.

А,У, А, С, Н. Ч, Ы                      И, К, Ц, Я., Ф,  У, Н

Т, Е, Л, И, Ә, З, Ә, М ,Г              И, К, Ф, А, Р,Г.

В, Җ, П, А,А.                               Ә,Ч, Ү, К, Р.

Р, А, Т, М, Ы..                             Ч, А,  О, П, М, К, Ө, Ч.

  Бу эзлеклелектә кайсы сүз артык? ( I рәттә санаучы, тигезләмә,җавап, тамыр, санаучы. Санаучы термины артык.

II рәттә функция, график, күчәр, өчпочмак. Артык сүз - өчпочмак)

Җитмәгән табарга:санны

        ?                                              ?

12          15                                 8         10

      16                                             7

җавап:  ( 12+15- 16 =21)                        (8+10- 7 = 11)

                9.  Күңелле санау.

  Түгәрәкләнеп басалар да, тиз- тиз генә саныйлар. 3 цифрасы кергән,һәм 3 кә бүленә торган саннар урынына “ Әй, мин афәрин!” дияргә кирәк. Ялгышкан укучылар уеннан чыга бара.

                                               У

   10.Координаталары буенча фразаны укырга.                     

                                  п.        л.                    з.      р.       о.      ж.      н.

                                       .        я.                и     ю.       ч.      ш.      ә

                                            с.               б.      у.       ц.      к.      ы.

                                                                                                       Х

                                                       0        1       2       3       4       5  

                                               х.                    н.     а.       в.      ф.      ч.

                                            е.               д.      г.       т.      м.     й.                    

Ике командага да шифровка бирелә. Тизрәк һәм дөрес укучы командага  югарырак балл куела.

(-1; 1)  (-1;-2)(1;3)      (1; 1)  ( 5;-1) (2; -2) (-1; -2) ( 1; -1) – (4; -2) (3; 3) ( -1;3) ( 3;3)  (1; -1) (3; 1) ( 5; 1)

Һәр команда көндәшләренә математикага кагылышлы бер җөмләдән шифровка төзи.

Мәсьәлән, “Математика -  фәннәр патшасы”        

(4;-2) (2;-1) (3;-2) (-1;-2) ( 4;-2) (2;-1) (3;-2) (1;2) (4;1) (2;-1) –

 (4;-1) (5;2) (1;-1) (1;-1) (5; 2) (2;3)       (-2;3) (2;-1) (3;-2)

 (4;2) (2;-1) (-1;1) (5; 1)      

              11.Ярышка йомгак.

Барлык ярышларга да жюри йомгак ясый.