Прощай Букварь! Сау бул Әлифба!
методическая разработка (1 класс) на тему

Татарстан Республикасы

Чүпрәле муниципаль районы

Иске Чүпрәле  башлангыч белем бирү мәктәбе

2014 нче ел

Убырлы карчык белән Шүрәле керә.

Убырлы карчык:

 - Бүген Иске  Чүпрәле башлангыч мәктәбендә  Әлифба бәйрәме икән. А-ах көнләшәм шул кешеләрдән. Укырга, язарга өйрәнәләр дә, әллә ниләр, әллә ниләр беләләр. Ә без ятабыз шул урманыбызда кыргыйланып.

  Матур киенәләр, укыгач яхшы өйләрдә торалар, рәхәтләнеп эшлиләр. А-ах, нишлим икән, ничек кенә шул бәйрәмнәрен булдырмый калырга икән?

  Шүрәле-е-е, син нигә миңгерәп басып торасың соң? Тап инде бер чара!

Шүрәле:

Мин дә шуны, ничек комачаулап була икән дип уйлап торам бит инде. Әйдә, без аларга җавап бирә алмый торган сораулар бирәбез. Шул сорауларга җавап бирә алмасалар, алар бит Әлифбаны тагын бер кат укыйлар.

Убырлы карчык: Әйдә киттек тизрәк!  (Чыгып китәләр)

 Укытучы: Хөрмәтле укучылар , әти-әниләр , укытучылар! Бүген бездә зур бәйрәм - Әлифба бәйрәме .1 нче сыйныф укучылары үзләренең яраткан дәреслекләре белән саубуллашалар .

Күчкәнме бу залга дөньяның бар яме,

Күңелләр түрендә Әлифба бәйрәме .

Бу матур бәйрәмгә кушыл, дус, әйдәле,

Дөньяны гөрләтсен Әлифба бәйрәме.

Музыка астына 1 нче сыйныф укучылары керә.

1. Алтын яуган көзге көндә               Илгизә

Тыйнак үттек класска.

Әлифбаны кулга алдык

Әй, сөендек шул чакта.

2. Әтием дә, әнием дә                  Ильназ

Бу көнне бик көттеләр.

Балалардай дулкынланып

Мине озата килделәр.

3. Бүген бездә зур бәйрәм,                   Марсель

    Һәммәбез дә шат безнең.

    Соңгы битен укыдык

    Кичә Әлифбабызның!

4. Без бит хәзер һәммәбез дә               Ильнар

    Укый-яза беләбез.

    Моның өчен Әлифбага

    Бик зур рәхмәт, диябез!

5. Әлифбам өйрәтте                    Ильвир

    Хәрефләр танырга,

    Тукталып тормыйча,

    Гел алга барырга.

6.                                                Валерия

1.Быстро месяцы летели,                    Илгизә

Промелькнул декабрь, январь,

Оглянуться не успели,

Как уже звенят капели

И прочли мы весь «Букварь».

Дорогому Букварю

Говорю: «Благодарю!»

2.Книгу первую мою                 Ильназ

Берегу я и люблю.

Хоть пока и по слогам,

Я ее читаю сам-

И с конца, и с серединки,

В ней красивые картинки,

Есть стихи, рассказы, песни.

С книгой жить мне интересней!

Дорогому Букварю

Говорю:  «Благодарю!»

3.Если мамы дома нет,                       Марсель

То не стану я скучать,

Я зажгу настольный свет,

Чтобы книжку почитать.

Книга добрая, живая,

Чудеса она творит!

Обо всем на свете знает

И со мною говорит.

4. Букварь – первая книга моя.               Ильнар

    Как не любить мне за это тебя.

    Складывать буквы меня ты учил.

    Радость открытий мне подарил.

5.  Беру букварь в последний раз,                  Ильвир

     Несу букварь в просторный класс.

     И дорогому букварю я говорю: «Благодарю!

     Ты книга первая моя,

      Теперь читать умею я,

      На свете много книжек есть,

      Все книжки я могу прочесть.

6.     Как хорошо уметь читать!          Валерия

        Не надо к маме приставать,

        Не надо бабушку трясти:

      «Прочти, пожалуйста, прочти!»

        Не надо умолять сестрицу:

      «Ну, прочитай ещё страницу!»

        Не надо звать, не надо ждать,

        А можно взять и прочитать!

Песня Учат в школе

Укытучы: Укучылар, әйдәгез, Әлифба белән Букварьны  бәйрәмгә чакырыйк әле.

Балалар: Әлифба, Букварь безнең бәйрәмебезгә рәхим итегез!

Әлифба:  Исәнмесез, дусларым.

Букварь : Здравствуйте дети!

Балалар: Исәнме, Әлифба! Исәнме , Букварь!

Әлифба: Минем кадерле нәни дусларым, хөрмәтле әти-әниләр, мөхтәрәм кунаклар! Бүген без укучы гомерендә бер генә тапкыр була торган бәйрәмгә җыелдык. Әле кайчан гына 1 нче сентябрьне бөтен гаиләгез белән көтеп алган идегез. Сезгә хәрефләрне тану, алардан иҗекләр, сүзләр төзү, укырга өйрәнү җиңел булмады. Әмма сез югалып калмадыгыз, тырыштыгыз, өйрәндегез.

Букварь: Очень рад я всех вас видеть,

                   Но в страну Читалию

                   Пропущу я только тех,

                   Кто выполнит задания.

                   Я устрою вам экзамен,

                   Не позволю вам скучать.

                   Буду трудные вопросы

                   Вам, ребята, задавать.

1. Не лежалось на окошке –

    Покатился по дорожке.

    Перед волком не дрожал.

    От медведя убежал.

    Но лисице на зубок

    Всё ж попался …

2. У отца был мальчик странный

    Необычный – деревянный.

    На земле и под водой

    Ищет ключик золотой!

    Всюду нос суёт он длинный.

    Кто же это?

3. Всех на свете он добрей,

    Лечит он больных зверей.

    Он известен, знаменит.

    Это доктор…

4. Всех он любит неизменно,

    Кто б к нему не приходил.

    Он  играет понемножку

    Для прохожих на гармошке.

5. Их приглашают с другом Геной

    На день рожденья непременно.

    И любит каждую букашку

    Забавный добрый…

Букварь:

Есть на речке на Чернильной

Город маленький, не пыльный

С незапамятных времен

«Букваринск» зовется он

В этом городе живет

Удивительный народ,

Хлебосольный, незлобливый,

Дружный и трудолюбивый:

Дети ( по очереди):

А-аптекарь, Б-бочар, В-валяльщик,Г-гончар, Д-дробильщик здоровенный,   Илгизә

Е-ефрейтор, он военный, Ж-жестянщик-простачок, З-закройщик-старичок, И-историк бородатый, К-красильщик франтоватый,     Ильназ

Л-лудильщик, М-маляр, Н-носильщик, О-овчар, П-писатель,      Марсель

Р-радист, С-сапожник, Т-турист, У-бесстрашный укротитель, Ф-чудак-фотолюбитель, Ильнар

Х-художник-баталист, Ц-известный цимбалист, Ч-чудесный часовщик,  Ильвир

Ш-шофер, большой шутник, Щ-щенок его, «Букетик», Э-электрик, Ю-юрист, а дальше Я-это я, мои друзья.      Валерия

Букварь:

Молодцы, ребята! Ни одной буквы не забыли, все назвали правильно! А теперь я хочу проверить, как вы научились из букв складывать слова и их читать. Кто мне покажет?

(На сцену выходит Лентяй. Он садится на диван.)

Лентяй:

Я-лентяй! Учиться -лень!

Отдыхаю целый день.

Телевизор на диване

Я могу смотреть часами.

Не хочу я буквы знать!

Книжку не хочу читать!

Если кто-то скажет вдруг:

«Почитай-ка Ваня вслух!»

Покраснею, побледнею,

Ведь читать я не умею!

Лучше спрячу я букварь!

(Лентяй берет Букварь за руку, уводит его и прячет.)

Учитель:

Сейчас покажем Букварю, как научились читать.

Ведущий:

А где же Букварь?

Куда он делся?

Дети (хором) Букварь, где же ты? Букварь!

На сцену выбегают две мышки и встают полукругом.

Мышка 1.

Мы серенькие мышки

Живем в норе, как встарь,

Мы знаем, где мальчишка

Спрятал ваш Букварь!

Ведущие (хором) Где?

Скажите нам, милые мышки, где наш Букварь?

Мышка2.

Дайте мышкам вы конфетки,

Разгадайте три загадки!

Тогда скажем!

(Ведущая дает мышкам конфеты  мышки едят конфеты.)

Мышки (хором) Вкусная конфета!

Мышка 1

Не куст, а с листочками,

Не рубашка, а сшита,

Не человек, а рассказывает.      (Книга)

Мышка 2

Белое поле, овцы черные.            (Бумага, буквы.)

Мышка  1.    

Языка нет, а рассказывает,        (Книга).

Мышка 2

Без знаний заходишь,

Полным знанием выходишь   (Школа).

Молодцы, ребята! И конфеткой нас угостили, и загадки отгадали. Мы поможем вам отыскать Букваря.

Ученик:   Мы прочтём любые книги,   Илгизә

                    Разберёмся в словаре,

                    Потому что всюду буквы

                    Те же, что и в Букваре.

Убырлы керә (кулында хәрефләр язылган шарлар , ул Букварьны ияртеп керә)

Туктагыз әле, туктагыз! И ходаем, үзләре бәйрәм итәләр дә бәйрәм итәләр. Ник мине дәшсеннәр. Миңа чакыру җибәрсәгез кәгазь бетәр идемени? Менә кызык итәм әле үзегезне? Тылсым белән бәйрәмегезне өзәм дә китәм.

Укытучы: Гафу ит инде безне, Убырлы! Башка бәйрәмнәргә чакырырбыз. Безгә комачаулама.

Убырлы: Ярар инде.  Онытып торам бит әле. Менә сезгә ике тычкан баласы шушы күчтәнәчне китереп җиткерергә куштылар.

 Тик минем бер шартым бар. Менә мин сезгә хәрефле шарлар  алып килдем. Шул хәрефләрдән сүз төзегез! Шунда сезгә бик кирәкле бер сүз чыгар.

1. Ә    Әтәчем иртән тора,              Илгизә

       Һава ярып кычкыра.

       Ашыгырга куша ул

       Мәктәп – белем иленә.

2. Л     Күзләремнән яшьләр чыкты ,         Ильназ

       Капкан идем лимонны .

       Сары булгач , бик тәмле дип

       Белгән идем мин аны .

3. И   И хәрефе ипидә бар,               Марсель

      Бар ул ил һәм иректә.

      И хәрефе икелегә

      Укымаска өйрәтә.

4. Ф  Ябалакның зур күзләре           Ильнар

.       Ялтырый караңгыда.

        Ф хәрефенә бик охшаган

.      Туп – туры караганда.

5.   Бәр барабан , уйна быргы,            Ильвир

      Бар кешеләр ишетсен.

      Б дан башка бәйрәм югын

      Барчасы күреп китсен.

6. А  А хәрефе – алмада,            Валерия

      А хәрефе – агачта.

      А хәрефен яратабыз,

      Өйрәнәбез иң башта.

БЕРГӘ:     ӘЛИФБА .

ҖЫР:   ӘЛИФБАМ.

1. И Әлифбам  , син тәүге фәннәрнең                    2.И Әлифбам , син кулымда балкыйсың

    Тәүге баскычы .                                                       Нәкъ нур булып .

    Син кадерле , син туган телемнең                         Һәр баланы зур бәхеткә илтүче

    Алтын ачкычы .                                                       Ак юл булып .

                                             Укырга да өйрәттең,

                                             Язарга да өйрәттең.

                                             Син кадерле син туган

                                             Телемнең алтын ачкычы.

Шүрәле керә: Исәнмесез, балалар. Сез Убырлыны күрмәдегезме? Без Убырлы белән сезнең янга барырга чыккан идек. Юлда Убырлы мине алдап, себеркесенә атланып очты. Ә-ә-ә! Менә кайда икән ул, монда утыра икән. У-у, мин аны тотып алсаммы! Кытыклап үтерәм! (Кытыклаган кыяфәт чыгара.) Кая әле, бармакларым да кычытып тора, сезне дә кытыклап алыйм бераз.

    Укытучы: Чү, чү, Шүрәле абзый! Тынычлан инде бераз! Балалар бит сине бик яраталар.Синең турыдагы әкиятләрне дә беләләр алар. Әйдә, болай килешәбез. Хәзер мин сиңа сораулар бирәм, әгәр шул сорауларга җавап бирә алсаң, син – җиңүче. Әгәр җавап бирә алмасаң, тынычлап кына безнең бәйрәмнең дәвамын карап китәсең. Ризамы?

    Шүрәле: Риза! Һи, мин белмәгән нәрсә юк бит ул дөньяда. Мин бит урмандагы һәр агачны беләм. Я, бир соравыңны!

    1 Сорау: Билгеле бер тәртиптә тезелгән хәрефләр җыелмасы ничек дип атала?

    Шүрәле: Беләм, беләм, күргәнем дә бар? Солдатлар!

    Укытучы: Белмәдең шул, Шүрәле! Әйтегез әле, балалар!

    Балалар: Алфавит.

    2 Сорау: Ни өчен ъ (калынлык билгесе ) һәм ь ( нечкәлек билгесе) тавышсыз хәрефләр дип атала?

    Шүрәле: Алар кыш көне кар ашаганнар, тамаклары беткән, шуңа күрә тавышлары чыкмый.

    Укытучы: Тагын белмәдең, Шүрәле. Балалар, кайсыгыз әйтә?

    Укучы: ъ һәм ь билгеләре аваз белдермиләр. Шуңа күрә тавышсыз хәрефләр дип аталалар.

    Шүрәле: Җитте, җитте, сез җиңдегез. Бәйрәмегездә калам, әле минем өйрәнәсе әйберләрем бик күп икән!

   Убырлы. Мин боларга карап соклана да,  кызыга да башладым бит әле. Бик оста бит бу балалар. Кыска гына вакыт әчендә никадәр нәрсә өйрәнгәннәр! Әйдә, Шүрәле, шуларны карап кына утырыйк  әле.

  Шүрәле: Молодцы балалар. Без Убырлы белән сезнең бәйрәмегезне өзәрбез дип сөйләшкән идек. Сезнең белемегезгә сокландык әле. Ярый инде, бәйрәмегезне дәвам итегез.

  Укытучы:

• Әйдәгез,  утырыгыз. Бәйрәмебезнең кунаклары булырсыз. Ә без, укучылар, бәйрәмебезне дәвам итик.

 Балалар әлифбаны тәмамлап йомгак ясарга җыелдылар . Әлифба сезне нәрсәләргә өйрәтте икән ? Сөйләп күрсәтегез әле.  

Ученик:

1.Мой букварь, мой друг надёжный            Илгизә

   Расстаёмся мы теперь.

   В новый мир большой и сложный

  Для меня открыл ты дверь.

2.Много радостных событий                 Ильназ

   Ты мне щедро подарил.

   К миру радостных открытий

   Ты ступенькой послужил.

3.До свиданья, Букварь дорогой!               Марсель

Грустно нам расставаться с тобой.

Книг других ты милей и родней-

Мы читали тебя много дней!

4.Не теряли мы времени зря:                       Ильнар

Знаем буквы от»А» и до «Я».

А теперь расстаемся с тобой,

До свиданья, Букварь дорогой!

5.Нужна лишь книга на столе                     Ильвир

Да мир в семье и на Земле!

6. И в десять лет, и в шесть, и в пять                   Валерия

Как хорошо уметь читать!

Все вызывает интерес:

Далекий космос, ближний лес,

Цветы, машины, птицы, пляски.

Все прочитаем в жизни сказки.

1. Кызларны ул зур ярдәмче,       Илгизә

     Булышчы булсын диде.

     Эшләгән һәрбер эшләре

    Елмаеп торсын диде.

2.  39 хәреф белән                          Ильназ

    Таныштык без дәрестә.

    Олы ярдәмче булдың син,

    Рәхмәт инде, Әлифба!

 3. Сәнгатьле итеп сөйләргә,              Марсель

    Аңлаешлы укырга,

    Табышмаклар чишәргә

    Өйрәттең син, Әлифба.

 4. Тышта ап-ак кар яуганда               Ильнар

   Без җыелдык бәйрәмгә

   Безнең шатлык эчкә сыймый

   Сезгә ничек сөйләргә?

5. Ә малайларга Әлифба               Ильвир

    Өйрәтте җитез булырга

    Батыр, кыю кешеләрдән

    Үрнәк алып торырга.

Валерия

Әлифба:  

Нәни дусларым,

                  Рәхмәт сезгә дә.

                  Әлифбаны нык

                  Үзләштергәнгә.

                  Белем сараен

                  Керергә ачып

                  Сезнең кулларда

                  Хәзер бар ачкыч.

                  Нәни дусларым,

                  Шуны белегез:

                  Фәкать  әлифба

                  Белемгә нигез.

Укучы: Әлифба,әлифба,                   Илгизә

              Китәсең бит инде.

              Җыр итеп җырлыйбыз

              Иң соңгы битеңне.

Букварь:        За ребят я очень рад!

                      Хоть малы ещё на вид –

                      Знают русский алфавит.

                      Вы букварь прочли до корки.

                      Вам по чтению – пятёрки!

Ученик.        Мы теперь читаем сами,       Ильназ

                    Знаем слоги и слова.

                   Скажем Букварю: «Спасибо!

                   Расставаться нам пора!»

Букварь:     Мне тоже немного грустно расставаться с вами.

                    Но праздник сегодня показал мне, что вы уже готовы читать

                    другие книги.

            Позади нелёгкий труд медленного чтения.

            Вам сегодня выдаю У-ДО-СТО-ВЕ-РЕ-НИ-Я!

            В том, что вы букварь прочли,

            Полный курс наук прошли.

            И теперь без передышки

            Прочитаете все книжки!

Детям выдаются удостоверения . 

Букварь:       Вот и пришла пора проститься.

                      И я хочу вам пожелать:
                     Всегда старательно учиться,

                      Всегда с охотою трудиться

                      И свой букварь не забывать.

Әлифба: Кадерле,балалар,

                 Мин китәм, хушыгыз!

                 Акыллы булыгыз,

                 Гел бишкә укыгыз.

• Дусларым, Безгә  сезнең белән саубуллашырга вакыт җитте. Безнең  урынга тагын да акыллырак китапларны – “Әдәби уку”, “Литературное чтение” ны калдырабыз . Хушыгыз, дусларым!
• Укучылар:  Рәхмәт сиңа,Әлифба,

                      Хуш, сау бул, Әлифба!

Әдәби уку: Исәнмесез, нәни дусларым! Таныш булыйк,мин – .”Әдәби уку” китабы булам.

 Рус. Яз и лит. Чт. Здравствуйте наши маленькие друзья

Укучылар: Здравствуйте

Русский язык:      Я люблю учить детей.

                                С вами жить мне веселей.

                                Будем крепко мы дружить,

                                Мои правила учить.

                                Ничего от вас не скрою,

                                Все секреты вам открою!

Литературное чтение:          Вам моё почтение!

                                                   Я – «Литературное чтение».

                                                   Полистай мои страницы.

                                                   Здесь стихи и небылицы,

                                                   сказки, басни, прибаутки, поговорки,

                                                   даже шутки.                                                          

Туган тел:

• Минем янга килеп җитүегез белән котлыйм сезне. Мин сезгә яңа китаплар алып килдем, аларны бик яратып укыгыз, саклап тотыгыз. (Дәреслекләр  өләшә)

Укучылар:

• 1. Исәнме, китап!                      Марсель

Төшеп басмадан,

Син әле бер дә

Битең ачмаган.

2. Тышлыгың матур,           Ильнар

Ала күз явын.

Каян тапканнар

Шундый буявын?

Әдәби уку:  Дусларым, якыннарым –

                      Сүзләр, хәрефләр

                      Китердем мин сезгә бик күп

                      Бүләк дәресләр.

                      Бүгеннән без фән иленә иленә

                      Бергә барабыз.

                      Ләкин башта ни беләсез,

                      Әйтеп карагыз!

    Укучы:  Туган телдә аңлашабыз,           Ильвир

                   Әкиятләр сөйлибез.

                   Бигрәк матур, бигрәк назлы

                   Безнең татар телебез.

    Укучы:  Бөек Тукай шигырьләрен       Валерия

                  Язган татар телендә.

                  Тукай шигырьләрен укып

                  Шатланабыз без көн дә.

Әдәби уку:  Көттем мин бергәләп

                     Укыр көн җиткәнен.

                     Мин әле өр- яңа

                     Бер тапсыз битләрем.

                     Килдем мин никадәр

                     Җыр, шигырь, хикәя,

                     Мәкальләр күтәреп.

                     Май  ае беткәнче

                     Укырга җитәрлек.

                     Тап кына җавабын

                     Табышмак ничаклы.

                     Тик менә үтенеч -

                     Таплама китапны.

Нәни дусларым! Мин бик бай. Мине укып чыгу өчен зур тырышлык кирәк.

Укытучы: Кадерле балалар! Безнең Әлифбаны өйрәнүдә зур көчләрен куючылар - әти-әниләребез .Әйдәгез аларга рәхмәтебезне белдерик .

Бергә

Сезгә зур рәхмәтебезне

Җиткерәбез Һәммәбез

Олы ярдәмегез өчен

Башыбызны иябез.

 Сезнең алда сүз бирәбез

Тырыш булырга

Ялкауланмаска. ;

Артта калмаска.

"2” ле алмаска.

Алмабыз һич тә

Укырбыз "5” кә

Вәгъдәне үтәрбез

Теләккә җитәрбез

Туган илгә хезмәт итәрбез.

Укытучы: Балалар !  Менә без сезнең белән бергәләп Әлифбаны тәмамладык, минем сезгә теләкләрем бар.

     Өйрәтте сезне Әлифба

     Туган илне сөяргә

     Биергә дә , җырларга

     Дус һәм тату яшәргә.

     Әлифбадан башлап киттегез

     Юлны белем иленә

     Зур белемле булып үсеп

     Кеше булыгыз сез илебезгә.

   Бу бәйрәм- барыбызның да уртак бәйрәме. Хөрмәтле әти-әниләр!

Балаларның әлифбаны яхшы үзләштерүдә сезнең өлешегез бик зур! Хәзер сезнең балаларыгыз чын мәгънәсендә укучылар булдылар. Укуны энә белән җир казуга тиңлиләр.Димәк, без сезнең белән бик зур хезмәт башкарганбыз икән.

   Бәйрәмебез котлы булсын! Тагын шундый бик күп, бик күп хезмәт уңышларын бәйрәм итәргә насыйп булсын безгә! Сезнең һәркайсыгызга шатлык – куанычлар, ныклы сәламәтлек, яңадан-яңа уңышлар телим.

1. Буквы разные писать тонким пёрышком в тетрадь          

   Учат в школе, учат в школе, учат в школе.

   Вычитать и умножать, малышей не обижать

   Учат в школе, учат в школе, учат в школе.  – 2 раза.

2. К четырём прибавит два, по слогам читать слова
  Учат в школе, учат в школе, учат в школе.

   Книжки добрые любить и воспитанными быть
  Учат в школе, учат в школе, учат в школе.   – 2 раза.

3. Находить восток и юг, рисовать квадрат и круг
  Учат в школе, учат в школе, учат в школе.

   И не путать никогда  острова и города
  Учат в школе, учат в школе, учат в школе.  – 2 раза.

4. Про глагол и про тире, и про дождик на дворе

   Учат в школе, учат в школе, учат в школе.

   Крепко-накрепко дружить, с детства дружбой дорожить

   Учат в школе, учат в школе, учат в школе.  – 2 раза.

ҖЫР:   ӘЛИФБАМ.

1. И Әлифбам  , син тәүге фәннәрнең                    2.И Әлифбам , син кулымда                          

                                                                                         балкыйсың

    Тәүге баскычы .                                                       Нәкъ нур булып .

    Син кадерле , син туган телемнең                         Һәр баланы зур бәхеткә  

                                                                                           илтүче

    Алтын ачкычы .                                                       Ак юл булып .

                                             Укырга да өйрәттең,

                                             Язарга да өйрәттең.

                                             Син кадерле син туган

                                             Телемнең алтын ачкычы.

Удостоверение

Настоящее удостоверение выдано

Айсиной И.И.

за усердное изучение и прочтение «БУКВАРЯ».

Пройден полный курс наук

и теперь без передышки

можешь прочитать любые книжки.

                            Букварь:      я

                   Учитель:  Ракипова Р.Р.

Удостоверение

Настоящее удостоверение выдано

Серафимовой В.С.

за усердное изучение и прочтение «БУКВАРЯ».

Пройден полный курс наук

и теперь без передышки

можешь прочитать любые книжки.

                           Букварь:      я

                    Учитель: Ракипова Р.Р.