Урок адыгейского языка в 4 классе.
план-конспект урока (4 класс) на тему

Адыгабзэ урокым иконспект.

Темэр:

«Плъышъуац1эр пкъыгъуац1эмэ гъусэ зэрафэхъурэр».

Я 4-рэ класс.

                                             Зэхэзгъэуцуагъэхэр: К1эныбэ Нуриет Даутэ ыпхъу.

2013иль.

Темэр: Плъышъуац1эр пкъыгъуац1эмэ гъусэ зэрафэхъурэр.

Мурадыр : плъышъуац1эр пкъыгъуац1эм игъусэу гущы1эухыгъэм къызэрэхафэрэм гу лъягъэтэгъэныр. Ащ ик1эуххэр къыхагъэщышъоу егъэсэгъэнхэр. Жабзэм ихэгъэхъон 1оф дэш1эгъэныр.

Урокым щыбгъэфедэщт нэрылъэгъу 1эмэ - псымэхэр: тхылъхэр, тетрадхэр, интерактивнэ доскэр, компьютерыр, презентациер.

Урокым ик1уак1.

К1элэегъадж :К1элэц1ык1ухэр! Занк1эу, дахэу тыкъэуцу. Лъэшэу жьы къэтэщэ. Зытэгъэрэхьатыжьы. Шъуимафэш1ух!

К1элэеджак1у: Опсэу.

К1элэегъадж : Дахэу, тынчэу тыкъэт1ысы. Джы сакъэу шъукъэда1у. Блэк1ыгъэ урокым плъышъуац1эм имэхьанэрэ упч1эу фагъэуцухэрэмрэ нэ1уасэ зафэтш1ыгъ. Ащ лъыпыдзагъэу мы урокым тызтегущы1эщтыр «Плъышъуац1эхэр пкъыгъуац1эмэ гъусэ зэрафэхъухэрэр» ары (слайд 3)

Звонокыр къытеуагъ,

Урокыр едгъэжьагъ.

Тэш1эх тэ плъышъуац1эхэр,

Бэри тэгъэфедэх.

Псалъэр къагъэбаи,

Тыбзэ къагъэдахэ.(слайд 2)

К1элэегъадж: К1элэц1ык1ухэр! Зэхэшъоха? Мэш1оку псынк1эм ымакъэ къэ1у, ар къызажэрэр тэры.(слайд 4)

Непэрэ урокыр ащ щытш1ыщт. Плъышъоц1э хэгъэгум зыплъыхьак1о тык1ощт. Мэш1окур сыда зыгъак1орэр?

К1элэеджак1у: Ш1омык1, пхъэ.

К1элэегъадж: Тэрэз, ау тэ тимэш1оку к1оным пае ищык1агъэр  ш1омык1эп ык1и гъэстыныпхъэп, мыщ ищык1агъэр ш1эныгъ. Станциеу тыкъызщыуцурэм пэпчъ, тиш1эныгъэ къэдгъэлъэгъон фае. Мыщ фэдэ станциехэм таблэк1ыщт.

-Къэбзэтхэныр.

-К1эджык1ыжьыныр.

-Темэм 1оф дэш1эгъэныр.

-Гъэпытэныр.

-Урокым изэфэхьысыжьын.

-Унэмк1э гъэцэк1эн. (слайд 5).

Шъухьазырмэ тет1ысхьэ. Тигъогу тытехьэ.

Апэрэ станциер «Къэбзэтхэныр». Ащ хырыхыхьэ къыщытажэ:

Чэу гъуанэм сыдэплъымэ,

Плъыжь бын сэлъэгъу. (слайд 6)

К1элэегъадж: Мы хырыхыхьэм  пльышъуац1э хэта?

К1элэеджак1у: Хэт. Плъыжьы зыфи1орэр ары.

К1элэегъадж: Хырыхыхьэм иджэуап къаш1о ащыгъум.

К1элэеджак1у: Щыбжьый.

К1элэегъадж: Сыд фэдэ буква мы гуща1эр къызэрэригъажьэрэр?

К1элэеджак1у: Щ.

К1элэегъадж: Тетрадхэр къызэготэхы, буквэу щ-р тэтхы. (слайд7)

К1элэегъадж: Джы мы буквэмк1э къыригъажьэу гущы1эхэр къэтэ1ох.

К1элэеджак1у: щыбжьый, щыгъу, Щамсэт, щыуан. (слайд 9)

К1элэегъадж: Мы гущы1эхэр ахэтэу гущы1эухыгъэхэр къэтэугупшысых.

К1элэеджак1у: Щамсэт щыбжьый плъыжь къык1ичыгъ.

К1элэегъадж: Мы гущы1эухыгъэм плъышъуац1э хэта?

К1элэеджак1у: Хэт, плъыжьы.

К1элэегъадж: Сыд гущы1эр ара плъыжьыр зэпхыгъэр? 

К1элэеджак1у: Щыбжьый зыфи1орэр ары.

К1элэегъадж: Плъышъуац1эр сыд зэпхыгъэр?

К1элэеджак1у: Пкъыгъуац1эр ары.

К1элэегъадж: Дэгъоу къэшъу1уагъ, джы гущы1эухыгъэр тетрадым дэтэтхэ.

К1элэегъадж: Къык1элъык1орэ станциер «К1эджык1ыжьын»

Мы плъышъуац1эхэу экраным тетхэм яантонимхэр къаш1ох (слайд10).  К1элэеджак1у: фабэ, дахэ, ины, бэ, 1ушы, фыжьы, жъы, дэгъу, благъэ.

Чъы1э, 1ае, ц1ык1у, мак1э, делэ, ш1уц1э, к1э, дэи, чыжьэ.

К1элэегъадж: Джы т1эк1у тыджэгущт. Ащ пае нэбгырищ сищык1агъ. Хэта фаер къыздэ1эпы1энэу? Нафсэт, Адам, Марин а1оу къыдэк1ых. Нафсэт шарыр есэты. Адамэ 1эгуаор есэты. Маринэ шъоущыгъу такъыр есэты. Сыда мы къышъостыгъэмэ къагъэлъагъорэр?

К1элэеджак1у: Пкъыгъор къагъэлъагъо. Мыхэр пкъыгъуац1эх.

К1элэегъадж :джы тегупшысэ, тыгу къэтэгъэк1ыжьы, къэтэ1о шъхьадж ы1ыгъ пкъыгъор ышъок1э, итеплъэк1э, зыхэш1ык1ыгъэмк1э, и1эш1угъэ – 1эягъэк1э, иинагъэ иц1ык1угъэк1э зыфэдэр.

Нафсэт: шарыр гъожьы, хъурай, ины, дахэ.

Адам:1эгуаор плъыжьы, хъурай, шъом хэш1ык1ыгъ, ины, дахэ.

Марин: Шъоущыгъур фыжьы, 1эш1у, пл1эмый.

К1элэегъадж: Шъухъупхъэ дэд. Дэгъоу къэшъу1уагъ. Шъуинэрылъэгъу, плъышъуац1эхэм тыбзэ къагъэдэхагъ, къагъэбаигъ. Жъогъо плъыжь зырыз къышъосэты. Тиурок лъытэгъэк1уатэ.

К1элэегъадж: А станциеми тыблэк1ыгъ. Я 3-рэ станцием тыкъэсыгъ.Ащ ыц1эр «Темэм 1оф дэш1эгъэныр». Тхылъхэр къызэготэхышъ я 119-рэ 1офш1эным теплъы. 1офш1эныр тэш1ы.

Плъышъуац1эмрэ пкъыгъуац1эмрэ зэгъусэхэу гущы1эухыгъэхэр зэхэтэгъэуцох.

К1элэегъадж: Къык1элъык1орэ 1офш1эным теплъы: мы плъышъуац1эхэм къяк1ущт пкъыгъуац1эхэр апытэтхэх (слайд11).(1офш1эныр аш1ы)

К1элэегъадж:124-рэ 1оф-рэ 127-рэ 1офш1энымрэ группэ группэу тэш1ы. Зы группэм пкъыгъуац1эмэ плъышъуац1эхэр ягъусэу зы пчъагъэм итыр бэ пчъагъэм рагъэуцожьы. Адрэ группэм бэ пчъагъэм итхэр зы пчъагъэ аш1ыжьы. Апэрэ группэм ыш1ыгъэр адрэ группэм еуплъэк1ужьы. Нахь псынк1эу, тэрэзэу зыш1ыгъэ группэм хэтмэ зэк1эмэ жъогъо плъыжь зырыз къахьы.

К1элэегъадж: Джы зызщыдгъэпсэфыщт станцием тыкъэсыгъ. Станциеу «Физминутк»

 К1элэеджак1у:

Мышъэ джадэр к1ошъэ-лъашъэу,

Цызэ ц1ык1ур пк1этэ-лъатэу,

Тхьак1умк1ыхьэр чъэ зэпытэу,

Бзыу ц1ык1ур ренэу быбэу,

Тэ тимэзы ахэр хэсых. (слайд 12)

К1элэегъадж: Станциеу «Гъэпытэным» тыкъэсыгъ. К1алэхэр шъолъэгъуа мэш1окум тхьапэ гъожьэу  къырилъэсагъэхэр. Зы тхьапэмэ пкъыгъуац1эхэр атетых. Адрэмэ плъышъуац1эхэр атет. 1)1эгуао, уашъо, мэзы, псыхъо, губгъо, унэ, сад, урам.2) Хъурай, лъагэ, дахэ, къаргъо, нэк1ы, ины, к1эрак1, шъуамбгъо.(слайд 13) Пкъыгъуац1эмэ къяк1ущт плъышъуац1эхэр гъусэ афаш1ышъ, т1урыт1оу загощы, парэхэр ти1э мэхъух. Парэ пэпчъ плъышъуац1э хэтэу езбырми, хырыхьыхэми, гущы1эжъми къы1он фае.

К1элэегъадж: Нахь дэгъоу къэзы1орэм жъогъо плъыжь къехьы.

К1элэеджак1у: Пыфы-сыфы жъыеу, шхъонт1эжъые ц1ык1у.

                           Хэти зышидзыеу, къэрэбгъэжъы ц1ык1у.

К1элэегъадж: станциеу «Зэфэхьысыжьым» тыкъэсыгъ. Сыда непэ тызтегущы1агъэр?

К1элэеджак1у: 

-Плъышъуац1эхэр пкъыгъуац1эмэ ягъусэхэу гущы1эухыгъэм къыхафэх.

-Плъышъуац1эхэр пкъыгъуац1эм зэригъусэу пчъагъэхэмк1э зэхъок1ыгъэ мэхъух.

-Плъышъуац1эхэм бэ пчъагъэр къагъэлъагъо зыхъук1э лъэпсахэу –хэ- къапэхьэ.(слайд14)

К1элэегъадж: станциеу «Унэмк1э гъэцэк1эн» зыфи1орэм тыкъэсыгъ. 1оф.128 унэмк1э къэтэш1ыжьы (слайд15) Джы смайликхэр къэжъугъэхьазырых:

Урокыр шъугу рихьыгъ, темэр къыжъугуры1уагъ.

.Урокыр шъугу рихьыгъ, ау т1эк1у 1эпы1эгъу шъуищык1агъ.

Урокыр къиныгъэ,темэр къыжъугуры1уагъэп. (слайд16)

(К1элэеджак1омэ смайликхэр къа1эты)

К1элэегъадж:Типутешествие тыухыгъ, ик1эухым тыкъэсыгъ. Тхьашъуегъэпсэу, дэгъоу 1оф шъуш1агъэ.  Анахь чанэу 1оф зыш1агъэхэм «5» афэсэгъэуцу. Хъярк1э. (слайд17)