Әйләнә-тирә дөнья. эш программасы.
рабочая программа по окружающему миру (3 класс) на тему

Әйләнә-тирә дөнья.

Аңлатма язуы.

   3нче класста әйләнә – тирә дөньядан эш программасы ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән башлангыч белем бирү программаларына (Казан. “Мәгариф” нәшрияты.2001) һәм дәүләт стандарты федераль компонентына (2004) нигезләнеп төзелде.

   Эш программасы 68 сәгатькә исәпләнгән.

Максат :

• әйләнә-тирәдәге объектларны күзәтә, анализлый, нәтиҗә ясый, характерын билгели белү күнекмәләрен үстерү;
• әйләнә-тирә дөнья турында, табигый һәм социаль охшашлыклар һәм аермалар турында; кеше һәм аның табигатьтәге һәм җәмгыятьтәге тоткан урыны турында белем үзләштерү;
• әйләнә-тирәгә карата уңай һәм социаль кыйммәтле караш, экологик, әдәп-әхлакъ культурасы, патриотик хис тәрбияләү; табигатьтә һәм җәмгыятьтә иҗади эшләрдә катнашу ихтияҗы формалаштыру; сәламәтлекне саклау һәм ныгыту тәрбиясе бирү.

Укучыларның белеменә, эш осталыгына  Һәм

күнекмәләренә таләпләр

Укучылар  белергә тиеш:

• җисемнәр, матдәләр, кисәкчәләрнең нәрсә икәнен;
• терек булмаган табигать компонентларын : һава, су; файдалы казылмалар һәм аларның үзлекләрен;
• терек табигать компонентларын: кеше, үсемлек, хайваннар, гөмбәләрне;
• үсемлек группаларын: суүсемнәре, мүкләр, абагалар, ылыслы, чәчәкле үсемлекләр; аларның аермалы билгеләрен, өлешләрен; үсемлекчелекне, аның авыл хуҗалыгының бер тармагы икәнен;
• хайван группаларын: бөҗәкләр, балыклар, җир-су хайваннары, сөйрәлүчеләр, кошлар, җәнлекләр, аларның аермалы билгеләрен; терлекчелекне, аның авыл хуҗалыгының бер тармагы икәнен;
• терек һәм терек булмаган табигать арасындагы бәйләнешләрне;
• табигать һәм кеше арасындагы бәйләнешләрне; кеше өчен табигатьнең әһәмиятен, кешеләрнең табигатькә карата тискәре тәэсирен; табигатьне саклау, табигатьтә үзеңне тоту кагыйдәләрен;
• кеше тәненең төзелешен; аның әһәмиятле органнарын һәм функцияләрен; шәхси гигиена кагыйдәләрен;
• юл йөрү кагыйдәләрен; юл билгеләрен;
• тормышта көтелмәгән хәлләр килеп чыкканда югалып калмаска, ничек эш итәргә кирәклеген, кирәкле телефон номерларын белергә;
• өйрәнгән объектларны географик картада таба һәм күрсәтә белергә.

Укучылар башкара алырга тиеш:

• үз җирлегендәге киң таралган үсемлек һәм хайваннарны таный белергә;
• табигый объектларны телдән тасвирлап бирергә;
• программа таләпләреннән чыгып табигатьә үзара бәйлелек һәм кеше белән табигать арасындагы бәйлелекне аңлата белергә;
• мөстәкыйль рәвештә табигатьне күзәтергә һәм гади тәҗрибәләр үткәрергә;
• сәләмәтлекне сакларга һәм ныгытырга; шәхси гигиена кагыйдәләрен үтәргә;
• юл йөрү кагыйдәләрен үтәргә.

Программа эчтәлеге

Дөнья ничек төзелгән (6сәг). Табигать. Кеше. Җәмгыять. Дөньяга экологлар күзлегеннән караганда. Табигатькә куркыныч яный.

Бу гаҗәеп табигать (20сәг). Җисемнәр, матдәләр, кисәкчәләр. Матдәләрнең төрлелеге. Һава һәм аны саклау. Су. Суның әверелеше һәм әйләнеше. Суны саклагыз. Ташлар ничек җимерелә? Туфрак нәрсә ул? Үсемлекләрнең күптөрлелеге. Кояш, үсемлекләр һәм сезнең белән без. Үсемлекләрне саклау. Хайваннарның күптөрлелеге. Кем нәрсә ашый? Күзгә күренми торган челтәр һәм күренмәс пирамида. Хайваннарның үрчүе һәм үсеше. Хайваннарны саклау. Гөмбәләр патшалыгында. Бөек тереклек әйләнеше.

Без һәм безнең сәламәтлек (9сәг). Кеше организмы. Сизүорганнары. Организмның ышанычлы саклагычы. Тәннең терәге һәм хәрәкәт. Безнең туклануыбыз. Сулыш һәм кан әйләнеше. Авыруларны кисәтә бел. Сәламәт яшәү рәвеше.

Безнең иминлегебез (7сәг) . ут, су һәм газ. Юлың хәерле булсын дисәң. Юл билгеләре. Хәтәр урыннар. Яшен. Елан, эт һәм башкалар турында. Экологик иминлек.

Икътисад нәрсәгә өйрәтә (11сәг). Икътисад нәрсә өчен кирәк? Икътисадның өч киты. Файдалы казылмалар. Үсемлекчелек. Терлекчелек. Сәнәгать нинди була? Акча нәрсә ул? Дәүләт бюджеты. Гаилә бюджеты. Икътисад һәм экология.

Шәһәрләр һәм илләр буйлап сәяхәт (15сәг). Россиянең Алтын боҗрасы. Безнең иң якын күршеләребез. Европаның төньягында. Бенилюкс нәрсә ул? Европаның үзәгендә. Франция һәм Бөекбритания буйлап сәяхәт. Европаның көньягында. Дөньяның тарихи һәм истәлекле урыннарына сәяхәт.

Әйләнә – тирәдән календарь - тематик план

Укыту-методик әсбаплар һәм өстәмә әдәбият:

• А.А.Плешаков. Әйләнә-тирә дөнья. Дүртьеллык башлангыч татар мәктәбенең 3нче сыйныфы өчен дәреслек. Ике кисәктә. РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән. Казан. “Мәгариф” нәшрияты. Москва. “Просвещение” 2009.
• И.Ф.Яценко. Учебно-методичечкое пособие. Контрольно-измерительные материалы. Окружающий мир. 3 класс. Москва. “Вако” 2011.