Балага игътибарлы булырга булышу.
материал на тему

                          Балага игътибарлы булырга булышу.

Гамәли семинар, 1 сыйныф.

Максат: гаилә һәм мәктәп арасында уртак омтылышка, теләктәшлеккә корылган үзара элемтә булдыру.

Бурычлар:

1.Белем бирү: мәгълүматның төрле чыгынаклары - матур әдәбият, фәнни-популяр, белешмә әдәбият белән эшләү күнекмәләре булдыру.

2. Оештыру: бала сәләтенең дөрес үсешенә шартлар тудыру.

3. Мәгълүмати: ата-аналарны балаларда    игътибарлылык тәрбияләү алымнары белән таныштыру.

4.Махсус: уңай гаилә тәҗрибәсен өйрәнү.

Җыелышта катнашучылар: сыйныф җитәкчесе, ата-аналар.

Җыелышка әзерлек:

1. Ата-аналар арасында анкета уздыру һәм анализ ясау.

2. Мәктәп китапханәчесе белән берлектә игътибарлылыкны тәрбияләү һәм танып белү процессын үстерүне ачык чагылдырган китап күргәзмәсе әзерләү.

3. Уен эчтәлеге язылган карточкалар төзү.

Кулланылган әдәбият:

1. Вәлиева Р. Кояшлы яңгыр. Казан, Татарстан китап нәшрияты, 2003.

2.  Минский Е.М. От игры к знаниям:           Развивающие и познавательные игры младших школьников. М.: 1982.

3. Пекелис В.Д. Как найти себя, М.: 1989.

4. Степанова Е.Н. Колейдоскоп родительских собраний. Творческий Центр, М.: 2005.

5.ФәсхиеваР. Гимназия һәм гаилә берлеге. Мәгариф. 2010. № 9.

6. Хуҗиәхмәтов Ә.Н. Дидактика. Казан, Мәгәриф нәшрияты, 2002.

7. Шәехова Р.К., Закирова К.В. Иҗат баскычлары. Казан, 2001.

Җыелыш планы:

1.Сыйныф җитәкчесенең кереш сүзе.

2. Тренинг “Игътибарлы бала ул -...”.

3. Ата-аналар комитеты җитәкчесе чыгышы. Анкеталарга нәтиҗә.

4.Сыйныф җитәкчесе чыгышы.

5.Практикум. Уеннар.

6. Йомгаклау. Җыелышның карары.

Җыелыш барышы

  Әкрен генә яңгыраган көй астында ата-аналарны каршы алу, аерым өстәлләргә төркемләп утырту.

1.Сыйныф җитәкчесенең кереш сүзе.

  Исәнмесез, хөрмәтле әти-әниләр! Бүген без ата-аналар җыелышын “Балага игътибарлы булырга булышу” дигән темага багышларбыз, сезне борчыган проблемаларны уртага салып сөйләшербез. Сораулар бирербез һәм уеннар аша аларга җавап табарбыз.

2. Тренинг “Игътибарлы бала ул -...

һәр төркем (яисә һәр әти-әни) “Игътибарлы бала ул - ...” дигән җөмләне дәвам итә.

   3. Ата-аналар комитеты җитәкчесе чыгышы. Анкеталарга нәтиҗә.

• Балагыз өй эшләрен эшләгәндә еш кына игътибарын читкә юнәлтәме?

A. Әйе.

Б. Әйтергә кыенсынам (әйе дә, юк та).

B. Юк.

• Балагызны игътибарлы, үҗәт, үз максатына ирешүчән дип әйтеп буламы?

A. Әйе.

Б. Әйтергә кыенсынам (әйе дә, юк та).

B. Юк.

4.Сыйныф җитәкчесенең чыгышы.

    Баланың мәктәптә һәм мәктәптән тыш эшчәнлегендә аның игътибарлы булуы күп вакыт яхшы нәтижәләргә ирешү өчен нигез булып тора. Ләкин укырга килгән һәр бала да игътибарлы булып бетә алмый.Игътибарсызлык - әһәмият бирмәү, дикъкать бирмәү, гамьсез булу дигән сүз. Бала, әйтик, иң мөһим нәрсәләрне аерып күрсәтә белми һәм шуңа игътибар туплый, юнәлтә алмый. Бу сыйфаты аңа укуда да комачаулый, күп кенә күңелсезлекләр китереп чыгара. Кечкенә балада ихтыяр көче җитми. Мәсәлән, ул нинди дә булса уенда озак итеп уйный алмый, бер уенны уйнап бетермичә икенчесенә күчә. Бала мәктәпкә укырга кергәч, аның игьтибарсызлыгы аеруча күзгә ташлана. Игътибарсыз бала укытучының аңлатуын тыңламый, сөйләшеп утыра, тапшырылган эшне үтәми.

   Игътибарлылык балаларның кәефенә дә бәйле. Бу бигрәк тә гаилә хәлләреннән килә. Гаиләдәге кешеләр арасындагы мәнәсәбәтләр турында А.С. Макаренконың сүзләрен искә төшерү урынлы булыр. “Тәрбияләү методының беренчесе һәм иң кирәклесе - ата-аналарның үзләренә таләпчәнлеге, гаиләсен ихтирам итүе һәм күзәтеп торуы”, — дигән ул.

Оныттым.

Тыңлыйсызмы, бер мәзәк сөйлим сезгә?

Бик тә кызык бер укучы бар бездә.

Усал түгел, юаш малай ул үзе.

Ни әйтсәң дә, “Оныттым” - белгән сүзе.

- “Оныттым”, - ди , - вакытында торырга,

-  “Оныттым”, - ди , - урын-җирне җыярга,

-  "Оныттым”, - ди , - хәтта чәчен тарарга,

-  “Оныттым”, - ди , - дәресләрне карарга.

Килеп керә классына боегып:

- “Оныттым”, - дип , - кияргә бер оегым.

- “Оныттым”, - дип, - китапларны алырга.

Онытмый тик соңга гына калырга.

Кыш буена шулай “онытылып” йөрде ул,

Көзен янә беренчегә керде ул.

Басып тора шул аптырап: - Нишләргә?

Онытканмын классымнан күчәргә...

    Кайвакыт безнең балалар менә шушы таркау малайны хәтерләтә. Игътибары җитмәүдән бала мәктәптә начар укый, кызыксынучанлыгы кими. Кечкенә кеше үзенә әйткәнне күрергә теләми, шуңа күрә үзләштереләсе материал исендә калмый. Өлкән сыйныфларда аңа тагын да авырга туры килә, чөнки үзләштереләчәк мәгълүмат саны арта һәм төрләнә.

Нәрсә соң ул игътибарлылык?

  Игътибарлылык - кешенең билгеле бер предмет һәм күренешләргә карата бирелгән вакыт аралыгында фикерен туплый белүе. Безне чолгап алган әйләнә-тирә мохиттан безгә бик күп мәгълүмат тәэсир итә. Барлык мәгълүматны истә калдыру кирәк тә түгел, мөмкин дә түгел. Танып-белү процессында бала үзенә кирәклесен сайлап алып исендә калдырырга өйрәнергә тиеш. Сайлап алып истә калдыру процессын кешенең игътибарын туплау функциясе башкара.

  Игътибарны туплый белү - кирәкле предметка карау, аның төп өлешләрен аера белү, аны гомумиләштерү, куелган максатны чишү. Игътибарын тиз туплаучы бала күзәтүчән, җитез, оешкан була, һәм аңа киресе - игътибарсыз укучы сүлпән һәм таркау була.

  Игътибарлылык - ул кешегә бирелгән һәм шулай калырга тиеш сыйфат түгел. Аны һәр кеше үсеш чорында, белем алу вакытында, уенда, хәтта ял вакытында да үстерергә тиеш. Ләкин кечкенә балага аны үзлегеннән үстерү бик авыр.

  Сез балаларыгызның төп ярдәмчеләре булып торасыз. Балада уеннар аша игътибарлыкны үстерү алымнарын без хәзер төркемнәрдә карап китәрбез.

5. Практикум. Уеннар (балалар да катнашырга мөмкин).

а) Игътибар белән тыңлагыз һәм түбәндәге парлы сүзләрне хәтерегездә калдырырга тырышыгыз:

Китап - китапханә.

Шигырь - шагыйрь.

Хикәя - язучы.

Табышмак - сорау.

Әкият-тылсым.

Мәктәп — укучы.

Табиб-дару.

Яңгыр - салават күпере.

  Ә хәзер тикшереп карыйк, һәр парлы сүзнең мин беренчесен әйтәм, ә сез дәвам итегез (һәр төркем чираттан әйтә).

б) Түбәндәге сүзләрне әйткәч, сезнең күз алдына нәрсәләр (берәр әйбер, вакыйга, күренеш) килә?

Мәсәлән: әби - авыл, цирк - клоун.

кояш -                                                                       балалар бакчасы -

кибет -                                                                      сөт -

чыршы —                                                                 туган  көн  -

светофор-                                                                градусник –

в) Түбәндәге әйберләрне эшләүче һөнәр ияләрен әйтегез.

Китап

Йорт

Күлмәк

Өстәл

Картина

хикәя

Музыка

Яшелчәләр конфет

Прическа

Ипи

Чәчәкләр

Алтын алка

г) Мин текст укыйм, сез бу текста ничә м хәрефе булуын таякчыклар сызып санап барыгыз.

Бу көнне мин бик-бик көттем. Шуңа күрә дә мин бүген иртүк уяндым, иң беренче булып тордым. Гимнастика ясадым, яхшылап юындым, ашадым һәм киемнәремне кидем. Ашыга-ашыга мәктәбемә юнәлдем.

д) Өстәлдә яткан вак предметларны күзне бәйләгән килеш тәртипкә китерү.

е) “Сүзне әйтеп бетер” уены. Туп белән уйнала. Алып баручы тупны ярты сүзне әйтеп ыргыта, тотып алучы аны әйтеп бетерергә тиеш. Само-лет, теле-фон, кар-га, ки-тап, баш-лык.

ж) әти-әниләргә өй эше итеп бирелгән күнегүләр.

6.  Йомгаклау.

Рефлексия. Җөмләне дәвам итү.

•  Игътибарлылык ул-... .

•  Ата-аналар җыелышыннан үзебез өчен нәрсә алдык?

Җыелышның карары:

^ Газета-журналлардан игътибарлылык булдырырга өйрәтүче күнегүләр, уеннар табып, аларны гаилә белән бергә үтәргә.

^ Шашка һәм шахмат уйнарга өйрәтергә.

^ Җитезлек, көчлелек һәм сәламәтлек белән берлектә игътибарлылык та тәрбияләүче спорт уеннарын онытмаска.

^ “Гаилә портфолиосы”н игътибарлылыкны үстерә торган уеннар белән тулыландырырга.

Сыйныф җитәкчесенең йомгаклау сүзе:

Ата-аналар җыелышында актив катнашуыгыз өчен зур рәхмәт. Балагызда игътибарлылык тәрбияләүдә уңышлар телибез.