Шагаа байырлалынга тураскааткан ажык кичээл
план-конспект занятия (младшая группа)

Шагаа Тыва улустун национал байырлалы.

Скачать:


Предварительный просмотр:

Муниципалдыг бюджеттиг  школа назыны четпээн уруглар албан чери –

«Салгакчы» уруглар сады

Бичии болукке «Шагаа» байырлалынга тураскааткан

ажык кичээл:

«Орлан, чараш эреспей, ойнаар-кызым Уран-кыс».

                                     Дон- Терезин суур – 2017ч.

Шагаа  байырлалынга  тураскааткан  ажык кичээл.

Темазы: «Орлан, чараш эреспей, ойнаар-кызым Уран-кыс».

Сорулгазы: Тыва улустун аас-чогаалынга ундезилээн оюннарга опей ырыны, когудуглерни  ооредир, оюннарга уругларнын сонуургалын куштелдирер.  Уругларнын ун адаар тыныжын быжыглаар. Уругларнын салааларынын шимченгирин сайзырадыр. Уругларнын сагыш-сеткилин омак- сергек, чазык-чаагай болурун чедип алыр. Уругларнын тыва улустун аас-чогаалынга ынак болурунга кижизидер.

  Дерилгези: ог –ханазы, эт- севи, ыры «ховаганнар», ховаганнар чураан чуруктар, хол биле кылган  саазын ховаганнар, тыва идик –хептиг ойнаар-кыс, ТСО.

  Кичээлдин чорудуу:

Башкы: Бурун тыва езу – биле чолукшуулу.

                Мурнун орта буян кылдыр согурээли

(башкылар-биле чолукшуп мендилежири).

Башкы: Богун бисте чугаа сайзырадылгазынын кичээли. Тыва улустун аас-чогаалы- биле таныжып ойнаар бис, уруглар. Тыва улустун ааас-чогаалынга : тоолдар, улегер-домактар, тывызыктар, когудуглер, опей ырылар хамааржыыр. Оларнын хевирлерин ооренип,  таныжып ойнаар бис.

(аялга «Хооп- хооп  ховаган» деп ырынын аялгазы ырлап турар. Орлан, чараш эреспей, ойнаар-кыс Уран-кыс ховаганнар сывыртап кирип келир).

Башкы. Амыргын-на!  Кайыын келдинер, силерни кым дээрил?

Уран-кыс.Амыргын-на!  Мени «Орлан, чараш эреспей ойнаар-кыс Уран-кыс дээр». Ховаганнар коруп кааш, оларны  тудуп алыр  дээш  чадап кагдым. Кайда бардылар?  Кайда хонупканнары ол? Тыпчып берип корунерем!

Башкы: Орлан, чараш эреспей, ойнаар-кыс Уран –кыска дузалажып ховаганнарын тып бээр бис бе, уруглар?

(уруглар болгаш башкы ховаганнарны  дилеп турарлар.) 

Тыныжын быжыглаарынга мергежилге:  «Ховаганнар»

Башкы. Эр-хейлер! Ховаганнарны тып алганнар. Ам ойнаар-кыс Уран- кыс – биле  ховаганнарны ужудуп ойнаалынар , уруглар. 

Психогимнастика «Ховаганнар»

Башкы: Ховаганнар канчаар ужарыл, уруглар? Оттуннуптээлинерем че, уруглар.  

 (Уран- кыс ховаганнар тудуп чадап кааш , ыглай бээр)

Башкы: «Чарашпайым ыглава » - деп когудуп корунерем, уруглар!

Чарашпайым, ыглава

Чаагынны суйбап каайн

Карак чажы багай

Калдар апаар, чудек!

Башкы: Ой, уруглар! орлан чараш эреспей, ойнаар кызым Уран кыстын идиктери база уштуннуп калган шежил, кедирип берип корунерем уруглар!

Теп- теп тевенек

Теве саар идиктиг

Хап – хап хаванак

Кара саар идиктиг.

Башкы: Чаа уруум,  «Уран кызым», мээн уругларым биле кады «Матпаадырлап» ойнап корем!

Салаалар биле оюн «Матпаадыр»

(Ойнаар кыс «Уран кыс» башкыга уйгум кээп тур деп сымыраныр.)

Башкы: Уруглар, Уран кыстын уйгузурай бериптир «Уйгум кээп тур» деп сымыранып тур шежил, удудуп каалынар бе, уруглар?

Опей, опей, оой

Опей сарыым, оой

Ору корем, оой

Айнын чырыын, оой!

Башкы: Уран кыс удуп чыдар аразында бис бичии ойнаар кыстарнын ырызын ырлажыылынар, уруглар.

Бис бичии ойнаар кыстар бис!

Бо бистин, бо бистин,

Бичии холдарывыс.

Бис бичии ойнаар кыстар бис!

Бо бистин, бо  бистин

Бичии  буттарывыс.

Бис бичии ойнаар кыстар бис!

Бо бистин, бо бистин

Кызыл чаактарывыс.

Бис бичии ойнаар-кыстар бис.

 Уран кыс: Уругларнын ырызынын чаражын! Уруглар, силернин ырынар дыннап кааш оттуп келдим. Силер биле кады ойнаксап тур мен, уруглар.

                                   Оюн «Ортеннежиир»  

Башкы: Кончуг – даа, солун оюн ойнадывыс, силер дээрге орлан шоваа, эрезинер коргустунер, уруглар. Орлан , чараш  эреспей, ойнаар кыс «Уран кыс»  чоруур деп тур уруглар, байырлажыптаалынар че!

Уран –кыс: Байырлыг, уруглар!

Туннел  

Башкы:

1. Богун бистин кичээливиске кым аалдап келди уруглар? (Уран -кыс)

2. Уран кыс биле чуну канчап турдувус уруглар? (когудуп, опейлеп, ойнап)

3.Кичээл силерге солун болду бе, уруглар?  (Уругларнын харыызы)

       

 


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Шагаа байырлалынга тураскааткан чижек сценарий "Сагылгалыг ак-сут чемим"

Тыва улус сутту хундулээр, унелээр болгаш оон кылган янзы-буру чемнерни ак чем дижир. Сут дээрге кайгамчык чаагай амданныг, чем шынарлыг продукт.1. Ада - өгбелернин шаандан тура ижип чип келгени ак че...

Шагаа байырлалынга тураскааткан сценарий.

Темазы: «Кырган – авайнын ак оргээзинге Шагаа байырлалы»Сорулгазы: Шагаа - деп чул дээрзи - биле уругларны таныштырары; Уругларнын аас чугаазын сайзырадыр; Ыдыктыг хундуткелдиг чемив...

Шагаа байырлалынга тураскааткан «Ак чолдуг Шагаавыс-тайбын, чаагайны эккээр болзун!» деп улуг болук уругларынга сценарий

Сорулгазы: 1.Ооредилгелиг: чоннун национал байырлалы-Шагаа дугайында уругларга билиндирер, чоннун чаагай чанчылдарын, аас чогаалынын чамдык кезээн (опей ырылары, когудуглер, тывызыктар, улегер домакта...

Шагаа байырлалынга тураскааткан сценарий «Сагылгалыг ак сут чемим»

Сорулгазы:  Ыдыктыг  хундуткелдиг    чемивис сут  дугайында, суттен  кандыг    чемнер  кылырынын  дугайында  билигни  уругларга...

Шагаа байырлалынга тураскааткан сценарий «Ак чолдуг шагаам!»

Темазы: «Ак чолдуг шагаам!»Сорулгазы: тыва чыл санаашкынын уругларга билиндирер;- тыва чаагай чанчылдарга даянып уругларны кижизидери;- уругларнын аас дыл - домаан сайзырадыры;- тыва улуст...