Икенсе кескәйҙәр төркөмөндә бармаҡ уйындары һәм күнекмәләре аша балаларҙың телмәрҙәрен үҫтереү
рабочая программа по развитию речи (младшая группа)

Тема:  « Икенсе кескәйҙәр төркөмөндә бармаҡ уйындары һәм күнегеүҙәре аша балаларҙың телмәрҙәрен үҫтереү  »

2022-2023 уҡыу йылы

Тема буйынса эш: 1 йыл

Тема буйынса эш башлау: сентябрь 2022 г.

Эште тамамлау: май 2023 йыл.

Маҡсат:  был тема буйынса теоретик кимәлемде, һөнәри оҫталыҡты һәм компетентлыҡты күтәреү.

Бурыстар:

1.Балаларҙың телмәр эшмәкәрлегендә бармаҡ уйындарын, күнегеүҙәрен интеграциялау;

2. Балаларҙың моторикаһын бармаҡ уйындары аша камиллаштырыу;

3. Бармаҡ моторикаһын камиллаштырыу буйынса эште системаға һалыу;

4. Ата-әсәләргә һаулыҡты нығытыу менән шөғөлләнеүҙең мөһимлеген аңлатыу.

Актуаллеге:

"Баланың аҡылы уның бармаҡтары осонда" В. А. Сухомлинский

Эш тәжрибәһенән сығып, шуны күҙәтергә тура килә: ҡайһы бер балаларҙың телмәре иртә йәш төркөмөндә саҡ формалаша башлай, ә башҡаларҙың  әүҙем булыуы күҙәтелә ,ни өсөн шулай килеп сыға? Был һорау беҙҙе ҡыҙыҡһындырҙы. Яуап табыу өсөн ғилми һәм педагогик әҙәбиәткә, атап әйткәндә, Хәҙерге заман педагогтары – Е. А. Янушконың «Кесе мәктәп йәшендәге балаларҙа ҡулдарының ваҡ моторикаһын Үҫтереү», Л. П. Савинаның «Мәктәпкәсә йәштәге балаларҙың телмәрен үҫтереү өсөн бармаҡ гимнастикаһы»китаптарына мөрәжәғәт иттем.

Беҙҙең балалар баҡсаһында, балаларҙың телмәрен үҫтереүгә ҙур иғтибар бүленә. Баланың фекере һәм күҙе ҡулдағы тиҙлек менән хәрәкәт итеүе иҫбатланған. Тимәк, ҡул бармаҡтарының хәрәкәтен күнектереү буйынса системалы күнекмәләр баш мейеһенең эшкә һәләтлелеген күтәреүҙең ҡеүәтле сараһы булып тора.

 "Ҡул – кешенең тышҡа сыҡҡан мейеһе». Баланың киләсәген нисек күҙаллауы уның артабанғы үҫешенә бәйле. Ваҡ моторика үҫеше менән бер рәттән хәтер, иғтибар, шулай уҡ һүҙлек запасы үҫешә.

Балаларҙың телмәрен үҫтереү өсөн беҙ үҙ эшебеҙҙә бармаҡлы уйындар ҡулланабыҙ. Һәм «Бармаҡ уйындарын һәм күнекмәләрен файҙаланып, мәктәпкәсә йәштәге балаларҙың телмәрен үҫтереү» темаһын һайланыҡ, сөнки был тема бик актуаль һәм тәрбиәләнеүселәребеҙҙең тормошонда әһәмиәткә эйә. Ойошҡан уйындар, шул иҫәптән телмәр менән оҙатылған бармаҡтарменән уйнау, үҙенсәлекле бәләкәй спектаклдәргә әүерелә. Улар балаларҙы ҡыуандыра, шатландыра. Ололар әйтеүенсә, балалар күп нәмәне хәтерендә ҡалдыра һәм ҡабатлай ала, тексты бер нисә тапҡыр ғына ҡабатларға кәрәк.. Ваҡ моториканы үҫтереү буйынса эш балалар һәм ата-әсәләр менән тығыҙ аралашыуҙы күҙ уңында тота. Балалар коллективындағы мөнәсәбәттәргә һәм дуҫтарса мөхиткә ыңғай йоғонто яһай.

Ҡулланылған әҙәбиәт:

1. Агапова И.А., Давыдова М.А. «Игры с пальчиками для развития речи и творческих способностей детей». - М.: ООО «ИКТЦ ЛАДА», 2009;
2. Анищенкова Е.С. Пальчиковая гимнастика для развития речи дошкольников. – АСТ, 2011. – 64с.
3. Анищенкова Е.С. Речевая гимнастика для развития речи дошкольников. – Профиздат, 2007. – 62с.
4. Богуславская З.М., Смирнова Е.О. Развивающие игры для детей дошкольного возраста. – М.: Просвещение, 2004. – 213 с.
5. Бондаренко А.К. Дидактические игры в детском саду: Пособие для воспитателя детского сада. - М.: Просвещение, 2005. – 160 с.
6. Борисенко М.Г., Лукина Н.А. «Наши пальчики играют». – СПб.: «Паритет», 2003;
7. Гөлбостан : балалар баҡсаһында телмәр үҫтереү өсөн методик ҡулланма / Ф. Ғ. Аҙнабаева [и др.]. - Өфө : Китап, 2010. - 415 с. : ил., цв. ил.; 20 см.; ISBN 978-5-295-04984-2
8. Крупенчук О.И., «Пальчиковые игры». Издательский дом «Литера». Санкт-Петербург 2005
9. Маханёва М.Д., Рещикова С.В. «Игровые занятия с детьми от одного до трёх лет». -М.: Творческий центр Сфера, 2009.
10. Нафиҡова, Зәкиә Ғ. Тылсымлы өндәр [Текст] : методик ҡулланма / З. Ғ.Нафиҡова, Ф. Г. Аҙнабаева. -       Өфө : Китап, 2010 (Уфа : Белая река). - 134, [1] с. : ил.; 20 см.; ISBN 978-5-295-05015-2