Тылы сайыннарыы
календарно-тематическое планирование по развитию речи

Ыйа

Нэдилэтэ

Чыы4ылата

Темата

Коммуникация

Уус уран айымньы

Сэрэхтээх буолуу

Илииннэн улэ

Суруйуу

Бала5ан ыйа

3

«Дорообо детсад»

Сэьэргэьии кэмэтунэн предмет аатын билиьиннэрии, булларыы. Бэйэ-бэйэлэрин кытта билиьиннэрии. Д//оонньуу: Туох суттэ?» Тыл саппааьа: детсад, оонньуур араастара, харандаас, кумаа5ы, шарик

К. Туйаарыскай

«Детсаадтаахпыт» хоь. аа5ыы, сэьэргэьии, бол5ойон олорон истэллэрин ситиьии;

Детсаадка кэлэргэ суолга сэрэхтээх буолууну билиьиннэрии;

Бэйэ-бэйэни харыстаьыы, харандааьы сэпкэ,сэрэхтээхтик туттууга уэрэтии.

Детсадтарын уру4уйдатыы

Харан-

даа4ы сепке тутан тэтэрээккэ ыраастык улэлииллэрин сити4ии.

4

«Мастар талахтар»

Сэ4эргэ4ии, хатылаа4ын мас тутулун кэпсэтии Ойуурга сылдьыбыттарыттан кэпсэтиннэрии. Быьаарар тыллары санарда уэрэтии , «Тугу гынна?» ыйытыынан аат тылга туохтууру  булларыы.

Тыл саппааьа: куьун, сэбирдэх, саьарбыт, тэлээрбит, хатын, талах.

«Куьун» хоьоон кэмэтунэн дьыл кэмин туьунан эйдэбулу биэрии

 (кэтээн к³руунэн, экскурсия)

Араа4ынай талахтар баар буолуохтарын сеп онтон сэрэхтээх буолуу, ойуурга сылдьарга септеехтук танна сылдьыы

Фишканан  мастар ааттарын та4аарыы.

Алтынньы

1

«Кетердер эйгэлэрэ»

Кетердер тустарынан сэ4эргэ4ии. Кетердер араастарын били, дьиикэй уонна дьиэ кетердерун бы4аара уерэнии.

Дьиэ кэтэрун арааьын билиьиннэрии, кэтээн кэрбуттэн сэьэргээьии, саналарынан араартааьын.

«Чоппууска» «Куурусса» «Бэтуукчээн» хоь. Аа5ан иьитиннэрии.

Ойуурга сылдьан тынырахтаах кетердеттен сэрэхтээх буолуу

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

2

«Мин дьиэ кэргэним»

Дьиэ кэргэн диэн тугун бы4аарыы, кэпсэтии. Иллээх ыаллар диэн кимнээхтэрин бы4аарыы. Аат тылга да5аа4ыны, туохтууру булларыы.

«Ийэм кэлиэн иннинэ» Дадаскинов хо4оонун аа5ан и4итиннэрии, ис хо4оонун ейдетуу.

Дьиэ5э баар уотунан барар тэриллэри, алдьанар иьиттэри, тэбэлээх маллары сэрэхтээхтик тутталларын санатыы, то5о кутталлаа5ын быьаартарыы.

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

3

«Мин тиэргэним кыыллара»

«Дьиэ кыыллара, сэьулэрэ»-куоска, ыт, сибиинньэ, куруолук, ынах, ат),  хартыыналарын кэмэтунэн эйдэбуллэрин кэнэтии, тыл саппааьын байытыы. Предмет хамсаныытын быьаартарыы (Тугу гынар?).-музыканан хамсаныылар.

«Ким куолаьай?»-м.д.о. «µ»-«³»-дор5оонно улэ.

Билбэт кыылгын имэрийимэ. Ытырыык ыттан сэрэххэ уэрэтии.

Фишкан-

нан дьиэтээ5и кыылларын сепке  онороллорун сити4ии.

4

«Архитектура»

Хатылаа4ын

Архитектура диэн тугун бы4аарыы, туохха туттулларын кердеруу.  Тыл саппаа4ын байытыы; архитектура, дизайн. Макет.

П.Тобуруокап «Улаатарым буоллар мин» хо4оону аа5ан биэрии, ырытыы. Хо4оонноохтук аа5арга уерэтии.

Тутуу буола турар сиригэр сэрэхтээх буолууну уерэтии.

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

Сэтинньи

1

«Дьиэ кыыллара»

Дьиэ кыылларын ту4унан сэ4эргэ4ии. Дьиэ кыылларын уонна дьиикэй кылларын араарыы.  (Оонньуу дьиикэй уонна дьиэ кыыллара диэн арааран)

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

2

«Баай байанай»

Хатылаа4ын.  Тыл саппаа4ын байытыы: байанай, уот, сир, ойуур, тыа, алгыс. Сиэри-туому сэ4эргэ4ии,  кунду туулээхтэри уерэтии.  Аат тылга туохтууру, да5аа4ыны буларга уерэтии (Са4ыл суурэр, албын, бере улуйар, курэн)

«Баай байанай» алгы4ын аа5ан и4итиннэрии. Сиэргэ- туомна уерэтии.

Тыа5а сылдьан мээнэ улаханнык санарыа суохтаахпын, киртитиэ суохтаахпын диэн ейдебулу уерэтии, сити4ии.

Фишканан  кыыллар ааттарын та4аарыы.

3

«Оонньуурдар уонна оонньуулар»

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

4

«Мин олонхо дойдутун о5отобун»

Олонхо ту4унан ейдебулу кэнэтии уонна били4иннэрии. Уустаан ураннаан кэпсиир дьо5урдарын сайыннарыы.

«С.А.Зверев Кулан Кугас аттаах Куллустай бэргэн» олонхотун бы4а тардар кердеруу, и4итиннэрии.

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

Ахсынньы

1

«Кырыа кы4ын»

Тыл грамматическэй формаларын сепке туттарга эрчийии,  уларыттарыы, аат тылга да5аа4ыны булларыы (буруллубут, уллуктэммит, намылыйбыт, утуйбут).  Биир. Элбэх ахсаанна уларытыы: масс-мастар-мастары, мастан у.о.д тыллары уларыттара уерэтии.

Тыл саппаа4ын байытыы (кырыа, чысхаан, кыыдаан, туман)

Музыка. Дьыл кэмнэрэ П.И Чайковскай циклыттан кы4ын музыкатын и4итиннэрии.

Кы4ын тымныыга халыннык тана сылдьыы, доуобуйаны керунуу.

Уру4уй. Кы4ынны пейзаж перспективатын сепке керен уру4уйдуурга уерэтии. (ыраах, орто, бэтэрээ)

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

2

«Мин ки4ибин»

О5о бэйэтин киьи быьыытынан      

   билиниитин инэрии, этин чааьын

     ааттата     уэрэтии.  Биир уонна элбэх ахсаанна аат тылы уларыта уэрэтии.

Тыл саппааьа: тарбахчааннар, тэбэ чаастара, илии, тобук тонолох такым.

Г.Иванова «О5о аймах»-хоьоон аа5ыы ырытыы.

«Топ-Топ хаамабын» А.Новгородов мел. П.Одорусов

Киьи бырааба. Эчэйииттэн,албынтан сэрэн.

Харандаа4ы сепке тутан паарта5а кенетук тутан ыраастык суруйары сити4ии.

3

«Туттар тэриллэр»

И4ит – хомуос тыа4ын арааран истэ уерэнии (лынкынас, та4ыр5ас, бутэн тылынан бы4аара уерэтии.) Туос и4ит масс и4ит, алтан и4ит, хрустал, фарфор, дьонкуо диэн тыа4ынан арааран белехтете уерэтии. Тыл саппаа4ын байытыы, этии толкуйдатыы.

Саха и4итин араа4ын били4иннэрии. Хаылаа4ын билинни и4ит матырыйаалын хаачыстыбатын уратытын маарынна4ар ерутун булларыы. Билэр хо4ооннорун хатылатыы Г.И Петрова зборнигыттан

Сытыы тебелеехтен, естукулэ и4иттэн сэрэхтээх буолууну сити4ии.

«О4уордаах ыа5ыйа» уру4уй бэгэччэги имгэстик хамсатын киистэ туутун уе4э аллараа уна ханас уран сибэкки эминньэхтэрин онотторуу.

Фишканан  сыы4ата суох та4аарарга сити4ии

4

«Куутуулээх сана дьыл»

Интонация5а. диксия5а  улэ.  Тыл саппаа4ын байытыы (кырыа, чысхаан, кыыдаан, туман)

Билгэлэри уерэтии (Кы4ынны бириэмэ5э)

«Тымныы о5онньор» -хо4оон.

Салюттан сэрэхтээх буолуу. Тымныыга ичигэстик танныы.

Тымныы о5онньору уонна хаарчаананы уру4уйдатыы.

Фишканан  сыы4ата суох та4аарарга сити4ии