Жаргаланта ушар 6 анги
план-конспект занятия (6 класс)

Монголова Галина Степановна,

 буряад хэлэ ба литературын багша

Баргажанай аймаг, Уланай дунда һургуули

Хэшээлэй сэдэб: Хэлэлгын хубинуудые онсодхон дабталга. (6 класс)

Хэшээлэй зорилго: 1 хэлэлгын хубинууд тухай мэдэсэеэ гуримшуулалга

  2 аман ба бэшэмэл хэлэ хүгжөөлгэ

                                       3 бүлэг соо харилсажа hургалга

                  4 ухаан бодолоо түргэн гүйлгэжэ hургалга

Хэшээлэй хэрэгсэлнүүд: ном, дэбтэр,карточканууд.

Хэшээлэй ябаса:

1 Эмхидхэлэй үе: зорилго тухай хөөрэлдөөн, hурагшадые  бүлэгөөр хубаарилга, сэгнэлгэ- 1 асуудал нэгэ балл, сагай хубаарилга.

2 Жаргаланта ушар, нааданай шатанууд:

• Командануудай амаршалалга -2 мин – 1б
• hорилго – 1мин-25 мин – 12б
• хэн түргэн бэ – 5 мин – 4б
• олзо – 15 мин- 7б
• үгэ суглуулбари – 10 мин – 10б
• дүн гаргалга – 3 мин

«5» - 34б (обсудить с детьми.)

«4»

«3»

Туhалагша шэлэхэ.

1-хи шата: Командануудай амаршалалга

2-хи шата: hорилго: команда бүхэндэ 12-12 асуудалнууд үгтэнэ.(1 мин)

1. Буряад хэлэндэ ямар хэлэлгын хубинууд бииб?
2. Ямар хэлэлгын хубинууд яажа хубилнаб?
3. Юумэнэй нэрын зохилдол гэжэ юуб?
4. Юумэнэй нэрын ямар хамаадалнууд бииб?
5. Падежнүүдэй асуудалнуудые нэрлэгты.
6. Ямар ушарта -эй болон -ээ залгалтанууд бэшэгдэхэб?
7. Юумэнэй нэрэ гаргаха ямар суффикснуудые мэдэхэбта?
8. Ямар хэлэлгын хубиие тэмдэгэй нэрэ гэдэг бэ?
9. Ямар тэмдэгэй нэрэн үүдые шанарта болон бүридэлтэ тэмдэгэй нэрэн -үүд гэдэг бэ?
10. Ямар хэлэлгын хубинуудћаа тэмдэгэй нэрэнүүд гарадаг бэ?
11. Ямар тэмдэгэй нэрэнүүд анхан, ямарынь гараћан тэмдэгэй нэрэнүүдтэ хабааданаб?
12. Ямар хэлэлгын хубиие тоогой нэрэ гэдэг бэ?
13. Тоогой нэрэнүүд бүридэлөөрөө ямар илгаатайб?
14. Ямар ушарта тоогой нэрэнүүд ћүүлэйнгээ н хашалган гээдэг бэ?
15. Тоогой нэрэн үүд ямар хэлэлгын хубитай адляар зохилдодог бэ?
16. Тоогой нэрэнүүд яажа хамаададаг бэ?
17. Ямар хэлэлгын хубиие түлөөнэй нэрэ гэдэг бэ?
18. Түлөөнэй нэрэнүүд удхынгаа талаар ямар илгаатайб?
19. Ямар хэлэлгын хубиие үйлэ үгэ гэнэб?
20. Ямар үгэнүүдые дайбар үгэнүүд гэнэб?
21. үйлэ үгэ ямар түлэбүүдтэйб?
22. Дайбар үгэнүүд ямар хэлэлгын хубинуудћаа гарадаг бэ?
23. Тућалагша хэлэлгын хубинууд ямар шэнжэнүүдээрээ бэеэ дааћан үгэн үүдћээ илгарнаб?
24. Зүйр үгэнүүд хэлэлгэ соо ямар үүргэ дүүргэнэб?

1 шатын дүн гаргалга.

3-хи шата  Хэн түргэн бэ:

 Самбарта гараад, хойно хойноhоо hубарин үгэнүүдые зүб болгоод бэшэхэ бэшэхэ, үгын бүридэлөөр шүүлбэри хэхэ.

1 командада: түрүүлэгшэ, уулзатараа, хашхаралдана, саагуур.

2 командада: hургааша, ябатараа, сугларалдана, дээгүүр

2 шатын дүн гаргалга.

 4-хи шата  Олзо - жэшээнүүдые хэлэхэ

1 Хүниие тэмдэглэhэн юумэнэй нэрэ хэлэхэ.

2 Тусхайта юумэнэй нэрэ хэлэхэ.

3 Юрын юумэнэй нэрэ хэлэхэ.

4 Ямар падеж бэ- сугларагшадта (зүг)

5 Шанарта тэмдэгэй нэрэ хэлэхэ

6 Тусхайта тэмдэгэй нэрэ хэлэхэ

7 Суглуулhан тэмдэгэй нэрэ хэлэхэ

8 Тоолоhон тэмдэгэй нэрэ хэлэхэ

9 Нюурай түлөөнэй нэрэ хэлэхэ

10 Зааhан түлөөнэй нэрэ хэлэхэ

11 Хандаhан түхэлэй үйлэ үгэ хэлэхэ

12 Причастна түхэлэй үйлэ үгэ хэлэхэ

13 Деепричастна түхэлэй үйлэ үгэ хэлэхэ

14 Междомети ба абяа дууряаhан жэшээ хэлэхэ.

5-хи шата үгэ суглуурбари:

Найдабаритайхан (5 минута) ямаршье хэлэлгын хубинуудые гаргаха.

 Дүн гаргалга: баллнууд: 1-хи команда

                                           2-хи команда

 Гэрэй даабари : мүнөөдэрэйнгөө хэшээлдэ абаhан  шадал, дадалаараа, энэ үгэеэ хэрэглэн багахан найруулга- бодомжолго бэшэхэ.

Хэшээлэй дүн гаргалга, бүлэг бүхэн хэлэхэ.