Һади Такташның тормыш юлы һәм иҗаты.
презентация к уроку

Слайд 1

Һади Такташ (1901-1931) «Мин яралдым серле моңнарым белән бар дөн ь яны еглатырга. Әйе, миндә көчле Байроннар җаны »

Слайд 2

Ак каенга асылып менгән кебек, Мин тормышта һаман яктыга, Югарыга табан юл алдым. Менгән саен, җирнең матурлыгын, Яктылыгын күбрәк күрәлдем.

Слайд 3

Такташны ң әнисе Шәмсениса Әнисе Шәмсениса укый-яза белгән, оста сүзле, киң табигатьле, мөлаем хатын-кыз булган. Такташның әтисе Хәйрулла Еллар үтте, Менә хәзер инде, Әткәй, килеп миңа карагыз, Шагыйрь булды ата казлар кыйнап, Шалкан урлап йөргән балагыз!.. Әтисе Хәйрулла урта хәлле крестьян булган, гарәп-фарсы телләрен яхшы белгән, халык арасында туры сүзле булуы белән танылган . Рәхмәт, әнкәй, сиңа, Ярый әле мине тапкансың, Озын төннәр буе йокламыйча, Җырлар җырлый-җырлый баккансың

Слайд 4

Балачак дусты Мокамайга багышлап, Һади 7 яшендә мондый җыр чыгарган була: Дыр-дыр, дырабан, Мокамай күкәй урлаган; Әйшә түтәй тоткан, Каравылын кычкырткан! Еллар уза, Һади Такташ даһи шагыйр ь була. Мокамай да Мөхәммәтҗан булып үсеп җитә. Такташ дустының фаҗигале язмышын сурәтләп, “Мокамай” шигырен яза: Син адаштың, Ләкин син яхшы идең, Синең яхшы иде күңелең, Тик белмәдең тормыш баткагыннан Ялгыз чыгу мөмкин түгелен...

Слайд 5

АНА -Такташның яраткан образы Ана – Бөек исем, Нәрсә җитә ана булуга; Хатыннарның бөтен матурлыгы, Бөтен күрке ана булуда. “ Мәхәббәт тәүбәсе”

Слайд 6

Мәхәббәт җырчысы Мәхәббәт – ул үзе иске нәрсә, Ләкин һәрбер йөрәк аны яңарта. Тиле яш ь лек ярты гомерен бирә Аның хисе белән янарга.

Слайд 7

Такташның беренче хатыны Гөлчәһрә Хәмзина Такташның улы Рафаил Такташ – дәрәҗәле академик, профессор, сәнгат ь белгече. Ташкентта яши. Байтак кына милләт рәссамнары турында монографияләр язган. Үзе өчен шигыр ь ләр дә иҗат иткән. Такташның икенче хатыны Гөлчирә Такташева-Мансурова Такташның улы Аван Такташ фотога төшерү белән мавыккан. Озак еллар гәзитнең урыннарда йөрүче фотографы булып эшли.

Слайд 8

Такташ - бунтарь шагыйрь Килер кешеләр Күреп шул җырларны әйтер иде: Кара, чыннан да, “ Чабаталы даһи” – усал бунтар ь Җырлап үткән икән моннан да...

Слайд 9

Шагыйрь үлгәч Үләрмен дә Онытырлар, дип, Юкка гына, йөрәк, янасың, Тамбов урманнары сагыныр әле Үзе үстергән бунтарь баласын! Һ. Такташ Шагыйрь яшәгән йортка урнаштырылган мемориаль такта. Һади Такташ 1931 елның 8 декабрендә Казанда вафат була һәм Максим Горький исемендәге Үзәк культура һәм ял паркындагы зиратта җирләнә.

Слайд 10

“ Шагыйр ь! Кем ул? Шагыйр ь – шигыр ь язучы гына түгел ул, шагыйр ь – үзе шигыр ь ул. Шагыйр ь дигән сүзне әйтү белән, күңел күзе алдына Тукайлар, Есениннар килеп баса. Такташ шундыйларның берсе иде. Такташ – шигыр ь иде ул...” Х.Туфан