Татар халык әкиятләре һәм аларның төрләре. Әкиятләрнең төзелеше.
план-конспект урока на тему

Этап

Дәрес  этабының максаты

Укытучының эшчәнлеге

Укучының эшчәнлеге

Универсаль эшчәнлек

1. Эшчәнлеккә әзерлек

(Оештыру моменты)

Укучыларда  уңай

энергетика булдыру,

дәрес тәртибенә

күнектерү

Эш ритмына кертү. Укытучының сөйләме.

Укучылар, исәнмесез, кәефләрегез ничек? Әйбәтме?

Сыйныфны эшкә әзерләү.

Шәхси: эшчәнлеккә әзерлек; регулятив: максат кую; коммуникатив: укытучы, укучыларның үз иптәшләре белән укыту планында хезмәттәшлеге.

2. Белемнәрне актуальләштерү

Укучыларның  тема буенча нигез белемнәрен    

ачыклау

Белем дәрәҗәсен тикшерү.

Әкиятләр ничек башланырга мөмкин?

Уку эшчәнлеген оештыру өчен, төрле типтагы биремнәрне үтәү.

Яшәгән ди, булган ди..., әүвәл заманда..., бервакыт..., көннәрдән бер көнне...)

Коммуникатив: укучыларның  укытучы һәм үз иптәшләре белән укыту планында хезмәттәшлеге. Танып белү: билгеләрне аерып чыгару максаты белән объектларга логик анализ.

 3. Укыту максатын кую

Проблемалы ситуацияне китереп чыгару.  

Проблемалы ситуацияне тәкъдим итү

“Төлке белән каз”

“Су анасы”

“Өч кыз” мультфильт. карау

Укучылар, әйтегез әле, әгәр дә әкияттә төрле кош-кортлар, киек-җәнлекләр, кыргый һәм йорт хайваннары катнаша икән һәм сүз алар турында барса, бу әкиятләр нинди әкиятләр дип атала?

Су анасы нинди герой?

Ул – ямьсез, бөкре, төрле тылсымнар башкара ала. Бер төн эчендә гүзәл сарайлар да салып куя ала. Ләкин  әкиятләрдә аннан да көчле кешеләр килеп чыга. Алар күп вакыт җиңеп чыгалар.

Шушындый маҗараларны булдыра алганга убырлы карчыкны нинди әкиятләр төркеменә кертәләр?

Тылсымлы  әкиятләр төркеменә кертәләр.

Димәк, төп геройлары тылсымга ия булган әкиятләр тылсымлы әкиятләр була икән.

Тылсымлы әкиятләрдә тагын нинди геройлар була?

Безнең тагын нинди төр әкиятләр бар?

Алар башка төр әкиятләрдән нәрсә белән аерылып тора?

Максатлар куя, дәрес темасын  формалаштыра.

Бу әкиятләр хайваннар турында була.

Чыннан да, ни генә юк ул әкиятләрдә: кара урман эчендә яшәүче явыз убырлы карчыклар, Каф тавы артында яисә җир астындагы биләмәсендә хакимлек итүче коточкыч диюләр, авызыннан ут чәчеп, кешеләрне ашарга әзер торучы күп башлы аждаһалар дисеңме, күз ачып йомганчы теләгән җиреңә илтеп куючы сәмруг кошлар, оча торган паласлар, күпме теләсәң шулкадәр гаскәр чыгара торган мөгезләр дисеңме — барысы да бар. Әкият герое әнә шундый персонажлар белән мөнәсәбәткә керә, тылсымлы әйберләр ярдәмендә төрле могҗизалар эшли.)

(тормыш-көнкүреш әкиятләре)

халыкның көндәлек тормышына караган вакыйгалар

Регулятив: максат кую; коммуникатив: сораулар кую; танып белү: гомумуку – танып белү максатын үзлектән билгеләү; логик-проблеманы билгеләү.

4. Авырлыкны җиңү һәм проектны төзү

Проблемалы ситуацияләрне чишү

Проблемалы ситуацияләрне чишү юлларын ачыклау.

Әкиятләрнең төзелеше турында сөйләшеп китик:

-Башлам. Ул ничек башлана?

-Төп өлеш

-Бетем

Максатка ирешү планын төзиләр һәм чараларын билгелиләр ( алгоритм, модель һ.б.) Укучылар модель (РАФТ) төзиләр.

• Борын-борын заманда..

-

-

Регулятив: планлаштыру, прогноз ясау; танып белү: модельләштерү, логик- проблемаларны чишү, логик фикерләү чылбырын төзү, дәлилләү, гипотеза һәм аның нигезен күрсәтү; коммуникатив: мәгълүматны эзләүдә һәм сайлауда инициатив хезмәттәшлек.

5. Беренче кат ныгыту

Аңлап кабул итүне тәэмин итү.

Аңлап кабул итүне тәэмин итү. Беренчел йомгаклау (гомумиләштерү)

Алгоритмнарны телдән кабатлап, типик биремнәрне чишәләр.

Регулятив: контроль, бәяләү, төзәтмә кертү. Танып белү: гомумуку- белемнәрне структуралаштыра белү, мәсьәләләрне чишү буенча нәтиҗәле ысуллар сайлау, сөйләмне аңлап төзи белү, рефлексия чаралары һәм шартлары; коммуникатив:  хезмәттәшеңнең үз-үзен тотышын контрольдә тоту, төзәтмә кертү, аны бәяләү.

6. Эталон буенча үз-үзеңне мөстәкыйль тикшерү эшчәнлеге.

Белемнең үзләштерелеш  дәрәҗәсен  тикшерү

Яңа белемнәрне куллану эшен оештыру.

1. Бу өзек кайсы әкияттән? 1)Борын-борын заманда булган, ди, дәү сакаллы бер Кәҗә.

Аның булган, ди, бәтиләре. Тагын булган, ди, бу Кәҗәнең бер өй-куышы. Кәҗә бәтиләре белән шул өй-куышта рәхәт-рәхәт тора икән, ди.

2) Егет көн саен атасы янына керә икән. Атасы моннан:

-Нихәл, улым, дөньяда  ниләр бар?-дип сорый икән.

Егет күргәнен-ишеткәнен барын да сөйләп бирә икән

3) Сылубикә уйный, көлә. Җилбикәне, әгәр абзыйларыңа дөресен әйтсәң, кара аны, минем усаллыкны күрерсең дип, гел куркытып тора , ди. (8нче слайд)

4) Борын-борын заманда зур карурман эчендә бер убырлы карчык торган, ди. Аның бер улы белән Гөлчәчәк атлы килене булган. Карчык бик явыз икән , ди

Мөстәкыйль эш.  Эталон буенча үзтикшерү адымнарын чагыштыру.

 (“Кәҗә белән Бүре”)

.(“Зирәк карт”)

( “Җил арба”)

.(“Гөлчәчәк”)

Регулятив: контроль, төзәтмә кертү; алган белемнәрне аңлап барлау һәм үзләштерәсе белемнәрнең сыйфатының дәрәҗәсен билгеләү; шәхси: эшчәнлек.

7. Рефлексия эшчәнлеге (эш нәтиҗәләре)

Бүген дәрестә нәрсә өйрәндек?

- Дәрес кайсы ягы белән файдалы булды?

- Аннан сез нинди сабак алдыгыз?

- Әкиятләр безне нәрсәгә өйрәтәләр?ексияне оештыру.

Үз уку эшчәнлеген бәяләүне, максат һәм нәтиҗәләрне, үзләштерү дәрәҗәсен оештыру.

Коммуникатив: үз фикереңне төгәл  һәм тулы итеп әйтә белү; танып белү: рефлексия; шәхси: нәтиҗәләр чыгару