Разработка урока по бур.языку в 7 классе
план-конспект урока на тему

Анги (класс): 7-дохи

Темэ: «Причастна түхэл. Дабталга.»

Хэшээл №16

Хэшээлэй зорилгонууд:

1.  Ћургалгын:   : hурагшадай темэеэ хэр зэргэ ойлгоhые элирүүлхэ, мэдэсыень бэхижүүлхэ, согсолон дабтаха;  
2. Хүгжєєлгын: причастна түхэлнүүдые илгажа, зэргэсүүлжэ шадаха дадал хүгжоолгэ, үхибүүдэй ухаан бодолго болон хэлэлгэ дэбжүүлгэ
3. Хүмүүжүүлгын: түрэл буряад хэлэнэйнгээ баялигые сэгнэхэ, байгаалидаа гамтайгаар хандаха дадал үргэдхэхэ;

Хэшээлэй хэрэгсэл:  ном, толи, мультимедиа проектор, ажалай дэбтэр, тест

Хэшээлэй шатанууд:

1. Эмхидхэлэй їе.
2. Гол шата.

Бэхижүүлгын даабаринууд.

А) Экспресс-асуудалнууд.(булэгоор ажал)

Б) орфографическа пятиминутка

В) Хэн түргэн бэ?(групповой ажал)

Г) Таагты. (шуулбэри)

Г) Тест.

Д) Творческа ажал. «Эдир бэлигтэйшүүл»

3. Хэшээлэй дїн гаргалга, сэгнэлтэ табилга.
4. Гэрэй даабари.

Хэшээлэй ябаса:

1. Эмхидхэлэй үе.

Сайн байна, ћурагшад! Мүноодэр манда айлшад ерээд байна. Таанадые хэр зэргэ хэшээлдээ бэлдэнэ гэжэ шалгаха зорилготой. Бидэ мїнєє хэшээлдээ «Причастна түхэл» гэћэн темээр теоретическэ асуудалнуудые дабтаад, грамматическа даабаринуудые дүүргэхэбди.

Тиимэhээ hайнаар шагнажа, үгэhэн даабаринуудые дүүргэжэ, hайн сэгнэлтэ абаха гэжэ оролдохо гээшэт. Гурбан бүлэг боложо хубаархат, бүлэг бүхэн сэгнэлтын хуудаhа абаха.Капитанууд сэгнэлтэ табиха. Зай, тиимэhээ дэбтэрнүүдээ нээгээд, ћара, үдэр, темэеэ бэшэе. (слайд 1)

Ноябриин арбан табан.

Классай ажал .

Причастна түхэл. (дабталга).

Мүнєєдэрэй хэшээлэймнай эпиграф(Слайд 2) «Эрдэм бэлиг хэшээлээр олдодог,

Энхэ жаргал тэмсэлээр олдодог».

• Зай, хэн хэлэхэб, эдэмнай ямар үгэнүүд гээшэб? Энэ эпиграфэй  їгэнїїдэй удха хэн тайлбарилжа їгэхэб? (ћурагшад харюусана-эрдэмэй эди, hургуулиин hургаал тухай)
• О.ү – гээшэ юуб? Аман зохеолой ямар жанр гээшэб? (Оньhон үгэ)

Удхаараа hургаал зааhан, түхэлөөрөө шүлэглэмэл, хэмжээгээрээ багахан аман зохеолые о.угэ гэдэг.)

• Энэ О.ү соо глаголнуудые  ологты.

II.Гол шата.

Бэхижүүлгын даабаринууд.

А) Экспресс-асуудалнуд.(булэгоор ажал)

-Глагол гээшэ ямар хэлэлгын хубиб?

-Хэды түлэб боложо хубаарнаб?

-Причасти гэжэ юуб?

- Причастна түлэб ямар шэнжэтэйб?

-Нэрэ үгэнүүдтэ юугээрэээ адлиб?

-Яагаад илгарнаб?

Б) орфографическа пятиминутка

- алиниинь үгын эхин, hүүл бэ? Даабари: Причастна түхэлэй глаголнуудые бии болгогты.

              - ыт                  зура -

              -на                    hуу -

Унша    -нхай                яба    -     (ааша, яаша, гааша)

             -даг                  бай  -

             -ха                    таби –

-Причастинуудай илгарал заажа харуулагты:

Табиhан                         үнгэрҺ.сагай

Эхилэнхэй                     шэнжын

Зураха                            үни үнгэрҺ.с

Заадаг                            ерээд.саг

Дахалдагша                   дабтаhан

Харюусаа                       хүсэд үнг.с

Зүб харюу:

Табиhан                        хүсэд үнг.с

Эхилэнхэй                    үни үнгэрҺ.с

Зураха                           ерээд.саг

Заадаг                             дабтаhан

Дахалдагша                   шэнжын

Харюусаа                      үнгэрҺ.сагай

В) Бэшэмэл даабари “Хэн тургэн бэ?” (групповой ажал)

Доро үгтэhэн глаголнуудhаа  причастинуудые гаргагты.

Г)Таагты? 

Мэдуулэлэй гэшуудэээр шуулбэри хэгты.

1.Хаанаб даа нохойн  хусахань дуулдана.

2.Минии аба поездоор ерэхэ.

                                     _____

3. Таксигаар᷈ ерэхэ хүн үсөөн байба.

                                                 --------

- Харин нугоодэл номоор ажаллана.Упр.54 , ___нюур

Д) Тест.

1. Причасти хэды түлэбтэйб?

-7

-5

-6

2.Yлүү үгэ ологты.

- бэшэдэг, табиhан,эхилэнхэй, ошуужа, ябааша

4. Доро үгтэҺэн текст соо причастинуудые илгагты, залгалтыень заагты.

Дүхэриглэн hууhан зон шагайнуудаа тэгшээр хубаажа абаад, арадаа нюудаг. Тэндэhээ хэдэн шагай үрооhэн гарайнгаа адха соо бажуугаад, урагшань hарбайха. Тиихэдэнь хэнэй гар соо хэды шагай бииб гэжэ таадаг юм.Тэдэ шагайе зүб таажа шадабал, шүүжэ абадаг. Хэниинь олон шагай зүбоор таанаб, тэрэнь шүүhэн болодог.

        Мүн баhа хүнэй хоер гар соохи шагайнуудые сээжээр тоолон нэмэхэ наадан бии.

Д) “Эдир бэлигтэйшуул”.(творческа ажал)

- Газаашаа сонхоор харагты даа. Жэлэй ямар саг бэ? Газаа ямар болоод байнаб? Ямар хубилалтанууд  убэлдоо болоноб? Амитад ба ургамалнууд яажа амидырнаб?

        Даабари: Муноо 5 минутын хугасаа соо таанар причастинуудые хэрэглэжэ, hанаhан бодоhон юумэеэ бэшэжэ багахан рассказ болгохот.Олон мэдуулэл зохеоhон хун hайнаар худэлhэн болохо.

2. Хэшээлэй дїн гаргалга, сэгнэлтэ табилга.

-Зай, мїнєє хэшээлдэ юу мэдэхэ болообта, юу шадаха болообта? (ћурагшад харюусана-причастна тухэл дабтажа, угуулэл соо хэрэглэжэ хараабди. Причасти юумэнэй ба тэмдэгэй нэрын шэнжэтэй гл.тухэл юм.Уйлэ тэмтэглэжэ,саг, тулэб харуулна. Мэдуулэл соо элирхэйлэгшэ гу, али нэрлэгшэ болоно)

Гол тобшолол:  (слайд- см.оньh/угэ )

- Хэшээлдээ бэлдэжэ, эрдэмтэй болонобди.Мэдэhэн, хэhэн ажалнай манай баялиг болохо, юундэб гэхэдэ олон янзын даабаринуудые дүүргэхэдээ причасти тухай мэдэсэеэ ургэдхэжэ, дабтажа, хэлэлгэ соогоо хэрэглэжэ шадаха гээшэ манай саашанхи ажалдамнай туhатай наhанаймнай эрдэмэй баялиг  мун.

Ажаглалта: бїлэгїїд бїхэндэ хэћэн ажалнудаарнь сэгнэлтэ табиха.      

3. Гэрэй даабари:Упр.55хи,  185 нюур бэшээд ерэхэ (слайд 11)

Эрдэмэй ехэ далайе

Эрхим hайнаар шудалжа,

Түрэл hайхан нютагтаа

Түрүүшүүл боложо ябаарайт!

-Хэшээл дүүрээ, дахин уулзатараа баяртай.