Табигать -безнең йортыбыз
план-конспект урока на тему

Татарстан Республикасы Ютазы муниципаль бюджет белем бирү учреждениесе “2нче санлы Урыссу төп гомуми белем бирү мәктәбе”

I категорияле татар теле

                                                                             Һәм әдәбияты укытучысы

Йосыпова Руфина Рим кызы

Тема: Табигать- безнең йортыбыз

Дәрес тибы: ЛГКК

Дәрес максатлары : (Укытучы өчен)

1. Лексик тема буенча бәйләнешле сөйләм телен камилләштерү;
2. Табигатьне саклау белән бәйле сүзләрне сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен үстерү;
3. Балаларда үз йортларын – табигатьне саклау хисләре уяту.

Укучы өчен:

Табигать турында сөйләү өчен кирәк булган материалны ныгыту.

Җиһазлау : Р.З.Хәйдәрова “Татар теле ”(110нчы бит); методик ярдәмлек (43нче бит);дәрескә әзерләнгән презентацион материаллар;Р.З.Хәйдәрова “Татарский язык в таблицах”.

Дәрес барышы

1. Оештыру

1. Уңай психологик халәт тудыру;
2. Дежур укучы рапорты;
3. Укучыларның бер – берсенә комплиментлар әйтүе

2. Ребус чишү.

• Тактадагы ребуска игътибар итегез. Аны чишү өчен, төшерелгән әйберләрне атап чыгыйк.(таба, ипи, ат)

Сүзләрнең кайсы хәрефләрен алырга кирәк?

Димәк, бүген без нинди темага сөйләшәбез?

Әйе, без табигать темасы буенча белемнәребезне кабатлыйбыз.

Слайд

Табигать, экология сүзләренең мәгънәләрен ачыклау.

• Мин сезгә өегездә табигать сүзенең мәгънәләрен аңлатмалы сүзлектән карап килергә кушкан идем. Таптыгызмы? Кем укып күрсәтер?

(Табигать сүзенең аңлатмасы укыла)

Әйе, табигать –ул:

1.Кешене чолгап алган, аның эшчәнлегеннән тыш  барлыкка килгән табигый материаль дөнья. Жир планетасы.

2.Билгеле бер урынның жир-сулары, үсемлек hәм хайваннарның дөньясы.

3.Өстен көч. Тәңре (Ходай) мәгънәсендә.

4.Табигать – характер

Слайд

• Рәхим итеп тактадан укып чыгыгыз.
• Хәзерге көндә табигать темасы экология сүзе белән бәйле. Шуңа күрә экология сүзенең дә мәгънәләрен әйтеп китәрбез.Кем укып үтәр?

(Экология сүзенең аңлатмасы укыла)

Әйе,

Экология – (грек сүзе) «Ойкос» – йорт, ә «логос» - фән дигәнне аңлата, ягъни яшәгән урының, йортың турындагы фән.

«Экология» сүзен беренче тапкыр 1886 елда немец галиме Эрнст Геккель үзенең«Гомуми морфология» дигән хезмәтендә кулланган.

Слайд

Димәк, экология – безнең йортыбыз. Җир турындагы фән.

Слайд

3. “Безнең өй”әкиятен искә төшерү

• Без сезнең белән “Безнең өй”дигән экологик әкият укыган идек. Хәзер әкиятнең эчтәлеген һәм геройларын искә төшерәбез.
• Болар нәрсәләр?

 Слайд

(Куяннар сүзе чыга)

Ә болар нәрсәләр?

Слайд 

(Төлкеләр сүзе чыга)Һ.б

• Алар нишләгәннәр?
• Алар бергә зур өй төзегәннәр.
• Төлкеләр нишләгәннәр?

(Төлкеләр бүрәнә өйгәннәр)

• Дөрес, төлкеләр бүрәнә өйгәннәр

Слайд

һ.б

• Шулай бергәләп матур өй тәзегәннәр.

Слайд

• Төлкеләр, кондызлар, куяннар, бакалар шушы матур өйдә ничек яшәгәннәр?
• Бакалар?

(Бакалар үзләре торган җиргә су җибәргәннәр.)

Слайд

 һ.б

• Шуннан өй нишләгән?

(Авырлыктан өй җимерелгән)

Слайд

• Ә бит, дуслар, табигать тә безнең йортыбыз. Әгәр без аны сакламасак, ул да әкияттәге йорт сыман юкка чыгар.

Слайд