"Тәрҗемә ит!" уены
презентация урока для интерактивной доски (11 класс) на тему

Дәреснең темасы: “Тәрҗемә ит” интеллектуаль бәйгесе

Үткәрелү датасы: 24.02.2015

Укытучы: Ильясова Эльвира Азат кызы

Сыйныф: 11 А

Максатлар:

1. Белем бирү максаты: мәктәп, һөнәр сайлау, гаилә кору темалары буенча өйрәнгән лексиканы сөйләмдә куллануны камилләштерү;
2. Коммуникатив максат: үз мөнәсәбәтеңне  әйтә һәм дәлилли белү күнекмәләрен үстерү максатыннан  диалогик һәм монологик сөйләмгә чыгу.
3. Тәрбияви  максат: җаваплылык хисе тәрбияләү.

Укыту алымнары: төркемнәрдә эшләү, тест чишү, фикер алышу, әңгәмә, чыгышлар, диалоглар төзү, карточкалар белән эш.

Дәрес тибы:гомумиләштерү дәресе

Җиһазлау:ноутбук, мультимедиа, презентация, карточкалар

Дәрес барышы

I.  Кереш өлеш.

Укытучы: Исәнмесез, кадерле укучылар, хөрмәтле укытучылар! Без сезнең белән “Переведи” дип аталган интеллектуаль уенга җыелдык. Уеныбызда ике команда катнашачак. Сез 11 ел буе татар телен өйрәндегез. Бүген без сезнең белемнәрегезне тикшерербез.

2.     Төп өлеш.

Бәйгене башлап җибәрик. Командаларга сүз биргәнче, жюри әгъзалары белән танышыйк (таныштыру).

Ә хәзер сүзне командаларга бирәбез. (Һәр команда исемен, девизын әйтә).

Укытучы: Уеныбыз 3 турдан тора. Һәр тур билгеле бер тема күтәрелә. Һәр турда дүрт бирем: 1 нче бирем – русча сүзне татарчага тәрҗемә итү – өч җавап арасыннан дөрес вариантны сайлап алу; 2 нче бирем – инглиз сүзен татарчага тәрҗемә итәргә ( җаваплар арасыннан дөрес вариантны сайлап алу мөмкинлеге бирелми); 3 нче бирем – русча сүзне татарчага тәрҗемә итү ( вариантлар бирелми). Һәр җавап өчен берешәр балл өстәлә. 4 нчесе – темага бәйле биремнәр.

Һәр команда әгъзасының номеры бар, чиратлап җавап бирәләр, бер-береңә ярдәм итү тыела. Ярдәм иткән очракта каршы командага 1 балл өстәлә.

    Шулай итеп, бәйгене башлап җибәрәбез.

I тур

Тема: «Мәктәп»

1. Перевод – тәрҗемә, кагыйдә, дәреслек

Перевод – тәрҗемә

Кагыйдә – правило

Дәреслек - учебник

Знание – белем, шатлык,  рәхмәт

Знание – белем

Рәхмәт – спасибо

Шатлык - радость

Оценка – билге, җавап,сорау

Оценка – билге

Җавап – ответ

Сорау - вопрос

Экзамен – имтихан, мәгълумат,  хата

Экзамен – имтихан

Мәгълүмат  - информация

Хата - ошибка

Правило – кагыйдә, мәсьәлә, бирем

Правило – кагыйдә

Мәсьәлә – задача

Бирем - задание

Мел – акбур, кәгазь, такта

Мел – акбур

Кәгазь – бумага

Такта - доска

Перемена – тәнәфес, игътибар, фатир

Перемена – тәнәфес

Игътибар – внимание

Фатир – квартира

Запятая – өтер, нокта, өндәү

Запятая – өтер

Нокта – точка

Өндәү – восклицательный знак

2. Class - сыйныф

Rule - кагыйдә

Book  - китап

Lesson - дәрес

School  - мәктәп

3. Доска – такта

Линейка – сызгыч

Лестница – баскыч

Окно –тәрәзә

Дневник – көндәлек

4. Укытучы: Сез 11 нче сыйныфны тәмамлыйсыз. Кадерле укытучыларыгызга әйтер сүзләрегез дә бардыр. Киләсе бирем – укытучыга рәхмәт хаты (благодарственное письмо язу).

II тур
Тема: «Һөнәр» 

1. Деятельность – эшчәнлек, гамәл, эш

Деятельность – эшчәнлек

Гамәл – поступок

Эш - работа

Работник – эшче, эшләргә, эшчән

Работник – эшче

Эшләргә – работать

Эшчән – работящий, трудолюбивый

Навык – күнекмә, хезмәт, бурыч

Навык – күнекмә

Хезмәт – труд

Бурыч - долг

Должность – вазифа, хезмәт итү, хезмәткәр

Должность – вазифа

Хезмәт итү – служить

Хезмәткәр – служащий, сотрудник

Врач – табиб, бакчачы, итче

Врач – табиб

Бакчачы – садовник

Итче - мясник

Столяр – агач остасы, урманчы, кошчы

Столяр – агач остасы

Урманчы – лесник

Кошчы - птицевод

Продавец – сатучы, пешекче, икътисадчы

Продавец – сатучы

Пешекче – повар

Икътисадчы – экономист

Продавец – сатучы, пешекче, икътисадчы

Продавец – сатучы

Пешекче – повар

Икътисадчы – экономист

2. Writer  - язучы

Singer – җырчы

Builder – төзүче

chauffeur – машина йөртүче

Teacher – укытучы

3. Художник – рәссам

Библиотекарь – китапханәче

Танцор – биюче

Садовник – бакчачы

Пожарник – янгын сүндерүче

4. Укытучы: Дүртенче бирем “Кем буласың килә?” дип атала. Командадагы һәр укучы бирелгән кәгазьгә үзенең булачак һөнәрен яза. Әлеге карточкалар җыеп алына. Һәр командадан өч укучы бер-бер артлы чыгып, әлеге һөнәрне язган укучы роленә кереп ни өчен әлеге һөнәрне сайлавын аңлатырга һәм кем язганын сорарга тиеш. Әлеге һөнәрне язган укучы “Минем ... буласым килә” дип җавап кайтара.

III тур

Тема: «Гаилә»

1. Свидание – очрашу, йөреп кайту, шатлану

Свидание – очрашу

Йөреп кайту – прогуляться

Шатлану - радоваться

Свидание – очрашу, йөреп кайту, шатлану  

Свидание – очрашу

Йөреп кайту – прогуляться

Шатлану - радоваться

Любовь – мәхәббәт, байлык, сагыш

Любовь – мәхәббәт

Байлык – богатство

Сагыш – тоска

Забота – кайгырту, ярату, соклану  

Забота – кайгырту

Ярату – любить

Соклану - любоваться

Свадьба – туй, күрешү, сөйләшү  

Свадьба – туй

Күрешү – встреча

Сөйләшү - разговаривать

Уважение – ихтирам, сөенеч, игътибар

Уважение – ихтирам

Сөенеч – радость

Игътибар – внимание

Жена – хатын, халык, хатын-кыз

Жена – хатын

Халык – народ

Хатын-кыз – женщина

Жена – хатын, халык, хатын-кыз

Жена – хатын

Халык – народ

Хатын-кыз – женщина

2. Child –бала

Baby – бәби

House – өй, йорт

Parents  - родители

Health – сәламәтлек

3. Ответственность – җаваплылык

Воспитание – тәрбия

Счастье – бәхет

Дети – балалар

Родственник – туган

4. Укытучы: Сез барыгыз да тиздән олы тормышка аяк басасыз, һәрберегез матур-матур гаиләләр корыр. Әйдәгез, хыялларыбызны чынга ашырыйк - “Бәхетле гаилә” һәм“Кайгыртучан ир” дигән темаларга диалоглар төзеп, аларны сәхнәләштерик.

Укытучы: Сезнең хыялларыгызны күрдек. Чыннан да ныклы гаиләләр төзергә язсын. Хәзер мин сезгә конвертлар өләшәм. Анда әлеге тема буенча текстлар булыр. Сезнең бурыч – текстларны тәрҗемә итәргә.

1 нче карточка.

Гаилә - ул җылы учак. Учак янына аның әгъзалары җыела. Гаилә никадәр нык булса, аннан килгән җылылык та шулкадәр көчле була.

   2 нче карточка.

 Гаиләнең нигезе нык булырга тиеш. Гаилә ул – йорт кебек, ә нигезе нык булмаган йорт җимерелә. Әти-әни – йортның тоткасы, ә балалар – аның көзгесе. ( җаваплар тыңлана)

Укытучы: Тактага карагыз әле. Әлеге мәкальләрне ничек аңлыйсыз?

ГАИЛӘ - ИЛ ТЕРӘГЕ.

ГАИЛӘ - БӘХЕТ АЧКЫЧЫ.

ГАИЛӘ - ГОМЕР ЧИШМӘСЕ.

БАЛАЛАР - ӨЙНЕҢ БИЗӘГЕ.

БАЛАГА ИҢ КУӘТЛЕ КЕШЕ - АТА.

ТАТУ ГАИЛӘГӘ КАЙГЫ КЕРМИ.

III. Йомгаклау.

       Укытучы: укучылар, бүген без нинди темаларга тукталдык?

       Укучы: мәктәп, һөнәр, гаилә.

       Укытучы: дөрес. Әлеге уенда сезе үзегезнең белемнәрегезне тикшердегез, диалогик-монологик сөйләм, рәхмәт хаты язу, тәрҗемә итү күнекмәләре аша белемнәрегезне камилләштердегез.

IV. Үзбәя.       

       Укытучы: бүген билгеләрне мин түгел, сез үз-үзегезгә куясыз. Өстәлдәге карточкаларны алып ни өчен әлеге билгене куйганыгызны аңлатып языгыз.

V. Өй эше  бирү:

         Укытучы: психологлар фикеренчә, кеше үзенең хыяллары ярдәмендә киләчәген үзе төзи ала. Өегезгә кайткач, сез дә хыялланып алырсыз.Өй эше: үзеңнең булачак гаиләң, һөнәрең турында хәзерге заманда язарга.