Тема: Рәссам «Әхмәт Лотфуллиндың тормош юлы һәм ижады (1928-2007)
план-конспект урока (7 класс) на тему
1) Уҡыусыларҙы рәссам «Ә.Лотфуллиндың тормош юлы һәм ижады менән таныштырыу, художество белемен яҡшыртыу; 2)Сәнғәт әҫәрҙәрен аңлай һәм баһалай белеүҙе формалаштырыу; 3)Телмәрҙе һәм ижади фекерләүҙе үҫтереү; 4)Уҡыусының һүҙлек запасын байытыу.
Скачать:
Вложение | Размер |
---|---|
Рәссам «Әхмәт Лотфуллиндың тормош юлы һәм ижады (1928-2007) | 38.5 КБ |
Предварительный просмотр:
Тема: Р2ссам «хм2т Лотфуллинды8 тормош юлы 32м ижады (1928-2007)
Ма7сат: 1) У7ыусылар6ы р2ссам «.Лотфуллинды8 тормош юлы 32м ижады мен2н таныштырыу; 2) у7ыусылар6ы8 художество белемен я7шыртыу; 3)с2н42т 292р62рен а8лай 32м ба3алай беле16е формалаштырыу; 4)телм2р6е 32м ижади фекерл216е 19тере1; 5)у7ыусыны8 316лек байлы4ын байытыу.
Йы3азландырыу: д2реслек, та7та, «.Лотфуллинды8 портреты 32м картиналары, „Баш7ортостан у7ытыусы3ы”журналы №3, 2008 й.
Д2рес барышы.
I. !тк2н д2рес тема3ын 7абатлау.
Бе6 3е66е8 мен2н 1тк2н д2рест2р62 Р.Ни4м2ти6е8 „Й2мле А4и6ел буй6ары” поэма3ы мен2н таныш7айны7. «й62ге6 2ле т1б2нд2ге 3орау6ар4а яуап бир2йек:
1) Р.Ни4м2ти был поэма3ын ним2л2рг2 таянып я64ан? (Халы7 ижадына: А4и6ел йыл4а3ы тура3ында4ы поэма3ы ним2г2 м0р2ж242т ит2? /йыр6ар4а, 7обайыр6ар4а, легендалар4а)
2) Халы7ты8 Тыу4ан илг2 бул4ан 30й01 той4оларын, уй6арын 32м тел2кт2рен ша4ир нинд2й образдар4а б2йл2п са4ылдыра? (А4и6ел мен2н Урал – улар халы7ты8 бар шатлы4ын 32м 7ай4ы3ын урта7лашып й2ш2г2н тере образдар ке1ек 31р2тл2нел2, улар халы7ты8 быуаттар буйына йыйылып килг2н уй 32м той4оларын 30йл2п тор4ан ке1ект2р).
3) Поэманы8 сюжеты тура3ында 2йтеп биреге6. (Поэманы8 сюжеты ниге6енд2 А4и6ел образыны8 башынан 1тк2нд2ре алына. А4и6елде8 тул7ын шауы Тыу4ан илде8 азатлы4ы 0с0н к0р2шк2 к1т2релг2н батыр6ар6ы к16 алдына килтер2. А4и6елде8 7аялары Пугачев, Салауат ке1ек батыр6ар ха7ында 3аман да тарих 30йл2й. А4и6ел халы7 к0р2шене8, тормошоно8 ша3иты 4ына т1гел, б2лки унда 31р2тл2нг2н ва7и4алар6а 7атнашыусы, халы7ты8 яр6амсы3ы ла).
4) Поэмала та4ы ла нинд2й тарихи ш2хест2р тура3ында 2йтел2? (Эйе, В.И.Ленинды8 )ф0г2 киле1е,Фрунзе, Чапаевты8 азатлы7 0с0н к0р2ше).
5) Улар поэмала нисек тасуирлана? (Ленин к1пер аша – 47-48 битт2р «Методик 7улланма»).
II. Я8ы тема 1те1. Д2ресте8 ма7сатын 2йте1.
1) Инеш 0л0ш.
- „№ынлы с2н42т халы7ты8 рухи донъя3ына 1теп ине1 0с0н 7е12тле сара ул”(В.Сухомлинский).
- У7ыусылар, ним2 ул 3ынлы с2н42т? (31р2т т0ш0р01, р2ссам с2н42те, живопись, скульптура, графика, керамика, архитектура)
- «йе, 262би2т – ул 316 с2н42те, 2 художник ижадында 16ене8 31р2тл21 саралары бар: буяу6ар 32м 3ы6ы7тар; фигуралар6ы8 16-ара б2йл2нешт2 урынлаштырылыуы, фон, тон 3.б.
- №е6 нинд2й к1ренекле р2ссамдар6ы бел23еге6? (Баш7орт р2ссамдары-?асым Д21л2ткилдиев, А.Э.Тюлькин, А.П.Лежнев, Б.Ф.Домашников, «6и2 Ситди7ова, «.Лотфуллин, А.Ары9ланов, Александр Бурзянцев, М0х2мм2т Ары9ланов, ;2ли2 Имашева, Тамара Нечаева, Р2шит Нурм0х2м2тов); (Рус р2ссамдары – Шликин, Айвазовский, Саврасов, Левитан, Репин, Савицкий, Решетников 3.б.).
- Бе6 3е66е8 мен2н б0г0н д2рест2 р2ссам «хм2т Лотфуллинды8 т2162 тормош юлы 32м ижады мен2н танышабы6, шунан 3у8 „Ауылда байрам” тиг2н картина3ы 09т0нд2 берг2л2п эшл2йбе6 32м 0й62 инша я6аса7бы6.
2) №16лек эше.
- И8 т2162, 2й62ге6 2ле, 316лек запасын байытып алайы7.
III. „Ауылда байрам” картина3ы буйынса эш.
1)План д2фт2р62рен2 к1серелеп я66ырыла:
1. «.Лотфуллинды8 „Ауылда байрам. 30-сы йылдар” картина3ыны8 тема3ын билд2л21.
2. Картинаны8 й0км2тке3ен (сюжетын) асыу, т0п 32м яр6амсы образдар6ы билд2л21, ал4ы 32м арт7ы планда4ы 2йбер62р6е 7ылы73ырлау.
3. !6 фекерен р2ссам нинд2й 31р2тл21 саралары яр6амында аса? (деталд2р, буяу6ар, тон 3.б.)
4. Картина4а 16 м0н2с2б2те8де к1р32те1.
Пейзаж – т2би42тте8 матур к1ренешт2рен – тау6арын, йыл4аларын, яландарын 3.б. ер62рен 31р2т итеп т0ш0р01.
Натюрморт – ул 09т2лд2ге предметтар6ы 31р2тл21 (3ауыт-3аба, ваза с2ск2 мен2н, 3.б.)
Портрет – ысын кешене8 туры к21623е, герой6ар6ы8 буй-3ындары: б0й0к 3ын, олпат, м2ш31р, 4орур, 32йк2л шикелле, к2162, т2н т060л0ш0 3.б.
Й0662ре, сырай6ары: Сырай – кешене8 рухи х2лен, уй-той4о3он, кисерешт2рене8 й0662ге, т09т2ге са4ылышы: 42йр2тле, т212кк2л, ажарлы, оло й0р2кле, эске донъя3ы бай, т16емле, сы6амлы, к0сл0 ихтыярлы, тыныс холо7ло, 4азапланыу, яфаланыу, ышаныслы, асы7 сырай, я7ты й06, ны7 тороусанлы7 3.б.
А6ымдар: етди, ны7лы ба9ып тороу, 7ыйыу, ышаныслы а6ымдар.
?улдары: р2ссамдар 7улдар6ы8 7уйылышына ла етди и4тибар бирг2н, к1п ф2лс2ф21и фекер 2йтел2.
Полотно – 31р2тте 6ур итеп эшл21, 1 стена итеп 32м бик к1п й06-3ындар 31р2тл21.
Й2ш2йеш - „жизнь”, й2ш21, тормош, 41мер, тереклек.
?атын-7ы6 – русса „женщина”
Образ – 262би ш2хес, 31р2т.
Ысынбарлы7 – русса „действительность”, булмыш, ысын х2л.
К1рг26м2 – китаптар, картиналар 3.б. те6м23е.
2) «хм2т Лотфуллинды8 тормош юлы 32м ижады.
- „Ир 30н2ре - эш”,„Ир-егетте8 а9ылы ил эшенд2 танылыр”, тип халы7 ю77а 2йтм2г2н. Ошо 2йтем, СССР-6ы8 халы7 р2ссамы «.Лотфуллин4а тап кил2 тиер инем. Ул 1928 йылды8 4 февраленд2 Баш7ортостанды8 «бй2лил районы Иш7ол ауылында кр29ти2н 4аил23енд2 тыуа. Ул былтыр 4ына 1леп 7алды, тере бул4ан бул3а, быйыл у4а 80 й2ш булыр ине. Р2ссам оло юбилейын 1кенеск2 к1р2 7аршылай алманы. «мм2 уны8 41мере 1кенеск2 1тм2г2ндер. Ул 3ынлы с2н42т 30й01сел2рг2 тотош бер д21ер6е, тарихты, баш7орт хал7ыны8 булмышын, й2ш2йешен са4ылдыр4ан тере образдар, т2р2н фекерле, хисле 31р2тт2р 7алдыр6ы.
„К0т01“, „)с 7атын“ ке1ек р2семд2р62 ил тарихы, ил я6мышы са4ыл3а ла, улар6а хал7ыбы66ы8 хис-той4олары, асылы 31р2тл2н2. Тырыш хе6м2тт2 1тк2н 41мер юлы героинялар6ы8 7улдарынан у7 к1ренеп тора. И8 6ур ижади 7а6анышы „)с 7атын“ картина3ы 1969 йылда эшл2нг2н. „)с 7атын“ картина3ыны8 сюжеты ябай 4ына. )с 7атын баш7орт кейеменд2 ябай баш7орт 0й0нд2 урынды7та с2й эсеп ултыралар. Улар6ы8 алдында а7 ашъяулы7та – батмус мен2н сыная7тар 32м 7ай3ы бер ашамлы7тар (натюрморт тип 2йт32к т2 була). «мм2 был сюжета т2р2н ф2лс2ф21и фекер ята. Бе66е8 алда 0с быуын, 0с т0рл0 характер к1р32телг2н. №2м был 0с тере я6мыш аша р2ссам б0т2 халы7ты8 я6мышын, уны8 ауыр тарихын са4ылдыр4ан. « характер6ары аша – б0т2 б0г0лм2г2н, батыр й0р2кле, сы6амлы милл2тте к1р2бе6. Был картиналар6а 7ара, 3оро, 7ы6ыл т09т2р 09т0нл0к ит2. Быны8 мен2н автор 3у4ыш осороно8 ауыр к0нд2рен к16 алдына ба9тыра. Уны8 та4ы ла „№ауынсы Х2йерниса“, „А7 тирм2“, „Ям4ыр 3орау“ тиг2н картиналары тормош асылы, й2ш2йеш ха7ында уйланыр4а м2жб1р ит2.
«хм2т Лотфуллин 16ене8 ижадында натюрморт7а ла („Кувшин мен2н натюрморт“картина3ы), пейзаж4а ла („Ауылда4ы и8 а6а77ы 0й“картина3ы) 7а4ыла.
Уны8 т21ге ш2хси к1рг26м23е 30 й2шенд2 )ф0л2 була. « и8 а6а77ы к1рг26м23е Инде бына быйыл 4 февралд2н-4март7а тиклем Нестеров исеменд2ге Баш7орт д21л2т художество музейында булды. Был а6а77ы к1рг26м23ен асыу тантана3ында Баш7ортостан х0к1м2те премьер-министры урынба9ары, М262ни2т 32м милли с2й2с2т министры Илдус Илишев: „:ур р2ссамды8 исеме А.М0б2р2ков, З.Исм24илев, М.К2рим ке1ек ш2хест2р мен2н бер р2тт2н я6ыласа7,“ – тип белдер6е. Х0к1м2тебе6 я7ын кил2с2кт2 )ф0 урамдарыны8 бере3ен2 р2ссам «.Лотфуллинды8 исемен бирерг2 ни2тл2й.
IV. Йом4а7лау. Оценкалар 7уйыу.
V. )йг2 эш. Картина буйынса инша я6ып килерг2.
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Ноғман Мусиндың тормош юлы ижады
Урок по башкирскому государственному языку для учащихся 9 кл....
Урок "Мостай Кәримдең тормош һәм ижад юлы. Ҡайын япрағы тураһында. Сифат."
Урок на тему "Мостай Кәримдең тормош һәм ижад юлы. Ҡайын япрағы тураһында. Сифат." Һеҙҙең иғтибарығыҙға Башҡортостандың халыҡ шағиры Мостай Кәримдең 95 йыллыҡ юбилейына арналған дәрес конспекты ...
Конспект урока по башкирскому (государственному) языку в 9 классе по теме: Шәйехзада Бабич тормошо һәм ижады.. Йәнләндереү.
Конспект урока в 9-ом классе по башкирскому языку и литературе по теме: Жизнь и творчество Ш. Бабича...
М.Ғафуриҙың тормош юлы һәм ижады буйынса тест һорауҙары.
М.Ғафуриҙың тормош юлы һәм ижады буйынса тест һорауҙары....
М.Өмөтбаевтың тормош юлы һәм ижады
М.Өмөтбаевтың тормош юлы һәм ижады...
Тема. Зәйнәб Биишеваның тормош һәм ижад юлы.
Тема. Зәйнәб Биишеваның тормош һәм ижад юлы. Маҡсат: уҡыусыларҙы З.Биишеваның тормош юлы, ижады менән таныштырыу, тасуири уҡыу күнекмәләрен нығытыу, шағир менән ғорурланыу хисе тәрбиәләү.Йы...
Кәтибә Кинйәбулатованың тормош юлы һәм ижады.
Тема: Кәтибә Кинйәбулатованың тормош юлы һәм ижады.Маҡсат: уҡыусыларҙы Кәтибә Кинйәбулатованың тормош юлы менән таныштырыу, уларҙа шағирәнең ижадын өйрәнеүгә ҡыҙыҡһыныу уятыу, туған телгә һөйөү ...