Праздник "Аав-ээж - мини нарн ", посвященный Дню пожилого человека
план-конспект

«Аав – ээҗм  - мини нарн»

        (Медәтә улст нерәдсн нәәрин сценарь)

        27-гч тойгта бичкдүдин сад

                                                   хальмг келнә багш

                                                                             Бадмин Манҗин Галя

Һардач: 

Мендвт, күндтә аав-ээҗнр, ирсн гиичнр! Иим сәәхн нарта өдрлә мадн медәтә улст нерәдсн нәәрән эклҗәнәвидн. Би тадниг эн байрта өдрлә әрүн цаҺан седкләсн йөрәҗәнәв!

Ут наста, бат кишгтә болҗ,

Оньдин дөрвн цагт

Гем – шалтг уга

Эрүл – менд бәәҗ.

Көвүд - күүкдтән, ачнр - зеенртән

Амн – нүдн болҗ,

Сүв - селвгән өгч

Олн җилд сән - сәәхн йовтн!

Мана бичкдүд эврәннь эңкр аав-ээҗнрән йөрәхәр бәәнә.

Көвүн:

Эңкр мана аав-ээҗнр!

Эрүл – менд бәәтн!

Ачнр - зеенрән өкәрлҗ,

Әңгдән зу нас наслтн!

Күүкн:

Оньдин нарн бәәтхә!

Оньдин аав-ээҗм бәәтхә!

Оньдин би бәәнәв!

Һардач:

Элкндән шахад, таалад өсксн ээҗнртән ачнр – зеенрнь шүлгүд умшх.

Күүкн:

Ээҗ гиһәд бичкдүд

Өкәр келәрн дуудна.

Ээҗ гисн нерн

Эллт уга мөңкн.

Көвүн:

Мини нарн – ээҗ

Мана седклин эмч

Оньдин дөрвн цагт

Омг орулҗ йович!

Күүкн:

Мел оньдинд менд

Мини ээҗм, бәәһич!

Найн насни өндрәсн

Нанд уха зааһич!

Көвүн:

Ээҗм, эңкр ээҗм

ээлтә дууһан дуулыч.

Ээҗм  - эңкр ээҗм

Эрүл  - менд бәәһич!

Һардач:

Эңкр, таалад өсксн ээҗдән «Ээҗ» гидг ду бичкдүд белглҗәнә.

«Ээҗдән» - дун

(Үгнь Бадмин А., көгҗмнь Эрднин А.)

Ах багин күүкн Лагодина Саша тана оньгт  билг - эрдмән  үзүлх.

        «Акробатическ даалһвр»

Һардач:

Күндтә аав – ээҗнр, тадниг эн байрин өдрлә һунн наста бичкдүд йөрәх ирв. Бичкдүд шүлг умшв.

Күүкн:

Мини ээҗ - ээлтә

Мини ээҗ – эңкр.

Көвүн:

Мини ээҗ - эвтә

Мини ээҗ - өкәр.

Күүкн:

Би ээҗән дурахув

Би багш болхув.

Һардач:

Мана ээҗнр ямаран болвчн көдлмш кенә. Нег көдлмшнь – хашадан мал өскнә. Иим көдлмш кедгин тускар шог дуунас медгднә.

«Ээҗин хаша дотр» - дун

 (Үгнь болн көгҗмнь Эвән Т.)

Һардач:  Күндтә гиичнр, бичкдүдин би хәләцхәтн.

«Бадм цецг» - би

Кезәнә мана өвкнр дөрвн зүсн мал өскҗ йовсмн. Эн малын нерд, күүкд, нанд келтн.        

Күүкд: үкр, хөн, темән, мөрн.

«Хөд хашад оруллһн» - наадн

Һардач:

Күндтә гиичнр, эндр мана нәәрт аавнр  бас ирв. Цуг мана бичкдүд аавнртан йир дурта. Эңкр улстан  шүлгүдән белглхәр бәәнә.

Көвүн:

Би ээҗ – аавтав

Тедндән йир дуртав.

Теднә келсәр бәәдүв

Келсн үгинь күцәдүв.

Күүкн:

Мини аав Боова

Нанд туульс келнә.

Эн көгшн биш,

Наснь – далн зурһата.

Күүкн:

Аавин бәәрн әвр ик:

У хашата, олн малта.

Хаша дотр хәләтн эргәд:

Цуһар нииһәр,

Цүүглго бәәнә.

Һардач:

Нәәрт ирсн аавнрт ду белглҗәнәвидн.

«Аавин һар» - дун

(үгнь - Эльдшә Э., көгҗмнь – Эвән Т.)

Эңкр аавнр, тана оньгт Увшин Витя болн И Элистина билг - эрдмән үзүлх.

«Тоһруна» - би

«Хотна нүүлһн» - наадн

Һардач: 

Ода болхла, күндтә, эңкр, таалта аав-ээҗнрт үг өгчәнәвидн.

Ээҗ Дорҗин  Каарун Җирһл босад, домбр цокад, «Бичкн арлын хулсн» гидг ду дуулв. Ач күүкньДорҗин Амулң домбрин айст би биилв.

Хальмг Таңһчд нерән туурулсн дууч Очкан Борис цуг ирсн әмтнд «Йөрәлин ду» дуулҗ өгв.

Һардач: 

Эңкр аав-ээҗнр, тана ачнр – зеенр  үрвр кеһәд, цуг тадниг хальмг улсин би биилтн гиҗәнә.

(Цуһар босад биилцхәв)

        Дурта мана аав – ээҗнр нааран һарад, ширә эргәд сууһад, хальмг халун цә, хавтха хальмг боорцг эдлцхәтн. Аав-ээҗнр йөрәл тәвцхәв. Мана бичкдүд бас йөрәл келв.

Күүкн:

Улан цәнь зандрҗ,

Уухин дееҗ болҗ,

Уусн мадндан аршан болҗ

Ут нас, бат кишг

Деедс заях болтха!

Күүкн:

Боорцг – тоһштн

Элвг – делвг болҗ,

Эзнь мөңк нас зүүҗ

Ут наста, бат кишгтә болҗ

Амулң менд бәәцхәтн!

          Ачнр – зеенрнь аав-ээҗдән эврә һарарн кесн белгүдән тараҗ өгв.

Иим кевәр медәтә улст нерәдсн нәр чилв.

Олзлгдсн литератур

1. «Нарн» - баһ наста бичкдүдт нерәдсн хрестомать Элст, 2004
2. «Дун – җирһлин җивр» Эрднин Андрей Элст, 2000 (дууна хураңһу)
3. «Хонх цецг» Эвеева Татьяна Элиста, 2008 (сборник детских песен)
4. Калмыцкие подвижные игры.  Хургунова О.Г. , Элиста 2009