Тезмә кушма җөмләләр.
план-конспект урока (9 класс)

Тема: Тезмә кушма җөмләләр.

Максат: 

1.Тезмә кушма җөмләләр турында мәгълүмат бирү;

2.Укучыларның анализ ясау, гомумиләштерү,мөстәкыйль фикерләүләренә ирешү; 3.Укучыларда әдәплелек сыйфатлары тәрбияләү.

Дәрес тибы: Яңа белемнәрне үзләштерү дәресе.

Җиһазлау: Дәреслек, презентация, күнегүләр җыентыгы.

                                                                    Дәрес барышы.

I.  Оештыру. Мотивлаштыру.

Исәнләшү.Унай психологик халәт булдыру.

II.  Өй эшен тикшерү.

1.”Хәрәм малның хәере юк” дигән мәкале буенча фикер алышуда катнашу.

2.Сорауга җавап бирү:

- Бәйләүче чаралардан чыгып, кушма җөмлә нинди төрләргә бүленә?

III. Проблемалы ситуация булдыру. Уку мәсьәләсен кую.

- Нинди җөмлә ул тезмә кушма җөмлә?

(Төп билгеләрне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру)

IV.  Дәрескә максат һәм бурычлар кую. Дәрес темасын ачыклау. 

-Үзара тезү юлы белән бәйләнгән җөмләләрдән торган җөмлә тезмә кушма җөмлә дип атала. 

V. Яңа белемнәрне үзләштерү.

1.Табышмакларны укы, баш кисәкләрен тап. Һәр табышмакта ничә компонент?  Бәйләүче чараларга, тыныш билгеләренә игътибар ит.

2.Кагыйдәне уку.

3.Таблицаны кара, нәтиҗә яса.

IV.  Материалны ныгыту.

1.Сорауларга җавап бирү:

а) Тезмә кушма җөмлә нинди төрләргә бүленә? (Теркәгечле тезмә кушма җөмлә һәм теркәгечсез тезмә кушма җөмлә) 

б) Теркәгечле тезмә кушма җөмләдә, гади җөмләләрне үзара бәйләп, нинди теркәгечләр килә? (Тезүче теркәгечләр) 
в) Теркәгечсез тезмә кушма җөмләдә, гади җөмләләрне үзара бәйләп, нинди чаралар килә? (Санау һәм каршы кую интонациясе)

2.Кушма җөмлә эчендәге гади җөмләләрне бәйләүче чараларны табыгыз, кушма җөмләнең теркәгечлеме,теркәгечсезме икәнен билгеләгез.

а) Алсу, елмаеп, сыйныфка килеп керде.

б) Мин әйтергә өлгермәдем, ә ул киенергә дә кереп китте.

в) Ай күрде,кояш алды.(мәкаль)

3.Тезмә кушма җөмләләрне тап:

а)  Көчле музыка яңгырады да, тамаша башланды.

б) Яңгыр явып торды, шуңа карамастан укучылар барысы да концертка ашыктылар.

в)  Яшьләр арасында популяр җырчылар бик күп.

г) Мин кирәкле материалларны  Интернеттан эзлим, яисә әнием китапханәдән китап алып кайта.
VII. Өй эше:

1.Теркәгечле яки теркәгечсез тезмә кушма җөмләләргә мисаллар табып языгыз. 
2.Тезмә кушма җөмләләр кулланып,“Әдәплелек сыйфатлары” дигән темага хикәя төзергә.

VIII. Рефлексия.Бәя.Үзбәя.