Сценарий городского конкурса "ЖИВАЯ КЛАССИКА"
материал на тему

«ЖИВАЯ КЛАССИКА»-2015

Йошкар-Ола, 7-ше школ, актовый зал, 10.00

Актовый залым плакат-влак сылнештарат.

Кӱтӱчылан шерге солаже,

Тӱредшылан лишыл сорлаже,

А мый йӧратем сылне мутым,

Вет сылнын ойлат шӱм гыч луктын.

(Н. Никитина.)

Ик лукышто «Сылнымутын юзо вийже»  книга выставке верланен.

Вӱдышо-влак лектыт

1 в.: Поро кече, шерге уна-влак!

2 в.: Кумылда порсын лийже, марий сылнымутым йӧратыше, пагалыше йолташна-влак!

Таче ме чылан сылнымут пайремышке погыненна. Мемнан йӧратыме 7-ше школна тендам уло кумылын вашлиеш!

1 в.: Пагалыме уна-влаклан поро кумылым тыланен, кызыт тендан ончылно 7-ше школын куштышо ансамбльже «Лупсшырча» («Росинка»). Вашлийза!

(ТОШТО МАРИЙ КУШТЫМАШ)

2в.

«Марийын йылмыже ныжыл, сылне», –

Тыге возеныт пеш ожнак.

О вет чынак, мутнаже чотак ямле,

Ом тем серен, ойлен садак.

1в.

Шочмо йылме, ныжыл йылме

Авалтыш, савырыш чонем.

Ойлен мурем ласкан марла мый,

Моктем элемым, калыкем.

2в.

Улат виян. Шыҥальыч чоныш

Пӱртӱс кокласе йочалан.

Ӱшан ден луктыч мыйым корныш

Марий шомак ден ӱмырлан.

1в.

Да, ыле жап тыгане шучко:

Чот воштыл игылтыч йылмем.

А тидым таче воштыл шоно:

«Могай окмак улмаш родем».

2в.

Эр ӱжара волгалтме семын

Саскала кушкыч Чавайн, Шкетан.

Марий мур ден кино гыч лектын

Шернур артист Кырла Йыван.

1в.

Чоҥен поэмым Ипай шӱм почын,

Мур шӱлыш ден оптен корнеш.

Кузе мурыде чытем мый тидым,

Кунам книгам налам кидеш.

2в.

О шочмо йылме! Ныжыл йылме!

Улат эн лишыл мыланем.

Кеч-куш каем гынат, тый умыло:

Эре лият вет пеленем!

1: Таче ме чон вургыж, но туге гынат, весела кумыл дене, шӱм-чон йӱлен, «ЖИВАЯ КЛАССИКА» конкурсым эртарена. Тыште Йошкар-Ола муниципал кумдык гыч туныктышо ден тунемше-влак ушненыт,  тыгак жюри член-влак улыт. Ончыч нунын дене палымым ыштена. Порын вашлийза жюрим. Тиде:

1.  _____________________________________________________________
2. _____________________________________________________________
3. _____________________________________________________________
4. _____________________________________________________________

2в.:

Кӱтӱчылан шерге солаже,

Тӱредшылан шерге солаже.

А мый йӧратем сылнымутым,

Вет сылнын ойлат чон гыч луктын.

1: Мо тыгай сылнымут?  Мо тыгай поэзий – тиде шочмо элым, калыкым йӧратымаш, илышын чыла сылныжым, сӧралжым, чынжым моктен мурымаш, тудын тӧрсыржым почын, раш корно дене каяш таратымаш.

2: Сылнымут– тиде чолга шомак дене устан моктен мурымо илышна. Марий сылнымутын шке тӱҥалтышыже уло. Сергей Григорьевич Чавайн – шочмо марий литературлан тӱҥалтышым пыштыше мутмастар-влак кокла гыч иктыже.

1в.: Марий сылнымутым вияҥден колтымаште вес марий айдеме – Майоров-Шкетан тыршен да сылнымутым тӱрлӧ жанр дене пойдарен. Шарнена ме Тыныш Осыпым, Никон Игнатьевым, Яков Элексейным,  Шабдар Осыпым. Нуно литературышко октябрь революций деч вара толыныт.

2в.: 1920 ийлаште Никандр Лекайн, Мичурин-Азмекей, Илья Ломберский, Яныш Ялкайн да молат возаш тӱҥалыныт. Олык Ипай марий поэзийым ончыко шӱкалын. Почеламутым возымаште тӱрлӧ размерым кучылтын. Тиде терцина, триолет, октава да молат.

1в.: Сылнымут да марий литератур кугорно эре тӧр лийын огыл. Репрессий пагыт сылнымутлан нимучашдыме кугу эҥгекым конден. Тулеч вара – кугу ача сар.

2в.: Поэзий да прозо аланышке сар деч вара у тукым толеш. 60-70 ийлаште марий позийым Миклай Казаков, Семен Вишневский, Геннадий Матюковский, Макс Майн, Михаил Якимов, Валентин Колумб, Юрий Чавайн, Альберт Степанов, Вера Бояринова да молат шке сылне ойышт дене пойдареныт, кӱдыратле йӱкышт дене тыныс верч кучедалыныт, калык-влак кокласе келшымашым моктеныт.

1в: 60-80-шо ийлаште марий литературышко у талантан писатель-влак толыт. Тиде 3инаида Каткова, Василий Горохов, Александр Юзыкайн, Валентин Косоротов, Константин Коршунов, Юрий Артамонов, Василий Юксерн, Вениамин Иванов да молат. Тиде жапыште марий сылнымутна шуко у роман дене повесть-влак дене пойдаралтеш. Тун верышке ялысе теме лектеш. Айдеме да мланде, ялыште да олаште илыше ен-влакын проблемыш ончыл верышке лектыт.

2в: Тӱняште эн шерге шочмо-кушмо вер, чон моторлык, порылык, яндар йӧратымаш. Лач тудын нергенак серат мемнан поэтна-влак: Анатолий Тимиркаев, Семен Николаев, Василий Регеж-Горохов, Альбертина Иванова, Валентина Изилянова, Светлана Эсаулова да шуко молат.

1в: Кажне ийын марий сылнымутна у произведений-влак дене пойдаралтеш. Пытартыш жапыште посна книга дене Вячеслав Абукаев-Эмгакын, Виталий Петуховын, Алексей Александров-Арсакын, Леонид Яндаковын, Валерий Бердинскийын, Юрий Галютинын, Мария Илибаеван, Маргарита Ушакован да моло писатель-влакын произведенийышт лектыныт.

2в: 2015 ий Россий президентын кӱштыкшӧ почеш Сылнымут идалык семын палемдалтын. Таче ме Йошкар-Ола муниципал кумдык «Живая классика» конкурсышто марий классикна-влакын произведенийыштым шкевуя лудын таҥасаш тӱҥалына. Конкурсым мучашлымеке, ик сеҥышым ойырена. Тудо республик кӱкшытыштӧ шке мастарлыкшым ончыкташ тӱҥалеш.

1в. Тугеже, конкурснам тӱҥалына веле.

КОНКУРС ЭРТЫМАШ

ЖЮРИ ИКТЕШЛАШ КАЯ.

Тиде жапыште, вучымо Марий калыкын илышыже нерген годым- видероликым чӱктыман.

Каналташ жап.

ИКТЕШЛЫМАШ. ЖЮРИЛАН МУТ.

В: Уна-влакым шушаш 8 март пайрем дене саламлымаш.

Мучашлан – «Пеш мотор Йошкар-Ола» видеоролик.

МУЧАШ.