Әлифба бәйрәме
методическая разработка (1 класс) по теме

Әлифба бәйрәме

Җыр: “Саумы, кояш”

А.б. Кабатланмас балачак иленең иң зур бәйрәмнәренең берсе - Әлифба бәйрәме. Җир йөзендә кем генә булмасын, кайда гына эшләмәсен, ул зур дулкынлану белән үзенең нәни кулларына тәүге тапкыр Әлифба алганын искә төшерә. Чөнки һәркемнең дә белем дөньясына беренче адымы Әлифбадан башлана.

1 б. Күңелләр шатлыклы булганга

       Без җыелдык бүген бу залга.

       Әтиләр-әниләр, карагыз:

       Без бергәләп күңел ачабыз.

2 б. Бәйрәмнәр бик күп болай да

       Ә шулай да, ә шулай да

       Иң шәп бәйрәм – балачак.

       Ә тагын да шәбрәге

       Әлифба бәйрәме булачак.

3 б. Күчкәнме бу залга

       Дөньяның бар яме?

       Күңелләр түрендә -

       Әлифба бәйрәме!

4 б. Бу матур бәйрәмгә

       Кушыл, дус, әйдәле!

       Мәктәпне гөрләтсен

       Әлифба бәйрәме!

Җыр: “Өйрәтәләр мәктәпләрдә”

5 б. Без бит әле быел гына

       Мәктәпкә диеп килдек.

       Ә аңарчы көн буена

       Бакчага йөргән идек.

6 б. Хәрефләрне тиз өйрәндек,

       Сүзләр төзеп уйнадык.

       Көн дә иртән сагынып килдек,

       Мәктәптән без туймадык.

7 б. Язарга да өйрәндек

       Ручка тотып кулларга.

       Хәрефләрне тездек без

       Тигез матур юлларга.

8 б. Бүген сезнең алда без

       Зур сынаулар үтәрбез.

       Үзебезнең осталыкны

       Сезгә дә күрсәтербез.

9 б. Зур ярдәм итәр безгә

       Дәрестә алган белем.

       Таяныч булыр юлда

       Әлифба биргән белем.

10 б. Җыр күтәрә күңелне,

         Бар да көләч, шат бүген.

         Бөек Әлифба патшабикәбез,

         Котла син безне бүген.

(Түрдә тәхеттә Әлифба патшабикә утыра.)

Әлифба.  Минем кадерле нәни дусларым, хөрмәтле әти-әниләр, мөхтәрәм кунаклар! Бүген без укучы гомерендә бер генә тапкыр була торган бәйрәмгә җыелдык. Әле кайчан гына 1 сентябрьне бөтен гаиләгез белән көтеп алган идегез. Тәүге мәртәбә мәктәп бусагасына атлап кергән нәни дусларым бүген белем дөньясындагы беренче җиңүләрен бәйрәм итә. Сезгә хәрефләрне тану, алардан иҗекләр, сүзләр төзү, укырга өйрәнү җиңел булмады. Әмма сез югалып калмадыгыз, тырыштыгыз, өйрәндегез.

  Менә хәзер мин сезнең тапкырлыгыгызны һәм зирәклегегезне тикшереп карыйм әле. Минем алып килгән сорауларыма җавап биреп карагыз әле.

1. Нинди аваздан сүз башланмый?(ң)
2. Тавышсыз хәрефләр (ь, ъ)
3. Бал алучы әбинең исемен әйтегез әле (Бәдәр)
4. Татар телендә авазлар ничә төркемгә бүленә? (2: тартыклар, сузыклар)
5. Уңган кыз кем ул? (Сәгъдә)
6. Шаян куян тактага нинди сүзләр язган?(яшел, яшен)
7. Шигырьне дәвам итик: Көннәр якты булсын өчен, әни кирәк!...
8. Хәзер укылачак шигырь кайсы хәреф битендә? (92 бит-ң)

И  Л  Ф  Ә  А  Б  - хәрефләрдән сүзләр төзү

Әлифба.  Рәхмәт, дусларым! Минем тырышуларым юкка булмаган икән. Тагын бер соравыма да җавап тапсагыз:

  Аз да түгел,

  Күп тә түгел,

  39 төп-төгәл.

  Аны белә һәр бала

  Бу рәт ни дип атала? (алфавит)

Балалар бергә: Безнең сөекле дустыбыз,

                          Кадерле Әлифбабыз!

                          Рөхсәт ит “Зур рәхмәт,

                          Мең рәхмәт”, дияргә!

Җыр: “Әлифбам”

(Математика керә)

М.  Исәнмесез, нәни дусларым! Мин сезне зур бәйрәмегез, беренче җиңүегез белән котларга килдем. Башта әйтегез әле, сез мәктәптә нәрсәләргә өйрәндегез?

1. Укырга
2. Язарга
3. Санарга
4. Дус,тату булырга
5. Җырларга
6. Биергә
7. Туган илне сөяргә

М.  Мин дә сезнең зирәклегегезне сынап карыйм әле.

Балалар, әйтегез әле, сез мәктәптә ничә ай укыйсыз? (9 ай:сентябрь,...)

Хәзер мин сезгә кызыклы мәсьәләләр әйтәм. (...)

М. Афәрин, укучылар! Мин сезне тагын бер кат бәйрәмегез белән котлыйм. Сезгә уңышлар телим. Тәртипле булыгыз, яхшы укыгыз.Сау булыгыз!

А.б.  Ә хәзер уеннар уйнап алыйк.

1. “Адашкан сүзләр” уены.

1. Карлыгач пешеп утыра                

Су буенда куакта.

Ә карлыган очып йөри

Зәңгәр күктә еракта.

2. Чиста күлмәген киеп

Бака мәктәпкә килгән.

Балалы суга төшкән

Озын ботлы бер челән.

2. “Әйләнчек яки түгәрәк сүзләр” - әти-әниләр өчен уен. (кадак, кабак,...; чәкчәк, былбыл,...)
3. Ләбиб Лерон “Тишек хәтер” – сәхнәләштерү.

4. Бирелгән хәрефләрдән сүзләр язу.

Кошлар     Ашханә     Зоопарк     Бөҗәкләр

ТӘСК        ТЧКС         ЗМТК        ШЧКТ

1. Ял итү (физминутка) “Если весело живётся

                                           Хлопай так...”

(Уеннар балалар номерлары белән үрелеп бара)

А.б.  Кадерле укучылар! Әлифба – сезнең белем юлыгызның иң башы, якты йолдызы. Әйдәгез, Әлифба китабына үзебезнең зур рәхмәтләребезне җиткерик.

1 б. Сине укып бетерсәк тә,

       Күңелләрдә калырсың.

       Синсез белем дөньясына

       Юлны ничек табарсың?

2 б. Рәхмәт сиңа, Әлифбабыз,

       Олы бәйрәмең өчен.

       Тагын да күп белер өчен

       Беркем кызганмас көчен.

3 б. Әти-әнием дә әле

       Әлифбаны сагынган.

       Кызыгып торалар иде

       Мин укыган чагында.

4 б. Беренче китап син булдың,

       Әлифба дус, хуш инде...

       Юк ла, хуш димик, исән бул –

       Син аерылмас дус инде!

5 б. Мин үсә-үсә буйга җитәрмен,

       Бәлки юлларым китәр еракка.

       Таулар үтәрмен, сулар кичәрмен,

       Сине онытмам, дустым Әлифба!

6 б. Табиб, игенче, шагыйрь булырбыз,

       Бик озын-озак юллар узарбыз.

       Кайда йөрсәк тә, кемнәр булсак та,

       Күңелдә һәрчак җан дус - Әлифба!

Әлифба.  Укучылар, миңа сезнең белән саубуллашырга вакыт җитте. Акыллы булыгыз, гел “5” кә укыгыз! Мин үз урыныма Туган телне калдырам. Әйдәгез, аны бирегә чакырыйк. Рәхим ит, Туган тел!

(Туган тел керә)

Т.т. Исәнмесез, дусларым!

       Мин Туган тел буламын.

       Күрәм, Әлифбаны өйрәнгәнсез,

       Матур итеп сөйлисез.

       Туган телне яратсагыз,

       Тагы да күп белерсез.

       Туган тел – иң татлы тел.

       Туган тел – иң тәмле тел.

       Тәмле дип телең йотма,

       Туган телне онытма!

       Туган тел ул бездән соң

       Яшәр өчен туган тел.

       Бүгенгедән киләчәккә

       Дәшәр өчен туган тел.

А.б.  Балалар, Туган тел сезгә бик күп хикәя, шигырь, табышмак һәм әкиятләр өйрәтер. Аның белән якыннан дуслашырсыз дип ышанам. Тырыш, акыллы, гыйлемле булып үсегез.

Җыр: “Туган тел”

(Котлаулар, балаларга бүләкләр тапшыру. Татарча бию.)

А.б.  Шуның белән безнең бәйрәмебез тәмам. Бәйрәмдә катнашкан әти-әниләргә, килгән кунакларга зур рәхмәт.