Jарталгыш, 4 класс
план-конспект урока (4 класс)

Уроктын этаптары

Уредучинин будуретен ижи

Уренчиктин будуретен ижи

УУД (текши уреду эдилгелер)

1. Уренчиктерди уренерге ууламjылары 

Амадузы: Кажы ла уренчик урокко бойынын кууниле келип, билгир аларына бойын белетеери.

-Jакшы, нокор! (колдорынан тудужар)

-Кандый jурун? (jарындарына тажыыр)

-Кайда болдын? (кулактарын араай чойор)

- Мен санап калдым! (колдорын тожине салар)

-Сен келдин! (колдорын ачык тудар)

-Jакшызын!!! (кучактажар)

1акшылажат

Когус-корумиле колбулу текши уреду эдилге ле колбулу jедимдерге келери

Бойы башкарынар ТУЭ

                        Агашты jарандырар.

Балдар, бу агашты коруп ийектер, кандый эмтир бу агаш? (jалбырактар jок, кунукчылду). Ненин учун агаш куру? (кыштын ойи). Качан агаш jарана берер, кандый ойдо? (jаскыда). Чын, jаскыда агаш чечектеп, бурленип jарана берет. Слердин кажыгарда ла патрагарда кучыйактар, jалбырактра ла чечектер бар. Кем нени куунзеп турган талдап, бу агашты jарандырып, суунчилу эдип ийектер.

Кем кучыйакты талдап алган, ол балдарды урокто jедмидер сакыйт, кем чечекти талдап алган – ол суреен албаданып иштеерге куунзеген эмтир, кем jалбырак талдаган – ол балдарла куучындажып, болужын jетирер куунду.

Слредин болужыгарла агаш кандый jараш, суунчилу боло берди! Слерге урокко jедимдер куунзейдим.

2. Уренчиктердин билгирлерин чокымдаары.

Амаду: Уренчикти jаны билгир аларына белетеер

 Тетрадьтарарды ачып, числоны бичип ийигер.

Ару бичиништин ойинде «Jас» деп сости 1араштыра бичип ийектер.

Балдар, слердин алдыгарда бойын баалар иштин чаазындары бар. Оныла урок туркунына тузаланып, кажы ла этапта бойыстын ижисти баалап турарыс, дарт па?

Созлик иш: боро кушкаш, кызылтош, баарчык, карлагаш. Кандый куштар учуп келген бистин агашка?

Jакылтала уренчиктер омо-jомо иштейт.

Jаны билгирлер алары ла колбулу ТУЭ

Бойын башкарынар тургускан амадуга jединерге ТУЭ

3.Уреду амаду тургузары.

Амаду: Уур кучсинип турган сурактарын табып, оны тузедерине ууландырар

Балдар, jурукчы jурукты кисточкалардын болужыла jурайт. Бис бугун база jурукчылар болуп ийектер, jе тегинду эмес, бис jурукты состорло jураарыс. Темдектезе

1 группага jас деп сос,

2 омоликке – jанмыр,

3 омоликке – койонок.

Бу сости кандый состордин болужыла jарандырып ийдис? Бугунги урокто кандый тема аайынча иштеерис? Jарталгыш - ол не? Урокко амаду тургузып ийер.

Бойынын ижин баалап турган чаазынга тегерикти будып ийер. Jакылта jарт, будурерге jенил болгон болзо jажыл онло будыгар, jакылтаны будурерге куч болгон болзо – сары онло, jакылтаны будурип болбогон болзор, кызыл онло будыгар.

Уренчиктер бойынын амадуларын айдат

уроктын темазын чыгарарга албаданат. (ээжи)

- темала эрчимду иштеер,

- jарталгыштар керегинде база jаны билим билип алары,

- jарталгыштарды эрмек-куучынында тузаланары,

- созлигин байыдары,

- Торол тилин баалап, чеберлери,

- jастыра jок бичиири

Бойын башкарынар  ТУЭ

колбу тудары ла колбулу ТУЭ

4. Амадуга jединер ишти темдектеери.

слайд

Бугун урокто jарталгыштар керегинде билгирлеристи бис теренжидеерис. Слайдта берилген сосколбуларды коруп ийектер.

Агаш тура- бийик агаш

Бычкак борук- jараш бычкак

Кайчы кижи – курч кайчы

Анчы ийт – jиит анчы

Неге аjару эттер? Туней состор кажызы адалгыш, кажызы jарталгыш? Олорды канайда ылгаштырар, jартап беригер.

Эрмекте кезик состор адалгыш та, jарталгыш та болор аргшалу. Олорды сурактардын болужыла ылгаштырар.

Балдар ылгаштыруп, туп-шуулте чыгарат.

эп-аргалар бедирери (П)

Кожо иштеери (К)

Бойын башкарынар  ТУЭ

колбу тудары ла колбулу ТУЭ

5. Тургузылган амадуга jединерине иштеери.

Амадузы: jаны алган билгирле тузаланары. Бичиир ле оос эрмек-куучында чын тузаланып билери.

слайд

 Слайдта берилген сосколбуларды учуры аайынча 2 болукке болиип бичиир керек.

Агаш тура, алтын сырга, казыр бору, айас тенери, тук меелей, jаш бала, темир jол, кызыл бос.

jарталгыштар учурыла кандый темдектерди коргузет?

Чындыйын ла неден эдилгенин коргузер jарталгыштар.

Ол кандый адалгыштар jартап беригер.

Бойынын ижин баалап турган чаазынга тегерикти будып ийер. Jакылта jарт, будурерге jенил болгон болзо jажыл онло будыгар, jакылтаны будурерге куч болгон болзо – сары онло, jакылтаны будурип болбогон болзор, кызыл онло будыгар.

Jакылталарды будурип, билгирин теренжидет.

Кажы ла уренчик ондогонын jетирет.

Бойын баалары.

  Каруузын керелейт

Торол тилиле jайым куучынданып билерине, тилинин керектузин билип, бастыра jуруминде тузаланып jурерине уредери (Л)

Бедреништу эп-аргалар бедирери (П)

Бойын башкарынар  ТУЭ

колбу тудары ла колбулу ТУЭ

Бойын баалары (Самооценка)

Слайд № 8                                                                                           Амыраар ой

Кунле кожо турадым

Кушкаштарла мен кожондойдым

Jакшылыкту танла!

 Айас кунле!

6. Jаны билгирди быжулаары.

Амадузы:Алган билгирлерди бириктирип быжулаары.

Слайд № 9 (чын каруузы чыгат)

Б. 140 таскаду 298 jуруктарда тындулардын будумин, кылыгын коргускен jарталгыштар айдып беригер. Олорло сосколбулар тургузып бичигер.

Айу- даан, курен, семис, казыр, jоон, jалку, ажангыр, уур, кучту, уйкучы, анчы.

Ат – турген, карган, jиит, jобош, иштенкей, боро, ак, кара, чаюдар, jеерен

Коболок – jараш, jенил, суунчилу, кичинек

Бойынын ижин баалап турган чаазынга тегерикти будып ийер. jакылта jарт, будурерге jенил болгон болзо jажыл онло будыгар, jакылтаны будурерге куч болгон болзо – сары онло, jакылтаны будурип болбогон болзор, кызыл онло будыгар.

2 омоликке болинет

Jаны билгирин быжулаары. Кажы ла уренчик ондогонын jетиреери.

Бойын башкарынар  ТУЭ

колбу тудары ла колбулу ТУЭ

jаны билгирлер аларыла колбу ТУЭ

7. Танынан иш будурери

Амаду: Танынан иш будурип, эткен jастыраларын шиндеп корори

Бу состорло эрмек тургузып, члендериле ылгап ийигер.

Бой-бойордын ижинин будургенинин чындыйын корор

Jакылтаны угуп, ондоп алары. Jакылта аайынча иштеп билери. Бойы ижин кычырып, шиндеери.

Jастыразын тузедери.

Турултага jединери.

Бойын башкарынар  ТУЭ

колбу тудары ла колбулу ТУЭ

jаны билгирлер аларыла колбу ТУЭ

8. Билгирин бириктире корори

Амаду:алдында билгиринле jаны билгирин тундештирерине jакылталар будурери

Балдар, бугун jарталгыш керегинде уренген билгиристи jалакай, jараш состорло тузаланып бой-бойыска ол состорди айдып ийектер

Балдар ол состорди бичийт.

Бой-бойына айдат.

Бойын башкарынар  ТУЭ

колбу тудары ла колбулу ТУЭ

jаны билгирлер аларыла колбу ТУЭ

9. Будурген ишти, билгирлерди чокымдаары

Амаду: Амадуга канайда jеткенин корори.

Бугунги урокто тургускан амадуга jеттис пе?

Уроктон бойыгарга кандый jаны уреду алдыгар?

Келер урокто слер нени билип алар куунигер бар?

Айылдын ижин берери. Б. 140, т. 301, 302.

Кажы ла уренчик урокто ижи учун бойына темдек тургуссын.

Сурактарга каруу jандырат.

Jаны нени билип алганын jетирет.

Ижинин турултазын (самооценка) ажыра коргузет

Урокто куун-санаазын айдат.

Тузаланган эп-аргалардын ла будурген иштердин туп-шуултези; уренчиктердин ижин ченеп корори, баалап темдек тургузары (П)

Бойын баалары (самооценка)